خط الراس دو برار به طول تقریبی ۶۵ کیلومتر مانند دیواری در بین جاده هراز و فیروزکوه واقع شده است. این خط الراس دارای ۳۵ قله اصلی و فرعی و ۸ قله بالاتر از ۴۰۰۰ متر می باشد. از ویژگی های خاص خط الراس دو برار می توان به کیلومترها دست به سنگ در مسیر پیمایش آن اشاره کرد. در این نوشته به معرفی این برنامه، ویژگی های آن، قلل مختلف و نکات مهمی که در پیمایش مسیر به یاد داشته باشید می پردازیم. در نهایت نیز گزارش کوتاهی از پیمایش خط الراس ارایه می گردد. این برنامه یکی از جذاب ترین پیمایش های خط الراسی است که در کوهنوردی ایران می توان اجرا کرد. با موج کوه همراه باشید.
خط الراس دو برار کجاست
دو برار در البرز غربی و بین جاده لاسم و بزرگراه فیروزکوه قرار دارد. این مجموعه قلل در سمت شمال در جوار قله پاشوره و در سمت جنوب در همسایگی قله زرین کوه قرار گرفته است. در سمت شمال مجموعه دو برار جاده ای دقیقا در پای این خط الراس قرار دارد که پس از پلور شروع شده و با گذر از لاسم، وزنا، نجفدر، آسور و سله بن به جاده فیروزکوه می پیوندد. در سمت جنوب و در موازات این قلل نیز جاده ای دیگر قرار دارد که از دلیچای در فیروزکوه آغاز میشود و با عبور از مومج و دهنار تا دریاچه تار و هویر به پیش می رود.
دو منظره فوق العاده در زمان پیمایش این مسیر جایزه شما خواهند بود. اگر از سمت جاده هراز آغاز کنید همواره دماوند را می بینید و احساس می کنید که در زیر سایه این کوه عزیز در حال کوهنوردی هستید. پس از رسیدن به ناحیه قلل دو برار و سوزچال نیز در سمت چپتان دریاچه تار و هویر را خواهید دید که مانند قطعه ای فیروزه در دل دشت خود نمایی می کند. شاید لحظاتی در ذهنتان بگذرد که چقدر دوست دارید این دریاچه را مانند جامی در دست بگیرید و بنوشید. حسی فوق العاده که می تواند اعتیادآور باشد. نگارنده مطلب به نوعی به این خط الراس اعتیاد پیدا کرده است.
قلل خط الراس دو برار
یکی از نکات جالب در مورد خط الراس دو برار تفاوت نام قلل در گزارشهای مختلف است. در مورد نام کلی قلل اتفاق نظر وجود دارد اما در گزارشهای مختلف از قدیمی تا جدید گاها نام قله ها به جای همدیگر آمده که ما در اینجا سعی می کنیم بر اساس اتفاق نظر توضیحات را ارایه کنیم.
با شروع از جاده هراز اولین قله این منطقه بزم چال است به ارتفاع 3427 متر می باشد. بلندترین قله این مجموعه نیز دو برار شرقی با ارتفاع 4082 متر است. آخرین قله اصلی این مسیر نیز کالاهون با ارتفاع 3620 متر است. قله دیگری در گزارشات به نام چهل چشمه (3100 متر) ذکر شده که در حقیقت یک قله فرعی می باشد. در ادامه لیستی قرار داده ایم که با بررسی ما دقیقترین لیست قلل این ناحیه می باشد.
در ادامه این مطلب به صورت گام به گام قسمت های مختلف مسیر را بررسی می کنیم:
شروع برنامه
اکثر تیم ها این برنامه را از سمت جاده هراز آغاز می کنند. پس از امامزاده هاشم به سمت پلور در فاصله دو کیلومتری و در سمت چپتان یک سوله و معدن قرار دارد. اینجا یک پیچ است که به پل مرغ یا پل مرغی مشهور است. مسیر پیمایش از کنار جاده هراز آغاز میشود. پس از قدری ادامه دادن به سمت درون دره و معدن در سمت چپتان یک دره تنگ (دهلیز) وجود دارد که مسیر از پاکوب درون دل این دهلیز کوچک به سمت چپ بالا می رود. ابتدای پاکوب خیلی مشخص نیست و خط الراس را به خوبی از اینجا نخواهید دید. پس از عبور از دهلیز در روی یک کفی نسبتا کم شیب درست در زیر خط الراس دو برار قرار می گیرید. از اینجا یک یال در سمت چپتان هست که با صعود آن به خط الراس خواهید رسید.
