برخی از کوهنوردان کاشف واقعی هستند. هانس شل اتریشی با این توصیف مطابقت دارد. او کسی بود که توانست چند قله 7000 متری را برای نخستین بار صعود کند و به 4 قله هشت هزار متری نیز دست یافت. مسیر او در روپال نانگاپاربات (که اکنون مسیر شل نامیده می شود) یک شاهکار کوهنوردی است. بیایید پنج اولین صعود هانس شل را در قله های 7000 متری بررسی کنیم.
ممهیل سار
در سال 1964، شل یک تیم اتریشی شامل رودولف پیشینگر، هورست شیندلباخر، لئو شلومر و رولف ویدرهوفر را رهبری کرد. آنها قله 7343 متری مومهیل سار واقع در هیسپار موزتاق قراقورام را هدف قرار دادند.
پیشینگر در آلپاین ژورنال نوشت ما گروهی از دوستان بودیم که سالها با هم در کوههای آلپ صعود می کردیم.
چهار سال قبل از آن، ویلفرد نویس از بریتانیا و جک سادلر از ایالات متحده اولین صعود به قله 7577 متری تریور را انجام داده بودند. قبل از اینکه نویس در سال 1962 به طور غم انگیز در کوه گارمو در پامیر بمیرد، اطلاعات مفیدی در مورد کوه های منطقه به تیم شل ارائه کرد. این شامل عکسی از ممهیل سار هم میشد که تا آن زمان صعود نشده بود.
صعود اولیه
تیم اتریشی در 15 مه 1964 به کمپ اصلی مومهیل سار رسید. آنها چادرهای خود را دقیقاً در جایی که تیم انگلیسی چهار سال قبل چادرهای کوهنوردی خود را برپا کرده بود، در حدود 4600 متر برقرار کردند. نویس از چمنزاری با گل نوشت، اما اتریشی ها مجبور شدند در برف تقریبا دو متری چادر بزنند.
تیم می خواست از یال شرقی صعود کند. با مشاهده آب و هوا، آنها متوجه شدند که در ظهر، اغلب مه از کوه پایین می آید و معمولاً بارش برف به دنبال دارد. این بدان معنی بود که آنها فقط می توانستند برای نیمی از هر روز صعود کنند.
تیم شروع به صعود کرد. آنها تا کمپ 2 و حتی کمی بالاتر از اسکی استفاده می کردند. اما در 10 ژوئن، آنها با شیب تند برفی روبرو شدند که به زینی منتهی شد که نویس و سادلر چهار سال قبل از آن به عنوان کمپ 3 استفاده کرده بودند.
از اینجا، مسیر به سمت قله تریور یک یال طولانی را دنبال می کرد، در حالی که مسیر رسیدن به قله مومهیل سار مستلزم بالا رفتن از یک یال شرقی بود که به طور ناگهانی از روی گردنه شیب می گرفت.
نقاب های شکننده و برف پودری
باز کردن مسیر آسان نبود. بالای کمپ 2 و در حدود 6200 متری، یک پل برفی ترسناک و ناپایدار از میان شکافی عبور می کرد. پس از رسیدن به گردنه در باد بسیار شدید، اتریشی ها کمپ 3 را کمی پایین تر از آنچه نویس و سادلر زده بودند قرار دادند.
روز بعد به سمت یال تند شرقی مومهیل سار ادامه دادند. به دلیل طولهای بدقلق صخره ای و نقاب های شکننده برفی پیشرفت در مسیر دشوار می نمود. در این مسیر، دانش فنی و قدرت تصمیم گیری نقشی حیاتی ایفا می کردند.
تیم متوجه شد که مسیر آنها یک مبارزه بی پایان خواهد بود و آنها باید برای استراحت و بهبودی به کمپ های پایین تر فرود می آمدند. این به معنای نیاز به بازگشایی مسیر از میان برف تازه بود. علاوه بر اینها، از ظهر بارش برف مجددا آغاز شده بود که به نوعی ادامه دادن خط الراس را بی معنا می کرد.
یک مسیر جایگزین
اما گزینه دیگری وجود داشت. آنها رمپ شیب داری را شناسایی کرده بودند که جبهه جنوبی مومهیل را تا قله طی می کرد.
این مسیر چالش برانگیز دارای چندین شکاف بود، اما به هر حال آنها آن را انتخاب کردند. حالا در دومین حرکت خود به قله، غذای آنها تمام شده بود.
