شاید بتوان از ورزش اسکی بعنوان تنها فعالیت جسمانی که ارتباط تنگاتنگی با قوانین حاکم بر حرکات اجسام دارد نام برد. دراین ورزش مفرح نه تنها فعالیت عضلانی فرد ورزشکار منتهی به حرکت می شود بلکه نیروهاي وارده از محیط نیز عواملی براي پیش بردن اسکی باز به جلو خوهند بود لذا روح حاکم بر این ورزش بر گرفته از قوانین فیزیک و بر پایه تعامل مستمر انسان با طبیعت و نیروهاي موثر بر حرکت و جنبش استوار بوده و لازم است تمامی مشتاقان به این ورزش مفرح از سطوح مبتدي تا پیشرفته اطلاعات خود را در خصوص فرایندها و قوانین حاکم بر حرکت براي بهبود سطح تکنیکی خود افزایش دهند.
انواع حرکات پایه در اسکی آلپاین
کانون مربیان اسکی نیوزلند چهار نوع حرکت در اسکی را شناسایی و مشخص نموده. لذا در این بخش به این حرکات و چگونگی انجام آن در اسکی پرداخته خواهد شد.
- حرکت جلو/عقب
Fore/Aft movement - حرکت چرخشی
Rotational movement - حرکت جانبی
Lateral movement - حرکت عمودی
Vertical movement
هریک از حرکات فوق اثر مستقیمی بر روی اسکیها و اثر متقابل با برف دارند. تاثیر حرکات از طریق سطح اتکا می باشد (منظور از سطح اتکا قسمتی از اسکی یا اسکیها بوده که زیر پا یا پاها قرار دارد. یکی دیگر از واژههای اشاره شده در این بخش مرکز ثقل خواهد بود. در وضعیت خوب ایستادن ورزشی (منظور هنگامی است که اسکی باز در حالت مناسب بر روی چوب های اسکی قرار می گیرد)، مرکز
ثقل در قسمت میانی بدن تقریباً در خط ناف و در چند سانتیمتری جلوتر از ستون فقرات قرار خواهد گرفت.
بیشتر بخوانید: ۲۱ پیست اسکی ایران
آموزش اسکی آلپاین
حرکت جلو/عقب
حرکت جلو/عقب در امتداد اسکیها اتفاق میافتد و بوسیله زانو، مچ پا، مفصل لگن، حرکت ستون فقرات و موقعیت دستها کنترل میشود.انجام این حرکت منتهی به برخورداری اسکی باز از تعادل می شود.
- هدف از حرکت جلو/عقب این است که به اسکی باز اجازه دهد که در موقعیت ورزشی بماند و تعادل خود را حفظ کند.
- وضعیت اسکی باز در طول اسکی بسته به نوع پیست و بنا به خواسته اسکی باز ممکن است تغییر کند. ت
- عادل جلو/عقب همیشه یک موقعیت چالشی بوده و اغلب مربوط به تعادل پویا میباشد.
- اسکیباز بهصورت مداوم وضعیت خود را تغییر میدهد تا تعادل خود را حفظ کند.
مزایای تعادل در حرکت جلو/عقب خوب عبارتند از:
- ایستادن اسکی باز در موقعیت مطلوب و اثر بخش
- ایجاد فشار یکنواخت در امتداد طول اسکیها
- استفاده بهینه از تمامی ظرفیت مربوط به طراحی اسکی
- آسانتر شدن انجام حرکات دیگر
بیاد داشته باشید مرکز ثقل دقیقاً در بالای مرکز سطح اتکا و بین اسکیها میباشد. برای برخورداری از حالتی مناسب بر روی چوب های اسکی یا همان حالت ورزشی می بایست مچ هر دو پاها، زانوها و باسن نسبتاً بهطور مساوی خم شده باشد. باسن در راستا و بالای پاها قرار گرفته و بالاتنه کمی بهطرف جلو متمایل باشد. پاها به اندازه عرض لگن باز بوده و زانوها کمی متمایل به خارج و تقریباً در راستای انگشت دوم پا قرار می گیرند. در حالیکه کف اسکیها بر روی برف قرار دارد دستها در جلو بدن کمی باز تر از عرض شانه و تقریباً در ارتفاع ناف قرار خواهند گرفت. در این حالت وزن اسکیباز بهطور یکنواخت بین دو اسکی توزیع خواهد شد.
