دوی امدادی چیست[تاریخچه، قوانین، انواع دو امدادی]

یکی از هیجان انگیزترین مسابقات دو و میدانی، مسابقات دوی امدادی است که به عنوان نمونه نهایی کار تیمی و هماهنگی در نظر گرفته می شود. البته باید اشاره کرد که روش امدادی فقط مختص به دو نیست و در سایر رشته ها مانند شنا نیز برگزار میشود. در این مقاله به تعریف دوی امدادی، تاریخچه، انواع و رکوردها، قوانین و…خواهیم پرداخت. با موج کوه همراه باشید.

دوی امدادی چیست؟

دوی امدادی نوعی مسابقه دو است که در آن اعضای یک تیم به نوبت قسمت های مسابقه را تکمیل می کنند. مسابقات امدادی فقط در دویدن برگزار نمی شود بلکه در رشته های دیگر مانند شنا، اسکی صحرایی، بیاتلون یا اسکیت روی یخ نیز رواج دارد. این مسابقات به عنوان قسمتی از بازی های المپیک در بین رشته های دو و میدانی جای می گیرند. در این نوع مسابقه معمولا یک شی که اغلب چوب امدادی است به صورت دست به دست توسط ورزشکاران حمل شده و به ورزشکار بعدی خواهد رسید. این فرآیند تا رسیدن به خط پایان ادامه پیدا خواهد کرد.

تاریخچه دو امدادی

این مفهوم ریشه در یونان باستان و کلا دنیای قدیم دارد. جایی که چوب پیام باید توسط تعدادی پیک دست به دست منتقل می شد تا به مقصد برسد. مسابقات امدادی در حدود سال ۱۸۸۳ در امریکا آغاز شد. روش اصلی این بود که یک پرچم توسط شرکت کننده ها حمل می شد. البته پرچم دست و پاگیر بود و چوب امدادی که شامل یک استوانه توخالی از چوب یا پلاستیک می شد در سال ۱۸۹۳ معرفی گردید.

با این حال اولین حضور این مسابقات در دنیای مدرن به المپیک ۱۹۱۲ باز میگردد. پس از آن در سال ۱۹۲۸ مسابقات زنان نیز در المپیک جای گرفت.

انواع دو های امدادی

در المپیک برای مردان و زنان ۲ شاخه (۴×۱۰۰ متر)۴۰۰ متر و (۴×۴۰۰ متر)۱۶۰۰ متر برگزار می گردد. در برخی مسابقات غیر المپیکی نیز مسافت های ۸۰۰، ۳۲۰۰ و ۶۰۰۰ متر نیز برگزار می شوند که البته کمتر رایج هستند.

دو امدادی ۴۰۰ متر (۴×۱۰۰ متر)

در مسابقه ۴×۱۰۰ متر یک تیم متشکل از چهارنفر، هر یک مسافت ۱۰۰ متر را در یک خط مشخص می دوند. در طول هر دویدن ورزشکار باید چوب امدادی را به همراه داشته باشد و آنرا به عضو بعدی تحویل دهد. تعویض چوب بایست در یک منطقه تغییر ۲۰ متری، واقع در ۱۰ متر قبل و ۱۰ متر بعد از شروع هر قسمت انجام شود.

در صورتی که هر یک از اعضای تیم دوی امدادی در حین واگذاری چوب امدادی را رها کند یا اگر تحویل آن در خارج از منطقه مجاز انجام گیرد، تیم رد صلاحیت خواهد شد. معمولا سریعترین دونده هر تیم را به عنوان آخرین نفر قرار می دهند.

دوی امدادی ۴×۱۰۰ متر در بخش مردان اولین بار در المپیک سال ۱۹۱۲ استکهلم برگزار گردید و اولین مسابقه زنان این رشته هم مربوط به سال ۱۹۲۸ می باشد.

رکورد دو امدادی ۴×۱۰۰ متر

• مردان: ۳۶.۸۴ ثانیه توسط تیم جامائیکا در المپیک لندن ۲۰۱۲
• زنان: ۴۰.۸۲ ثانیه توسط تیم امریکا در المپیک ۲۰۱۲ لندن

دوی امدادی ۱۶۰۰ متر (۴×۴۰۰ متر)

قوانین مسابقه ۴×۴۰۰ متر شباهت زیادی به ۴×۱۰۰ متر دارد. اعضای تیم باید چوب امدادی را به عضو تیم بعدی در همان منطقه تغییر ۲۰ متر بدهند. با این حال، یک تفاوت اساسی وجود دارد. در حالی که عضو اول ۴۰۰ متر را در یک خط مشخص می دود، اعضای بعدی یک تیم می توانند خطوط را با هم عوض کنند که از پشت و مستقیم در در نیمه راه دوم شروع می شود. (مسابقه در یک دور کامل پیست انجام شده و اعضای کنار هم هستند.) به طور کلی دوندگان ۴۰۰ متر برای خط داخلی که کوتاهترین مسیر برای رسیدن به خط پایان است با همدیگر رقابت می کنند.