آنان بعدا اینطور توضیح دادند.”ما در سکوت مسیر خود را در شیب تند باز کردیم، بدون رد و بدل کردن یک کلمه، نفر پیشگام را تغییر می دادیم.” شل و شلومر به دلیل سرما دچار مشکلاتی در پای خود شده بودند.
در 20 ژوئن این چهار دوست از مسیر شیب دار و طولانی به یال جنوبی تراورس کردند. آنها پس از 22 ساعت صعود ادامه دار در ساعت 16:30 دقیقه به قله رسیده و با اسکی به بیس کمپ فرود آمدند.
پیشینگر به یاد می آورد: «در زمان غیبت مابه دلیل صعود، تابستان در پایین فرا رسیده بود. «برف رفته بود و گل‌های ریز از زمین قهوه‌ای سر بیرون آورده بودند. کوله پشتی هایمان را زمین گذاشتیم. پشت جعبه ای که به عنوان میز غذا بود نشستیم و خوردیم و خوردیم، اما فکرمان همچنان درگیر کوهمان بود.»
آخر چیو Akher Chioh
در سال 1965 شل به همراه دوستش جرالد گروبر به قله 5000 متری در گروه بونی زوم صعود کرد. در اینجا بود که او برای اولین بار هندوکش را دید. در حالی که بعداً یکی از عکس های پانورامای گروبر را بررسی می کردند، قله ها را شناسایی کردند. قله 7020 متری صعود نشده آخر چیو توجه شل را در اینجا به خود جلب کرد.
در 8 ژوئیه 1966، شل، همسرش لیزلوت شل و راینر گوشل با یک ون فولکس واگن اتریش را ترک کردند. آنها این سفر را با هزینه ارزان انجام دادند – کل هزینه سفر از 700 پوند هم بیشتر نشد!
این سه نفر کمپ اصلی را در یک مورن جانبی یخچال کوتگاز در ارتفاع 4055 متری برپا کردند. مرحله اول مسیر آنها یک گردنه زین اسبی در یال شرقی کوتگز زوم بود. با این حال، هنگامی که آنها در ارتفاع 4970 متری به آن نزدیک شدند، دریافتند که “گردنه” در واقع یک خط الراس بسیار دشوار از برف و یخ است.
روز بعد، گوشل به سراغ یخچال کوتگاز رفت. سپس تیم تصمیم گرفت مسیر جدیدی را در توده کوتگز زوم-آخر چیو هدف قرار دهد. پس از عبور از یخچال، به یک آبشار یخی رسیدند و به سمت یک خط الراس فرعی صعود کردند. این مسیر در ادامه به خط الراس بخش بالایی توده کوه متصل می شود.
این سه نفر باید مراقب بالا رفتن از شکاف های خطرناک بودند. وقتی به پای شیب شمالی کوتگز زوم رسیدند، شکاف جانبی بزرگی سد راهشان شد. دو باربر محلی مدتی به آنها کمک کردند، سپس کوهنوردان به تنهایی ادامه دادند. یک فلات مرتفع به ابعاد 2.5 کیلومتر در 3.2 کیلومتر، قله های کوتگز زوم و آخر چیو را از هم جدا می کند.
در 3 آگوست، شل و گوشل از خط الراس شمال شرقی و جبهه شرقی کوتگز زوم صعود کردند. پس از صعود به سمت بیس کمپ فرود آمدند.
در 6 آگوست، شل، همسرش و کوهنورد پاکستانی ابصارخان به قله دیگری به نام چیکار زوم صعود کردند. در 7 و 8 آگوست، شل، گوشل، و خان به کمپ 2 قبلی خود برگشتند. از آنجا قصد داشتند برای قله آخر چیو تلاش کنند.
گشل و شل از خان دعوت کردند تا با آنها به قله برود. خان امتناع کرد اما به دو اتریشی کمک کرد مسیر خود را در میان فلات برفی باز کنند.
سرانجام گوشل و شل به سمت جنوب آخر چیو رفتند. در اینجا ساعت ها طول کشید تا از دامنه های یخی تند آن بالا بروند. در 10 آگوست 1966، این دو به قله رسیدند و اولین صعود به آخر چیو را رقم زدند.
شل به یاد می آورد: «ما به تمدن و دنیای انسان ها بازگشتیم، نه به عنوان پیروزمندان یا استادان یک قله بزرگ، بلکه به عنوان مردانی که سپاسگزار یک پاداش بزرگ بودیم».
