واکسن سیستم ایمنی بدن شما را تحریک می کند تا از شما در برابر ویروس محافظت کند. این روند گاهی اوقات می تواند عوارض جانبی مانند تب ، لرز یا سردرد ایجاد کند ، اما همه این را تجربه نمی کنند. با توجه به اینکه تعداد زیادی از ما واجد شرایط دریافت واکسن COVID-19 هستیم و امیدواریم به همه گیری پایان دهیم ، احتمالاً سوالاتی زیادی برای شما هم پیش آمده مثل اینکه آیا تغذیه خاصی برای قبل یا بعد از واکسن زدن باید داشت؟ آیا می توان از ویتامین ها و تقویت کننده ها بعد از تزریق واکسن استفاده کرد؟ آیا داشتن رژیم غذایی خاص اثر بخشی واکسن را زیاد می کند؟ آیا باید از غذاهای خاصی اجتناب کردو … در مقاله زیر سعی کردیم با ذکر منابع موثق پاسخ برخی از سوالات در زمینه تغذیه و واکسن کرونا را به شما عزیزان ارائه دهیم.
اثر بخشی واکسن و تغذیه
به نقل از who اثربخشی واکسن کرونا بستگی به هیچ نوع غذا یا نوشیدنی قبل یا بعد از تزریق واکسن ندارد. انواع واکسن های کووید در افرادی که رژیم غذایی معمول خود را مصرف می کردند مورد آزمایش قرار گرفته اند و نتیجه این بود که بدون داشتن برنامه غذایی خاصی قبل از تزریق واکسن اثر بخشی واکسن تفاوتی ندارد. اما با توجه به اینکه برخی علائمی مثل تب و لرز ، بدن درد و… را بعد از تزریق واکسن تجربه می کنندیا برخی از بیماران مثل دیابتی ها، داشتن رژیم غذایی برای آنها می تواند کمک زیادی کند و البته در مورد افراد مسن که احتمالاً سیستم ایمنی ضعیف تری دارند، باید گفت تقویت سیستم ایمنی تاثیر بهتری قبل و بعد از تزریق واکسن خواهد داشت.
آب فراوان بنوشید.
قبل و بعد از واکسیناسیون هیدراته ماندن بسیار مهم است. شایع ترین عوارض جانبی واکسن ها شامل درد عضلانی ، خستگی ، سردرد و تب است. هیدراته شدن مناسب نه تنها از احساس بیماری جلوگیری می کند بلکه ممکن است به کاهش مدت و شدت عوارض جانبی نیز کمک کند. اگر بعد از تزریق واکسن احساس تب کردید حتما آب بیشتری بنوشید.
غذاهای ضد التهاب انتخاب کنید.
زردچوبه ادویه ای با خواص ضد التهابی و ضد استرس است و می توان آن را روی غذا پاشیده یا در چای مصرف کرد . ماهی همچنین ضد التهاب است . روغن ماهی (چربی های امگا 3) در واقع به ترکیباتی موسوم به “رزولوین” تبدیل می شوند که به معنی تسکین التهاب است. مرغ منبع غنی از پروتئین است و می توان دو بار تا سه بار در هفته پس از واکسیناسیون مصرف کرد. تخم مرغ منبع خوبی از پروتئین است . تخم مرغ حاوی آمینو اسیدهای ضروری است که به ایجاد ایمنی کمک می کند. افراد مبتلا به دیابت که تازه با واکسن کرونا واکسینه شده اند باید تخم مرغ را در رژیم غذایی خود قرار دهند. میوه ها و سبزیجات سرشار از آنتی اکسیدان ها ، مواد معدنی و ویتامین ها هستند که به تقویت ایمنی کمک می کنند. افراد مبتلا به دیابت پس از واکسیناسیون کرونا باید یک وعده میوه و سه وعده سبزیجات در رژیم غذایی خود قرار دهند. افراد مبتلا به دیابت باید از شیر زردچوبه یا شیر طلایی برای جلوگیری از استرس تا یک هفته پس از واکسیناسیون استفاده کنند زیرا استرس باعث افزایش سطح گلوکز خون می شود.سیر در تقویت ایمنی و تغذیه موجودات میکروسکوپی روده معجزه می کند. سیر سرشار از پروبیوتیک است و در تقویت سیستم ایمنی معجزه می کند.زنجبیل در کنترل بیماری های مداوم مانند فشار خون بالا ، بیماری عروق کرونر و عفونت ریه کمک می کند. این به کاهش استرس کمک می کند و بنابراین برای مقابله با هرگونه استرس باید قبل از تزریق واکسن آن را مصرف کنید.
