اورست ، بام جهان ، ساگرامارتا ، چومولونگمو ، ژومولانگما. بلندترین قله کره زمین به ارتفاع 8848 متر. واقع شده در شرق نپال. 160 کیلومتری کاتماندو پایتخت این کشور.
نام این کوه در سال 1865 اورست نهاده شد که به افتخار سر جرج اورست بود.
این کوه همواره مورد علاقه کوهنوردان بوده است. در واقع دو مسیر کوه یکی در سمت شمال و دیگری در سمت جنوب بیشترین صعودها را به خود دیده اند.
- مسیر جنوب شرقی در نپال یا مسیر استاندارد.
- مسیر شمالی در تبت.
اولین تلاشهای روی اورست
اولین تلاشهای بر روی این کوه توسط انگلیسی ها انجام شد. از آنجا که نپال اجازه ورود خارجی ها را نمی داد تلاش های چندی توسط انگلیسی ها صورت گرفت.
در سال 1922 برای اولین بار بشر به بالای ارتفاع 8000 متری دست یافت. این تلاش از مسیر شمالی کوه انجام گرفت. در سال 1924 یکی از رازآلودترین تلاشهای روی کوه انجام پذیرفت. در این صعود جرج مالوری و اندرو ایروین تلاش نهایی برای قله را انجام دادند. آنها هرگز باز نگشتند. در نهایت جسد مالوری در سال 1999 در ارتفاع 8155 متری در رخ شمالی پیدا شد.
تنزینگ نورگی و ادموند هیلاری اولین صعود کنندگان رسمی به کوه هستند. تنزیگ در سال قبل صعود به ارتفاع 8595 متری رسیده بود. (همراه با تیم سوییسی در سال 1952) آنان از مسیر جنوب شرقی توانستند به قله برسند. مسیر شمالی برای اولین بار توسط چینی ها در سال 1960 صعود شد.
مرتفع ترین موجودات زنده
یک نوع جلبک وجود دارد که در ارتفاع 6480 متری نیز دیده شده است.
این گیاه احتمالا مرتفع ترین گونه گیاهی جهان است. همچنین یک نوع عنکبوت جهنده نیز در ارتفاع 6700 متری دیده شده است.
یک نوع از غاز به نام غاز کله خاکستری در حال مهاجرت از بالای اورست دیده شده است. همچنین نوعی از زاغ در گردنه جنوبی در ارتفاع 7920 متری مشاهده شده است.
هیات های اعزامی
به دلیل بلندترین بودن، اورست مورد توجه بسیاری از کوهنوردان بوده است. در سالهای اخیر صعودهای تجاری از شدت دشواری های این کوه به میزان زیادی کاسته است. اما همچنان اورست در معرض بادهای جت استریم، و تندباندهای ارتفاع بالا می باشد. از دیگر خطرات باید به بهمن و کولاک اشاره کرد.
اولین صعود موفق توسط تنزینگ و هیلاری
در سال 1953، نهمین هیات اعزامی انگلیسی به سرپرستی جان هانت به نپال بازگشت. در نهایت تنزینگ نورگی نپالی و ادموند هیلاری نیوزلندی توانستند از مسیر گردنه جنوبی به قله دست یابند. این صعود در ساعت 11:30 دقیقه وقت محلی 29 می 1953 انجام گردید. در آن روزها آنها اعلام کردند که این موفقیت به کل تیم تعلق دارد. اما سالها بعد نورگی، هیلاری را به عنوان نفر اول روی قله معرفی کرد.
ادموند هیلاری و تنزینگ نورگی اولین صعود کنندگان اورست
وقایع
- 1956 ارنست اشمید و جورگ مارموت به قله صعود کردند. صعودهای دیگری نیز در این سالها انجام گرفت.
- 1960 چینی ها از مسیر شمالی به قله کوه رسیدند.
- 1975 جانکو تابای. اولین زن بر فراز اورست، ژاپنی.
- 1978 رینهولد مسنر و پیتر هبلر برای اولین بار بدون اکسیژن کمکی به قله صعود کردند.
- 1980 اولین صعود زمستانی به یک هشت هزار متری. به سرپرستی آندره زوادا. در این صعود 20 کوهنورد لهستانی و چهار شرپا حضور داشتند. در نهایت سیچی و کرزیستوف ویلکی به اورست صعود کردند. آنها صعود خود را در ساعت 2:40 عصر به اورست انجام دادند. این صعود سرآغاز صعودهای زمستانی بر فراز هشت هزار متری ها بود. صعودهای زمستانی در ارتفاعات بسیار بالا برای لهستانی لقب مبارزان یخی را به ارمغان آورد.
- 1989 حادثه لهولا. در این سال تیمی از لهستان برای گشانیش مسیری در غرب کوه تلاش کردند. در 24 می چروباک و مارچینیاک به قله صعود کردند. اما در مسیر برگشت به بهمن برخورد کرده و چهار نفر جان خود را از دست دادند.
- 1996 15 کوهنورد جان خود را در طوفان کوه از دست دادند. بر اساس این اتفاق کتابی به نام در هوای رقیق توسط جان کراکوئر نگاشته شد. همچنین آناتولی بوکرایف در نقد این کتاب، کتابی دیگر به نام صعود نوشت. از نجات یافتگان آن حادثه بک ودرز، یک مشتری امریکایی بود. او یک شب را بالای کمپ چهار گذراند…در سال 2015 یک فیلم سینمایی بر اساس این وقایع اکران گردید.
- 2015 زلزله و بهمن، در این سال بروز یک زلزله در نپال باعث ایجاد یک بهمن نهیب گردید که به بیس کمپ برخورد کرد. این بهمن از پومری شروع شده بود، به سمت خمبو حرکت کرد و در بیس کمپ تخلیه شد.