آدولف دیمبرگر در گزارش خود برای The American Alpine Journal در سال 1967 خاطرنشان کرد: «اهمیت این اکسپدیشن اتریشی در این واقعیت است که آنها به این منطقه یخبندان در جنوب زنجیره اصلی هندوکش نفوذ کردند و راه را به اهداف کوهنوردی متعدد نشان دادند.
دیران
در سال 1968، شل، پیشینگر و گوشل می خواستند از هندو راج بالا بروند و در آن منطقه کاوش کنند. اما وقتی متوجه شدند که برخی از اکسپدیشن‌های دیگر برای همان منطقه درخواست مجوز می‌کنند، برنامه‌های خود را تغییر دادند و سعی کردند برای Kampire Dior در پاکستان مجوز بگیرند. وقتی این مجوز حاصل نشد،نفرات تصمیم گرفتند قله 7266 متری دیران را امتحان کنند، قله دیگری که تا آن زمان صعود نشده بود.
دیران واقع در قراقورام غربی از نظر فنی دشوار نیست، اما به دلیل خطر سقوط بهمن مشهور است.
قبل از سال 1968 چهار تلاش برای دیران صورت گرفته بود. ابتدا یک گروه اعزامی بریتانیایی در سال 1958 روی آن تلاش کرد. یک سال بعد، یک گروه آلمانی نتوانست به آن صعود کند. در سال 1964، یک اکسپدیشن اتریشی نیز تلاش کرد و شکست خورد. سرانجام، یک تیم ژاپنی از فدراسیون کوهنوردی کیوتو در سال 1965 روی کوه تلاش دیگری داشت.
چهار تیم مسیر شیب دار و شکسته شمال غربی / یال غربی را امتحان کردند، اما هر چهار تیم شکست خوردند. دو عضو تیم بریتانیا، کریس هویت و تد وار، سرپرست اکسپدیشن، در بالای کوه، در فاصله 100 متری قله ناپدید شدند.
اولین صعود دیران
در 4 آگوست 1968، شل، گوشل و پیشینگر بیس کمپ پیشرفته خود را در ارتفاع 3960 متری، مستقیماً در زیر جبهه 1980 متری شمال غربی برقرار کردند. چهار روز بعد، آنها کمپ 1 را در ارتفاع 4800 متری روی جبهه کوه قرار دادند.
شکاف‌ها و برف عمیق، ترکیبی بسیار خطرناک ایجاد کرده بود که مسیر را به سمت کمپ 2 مسدود کرد. دو روز بعد، آنها کمپ 3 را برپا کردند. از آنجا، در ارتفاع 6200 متری، حرکت قله خود را در 17 اوت در ساعت 6 صبح آغاز نمودند.
یک شیب تند آنها را به شیب 45 درجه نهایی قله هدایت کرد. این تیم در همان روز، 17 آگوست، در ساعت 4:15 بعدازظهر به قله رسید.
دیران از سال 1968 چند صعود داشته است. یکی از مهمترین آنها در سال 1985 بود که داگ اسکات و تیمش اولین صعود خالص به سبک آلپی را انجام داد.
مالوبیتینگ
مالوبیتینگ (قله اصلی آن به نام مالوبیتینگ غربی نیز شناخته می شود) یک قله زیبا به ارتفاع 7458 متر است که در بخش مرکزی رشته کوه راکاپوشی-هاراموش قراقوروم قرار دارد. مالوبیتینگ دارای یک قله فرعی مرکزی است که خیلی بالاتر از قله اصلی نیست، به علاوه دو قله فرعی دیگر: مالوبیتینگ جنوب شرقی (6790 متر) و مالوبیتینگ شمال شرقی (6834 متر).
قبل از اولین صعود خود در سال 1971، قله اصلی مالوبیتینگ چندین تلاش قبلی از سوی اکسپدیشن های آلمانی، بریتانیایی، ژاپنی، پاکستانی و لهستانی را بی نتیجه گذاشت. اکسپدیشن لهستانی در سال 1969، به رهبری ریچارد سافیرسکی، گذرگاهی را بین اسپانتیک و مالوبیتینگ شمال شرقی طی کرد که آن را پولان لا نامیدند. در 8 اکتبر، آنها به قله شمال شرقی مالوبیتینگ صعود کردند و از فلات مرتفع در ارتفاع 7100 متری تا حدودی به سمت قله اصلی ادامه دادند.
