21 کوه و قله تهران برای کوهنوردی با راهنمای صعود

یکی از مواهب بزرگ شهر تهران دسترسی بسیار آسان به مناطق کوهستانی به خصوص قلل توچال می باشد. کوهنوردان تهران به راحتی و بدون کوچکترین دغدغه و در اسرع وقت می توانند خودشان را به کوه ها برسانند و کوهنوردی کنند. همین هم باعث می شود شهر تهران تبدیل به بهشتی برای کوهنوردی شود. اما شاید کوهنوردان تازه کار آشنایی کمتری با قلل این منطقه داشته باشند. به همین دلیل ما در این مقاله به بررسی و معرفی بهترین کوه ها و قله های تهران پرداخته ایم که امید است مفید واقع شود.

بهترین کوه ها و قله های تهران برای کوهنوردی

1. قله توچال

قله توچال با ارتفاع 3959 متر بلندترین در بین کوه های تهران و در رشته توچال میباشد. مسیر دسترسی اصلی به قله این کوه از طریق میدان سربند است. با این حال چندین مسیر صعود دیگر هم که عموما از این مسیر طولانی تر هستند وجود دارد. برخی از این مسیرها به شرح زیر میباشند.

• مسیر کلک چال توچال
• مسیر ایستگاه یک تله کابین به ایستگاه هفت و قله توچال
• دارآباد توچال
• چین کلاغ توچال

به طور کلی حدود 10 تا 12 مسیر برای صعود به این قله برشمرده شده است. مسیر معمول صعود از میدان سربند در منطقه دربند آغاز شده و سپس با رسیدن به پناهگاه شیرپلا و قدری تراورس به چپ روی یال قله قرار می گیرد. در این مسیر و در ارتفاع 3450 متری جانپناه شروین و روی قله نیز دو جانپناه قرار دارند.

مرتبط : مسیرهای صعود به توچال

2. کوه شاه نشین

قله شاه نشین دومین کوه از نظر بلندی بین کوه های تهران به ارتفاع 3885 متر می باشد. این قله بر روی خط الراس اصلی توچال قرار گرفته است. شاه نشین از طریق امام زاده داوود، شهرستانک، توچال، درکه و قله پلنگ چال قابل صعود میباشد. در دسترس ترین مسیر این قله از طریق ایستگاه هفت تله کابین توچال است. پس از رسیدن به محل تله کابین با گردش به سمت چپ و قرارگیری در مسیر جاده خاکی در مجاورت پیست به سمت غرب به یک گردنه کوچک خواهید رسید. با ادامه دادن این گردنه به سمت شرق و قرار گرفتن روی خط الارس پس از طی چند صد متر قله را صعود خواهید کرد.

۳. سربازارک

قله سربازارک یکی از قله های تهران است که در سمت شرق قله شاه نشین و در امتداد خط الراس به ارتفاع 3840 متر میباشد. می توانید با صعود قله شاه نشین به سمت این قله ادامه دهید. راه دیگر برای صعود به این قله نیز از طریق گردنه اشترگردن است. برای دستیابی به گردنه اشترگردن نیز راههای چندی وجود دارد که یکی از این مسیرها از طریق درکه و پناهگاه پلنگ چال میباشد.

۴. دارآباد

قله دارآباد یکی دیگر از قله های تهران واقع شده در منطقه دارآباد و دسترسی کوه نیز از همین منطقه میسر است. ارتفاع این قله دارآباد نیز حدود 3150 متر تا 3200 متر ذکر شده است. مسیر رفت و برگشت به این قله نیز حدود 12 کیلومتر میباشد. برای صعود به قله دارآباد می بایست از پارکینگ واقع در مجاور رودخانه حرکت خود را شروع کنید.

۱۲ وسیله‌ای که از سرمازدگی جلوگیری می‌کند: راهنمای کامل بقا در سرما

تفریح نوع دوم (Type 2 Fun) چیست؟ چرا سختی، لذت‌بخش می‌شود؟

مسیر با عبور از یک پل آغاز شده و با چند پیچ به قسمت کفی در جوار قهوه خانه میرسد. پس از طی چند صد متر به سمت راست منحرف شده و در دامنه کوه صعود به سمت بالا روی یال ادامه می یابد. پس از صعود 300 تا 400 متر ارتفاعی از این قسمت از یک جاده خاکی عبور خواهید کرد. پس از آن یک سربازخانه کوچک قدیمی قرار دارد. با عبور از سربازخانه و بالا رفتن از یک شیب دیگر بر روی خط الراس قرار خواهید گرفت. پس از طی چند شیب و پیمایش به پناهگاه کوچک قله دارآباد می رسید.