تعادل جلو/عقب در حین اسکی کردن همواره در حال چالش است. شیب پیست، سرعت و مراحل پیچ همیشه ارتباط بین سطح اتکا و مرکز ثقل را به چالش می کشد.
در سطح مبتدی شرایط و وضعیت اسکی نمودن نسبتاً آسان بوده لذا فشار و نیروهای وارد شده(مخصوصا از سطح پیست) به اسکی باز مختصر است، اما در سطوح پیشرفته این وضعیت میتواند کاملا پیچیده باشد. اسکی باز می بایست برای حفظ مرکز ثقل در بهترین وضعیت ورزشی نسبت به سطح اتکا، حرکت جلو/عقب را انجام دهد.
- یک راه برای انجام این عمل آن است که بدن را به جلو وعقب در امتداد سطح) و باز نمودن( اکستنشن ١ اتکا بوسیله بسته نمودن (فلکشن) مفاصل مچپا، زانو، لگن و ستون فقرات حرکت دهیم. عضلات احاطه کننده مفاصل این حرکات را کنترل میکنند.
- راه دیگر این است که سطح اتکا را در پایین تنه به عقب و جلو حرکت دهیم. این حالت میتواند بوسیله خم کردن مچ پاها به جلو (دورسی فلکشن:پنجه پا به سمت ساق پا کشیده میشود) و خم نمودن مچ پاها به عقب در حالیکه بالاتنه ثابت است؛ صورت پذیرد.
حرکت جلو/عقب با تغییر بالاتنه بر روی سطح اتکا یا با حرکت سطح اتکا زیر پایین تنه یا ترکیبی از هردو میتواند انجام شود. در سطوح مبتدی عموماً خیلی آسانتر است که بالاتنه بر روی سطح اتکا حرکت داشته باشد. در حالیکه اسکیبازان پیشرفته هردو حالت را میتوانند با مهارت انجام دهند.
حرکت چرخشی-movement Rotational
حرکت چرخشی زمانی اتفاق میافتد که بدن یا قسمتهایی از بدن در مسیر چرخشی حول محور عمودی حرکتکند. قسمتهای بدن میتواند همجهت یا خلاف جهت حرکت کنند.
در اسکی راههای متداول در چرخش بدن عبارتند از:
چرخش پایین تنه
در این وضعیت ران ها زیر کاسه لگن میچرخند و هر پا یک محور عمودی چرخشی محسوب میشوند. دو نقطهای را که میشود برای این محور به آن اشاره کرد نقطهای از کف پا که درست زیر مچ پا است و سر استخوان ران میباشد. هر پا به طور مستقل حول محور خودش میچرخد. اغلب چرخشها در این محور در مفصل لگن اتفاق میافتد که بوسیله عضلات متصل به ران و لگن کنترل میشود. در زمان چرخش پا در این مفصل، تفکیک چرخشی بین لگن و استخوان ران (جدایی حرکتی اندام تحتانی از فوقانی)اتفاق میافتد.
- چرخش ران در زمان اسکی کردن نیازمند ترکیب چرخش داخلی و دور پاها است. ( مقدار هرکدام از آنها به مقدار خم شدن پا بستگی دارد). بنابراین در ٤ شدن (آبداکشن)
- زمان هر پیچ، یک ران به داخل و نزدیک به محور بدن در حالیکه پای دیگر به طرف خارج و دور ازمحور بدن میچرخد.
- عضلاتی که برای آداکشن استفاده میشود قادرند نیروی چرخشی قویتری نسبت به عضلاتی که برای آبداکشن استفاده میشوند بوجود بیاورند.
- بنابراین پای خارجی میتواند نیروی بیشتری و پیچ قویتری ایجاد کند.
