آیا تا به حال به این فکر کرده اید که چرا هر زمان که مفاصل خود را در حین تمرین حرکت می دهید صداهایی مانند ترک خوردن می شنوید؟ ممکن است در بسیاری افراد این موضوع باعث ناراحتی و اضطراب شود. هنگامی که صدای مفصل رخ می دهد، افراد منشا آن را زیر سوال می برند که آیا خطری دارد یا اینکه نشان دهنده یک بیماری زمینه ای شدید است یا خیر؟ این موضوع می تواند بعضا نگران کننده باشد. صداهای ترک خوردگی در مفاصل مختلف بدن تحت تأثیر عوامل متعددی است.در ادامه مقاله به علل صدا دادن مفصل ها هنگام تمرین و عوامل تاثیر گذار در صدا دادن مفاصل می پردازیم.

صدا کردن مفصل چیست؟

صدایی مانند صدای ترک خوردگی یا ترکیدن یک حباب در مفصل به دلیل آزاد شدن حباب های گاز محبوس شده در مایع سینوویال حفره مفصلی با حرکت مفاصل زانو، شانه و لگن است. صدای ناشی از مفصل که هنگام حرکت تاندون‌ها یا رباط‌ها روی برجستگی‌های استخوانی زیر مفصل ایجاد می‌شود به دلیل بی‌نظمی و تماس متناوب بین این ساختارها است که منجر به تولید صدا می‌شود. معمولاً سر و صدای مفاصل هیچ خطر ذاتی ندارد مگر اینکه با علائم دیگری مانند درد همراه باشد که ممکن است در زندگی روزمره اختلال ایجاد کند. بنابراین، توصیه می شود برای تشخیص دقیق با پزشک مشورت کنید تا از ایجاد سایر شرایط مرتبط جلوگیری شود. اگرچه شنیدن صداهای عجیب و غریب در مفاصل کاملاً طبیعی است، به خصوص با افزایش سن، دو چیز که بخشی از این روند نیست درد و تورم است. هرگز نباید درد شدید یا تورم وجود داشته باشد زیرا می تواند نشان دهنده چیزی مانند: التهاب، کشیدگی یا رگ به رگ شدن در تاندون ها یا حتی چیزی شبیه شکستگی خط مو باشد.

علل صدا دادن مفصل ها هنگام تمرین

1. آرتریت : صدای ساییدن یا رنده شدن (کرپیتوس) نشان دهنده آرتریت می باشد. آرتریت فرآیند فرسودگی بالشتک نرم غضروف است. در ابتدا، غضروف مانند یک خیابان سنگفرش ناهموار می شود. همانطور که روند آرتریت ادامه می یابد، غضروف می تواند به طور کامل از بین برود و در آن نقطه به عنوان آرتریت روی استخوان شناخته می شود. هم غضروف خشن و هم انتهای ناهموار استخوان صدای ساییدن یا رنده شدن را در حین حرکت مفصل ایجاد می کنند. صدا به خودی خود یک مشکل نیست، بلکه فقط یک علامت آرتریت است.
2. فعالیت عضلانی : هنگام حرکت تاندون‌ها و رباط‌ها عمدتاً صدایی شبیه ترکیدن چیزی می‌شنوید. آنها شکل خود را تغییر می دهند و حرکت می کنند تا مفاصل در حال تغییر شما را تطبیق دهند. یک تاندون ممکن است به داخل و خارج جابجا شود و در نتیجه زمانی که ماهیچه‌های خود را کشش می‌دهید، صدای ترکیدن ایجاد می‌شود. همچنین در طول فعالیت های دیگر رخ می دهد، مانند: کشش ، رقصیدن
3. کم آبی بدن : آب یکی از اجزای اصلی غضروف است و وقتی به اندازه کافی آب ننوشید، میزان آن در بدن کاهش می یابد و مفاصل شما نمی توانند خود را در هنگام کم آبی روغن کاری کنند و در نتیجه متوجه صدای ترک خوردن و شکستگی بیشتری خواهید شد. بدن انسان به طور متوسط حدود 50 تا 65 درصد آب است، بنابراین هیدراته ماندن بسیار مهم است.
4. تامین ناکافی ویتامین : داشتن تعداد کافی ویتامین و مواد معدنی به عملکرد صحیح بدن شما کمک می کند، به ویژه ویتامین D  ، دریافت کافی این ویتامین و سایر مکمل ها برای سلامت مفاصل شما حیاتی است.
5. حباب های نیتروژن : یکی از شایع‌ترین علل صدا کردن مفصل در نتیجه تجمع گاز نیتروژن در مایع سینوویال رخ می‌دهد. این مایع مفاصل را روغن کاری کرده و از آنها محافظت می کند.
6. حرکت تاندون ها و رباط ها : هنگامی که یک مفصل را حرکت می دهید، تاندون ها و ماهیچه ها ممکن است روی استخوان بلغزند و صدایی بهم خورد. همچنین در هنگام چرخش مفاصل خاص مانند مچ دست، گردن یا مچ پا، رباط ها جابجا شوند. افرادی که مفاصل هایپرموبیل دارند بیشتر ترک خوردگی را تجربه می کنند. در این مورد، تمرکز بر تقویت عضلات تثبیت کننده مرتبط بسیار مهم است.

