یک لاین ثابت به ساده ترین تعریف طنابی است که در مسیر کارگاه ثابت شده باشد. این روش اجازه می دهد تا طی کردن مسیر سریع، ایمن و در قسمتهای دشوار به سهولت انجام گیرد. کوهنوردان با استفاده از ابزارهای صعود مکانیکی مانند یومار در ثابت گذاری از خود حمایت می کنند و نیازی به استفاده از کار گذاشتن میانی نیست.همچنین می توان در قسمتهای معلق با استفاده دو یومار یا ابزار صعود مکانیکی روی طناب بالا رفت. در این مطلب به توضیحات پیرامون نحوه ثابت گذاری در کوهنوردی می پردازیم.
ثابت گذاری در کوهنوردی
وجود خط ثابت طناب باعث می شود تردد افراد و تجهیزات به ویژه زمانی که در برنامه نیاز به جابجایی های مکرر است، آسان شود. همچنین کوهنوردان کم تجربه تر این امکان را پیدا می کنند که روی مسیر صعود کنند. ثابت گذاری در اکسپدیشن های بزرگ به قلل مرتفع رایج بوده است. استفاده از این تاکتیک صعود همچنین اجازه حمل بارهای سنگین تر را به اعضای تیم خواهد داد.
گاهی اوقات از ثابت گذاری در کوهنوردی به عنوان تاکتیک محاصره بر روی صخره های دشوار و یخ استفاده می شود. کوهنوردان در صورت استفاده از این روش فرصت آنرا دارند که هر شب به کمپ بازگشته و سپس در روز بعد گشایش مسیر پیش رو را تا کمپ بعدی یا تا قله انجام دهند.
دیدگاه کوهنوردان در مورد ثابت گذاری
به این روش نقدهایی هم وارد است. برخی کوهنوردان استدلال می کنند که ثابت گذاری در کوهنوردی یک تاکتیک قدیمی است و دیگر نباید از این روش استفاده کرد.البته، با اینکه این دیدگاه اکثریت نیست اما نباید از ثابت کشی سواستفاده شود. طناب ثابت نباید به عنوان منبع توانایی کوهنورد به کار برده شود. اگر بسیاری از کوهنوردان نمی توانند مسیری را بدون ثابت کشی طی کنند، بهتر است جایگزین دیگری پیدا کرد. طناب ثابت نباید به مسیری که توسط اکثریت صعودکننده ها بدون ثابت کشی صعود می شود اضافه شود. در گذشته، اکثرثابت ها پس از صعود به حال خود رها میشد. اما با افزایش آگاهی های زیست محیطی این موضوع دیگر پذیرفتنی نیست و هر طرف باید متعهد به حذف خطوط ثابت خود شود.
تجهیزات ثابت گذاری
برای ثابت کشی در مسیرها، به طناب، کارگاه و صعودکننده نیاز دارید. طنابهای صعود مناسب ثابت کشی نیستند، چرا که دارای کشسانی بوده و این ویژگی برای ثابت گذاری نامطلوب است. آنچه شما نیاز دارید، طنابهایی هستند که استاتیک تر باشند. نایلون رایجترین ماده برای خطوط ثابت است، اگرچه از پلی پروپیلن و داکرون نیز استفاده می شود. ساختار هسته-پوسته یا کرن-منتل مناسبترین ترکیب است، با این حال برای ثابت کشی از طنابهای بافت نیز استفاده می کنند.
قطر طناب ثابت معمولا بین 7 تا 10 میلیمتر متغیر است و اندازه آن بسته به زمین و میزان استفاده از خط مورد انتظار می باشد. سعی کنید طناب ثابت را در طولهای طولانی حمل کنید. بسته به قطر طناب، طنابها معمولا در طولهای بین 100 تا 300 متر ساخته میشوند.
برای کارگاه زدن در ثابت کشی معمولا سعی بر آن است که از عوارض طبیعی زمین مانند منقارها بیشتر استفاده شود. البته در صورت نیاز باید از ابزارها و روشهای دیگری مانند نبشی برف، پیچ یخ، ددمن،…استفاده کرد.
یک ابزار صعود مکانیکی مناسبترین وسیله برای صعود روی طناب ثابت است. گره های پروسیک می توانند خطرناک باشند زیرا باز کردن و بستن آنها هنگام حرکت از کنار کارگاه، به ویژه در زمان استفاده از دستکش بسیار زمانبر است. پروسیک ها در شرایط اضطراری یا در قسمتهای بسیار کوتاه مناسب هستند.
کارگاهها برای ثابت گذاری
هر خط ثابت به یک کارگاه در پایین نیاز دارد تا طناب را در هنگام صعود کوهنوردان در جای خود نگه دارد. یک کارگاه قدرتمند هم به جهت تحمل بار در بالا نیاز خواهد بود. محل کارگاهها را باید به علامت گذاری کنید تا پس از طوفان برف بتوان آنها را پیدا کرد.
