بدن ما در حین فعالیت های ورزشی به خصوص ورزش های طولانی مدت مانند کوهنوردی به انواع مواد مغذی و ریز مغذی نیاز دارد. اما در شرایط کوهستان گاها دسترسی به این مواد آسان نیست. به همین دلیل استفاده از مکمل هایی مانند انواع قرص جوشان می تواند برای کوهنوردان مفید واقع شود.

قرص‌های جوشان جزء داروهای محبوبی هستند که بدون نسخه می‌توان آنها را تهیه کرد. این قرص‌ها انواع مختلفی دارند. برخی از آنها حاوی مواد فعالی مانند پاراستامول هستند که به کاهش تب و تسکین درد کمک می‌کنند. برخی از آنها نیز حاوی ویتامین و مواد معدنی هستند.

این دارو با قرص معمولی تفاوت‌هایی دارد. قرص باید در آب به‌صورت محلول دربیاید و سپس آن را میل کنید. مواد تشکیل‌دهنده قرص به طور کامل در مایع پخش شده و می‌توانید آن را مصرف کنید.

در ادامه این مقاله به بررسی بهترین قرص های جوشان برای کوهنوردی می پردازیم:

قرص جوشان ویتامین سی

ویتامین سی به طور کلی یکی از مهم ترین آنتی اکسیدان ها محسوب می شود که در حین فعالیت های ورزشی می تواند به کاهش استرس اکسیداتیو کمک کند. از طرف دیگر تحقیقی نشان داده است که مصرف ویتامین سی می تواند به بهبود هم هوایی کمک کند. از دیگر فواید ویتامین سی می توان به بهبود سیستم ایمنی بدن و افزایش سطح انرژی اشاره کرد. ترکیب این موارد قرص جوشان ویتامین سی را به یکی از گزینه های محبوب در بین کوهنوردان تبدیل می کند. انواع قرص جوشان ویتامین سی در بسته های 1000 تا 2000 واحدی موجود هستند.

قرص جوشان انرژی زا

قرص های جوشان انرژی زا حاوی کافئین، تائورین و گروه ویتامین بی هستند. برخی از مدل های جوشان انرژی زا نیز دارای مقادیری گلوکورونولاکتون می باشند.

کافئین محرکی است که با تغییر سطوح انتقال دهنده‌های عصبی خاص در مغز، سطح انرژی را افزایش می‌دهد و خستگی را کاهش می‌دهد.

تائورین نوعی اسید آمینه است که در بسیاری از مواد غذایی یافت شده و اغلب به نوشیدنی‌های انرژی زا افزوده می‌شود. از جمله خواص تائورین برای سلامتی می‌توان به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌ها و بهبود کارایی ورزشی اشاره کرد. همچنین بسیار بی خطر بوده و مصرف آن در مقادیر مناسب هیچ عوارض جانبی به دنبال نخواهد داشت.

ترکیب تائورین با کافئین به عنوان یک مکمل ممکن است راهی آسان برای جلوگیری از عوارض جانبی باشد. در چندین مطالعه نشان داده شده است که ترکیب کافئین و تائورین حافظه و زمان واکنش را بهبود می‌بخشد و همچنین خستگی و خستگی ذهنی را کاهش می‌دهد.

گلوکورنولاکتون یک ماده شیمیایی است که می‌تواند توسط بدن ساخته شود. این ماده معمولا به عنوان یک ماده در نوشیدنی‌های انرژی زا برای افزایش توجه و بهبود عملکرد ورزشی استفاده می‌شود.

ب ۶ یا پیریدوکسین به ترمیم عضلات، مبارزه با کم خونی، عملکرد مغز و موارد دیگر کمک می‌کند. مهم تر از آن این ویتامین، پروتئین‌ها، چربی‌ها و کربوهیدرات‌ها را به گلوکز تبدیل می‌کند. این ویتامین مصرف انرژی را نیز مدیریت می‌کند و می‌توانید بعد از استفاده انرژی طولانی مدت را انتظار داشته باشید.

ویتامین B۱۲ و به طور کلی ویتامین‌های گروه ب به تبدیل غذایی که می‌خورید به انرژی نقش اساسی دارد. همچنین اعصاب و سلول‌های خونی بدن شما را سالم نگه می‌دارد و به جلوگیری از نوعی کم خونی که می‌تواند شما را ضعیف و خسته کند کمک نماید. ویتامین بی 12 در انطباق بهتر با ارتفاعات بالا موثر است.

ویتامین بی5 به مو، پوست و حتی کاهش کلسترول کمک می‌کند. اما برای انرژی نیز حیاتی است. این ویتامین غذاهای مصرفی را به انرژی تبدیل می‌کند و به ایجاد گلبول‌های قرمز خون و سلامت متابولیک کمک موثری می‌کند.

قرص های جوشان عمدتا حاوی 50 میلی گرم کافئین و 1000 میلی گرم تائورین و مواردی که در بالا ذکر کردیم هستند.

قرص جوشان منیزیم

منیزیم از عناصر بسیار حیاتی بدن می باشد که در فعالیت طیف وسیعی از آنزیم های بدن نقش مهمی ایفا می کند.

کمبود منیزیم به دلیل رژیم غذایی نامناسب و یا بیماری هایی که منجر به اختلال در جذب آن می شوند، عوارض متعددی از جمله، بی اشتهایی، اختلالات خواب، ضعف و خستگی، تیک صورت، تغییر خلق و خو و ریتم قلب خواهد داشت.

کلسیم، برای فعالیت، به ویتامین D نیاز دارد و عملکرد ویتامین D هم در نبود منیزیم، مختل می شود. منیزیم، یکی از اجزای اصلی استخوان سازی است. آرد کامل گندم، برنج سبوس دار، تخمه آفتابگردان، مغز دانه ها و … از منابع مهم منیزیم هستند. 