این مسابقات در رده مردان برای اولین بار در سال ۱۹۱۲ و در رده زنان برای نخستین بار در سال ۱۹۷۲ برگزار گردید. در المپیک ۲۰۲۰ توکیو برای اولین بار مسابقات مختلط ۴×۴۰۰ متر با حضور دو مرد و دو زن در هر تیم برگزار شد.

رکورد دو امدادی ۴×۴۰۰ متر

رکوردهای دو امدادی به نقل از olympics به شرح زیر هستند:

• مردان: ۲:۵۴.۲۹ توسط امریکا در طول مسابقات جهانی ۱۹۹۳
• زنان: ۳:۰۹.۱۷ توسط اتحاد جماهیر شوروی در طول سئول ۱۹۸۸
• مختلط: ۳:۰۹.۳۴ توسط امریکا در مسابقات جهانی ۲۰۱۹

مسابقات امدادی بلند

این مسابقات در المپیک برگزار نمی شوند اما محبوبیت روزافزونی بین گروههای مختلف با آمادگی جسمانی های متفاوت به دست آورده اند. بعضی از این مسابقات حتی تا ۳۶ نفر را نیز در بر می گیرند. طول این مسابقات نیز بسیار متفاوت است. طولانی ترین مسابقه دوی امدادی جهان، جام پرنس تاکاماتسو ژاپن است که به مسافت ۱۰۶۴ کیلومتر امتداد می یابد.

قوانین دوی امدادی

هر دونده باید چوب امدادی را در یک منطقه خاص که معمولا با مثلث هایی در مسیر مشخص می شوند، تحویل دونده بعدی دهد. در دوی امدادی، دونده ها اغلب از نقطه رد کردن کور استفاده می کنند که در آن دونده دوم روی نقطه ای که در تمرین از پیش تعیین شده می ایستد و زمانی که دونده اول به علامت بصری روی مسیر خود می رسد(معمولا مثلث کوچکتر) شروع به دویدن می کند. دونده دوم پس از چند قدم دست خود را پشت سر خود باز می کند تا آن زمان چوب امدادی را از دونده اول بگیرد. در این وضعیت معمولا از یک پیام شنیداری مانند”بگیر” برای چند بار استفاده می شود تا گیرنده دستش را دراز کند.

احتمال محرومیت یک تیم در شرایط زیر وجود دارد:

• از دست دادن چوب امدادی(بنا به قانون IAAF شماره ۱۷۰.۶ انداختن چوب منجر به محرومیت نمی شود.)
• ایجاد یک پاس نامناسب مخصوصا در هنگام عدم عبور از منطقه تبادل
• شروع غلط (معمولا یک بار باعث حذف می شود اما در برخی رقابت ها ۲ بار ملاک است.)
• سبقت نادرست از رقیب دیگر
• جلوگیری از عبور سایر رقبا
• مانع تراشی، عبور نامناسب و ایجاد تداخل با رقبا

یک استراتژی عمومی پذیرفته شده در مسابقات دوی امدادی به شرح زیر است:

• نفر اول: دومین فرد سریع تیم
• نفر دوم: سومین فرد سریع تیم
• نفر سوم: کندترین فرد تیم
• نفر چهارم: سریعترین فرد تیم

البته اگر یک دونده در نقطه شروع و استارت از سایرین بهتر باشد به قسمت اول مسابقه منتقل خواهد شد تا استارت بهتر انجام شود.

چوب امدادی چیست؟

به نقل از liveabout چوب امدادی یک لوله صاف، توخالی و یک تکه است که از چوب یا فلز یا مواد سخت دیگر ساخته می شود.

مشخصات چوب امدادی به شرح زیر است:

• طول این چوب بین ۲۸ تا ۳۰ سانتیمتر
• محیط بین ۱۲ تا ۱۳ سانتیمتر
• وزن چوب امدادی باید حداقل ۵۰ گرم باشد.