خط الراس دو برار با اولین منظره از قله دماوند در اینجا به استقبال شما خواهد آمد. قله بزمچال در سمت چپتان و در فاصله حدودی 500 متری قرار دارد. در این قسمت از مسیر درگیری فنی نخواهید داشت. فقط قبل از سوار شدن روی خط الراس شیب به نسبت تند می باشد.
قسمت اول خط الراس دو برار: از بزم چال تا دو برار
از قله بزم پال تا قلل چنگیزچال درگیری فنی وجود ندارد. بیشتر مسیر پیمایش هایی هستند که با فراز و نشیب به پیش می روند. در این قسمت از مسیر و در زیر قلل چنگیز چال ناحیه ای به نام همایون چال وجود دارد که در سالها پیش در هنگام گذر زمستانی یک تیم (احتمالا نفر دیگر تیم مرحوم فریدون اسماعیل زاده بوده است! نیاز به منبع) به دلیل بهمن یک کوهنورد در اینجا جان خود را از دست داد. تا جایی که حافظه نگارنده یاری می کند، مستندی نیز پیرامون جستجوی پیکر این کوهنورد ساخته شده است.
در ناحیه قلل چنگیزچال دست به سنگ های مسیر جسته گریخته شروع می شوند. ارتفاع قلل چنگیز چال حدود 3600 متر می باشد. البته دست به سنگ های اصلی در قسمت قلل انگمار آغاز خواهند شد. نکته اساسی در عبور از دست به سنگهای خط الراس دو برار این است که بهترین نقطه تقریبا بالای آنهاست. در این ناحیه از پیمایش دو قسمت هم وجود دارد که باید به صورت دست به سنگ در سمت راستتان چند متر با شیب 60-70 درجه فرود بیایید.
حدفاصل قلل انگمار و دو برار بیشتر دست به سنگ است تا اینکه پیمایشی باشد و به همین دلیل نیاز به دقت زیادی خواهد داشت. در نهایت هم با صعود شیب زیر دو برار غربی(4039 متر) به شکلی از سمت چپ به این قله صعود خواهید کرد. از اینجای مسیر تا قله دو برار شرقی نیز یک بده بستان تقریبا 1-2 کیلومتری وجود دارد. مسیر صعود به قله دو برار شرقی (4083 متر) از سمت راست آن بالا می رود. با صعود به دو برار شرقی به بلندترین نقطه این خط الراس خواهید رسید.
قسمت دوم خط الراس دو برار: از قله دو برار تا قره داغ
پس از صعود به قله دو برار شرقی در ادامه مسیر قله سوزچال را در ورای گردنه سوزچال خواهید دید. در اینجا باید به روی خط الراس بازگردید و سپس با صعود یک قله دیگر (نام قله نیازمند منبع) مسیر را به سمت گردنه سوزچال ادامه دهید. بین دو برار و این قله فرعی نیز چند دست به سنگ سبک وجود دارد که معمولا از سمت راست و سپس چپ راحت خواهند بود.
با رسیدن به گردنه سوزچال یک شیب در پیش رویتان قرار دارد که با صعود آن به قله سوزچال به ارتفاع (3988 متر) خواهید رسید. از قله سوزچال تا زیر قلل رخش کار فنی ندارد و مسیر به صورت پیمایشی از روی خط الراس به پیش می رود. با رسیدن به زیر قلل رخش اما دست به سنگهای مسیر آغاز میشوند. در اینجا نیز بهترین گزینه حرکت از روی خط الراس است. پیچ و خم های زیاد و پی در پی وجود دارد که حتی پس از چند بار پیمایش هم طولشان شما را شگفت زده خواهد کرد. در چند نقطه تیغه های این قسمت هم قدری به سمت چپ مسیر بهتری خواهید یافت.