یک سری حمایت های میانی را نیز بایست بین بالا و پایین ثابت گذاری قرار داد. خط ثابت در هر میانی فیکس می شود به طوری که هر بخش از خط مستقل از قسمت دیگری باشد. این کار اجازه می دهد تا درزمان واحد بیش از یک کوهنورد از ثابت کشی استفاده کند. در تصمیم گیری برای قرار دادن میانی ها، ملاحظات متعددی را در نظر بگیرید.
- میانی باید در نقطه ای قرار گیرد که تغییر جهت وجود دارد یا باید از افتادن و پاندول شدن اجتناب کرد.
- استفاده از میانی در بالای قسمتهای دشوار مناسب است.
- در صورت امکان میانی ها در در نقاط طبیعی استراحت قرار دهید تا ایستادن و حرکت کوهنوردان تسهیل شود.
همیشه کارگاههای یخ و برف را دفن کرده یا بپوشانید و مرتبا آنها را از نظر خرابی در اثر ذوب یا حرکت برف چک کنید. همچنین هر کارگاه یا میانی سنگ هم امکان شل شدن دارد. کارگاهها و میانی ها را در جایی قرار دهید که از سایش سنگ روی سطوح تیز و خشن جلوگیری می کند. حتی مقدار کمی سایش نیز در ثابت کشی به دلیل تردد زیاد می تواند خطرناک باشد. سقوط کردن فرد روی ثابت نیز به لاین ثابت گذاری آسیب می رساند. پس از هرگونه سقوط نفر روی طناب باید کارگاه و میانی ها را از نظر سلامت بررسی نمایید.
نحوه ثابت گذاری در کوهنوردی
تنوع زیادی در نحوه تنظیم خط ثابت وجود دارد که هر کدام برای شرایط خاصی مناسب هستند. ترجیحات کوهنورد، انواع خط و غیره…نکته اصلی این است که قبل از شروع به کار در مورد یک سیستم فکر کنید و در صورت امکان قبل از نیاز به آن، آنرا آزمایش و اصلاح نمایید. در اینجا سه روش ممکن ارایه میشود:
- متداولترین روش این است که دو یا سه کوهنورد از مسیر با استفاده از طناب صعودکنند. با استفاده از یک طناب کوهنوردی استاندارد همدیگر را حمایت کرده و در هنگام صعود ثابت کشی هم با استفاده از طناب دیگر انجام شود. در این صورت باید در هر میانی طناب ثابت را فیکس کنند. یا اینکه تا انتهای طول صعود کرده و سپس در بالای مسیر انتهای طناب ثابت کشی را به کارگاه متصل نمایند. در بازگشت نیز میانی های ثابت تنظیم و ریبلی خواهد شد. در این روش باید حواستان به مقدار طناب مورد نیاز باشد. بعلاوه اینکه حمل وزن طناب باعث سختی کار سرطناب میشود.
- مسیر به طور کامل صعود شده و سپس در بازگشت و فرود ثابت کشی انجام شود. البته که در این روش باید کل طناب ثابت گذاری تا انتهای مسیر حمل شود. سپس فرود انجام گرفته و کارگاه به کارگاه ثابت کشی انجام خواهد گرفت.
- همچنین می توان با استفاده از خود طناب ثابت به عنوان طناب کوهنوردی صعود کرد و در همان زمان طناب را در محل خود ثابت نمود. سپس باید میانی های مسیر را نیز ثابت کنید. این کار از نظر فنی دارای اشکال است. چرا که طناب ثابت کشی استاتیک می باشد. در صورت سقوط کردن روی طناب استاتیک شدت خطر افزایش جدی می یابد. بهتر است از این روش در صعود قسمتهای کوتاه یا جایی که از طناب کوهنوردی استاندارد برای ثابت کشی استفاده می شود، بهره برد. استفاده از این روش در صورت استفاده از طناب ثابت کشی باید توسط کوهنورد ماهری انجام شود که سطح فنی وی مشخصا بالاتر ازمسیر باشد.
اتصال طناب ثابت به کارگاه
اتصال طناب ثابت به کارگاه بستگی به شرایط کارگاه دارد. گره هایی مانند هشت سرخرگوش برای این کار مناسب هستند. برای متصل کرده طناب ثابت به میانی ها هم بسته به شرایط می توان از گره پروانه یا گره خودحمایت استفاده کرد.
حذف خطوط ثابت
کوهنوردان خسته در پایان یک صعود طاقت فرسا اغلب رها کردن وسایل، زباله ها و خطوط ثابت را در کوه آسانتر می دانند. این نوع رفتارها قابل قبول نیست. البته تیم های مختلف در حال یادگیری جمع آوری تجهیزات خود از کوهستان هستند.