معرفی انواع بافت ها و نحوه کار آنها با هم

مفاصل شما نقاط اتصال بین دو استخوان هستند که در آن استخوان ها می توانند نسبت به یکدیگر حرکت کنند. انواع مختلفی از مفاصل وجود دارد که یکی از رایج ترین آنها، نوع لولا است که در آرنج یا انگشتان دست یافت می شود. دیگری مفصل گوی و کاسه ای است که در لگن و شانه یافت می شود.برای اینکه استخوان‌ها در یک مفصل به آرامی روی یکدیگر حرکت کنند، استخوان‌های هر طرف مفصل طوری شکل می‌گیرند که روی دیگری حرکت کنند. انتهای هر استخوان توسط یک بالشتک بافت صاف به نام غضروف پوشانده شده است. غضروف چیزی شبیه بافت سفید و براق انتهای استخوان مرغ می باشد. علاوه بر این، در داخل مفصل مایعی به نام مایع سینوویال وجود دارد که غضروف را روان کرده و مفصل را به آرامی حرکت می‌کند. مفصل و مایع توسط یک کپسول بافتی احاطه شده اند، که چیزی شبیه بالون آب در اطراف مفصل است. رباط ها، رشته های بافت فیبری سخت بین استخوان های مفصل، حرکت مفصل را ثابت و کنترل می کنند. ماهیچه های بین مفاصل منقبض می شوند و انتهای تاندون ماهیچه ها را می کشند که به استخوان های نزدیک مفاصل متصل می شوند و حرکت مفصل را تقویت می کنند.

9 راه برای جلوگیری از مفاصل پر سروصدا

1. داشتن رژیم غذایی متعادل : رژیم غذایی سالم و متعادلی از پنج گروه غذایی با رعایت اصول تغذیه ای داشته باشید. روی غذاهایی مانند: گوشت، ماهی، شیر، تخم مرغ، موز و بادام غنی از ویتامین ها، کلسیم، منیزیم، فسفر و سایر مواد مغذی که به تقویت استخوان ها، کاهش سرعت تحلیل استخوان و پیشگیری از بیماری های استخوانی کمک می کنند، تمرکز کنید.
2. کاهش وزن : حفظ وزن بدن سالم برای جلوگیری از اضافه وزن که می تواند بر استخوان ها و مفاصل حمایت کننده وزن بدن تأثیر منفی بگذارد، بسیار مهم است. اضافه وزن می تواند منجر به تحلیل رفتن استخوان و کوتاه شدن طول عمر شود. با کنترل وزن در محدوده توصیه شده، زوال استخوان را  کاهش و در نهایت باعث افزایش طول عمر استخوان ها شوید.
3. کاهش عادت های مخرب : تنظیمات رفتاری، مانند: اجتناب از نشستن طولانی مدت نیز می تواند خطر ابتلا به مشکلات ستون فقرات و شرایطی مانند سندرم اداری را کاهش دهد.
4. انجام تمرینات منظم : تمرینات منظمی را انجام دهید که بر تقویت عضلات بازو، ساق پا و شکم تمرکز دارد و به طور کلی بدن را تقویت می کند. ورزش منظم باعث افزایش حرکت مایع و انعطاف پذیری می شود. حداقل سه روز در هفته، روزانه حداقل 30 دقیقه ورزش کنید.
5. بررسی وضعیت استخوان ها : به طور منظم وضعیت استخوان های خود را بررسی کنید، به خصوص اگر علائم مرتبط با کرپیتوس استخوان، مانند: درد را تجربه کردید برای تشخیص صحیح و درمان به موقع از پزشک کمک بگیرید.
6. روی هیدراتاسیون تمرکز کنید : تاکتیک دیگر برای به حداقل رساندن مفاصل پر سر و صدا، افزایش مصرف آب است. مفاصل شما معمولاً دارای مایعات غلیظ و ژل مانندی در داخل خود هستند که بالشتک و روانکاری را تامین می کنند. برای اینکه فرآیند به درستی کار کند، مفاصل باید هیدراتاسیون کافی مورد نیاز خود را دریافت کنند. بسیاری از مردم تمایل به نوشیدن مایعاتی مانند: الکل، قهوه و نوشابه ها را دارند که در واقع آب زیادی را از بدن و مفاصل خارج می کنند.
7. فعالیت های خود را اصلاح کنید : فرض کنید هنگام انجام اسکات زانوی شما می‌پرد. انگشتان پای خود را متفاوت بچرخانید، به جای مستقیم به جلو (یا برعکس) آنها را کمی به سمت بیرون نشان دهید. اگر ترک خوردن در حین تمرین مقاومتی اتفاق افتاد، از وزنه های سبک تر استفاده کنید.
8. گرم کردن : گرم کردن بدن با تمرینات هوازی مختصر قبل از تمرین، سفتی عضلات را کاهش و خاصیت ارتجاعی را افزایش و از ترک خوردن ناشی از حرکت رباط های سفت روی استخوان جلوگیری می کند.
9. انجام تمرینات کششی: انجام تمرینات کششی دامنه حرکت مفاصل را افزایش داده و باعث می شود روانتر حرکت کنند.

سخن پایانی

ترکیدن مفاصل یک صدای قابل شنیدن است که هنگام حرکت مفصل ایجاد می شود. ترکیدن مفصل معمولاً در مفصلی که خیلی سفت یا خیلی شل است رخ می دهد. بیشتر افراد از طریق ورزش و فیزیوتراپی تسکین می یابند، اما اشکال شدید و دردناک ترکیدن مفصل ممکن است نیاز به جراحی برای تثبیت مفاصل آسیب دیده داشته باشد، به خصوص اگر مفصل دررفته یا رباط و تاندون پاره شده باشد.پس سعی کنید در صورت درد و تورم قبل از انجام فعالیت ورزشی حتما با پزشک متخصص در این زمینه مشورت نمائید.

سوالات متداول