با رسیدن به قله قره داغ یک (3948 متر) نیز خط الراس همچنان با دست به سنگ به سمت قره داغ دو به پیش میرود. قسمت اول این تیغه ها نیز از سمت راست و قسمت دومشان هم از سمت چپ بهتر خواهد بود. پس از رسیدن به قله قره داغ دو (حدود 3750 متر) مسیر به سمت ادامه خط الراس و قدری به چپ ادامه پیدا خواهد کرد.
قسمت سوم خط الراس دو برار: قره داغ تا چهل چشمه
پس از رسیدن به قله قره داغ دو یک دست به سنگ دیگر در مسیر خط الراس و کمی به چپ قرار دارد که با شیب تندی شما را به یک گردنه کوچک خواهد رساند. پس از گردنه نیز حدود 500 متر دیگر دست به سنگ انتظار شما را می کشد. با عبور از این دست به سنگ ها مسیر تا قله اسب گیرون (3713 تا 3790 متر ذکر شده است) درگیری فنی ندارد. پس از صعود اسب گیرون ادامه مسیر قدری به چپ منحرف شده و به سوی کلاهون ادامه می دهید. شاید فکر کنید که دست به سنگ ها تمام شده است، اما به شما مژده می دهم که یک دست به سنگ جدی دیگر در قله کلاهون انتظارتان را خواهد کشید. در این قسمت هم بهتر است لبه مسیر را انتخاب کنید. در دو سه قسمت هم فراز و فرود بین دست به سنگهای مختلف وجود دارد.
پس از تیغه های کلاهون دست به سنگ خط الراس دو برار به پایان می رسد. در ادامه خط الراس چند تپه ماهور پله پله و پهن وجود دارد که به یک قله فرعی به نام چهل چشمه ختم میشود. از چهل چشمه می توانید به سمت راست پایین بروید. در این قسمت به چهل چشمه خواهید رسید که در واقع یک جاده خاکی در امتداد مسیر روستای کهنک در گذر دلیچای است. از قله چهل چشمه می توان به صورت مستقیم تا روستای هرانده در جاده فیروز کوه هم ادامه داد.
گزارش پیمایش خط الراس دو برار در 22 ساعت
تاریخ صعود: 24 خرداد 1400
نفرات: مهدی جباریان ، سجاد محمدی ، هاشم ذوالقدر
زمان بندی:
- پل مرغ: 5:10 صبح
- بزم چال: 6:45 دقیقه صبح
- میانرود: 7: 30
- چنگیزچال: 9:20
- پروانه: 10:15
- انگمار: 11:23
- دوبرار: 13:45
- سوزچال: 14:55
- رخش: 15:35
- قره داغ: 18:30
- اسب گیرون 20:40
- کلاهون 21
- چهل چشمه 24:40
- کهنک: 3:05 پایان برنامه
ضمنا مسیر از کهنک تا جاده فیروزکوه هم پیاده طی شد.
نکات مهم درباره پیمایش خط الراس دو برار
- پیمایش این خط الراس مستلزم کیلومتر ها دست به سنگ به اشکال مختلف می باشد. پس قبل از اقدام برای انجام برنامه حتما در این خصوص مهارت کافی کسب کنید.
- قبل از رفتن به خط الراس دو برار دو سه خط الراس سبک تر اجرا کنید تا با شرایط برنامه های اینچنینی آشنا شوید.
- در روی خط الراس هیچ منبع آبی غیر از آب برف وجود ندارد.
- طول این خط الراس حدود 60 کیلومتر می باشد. ما با استفاده از جی پی اس این مسافت را 54 کیلومتر ثبت کردیم . دلیل اختلاف زیاد در اعداد می تواند نوع تنظیم دقت انواع جی پی اس ها توسط گروههای مختلف باشد.
نوشته مهدی جباریان
