کوهنوردی به معنای واقعی آن یا آلپینیسم، دیواره نوردی و سنگنوردی ارتباط مستقیمی با خطر دارد. یکی از مهمترین گزینه ها در برابر خطر موجود به خصوص خطر ناشی از سقوط کوهنوردی با طناب است. اما کار با طناب کوهنوردی نیازمند توجه به موضوعات و نکات زیادی هست که باید به آنها توجه کرد. در این مقاله به برخی از مهمترین نکات پیرامون این موضوع اشاره خواهیم داشت.

یادگیری کار با طناب

مهمترین موضوع در اینجا این است که شما به عنوان یک کوهنورد باید کار با طناب را یاد بگیرید و اولین گام در این مسیر شرکت در دوره های آموزش استاندارد در این رابطه می باشد. دوره هایی مانند کارآموزی کوهپیمایی به عنوان اولین گام آشنایی با طناب شناخته می شوند در حالی که اصولا کافی نیستند. برای یادگیری کار با طناب در شرایط مختلف لازم است کوهنوردان در سطح پیشرفته مهارت های سنگنوردی و یخ و برف را فرا بگیرند. در این سطح است که افراد کار عملی و کاربردی کوهنوردی با طناب را می آموزند.

البته شرکت در دوره ها را فقط باید به عنوان نقطه شروع در نظر گرفت. کار در شرایط واقعی با طناب کوهنوردی نیازمند مهارت و تجربه است(در صورتی که مهارت کافی در استفاده از طناب را ندارید بهتر است استفاده نکنید.) صرف شرکت در دوره ها فقط به شما اصول را یاد می دهد اما برای اینکه آموخته به مهارت تبدیل شود حتما نیاز به دهها و شاید صدها بار تکرار موارد خواهید داشت.

بسته به هدفی که از کوهنوردی دارید این مهارت ها می تواند صعود کرده ای، ثابت کشی، صعود همزمان، صعود سرطناب، ابزارگذاری یا موارد دیگر باشد. پس از کسب مهارت پایه ای در کوهنوردی با طناب، زمان آن فرا می رسد که روی زمینه دلخواه خود بیشتر تمرکز کنید تا سطح مهارت شما در آن بخش به شکل تخصصی رشد یابد.

کوهنوردی با طناب یا بدون طناب

موضوع دیگری که باید به آن توجه شود این است که آیا باید با طناب به مسیر ادامه داد یا بدون طناب. در اینجا باید گفت که نکته مهم ارزیابی شرایط می باشد. کوهنوردی با طناب به طور مشخصی از صعود بدون طناب کندتر پیش می رود و در اکثر تیم ها سرعت نفرات یک سوم یا حتی کمتر از زمانیست که افراد بدون طناب صعود می کنند. پس استفاده از طناب در مسیر صعود می تواند به معنای از دست دادن زمان باشد و از دست دادن زمان هم گاها به جای کاهش ریسک موجب افزایش ریسک می شود.

این قضاوت شماست که در اینجا اهمیت دارد و قضاوت نتیجه تجارب فردی قبل است. (موردی که در نکته قبل گفته شد)

برای درک بهتر شرایط با یک مثال ادامه می دهیم: صعود زمستانی تیغه های دارآباد به خصوص در زمستان های پربرف چالش برانگیز است. در روی تیغه ها محل خوبی برای کارگاه زدن وجود ندارد و در صورت استفاده از طناب باید انتظار آنرا داشته باشید که سرعت صعودتان به شدت کاهش یابد. از طرف دیگر حمل طناب روی تیغه هایی به این شکل می تواند خود باعث به هم خوردن تعادل شود. اما صعود بدون طناب هم شما را در معرض خطر سقوط جدی قرار خواهد داد. در اینجاست که قضاوتی که پیرامون آن صحبت کردیم آشکار می شود. یک تیم کوهنوردی شاید تصمیم بگیرد که با استفاده از طناب به عبور از روی تیغه ها ادامه دهد یا حتی یک تیم بزرگ ممکن است از ثابت گذاری در بعضی قسمت ها برای عبور نفرات استفاده کند. در حالی که یک تیم کوچک امکان دارد تصمیم بگیرید که عبور بدون طناب برایش ایمن تر و کارآتر است.