چرخش بالاتنه
در این وضعیت ستون فقرات محور عمودی میشود. دو نقطهای را که میشود برای بیان این محور به آن اشاره کرد ناحیه گردنی ستون فقرات و قسمتی از ستون فقرات که به استخوان خاجی متصل میشوند.قسمت بالاتنه حول این محور با استفاده از عضلات احاطه کننده ستون فقرات و قسمت مرکزی بدن (عضلات شکم) میچرخد.
- چرخش در راستای طول ستون فقرات اتفاق میافتد که منجر به افزایش انفصال بین بالا و پایین ستون مهره ها میگردد.
- تمامی بخشهای ستون فقرات میتوانند در دامنه مشخصی بچرخند اما بیشترین چرخش در ناحیه کمری و سینهای ستون فقرات اتفاق میافتد.
- هدف از حرکت چرخشی ایجاد تغییر جهت در اسکی است. موثرترین راه برای تغییر جهت در اسکی چرخش پایین تنه است زیرا بهطور مستقیم اثر بیشتری بر سطح اتکا دارد.
مزایای شروع حرکت چرخشی با پاها در اسکی آلپاین عبارتند از
- اثر مستقیم بیشتری بر روی اسکیها دارد.
- اسکیباز قادر به حفظ هممحوری خوب است.
- کمک به کنترل لبهگیری می کند
- شدت و مقدار چرخش میتواند با حداقل تلاش تغییر کند.
وقتی که چرخش بهطور جداگانه (نسبت به به بالاتنه) و از پا شروع شود، منجر به حفظ هم محوری مناسب میگردد. این بدان معناست که پاها زودتر از لگن و لگن زودتر از بالاتنه میچرخد. چرخش پایین تنه مستقل از بالاتنه در مفصل ران و قسمت تحتانی ستون فقرات اتفاق میافتد. لگن و بالاتنه با تاخیر به دنبال پا و اسکیها جهت چرخش را دنبال میکنند.
چرخش پایین تنه مستقل از بالاتنه منجر به ثبات بالاتنه میشود و بوسیله استفاده از عضلات مرکزی (عضلات شکم) کنترل میشود. این پایداری به اسکیباز اجازه میدهد که وضعیت همراستایی بیومکانیکی قوی تری را در زمان چرخش اسکیها حفظ کند.
چرخش در پایین تنه میتواند باعث افزایش در زاویه لبهگیری شود. برای دسترسی به این مهم پاها میبایست خم شوند یا مرکز ثقل به سمت داخل پیچ حرکت کند. همانطور که رانها میچرخند و دور و نزدیک نسبت به محور بدن میشوند، زانوها به سمت داخل پیچ حرکت میکنند و منجر به انگولیشن و افزایش زاویه لبهگیری میشوند.
حرکات چرخشی به مقدار اصطحکاک بر روی سطح اتکا، شکل چرخش و نیروهای تاثیرگذار بر بدن بستگی دارند.
همانند چرخش پایین تنه و چرخش بالاتنه، دو نوع دیگر چرخش وجود دارد
- چرخش حول محور بدن بوسیله چرخش بالاتنه و پایین تنه در خلاف جهت همدیگر رخ میدهد. این یک مثال از قانون سوم نیوتن در مورد عمل و عکسالعمل میباشد. چرخش حول محور بدن دارای میزان بالایی از چرخش و مدت زمان کوتاه بوده. زمانی که اسکیها از جانب برف بدون مقاومت و یا کمترین مقاومت هستند (بعنوان مثال چرخش روی محور بدن روی موگول یا در هوا) بسیار موثراست.
- چرخش حول محور خارجی این بدان معناست که هنگام اسکی آلپاین در شیبهای تند و داخل موگول، باطوم زدن در زمان مناسب می تواند منتهی به ایجاد گشتاور نیرویی برای چرخش شود. اگر باطوم بصورت صحیح در دست اسکی باز بوده و در زمان مناسب در برف قرار گیرد ، در اثر مقاومت ایجاد شده دست اسکی باز به عقب حرکت نموده و بر اثر گشتاور نیروی ایجاد شده اسکی باز قادر خواهد بود از این مزیت برای پیچ زدن به دور محور خارجی (باتوم)استفاده نماید.