مسیرهای اورست
قله اورست 2 مسیر اصلی صعود دارد، مسیر جنوب شرقی از نپال و مسیر شمالی از تبت. که بیشتر از همه توسط کوهنوردان استفاده می شود. هر چند در حدود بیست مسیر در کوه هستند که حداقل یک بار صعود شده اند.
بیشتر تلاشها در ماه می صورت گرفته است. با نزدیک شدن فصل مونسن، جریان جت استریم شمالی میشود. در نتیجه متوسط سرعت باد در کوه کاهش می یابد. پس از فصل مونسون و در ماههای سپتامبر و اکتبر نیز تلاشهایی صورت می گیرد.
یخشار خمبو
مسیر جنوب شرقی اورست
- این مسیر با یک پیاده وری به سوی بیس کمپ در ارتفاع 5380 متری آغاز می شود.
- هیات های اعزامی اغلب به سمت لوکلا پرواز کرده. مسیر پیاده وری را آغاز می نمایند.
- به طور معمول کوهنوردان 2 هفته را در بیس کمپ می گذارنند تا هم هوا شوند.
خمبو
- در این مدت شرپاها و بعضی از کوهنوردان مسیر یخشار خومبو را باز می کنند.
- خمبو یکی از خطرناک ترین قسمت های این مسیر می باشد. برجهای یخی، شکافها از خطرات این قسمت هستند.
- بالاتر از خمبو کمپ یک در ارتفاع 6065 متری قرار دارد.
- از کمپ یک کوهنوردان به سمت کم غربی در پای لوتسه فیس حرکت می کنند. جایی که کمپ دو یا بیس کمپ پیشرفته در آن برقرار می شود. ارتفاع 6500 متر. شرایط مسیر کم غربی به گونه ای است که در معرض باد نیست. در یک روز صاف و بدون باد این قسمت می تواند بی نهایت گرم باشد!
- از کمپ 2 کوهنوردان در طناب ثابت به سمت کمپ سه در ارتفاع 7470 متری می روند.
- از اینجا 500 متر دیگر تا کمپ چهار در گردنه جنوبی به ارتفاع 7920 متری باقیست.
نوار زرد
- از کمپ سه به چهار کوهنوردان با دو چالش جدید روبرو می شوند: تیغه ژنو و نوار زرد. تیغه ژنو در سال 1952 توسط سوییسی ها نام گذاری شد.
- در گردنه جنوبی کوهنوردان وارد منطقه مرگ می شوند. معمولا انسانها بیش از دو تا سه روز نمی توانند این ارتفاع را تحمل کنند.
- از کمپ 4، کوهنوردان تلاش خود را در نیمه شب آغاز می کنند. آنها امید دارند که در 10 تا 12 ساعت به قله برسند. آنها در 8400 به بالکونی می رسند که معمولا جایی برای استراحت در مسیر است.
- در ادامه مسیر قله جنوبی در ارتفاع 8750 متری قرار دارد.
- بعد از قله جنوبی، کوهنوردان یک لبه چاقویی را دنبال می کنند که به نام تراورس کورنس معروف است.
- این قسمت عریان ترین بخش مسیر می باشد. اشتباه به چپ کوهنورد را درون رخ 2400 متری جنوب غربی می اندازد. اشتباه به راست به رخ سه هزار متری کانگ شونگ ختم خواهد شد.
- در انتهای این گذرگاه، پلکان یا قدم گاه هیلاری به ارتفاع 12 متری قرار دارد.
- بعد از این قسمت مسیر به طور نسبی آسان می شود. هرچند که فشار ارتفاع در دشوار ترین شرایط قرار دارد.
تراورس کورنس , قدمگاه هیلاری
مسیر شمالی
- مسیر مشالی در سمت شمال کوه در تبت آغاز می شود.
- هیات ها به سمت رودخانه رانگبوک می روند و بیس کمپ را در آنجا برقرار می کنند.
- سپس با عبور از مورن های یخچالی به ارتفاع 6100 متری می رسند.
- این محل کمپ پیشرفته می باشد. کمپ سه در ارتفاع 6500 متری در زیر گردنه شمالی قرار گرفته است.
- کمپ بعدی در ارتفاع هفت هزار متری در محل گردنه قرار دارد.
- بعد از آن کوهنوردان به سراغ کمپ بعدی کوه در ارتفاع 7750 متری می روند.
- کمپ 5 یا با حساب بیس کمپ 6 در ارتفاع 8230 متری قرار دارد.
- از این نقطه عازم صعود اورست خواهید شد.
کروکی مسیر شمالی اورست
- در مسیر کمپ آخر تا قله چند کراکس وجود دارد. پله اول در ارتفاع 8500 متری و پله دوم در ارتفاع 8677 متری.
- در پله دوم نردبان چینی ها برای صعود قرار گرفته است.
- بعد از صعود از این قسمت ها یک شیب 50 درجه به قله کوه ختم می شود.
اطلاعات بیشتر راجع به رخ شمالی اورست
نردبان چینی ها در پله دوم
کفش سبزه
این نام به یک جسد ناشناخته تعلق گرفته است. که علامت مسیر شمالی اورست می باشد. حدس زده می شود که این جنس مربوط به تسوانگ پالجور باشد. وی یک کوهنورد هندی بود که در سال 1996 در اورست درگذشت. لغت پوتین سبزه به خاطر کفشهای کوفلاخ سبز رنگ که او به پادارد می باشد.
پوتین سبزه
در زیر قله ، منطقه ای وجود دارد که به “دره رنگین کمان” معروف است ، پر از اجساد مرده ای است که هنوز هم وسایل زمستانی با رنگ روشن به تن دارد. نزدیک به دویست جسد در اورست آرمیده اند.