تصمیم پیرامون سیستم صعود

انواع مختلف کوهنوردی با طناب وجود دارد که از بین آنها می توان به ثابت گذاری، صعود کلاسیک (سیستم گاید و مشتری) سیستم ضربدری (عوض کردن نفر سرطناب پس از یک یا چند طول صعود)، صعود همزمان و … اشاره کرد. هر یک از این سیستم ها دارای مزیت ها و معایب خاص به خود هستند که باز هم لازم است کوهنورد با آشنایی به تمامی روش ها اقدام به فعالیت کند.

به طور مثال ثابت گذاری بیشتر در صعودهای بلند استفاده می شود که نمونه آنرا در قلل 8000 متری جهان شاهد هستیم. در اینجا طناب کار لاین ارتباطی و تدارکاتی بین کمپ ها را ایجاد کرده و باعث می شود حرکت بین کمپها با سرعت و ایمنی بیشتری انجام شود. همچنین صعودهای تجاری به منظور انتقال مشتریان نسبتا کم تجربه خود به ارتفاع یا صعود قله از طناب ثابت استفاده می کنند. ثابت کشی نیاز به پشتیبانی گسترده و حمل بار زیاد در ارتفاع دارد که توسط اعضای توانمند تیم (هر هیمالیا شرپاها) انجام می شود. هزینه ثابت کشی هم به طور مشخصی بیشتر است.

اما صعود همزمان در سنگنوردی یا عبور از یخچالها در طرف دیگر این ماجرا قرار دارد. دیدگاه کلی در صعود همزمان این است که باید احتمال سقوط نفرات کاملا کم باشد (در دیواره نوردی از نظر تئوریک صفر). در عبور از یخچال ها با تکنیک صعود همزمان هم نفرات باید نسبت به امداد از شکاف یخی تسلط کافی داشته باشند.

نوع طناب

برای انتخاب طناب کوهنوردی باید چهار چیز را مدنظر داشته باشید.

• نوع طناب : انتخاب بین تک طناب ، دوقلو ، یک دوم و یا طناب استاتیک به نوع فعالیت شما بستگی دارد.
• قطر و طول : قطر و طول طناب بر وزن و دوام طناب تاثیر میگذارد و بهترین کارکرد آنرا مشخص می کند.
• ویژگی های طناب : مشخصه هاییی مانند درای کاور یا گلدن درای در کاربردهای طناب موثر است.
• درجه ایمنی : این رتبه بندی ها در ارتباط با نوع فعالیت شما خواهد بود.

طول طناب

در سیستم کوهنوردی ما از معمولا از طناب 50 متری استفاده می شود البته در برخی از منابع کوهنوردی به استفاده از طناب طولانی تر(60-70 متری) اشاره شده است. دلیل این دیدگاه هم کاهش زمان کار می باشد. برای درک بهتر این موضوع شما مدت زمان زیادی را در طول یک صعود چند طوله صرف کارگاه زدن می کنید. فرض کنید یک مسیر 500 متر باشد، در صورت استفاده از طناب 50 متری باید 10 کارگاه بزنید اما با طناب 70 متری تنها به 7 کارگاه نیاز خواهید داشت.

البته مدیریت طناب های بلندتر هم نیاز به دقت و مهارت بیشتری دارد.

جمع بندی

در پایان باید گفت که یادگیری و کسب مهارت در کوهنوردی با طناب از مهمترین توانمندی هاست که علاقمندان به این ورزش باید به آن توجه داشته باشند. تصمیم گیری پیرامون روش صعود، نوع طناب، استفاده یا عدم استفاده، طول طناب و … می تواند نقش بسزایی در میزان امنیت شما ایفا کند.

منابع: lacrux / Extreme alpinism