منیزیم، در پیشگیری از مسمومیت بارداری، تنظیم قند خون، فشار خون و پیشگیری از دیابت بارداری نقش بسزایی دارد.

یکی دیگر از تاثیرات مهم دیگر منیزیم جلوگیری از گرفتگی عضلات به خصوص در برنامه های طولانی مدت کوهنوردی به شمار می رود. این ماده معدنی همچنین روی کیفیت خواب و در نتیجه ریکاوری هم نقش مثبتی ایفا می کند.

قرص های جوشان منیزیم بسته به برند و نوع آنها بین 150 تا 300 میلی گرم منیزیم در هر قرص دارند. برای از قرص های منیزیم نیز دارای مقداری ویتامین بی یا زینک می باشند.

قرص جوشان استیل سیستئین

از قرص جوشان اسستین یا استیل سیستئین برای درمان مشکلات تنفسی مانند آسم و کاهش حملات در برونشیت شدید استفاده می‌شود. این دارو احتمال ایجاد بیماری‌های عفونی دستگاه تنفس را پایین می‌آورد. بیماران مبتلا به COPD برای درمان سرفه‌های خلط دار هم می‌توانند از این قرص جوشان استفاده کنند. در مقاله ای ذکر شده است که مصرف قرص استیل سیستئین می تواند به طور بالقوه برای ورزشکاران استقامت در هوای سرد مانند آنچه در کوهنوردی سراغ داریم مفید واقع شود. تحقیقات اندکی پیرامون تاثیر این ماده در ارتفاعات بالا انجام شده است.

قرص جوشان مولتی ویتامین

مولتی ویتامین جوشان یک مکمل برای کودکان، افراد دچار سوء تغذیه و بزرگسالان است. این مکمل غذایی شامل ویتامین‌های D۳، K۱، C، E و A به همراه گروه ویتامین‌های B است. عملکرد ویتامین‌ها در قرص‌های جوشان نسبت به قرص مولتی ویتامین سریع‌تر بوده و تاثیرگذاری بهتری دارند. قرص‌های جوشان به گونه‌ای طراحی می‌شوند که می‌توانند در مواردی مانند آب و یا آبمیوه حل شوند و سپس مورد استفاده قرار گیرند. طعم‌های مختلف مولتی ویتامین جوشان نیز از جمله نکاتی است که باعث پذیرش بهتر این نوع فراورده شده است.

قرص جوشان الکترولیت یا ORS

بازگرداندن کامل و فوری مایعات از دست رفته بدن بعد از ورزش، بخش مهمی از پروسه ریکاوری است، مخصوصا در هوای گرم و مرطوب که تعریق زیاد است. دهیدراسیون بعد از ورزش تنها زمانی ممکن است که اگر الکترولیت‌های از دست رفته به واسطه عرق جایگزین نشود

علائم دهیدراسیون شامل: بیحالی، ضعف، تشنگی، خشکی دهان و پوست، سردرد و سرگیجه می باشد .اولین اقدام در درمان دهیدراسیون جبران خوراکی مایعات است.

در این شرایط محلول های ORS به کمک ما می آیند. ORS  مخفف oral rehydration solution است و به طور کلی برای جبران دهیدراتاسیون و جایگزین کردن الکترولیت های از دست رفته کاربرد دارد. برخلاف سایر مایعات، نسبت ترکیبات موجود در ORS با آنچه بدن برای بهبودی از یک بیماری اسهالی نیاز دارد مطابقت دارد. فرمولاسیون محلول او آر اس استاندارد باید دارای مقادیر مشخصی از گلوکز، سدیم، پتاسیم و بی کربنات باشد تا غلظت و اسمولاریته مناسبی جهت بهبود جذب و جبران مایع و الکترولیت ها ایجاد کند‌.

مزایای قرص های جوشان برای کوهنوردی

• این محلول بوی مطبوعی دارد و به همین دلیل مصرف آن برای افراد در شرایط سخت خوشایند است.
• قرص های جوشان در آب حل شده و انتقال آن به معده سریع‌تر بوده و در خون جذب سریع‌تری دارد.
• تحریک مخاط معده با این نوع دارو بسیار کمتر است. زیرا قبل از ورود به معده رقیق می‌شود.
• به دلیل حل‌شدن در آب باعث می‌شود مصرف آب افزایش پیدا کند.

دوز مصرفی قرص های جوشان برای کوهنوردی

به طور کلی قرص های جوشان روزانه یک عدد مصرف می شوند. البته در صورت دریافت کافئین از طرق دیگر مانند قهوه و … باید در دریافت کافئین از طریق قرص های جوشان انرژی زا دقت کنید تا از سطح مجاز فراتر نرود.

عوارض مصرف بیش از حد قرص های جوشان

به طور کلی مصرف قرص های جوشان به شرط دقت در اندازه مناسب نادر است اما مصرف بیش از حد اینها می تواند برخی عوارض از جمله حالت تهوع، اسهال، یبوست، سرگیجه، به هم ریختن الگوی خواب و ناراحتی معده را به همراه آورد.

همچنین قرص های جوشان ممکن است برای کسانی که دارای فشار خون بالا هستند مضر باشند.

جمع بندی

از مهمترین مزیت های قرص های جوشان برای کوهنوردی می توان به سبک بودن، هضم آسان تر و دسترسی به برخی از مواد ریزمغذی مورد نیاز بدن در ارتفاعات اشاره کرد. در این مقاله به برخی از بهترین موارد مانند قرص جوشان ویتامین سی، منیزیم و الکترولیت ها اشاره کردیم که می توانید در برنامه های خود مدنظر داشته باشید.