فارق از ارزش ذاتی خود فعالیت، ماجراجویی همیشه یک بازی در بین اولین ها بوده است. در اواخر دهه 1970، کوهنوردی از اولین صعودها فاصله گرفته و این سبک صعود و مسیرهای جدید بودند که چشم نوازی می کردند. اکسپدیشن های به سبک محاصره ای راهی برای تیمهای کوچکتر و چابک تر برای کار روی مسیرهای تکنیکی تر گشوده بود. صعود مسنر به صورت انفرادی در اورست یکی از شاخصترین ها در این دوران است.
در فروشگاه موج کوه بیابید
روال و ذائقه کوهنوردی در هیمالیا در آن زمان گرایش به سمت سفرهای سبک تر و سریعتر داشت. اگرچه فیزیولوژیست ها و کوهنوردان هر دو این کار را غیرممکن می دانستند، گام بعدی این بود که اورست بدون اکسیژن کمکی صعود شود. از آنجا که ادوارد نورتن تا 300 متری قله در سال 1924 به پیش رفته بود، میشد احتمال آنرا بیش از صفر در نظر گرفت.
این احتمال کافی بود تا زوج قدرتمند کوهنورد، رینهولد مسنر و پیتر هبلر را وسوسه کند تا به دنبال آن بروند. آنها فعالیت های شاخصی در آلپ به ثمر رسانده بودند و همچنین در سال 1975 توانستند گاشربروم یک را بدون اکسیژن کمکی صعود کنند. با وجود این اورست بسیار بلندتر بود. اما با وجود همه شکهای موجود این کوهنوردان توانستند در بهار 1978 قله را بدون اکسیژن کمکی صعود کنند.
درست همانطور که راجر بانیستر رکود یک مایل در 4 دقیقه را در دویدن شکست، در آن زمان نیز دروازه های امکان پذیری بر روی کوهنوردان نخبه باز شدند. اما این به معنای آن نبود که تکرار برای دیگران آسان باشد. هبلر، تقریبا صد متر آخر را تا قله خزیده بود و مسنر طوری قسمتهای آخر را تفسیر میکند که نفس انسان در سینه حبس میشود”گویی که دیگر به خودم و دیدگانم تعلق نداشتم. من چیزی جز یک ریه تنها و نفس بریده شناور بر روی ابرها و قله ها نبودم.”
مسنر به این لحظه فوق العاده و تاریخ ساز بسنده نکرد و در فصل مونسون 1980 به دنبال شعله ای دیگر رفت. اورست بدون اکسیژن، این بار تنها و از سمت شمال کوه. تنها او، کوه و دوست دختر حامله اش در بیس کمپ بودند. حتی افسر رابط نیز در یخچال رانگبوک شرقی همراه آنها نیست. او تنها شاهد تلاشش خواهد بود.
در تلاش برای بهره گیری از هوای آرام تر پس از فصل موسمی، با وجود یک ماه زمان بیشتر برای تلاش در فلات تبت، مسنر برنامه اش را جلو می اندازد تا تلاش دیگری در منطقه مرگ بدون اکسیژن کمکی داشته باشد.
پس از هم هوایی و ذخیره کردن بار در گردنه شمالی، رینهولد در 18 آگوست به قصد قله حرکت می کند. تنها چند ساعت پس از ترک بیس کمپ پیشرفته، وی در تاریکی شب و در ارتفاع بیشتر از 7000 متری درون شکاف یخی می افتد. به لطف بخت و اقبال، خودش را بیرون کشیده و به تلاش به سمت بالا و مسیر شمالی ادامه میدهد.
در روز بعد، مسنر حدود دو کیلومتر مسیر بهمنی را می برد تا به دهلیز بزرگ(به نام نورتن نیز شناخته میشود.) برسد. در اینجا اقدام به یک بیواک در ارتفاع 8200 متری میکند. در ساعت 1 عصر فردا، منسر بدن خسته خود را از طریق دهلیز به بام جهان میکشد. در سومین روز پس از ترک بیس کمپ. اولین نفری که کاملا تنها بر اورست ایستاده است. 20 آگوست 1980.
پس از آن مسنر زمان حضور در قله را این گونه تفسیر میکند. او میگوید:”در رنج مداوم بودم. در کل زندگیم هیچ گاه به اندازه آن روز که به قله اورست رسیدم خسته نشده ام. من فقط آنجا نشستم و این نشستن را ادامه دادم. از همه چیز غافل شدم…من می دانستم که از نظر فیزیکی در انتهای خود قرار دارم.”
پس از یک شبمانی در پای دهلیز بزرگ، رینهولد وسایلش را انداخته و با سرعت هرچه بیشتر به سمت بیس کمپ پیشرفته پایین می رود تا بدون شبمانی به آنجا برسد. دوست دختر وی، ننا هولگین، بعدها اینطور می نویسد:”انگار که یک انسان مست از گردنه به پایین آمده باشد. با چشمانی اشکبار به من نگاه میکرد. این همان مردی نیست که چهار روز قبل اینجا را ترک کرده است. صورت او زرد، لبهایش شکسته و کبود شده اند.”
تنها، بدون اکسیژن کمکی، در منطقه ای به غایت خطرناک، بدون امید به کوچکترین امداد، و در لبه استقامت شناخته شده بشر، مسنر تنها برای یک رویا این خطر را به جان خرید. لحظه ای زودگذر بر بام جهان. برای اینکه ثابت کند، امکان پذیر است.
حتی بزرگترین منتقدان مسنر هم که او را بعضا به دلیل غرور بیش از حد ملامت می کنند، باید بپذیرند که انگیزه و روحیه مورد نیاز برای این کار مافوق تصور بوده است. یک دست آورد ذهنی و فیزیکی که جان کراکوئر آن را اینگونه توصیف میکند” بزرگترین دست آورد کوهنوردی تمامی دورانها”
کوهنورد پیشکسوت امریکایی تام هورن باین احساسات جامعه کوهنوردی در آن زمان را اینگونه به رشته گفتار در می آورد:”مانند کوپرنیک، مسنر یک روش کاملا جدید برای دیدن دنیای خود تصور کرده است. او کوهنوردی را آنطور که ما میشناختیم دگرگون کرد.”
این صعود همچنین به عنوان یک کاتالیزور در ادامه فعالیت وی عمل کرد. به او اعتماد به نفس و دانش آنرا داد که می تواند به اولین کسی تبدیل شود که همه 14 هشت هزار متری را صعود کرده است و این مهم را بدون اکسیژن کمکی به سرانجام رسانید.
اسطوره دنیای کوهنوردی، داگ اسکات، این صعود را اینطور بیان کرد”رینهولد، یک پدیده قدرتمند، با انگیزه و با تجربه، توانمندی این را داشت که اورست را به تنهایی از شمال، قسمتی از مسیری جدید و تنها با پشتیبانی دوست دختر حامله اش صعود کند.”
“اکثر ما که به دنبال چیزهای نو می رفتیم و کارهای جدید انجام میدادیم، فقط قدری جلوتر از گذشته بودیم، اما رینهولد یک قدم کاملا بزرگ برداشت، یک جهش به تمام معنا”
صعود مسنر در چهار دهه پیش به عنوان یک نقطه عطف در تاریخ کوهنوردی شناخته میشود و همچنان هم یک موفقیت بزرگ است.