بعد از واکسن کرونا چه ویتامین‌هایی بخوریم؟
همانطور که سازمان ایمنی مواد غذایی اروپا خاطرنشان می کند که ویتامنین سی، A ، B6 ، B9 ، B12 ، و D و مواد معدنی روی ، سلنیوم ، آهن و مس همگی برای عملکرد سیستم ایمنی مورد نیاز هستند. ثابت شده است که هر یک از این ریز مغذی ها – و همچنین ویتامین E – نقش های متعددی در حمایت از عملکرد سیستم ایمنی بدن و کاهش خطر عفونت ایفا می کنند. تحقیقات نشان داده است که بین نقص سیستم ایمنی بدن و داشتن مقادیر کم ویتامین ها و مواد معدنی زیاد ارتباط وجود دارد.,وقتی سیستم ایمنی بدن به درستی تغذیه نمی شود و دچار اختلال می شود ، این می تواند منجر به واکنش ضعیف واکسن شود. به عنوان مثال ، بررسی نه مطالعه – که شامل 2366 نفر بود – نشان داد که افراد کمبود ویتامین D پس از واکسیناسیون در مقایسه با افرادی که دارای سطح کافی ویتامین D بودند ، کمتر در برابر دو نوع آنفولانزا محافظت می شوند.افرادی که ویتامین D پایینی دارند بیشتر از مردم عادی به عفونت های تنفسی ، آنفولانزا ، برونشیت ، ذات الریه و سل مبتلا می شوند.
آزمایشات نشان داده مکمل‌های ریز مغذی (مانند ویتامین B6 ، ویتامین E ، روی و سلنیوم) در افراد مسن که توانایی سیستم ایمنی بدن در پاسخ به چالشها را افزایش می دهد. علاوه بر این ، به نظر می رسد که سیستم ایمنی بدن در بهترین حالت خود به ویتامین های C ، D و E همراه با روی و سلنیوم بیشتر از مقادیری نیاز دارد که معمولاً تنها از طریق رژیم غذایی به دست می آید. به عنوان مثال ، سطح سلنیوم بالاتر از آنچه معمولاً مطلوب تلقی می شود ، با نرخ درمان بهتر COVID-19 همراه است و در نتیجه مصرف این ویتامین ها بصورت مکمل توصیه می شود.
آیا پس از واکسن زدن می‌توان ورزش کرد؟
استراحت از اهمیت بالایی برخوردار است ، به خصوص اگر بعد از واکسیناسیون احساس خوبی ندارید. اما انجام ورزش حتی پیاده روی سریع گردش خون را افزایش می دهد ، که برای تقویت سیستم ایمنی بدن مفید است. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید نگاهی به مقاله «آیا ورزش کردن باعث کاهش خطرات بیماری کرونا میشود؟» بیاندازید.
خواب کافی قبل از تزریق واکسن
سعی کنید یک خواب راحت داشته باشید.شب قبل از تزریق واکسن ، یک خواب خوب داشته باشید. علاوه بر حفظ رژیم غذایی سالم ، خواب کافی شب قبل از واکسیناسیون بسیار مهم است یک خواب بد شبانه می تواند عملکرد سیستم ایمنی بدن را تا 70 درصد کاهش دهد.بدن شما از خواب برای بازسازی سیستم دفاعی خود استفاده می کند و محرومیت مزمن از خواب در واقع سیستم ایمنی بدن شما را تضعیف می کند.
پس از تزریق واکسن کرونا چه باید کرد؟
حدود 15 دقیقه پس از تزریق واکسن شما را تحت نظر تیم بمانید.تا مطمئن شود هیچ واکنش فوری ندارید. البته واکنشهای شدید بعد از تزریق بسیار نادر است. واکسن ها طوری طراحی شده اند که بدون خطرات ابتلا به این بیماری به شما ایمنی می دهند. در حالی که ایجاد ایمنی بدون عوارض طبیعی است ، اما عوارض جانبی خفیف تا متوسطی نیز وجود دارد که طی چند روز به خودی خود برطرف می شوند.
برخی از عوارض جانبی خفیف تا متوسط که ممکن است بعد از واکسیناسیون تجربه کنید عبارتند از:
- درد بازو در محل تزریق
- تب خفیف
- خستگی
- سردرد
- دردهای عضلانی یا مفصلی
- لرز
- اسهال
تغذیه در افراد مسن بعد از تزریق واکسن کرونا چگونه باید باشد؟
اگر قرار است برای پایان دادن به همه گیری به واکسن COVID-19 تکیه کنیم ، باید اثرات آنها را به حداکثر برسانیم. اما یکی از مواردی که خطر محافظت از آنها را تضعیف می کند ، کمبود تغذیه ، به ویژه در افراد مسن است.افراد مسن پاسخهای ایمنی ضعیف تری دارند و شناخته شده است که نسبت به بسیاری از واکسن ها ، از جمله واکسن آنفلوانزای فصلی ، کمتر از بزرگسالان جوان پاسخ می دهند. این تا حدودی ناشی از ضعف است ، که نمی توان آن را به راحتی برطرف کرد ، اما همچنین می تواند به دلیل کمبود ویتامین ها و مواد معدنی باشد که به عنوان ریزمغذی ها شناخته می شوند.سیستم ایمنی بدن برای مقابله با عفونت یا ایجاد محافظت مناسب در برابر بیماری پس از واکسیناسیون ، به انواع ریزمغذی ها نیاز دارد. این به احتمال زیاد در مورد COVID-19 مانند سایر بیماری‌ها صادق است. با توجه به اینکه سوءتغذیه در میان افراد مسن شایع است ، افزایش سطح ویتامین ها و مواد معدنی آنها قبل از واکسیناسیون می تواند راهی برای افزایش اثربخشی واکسن های COVID-19 باشد.