در تابستان 1971 هانس شل، هورست شیندلباخر، کورت پیرکر، هیلمر استورم و پزشک لهستانی یرزی هادوکیوئیچ اولین صعود قله زیبای مالوبیتینگ را هدف قرار دادند.
آنها گراتس را در 28 ژوئن 1971 ترک کردند – چه چیز دیگری برای آن دوره؟ – دو وانت فولکس واگن. تیم در 6 ژوئیه به راولپندی رسیدند و از آنجا با جیپ به اسکاردو رفتند. این تیم به همراه باربرهای محلی در هفته آخر جولای به کمپ اصلی مالوبیتینگ رسیدند. آنها در ارتفاع 4300 متری، 32 کیلومتری بالای زبانه یخچال چوگولونگما، کمپ ایجاد کردند. این تیم دو هفته بعد را صرف کاوش در مسیر 12 کیلومتری به سمت دامنه های مالوبیتینگ بر فراز مورن و در اطراف شکاف های یخچال نمود.
اولین صعود مالوبیتینگ
آنان با دنبال کردن مسیر لهستان، در 8 آگوست به خط الراس یخی پولان لا رسیدند. از آنجا، باید مسیری برای رسیدن به قله انتخاب می شد. متاسفانه هوای بد از راه رسید. نفرات برای شش روز بعد در چادرهایشان گیر افتادند. آنها با کمبود غذا مجبور شدند از میان برف عمیق فرود آیند.
در 19 اوت، آب و هوا بهتر شد و آنها دومین تلاش قله را آغاز کردند. کمپ 2 تا کمپ 3 هشت ساعت طول کشید. سپس برای رسیدن به حوضه یخچالی بالا، از شیب تند بالا رفتند. در حوضچه یخچالی با وجود شیب نسبتا تند با اسکی ادامه دادند. قسمت پایانی مسیر یال شرقی را دنبال می کرد.
سرانجام، در 23 آگوست در حدود ساعت 3:15 بعد از ظهر، این تیم در یک روز صاف و آرام از قله اصلی مالوبیتینگ صعود کرد. شل به یاد می آورد: قله، زیبا، آرام و نسبتاً گرم بود.
شیندلباخر اضافه کرد: ما موفقیت خود را جشن نمی گیریم. ما هیچ پرچمی نداریم که قهرمانانه به آسمان بگیریم یا روی برف قله را بکاریم. به مدت دو ساعت، روی یک تراس صخره‌ای کوچک بالای دیواره عظیم جنوبی نشسته بودیم.
اوردوک I
اوردوک یک، که اوردوک کانگری یک نیز نامیده می شود، 7250 متر در قراقوروم اوج می گیرد. تاج اوردوک نزدیک به هیدن پیک قرار دارد که توسط جنوب شرقی گاشربروم لا از قله پنهان (گاشربروم یک) جدا شده است. در این خط الراس اوردوک I، قله 7136 متری بدون نام قبل از تاج گردنه آبروزی (6782 متر)، اردوک II (7082 متر) و اردوک III (6950 متر) قرار دارند، قبل از اینکه خط الراس به سمت سیا کانگری (7422 متر) ادامه یابد.
اکسپدیشن قراقوروم اتریشی ها در سال 1975 متشکل از هانس شل، همسرش لیزلوت، کارل هاب آلمانی و هلموت پریودل، هربرت زفرر و رابرت شاور اتریشی بود. آنها ابتدا به کمپ 3 در گاشربروم یک صعود کردند و سپس به اردوک I ادامه دادند. تیم در 4 آگوست 1975، اولین صعود این قله را به انجام رساند.
چند روز بعد، شل، شاوئر و زفرر از گاشربروم یک نیز صعود کردند و سومین صعود از این کوه به حساب می آمد.
5000 کوه
شل علاوه بر پنج صعود اول که در بالا توضیح داده شد، از آکونکاگوا، چندین قله 6000 متری، کوه لوگان، دنالی و بسیاری دیگر صعود کرد. او در مجموع به 5000 کوه صعود کرد!
شل به غیر از کوهنوردی، کسب و کار خانوادگی را از زمان مرگ پدرش اداره کرده است. یکی دیگر از علاقمندی های وی جمع آوری کلکسیون قفل و کلید از سفرهای خود بود!شل در زادگاهش گراتس موزه کوچکی دارد که به این اشیاء جالب اختصاص داده شده است.
تابلویی در وسط این موزه هست که روی آن نوشته:
ذهن خود را نبندید!