آزمایشات روی افراد مسن نیز نشان داده است که پاسخ به واکسیناسیون پس از اقداماتی برای بهبود تغذیه بهتر است. به عنوان مثال ، یک مطالعه نشان داد که افراد 65 تا 85 ساله که پنج وعده یا بیشتر میوه و سبزیجات در روز مصرف می کردند ، نسبت به افراد هم سن که فقط دو وعده میوه و سبزیجات کمتر یا بیشتر مصرف می کردند ، واکنش واکسن قوی تری نسبت به واکسن پنوموکوک نشان دادند.
در مطالعه دیگری ، دریافت روزانه مکمل های ویتامین E به افراد بالای 65 سال میزان آنتی بادی هایی را که پس از واکسیناسیون علیه هپاتیت B و کزاز تولید کردند ، افزایش می دهد. و در افرادی که فاقد سلنیوم هستند ، مکمل های روزانه برخی از جنبه های پاسخ ایمنی آنها را به واکسن زنده فلج اطفال بهبود می بخشد و همچنین ظهور سویه های ویروسی جهش یافته را کاهش می دهد.
آیا می توان بعد از تزریق واکسن ویتامین ها و داروهای تقویتی استفاده کرد؟
شایعاتی زیادی در این مورد بوجود آمد اما تحقیقات نشان داده مصرف ویتامین ها وو داروهای تقویتی بعد از تزریق واکسن کرونا منعی نداردو حتی با توجه به تقویت سیستم ایمنی که می تواند در کاهش علائم بعد از تزریق موثر باشد، استفاده از آن ها توصیه می شود.همچنین تداخل دارویی دیگری هم با واکسن کرونا گزارش نشده اما در خصوص کسانی که داروهای ضد التهاب مثل کورتون مصرف می کنند، بهتر است مدتی قبل از تزریق واکسن با پزشک خود مشورت کنند.
نباید های بعد از تزریق واکسن کرونا
اولاً با معده خالی برای تزریق واکسن نروید.اگر فردی هستید که هنگام تزریق دچار ضعف می شوید ، توصیه این است که حتماً چیزی بخورید .مواد غذایی مانند ماست ، میوه ، تخم مرغ و یک نوشیدنی سالم همه گزینه های خوبی هستند.
1.از مصرف الکل و دخانیات پرهیز کنید.
اگرچه هیچ مطالعه علمی تأیید شده ای وجود ندارد که تأثیر الکل یا سیگار را در واکسیناسیون مشخص کند ، اما توصیه می شود از مصرف دخانیات یا الکل خودداری کنید زیرا ممکن است عوارض جانبی واکسن را تشدید و بدتر کند و این تجربه را ناخوشایندتر کند همینطور بع از بین رفتن آب بدن شما منجر می شودفراموش نکنید هیدراته ماندن بدن شما بعد از تزریق واکسن بسیار مهم است. الکل همچنین بر سیستم ایمنی بدن تأثیر منفی می گذارد و این احتمال وجود دارد که در صورت وجود الکل زیاد در سیستم پاسخ ایمنی به واکسن موثر نباشد. در مورد مصرف دخانیات نیز همین امر صادق است.
2.اجتناب از فعالیت های شدید جسمانی
حداقل 2-3 روز پس از واکسیناسیون از انجام فعالیت های شدید بدنی خودداری کنید، البته فراموش نکنید داشتن کمی تحرک بدلیل افزایش گردش خون مفید است.از آنجا که بدن شما به زمان هایی برای بهبود عوارض جانبی واکسن نیاز دارد ، از وارد آوردن آن به استرس خودداری کنید.
3.از استرس دوری کنید.
استرس به شدت بر ضغیف شدن سیستم ایمنی بدن اثر دارد. تحقیقات این واقعیت را نشان می دهد که انواع ویروسی جدید در افرادی که بدن آنها “تحت فشار اکسیداتیو قرار دارند” بیشتر ظاهر می شود. استرس اکسیداتیو می تواند ناشی از مصرف ناکافی مواد مغذی آنتی اکسیدان باشد. به عنوان مثال سلنیوم و ویتامین E.پس از طریق خوردن مواد غذایی آرامش بخش و فعالیت جسمانی سبک مثل راه رفتن استرس را از خود دور کنید.