۵. سیاه بند

سیاه بند بعد از قله درآباد قرار دارد، پس از گذر از یک قسمت تیغه ای در پس از قله دارآباد حدود دو کیلومتر جلوتر میتوان به قله سیاه بند به ارتفاع 3320 متر دست یافت. مسیر صعود به قله در زمستان نیازمند دقت زیاد در عبور از قسمتهای تیغه ای می باشد. مسیر دیگر دسترسی به این قله نیز از روستانی حاجی آباد و اوشان می باشد.

۶. لزون (پیازچال)

قله لزون به ارتفاع تقریبی 3500 متر، شامل لزون غربی و شرقی روی خط الراس اصلی توچال در بین قله دارآباد و توچال قرار گرفته اند. بهترین مسیر دسترسی به این قلل از طریق اردوگاه کلکچال ، گردنه اسپیلت و سپس تراورس از پشت قله کلکچال به سمت گردنه پیازچال می باشد. پس از دستیابی به گردنه پیازچال این مسیر از طریق مسیری به شیب نسبی زیاد به قله لزون خواهد رسید. تراورس پشت قله کلکچال در فصل زمستان به دلیل خطر بهمن امکان پذیر نیست.

۷. کلکچال

قله کلک چال یکی از در دسترس ترین کوه های تهران می باشد. مسیر این کوه از طریق پارک جمشیدیه آغاز شده و با پیچ و تاب در یک مسیر پاکوب به سمت اردوگاه ایستگاه چهارم کلک چال بالا میرود. پس از اردوگاه مسیر در زیر دامنه قله کلک چال به سمت چپ و غرب ادامه پیدا کرده و سپس به گردنه 3000 متری اسپیلت خواهید رسید. در اینجا سوار یال قله خواهید شد. ابتدای این یال قدری سنگی بوده و سپس یک شیب تند قرار دارد. در ادامه شیب به قله کلک چال خواهید رسید. ارتفاع این قله حدودا 3350 متر است.

۸. اسپیلت

قله 3100 متری در شمال منطقه بندیخچال و بالای دیواره بند یخچال که این روزها گاها با عنوان دیواره شروین نیز خوانده میشود. عمومی ترین مسیر برای رفتن به قله اسپیلت مسیر کلکچال است که از پارک جمشیدیه آغاز شده و با رسیدن به پناهگاه به سمت گردنه اسپیلت (گردنه کلک چال) ادامه می یابد. با رسیدن به گردنه کلک چال در سمت جنوب گردنه قله اسپیلت به شکل یک توده سنگی خودنمایی می کند. مسیرهای دیگر صعود به اسپیلت شامل گرده اسپیلت، دیواره شروین هستند که فنی تر بوده و نیاز به دست به سنگ یا صعود چند طول طناب دارند.

۹. کماچال

کماچال یکی دیگر از کوه های تهران با ارتفاع 3050 متر که از مسیر ولنجک ، بام تهران قابلیت صعود دارد. دو مسیر در اینجا برای صعود به قله موجود است. یک مسیر از روی یال قله امتداد پیدا کرده و در نزدیکی پارکینگ ولنجک و جنب ایستگاه اتوبوس آغاز میشود. مسیر دیگر هم از طریق مسیر جاده خاکی تله کابین امتداد می یابد. در این مسیر بعد از گذر از ایستگاه دو تله کابین و به سمت ایستگاه پنج بایست در نزدیکی قله از جاده خارج شده و قله را صعود نمایید. کماچال در بین قله های تهران جز آسانترین از نظر مسیر صعود می باشد.

۱۰. چین کلاغ

چین کلاغ با ارتفاع 2820 متری در غرب مسیر درکه پلنگچال و شمال منطقه سعادت آباد و فرحزاد واقع شده است. نقطه شروع صعود به این مسیر از سعادت آباد، “ضلع غربی” شهرک بام تهران در بالای این منطقه میباشد. در اینجا یک نگهبانی وجود دارد و از سمت چپ وارد دره و پاکوب مسیر چین کلاغ خواهید شد. ابتدای مسیر یک جاده خاکی از سمت چپ دره و در جهت شمال به طول 500 متر است و باقی مسیر پاکوب می باشد. در این مسیر به محل چشمه اصلی میرسید که معمولا گروهها برای صبحانه یا استراحت در اینجا اتراق میکنند. از چشمه به بعد دو مسیر برای رسیدن به قله یکی از طریق یال و یکی از مسیر دره وجود دارد. مسیر یال پس از چشمه به سمت راست تغییر جهت داده و وارد پاکوب روی یال می گردد. مسیر دره نیز پس از پیمایش در دره نهایتا با شیب نسبتا تندی به قله منتهی می گردد.

۱۱. پلنگ چال

یکی دیگر از کوه های تهران که در منطقه درکه قرار گرفته است. ارتفاع این قله حدودا 3550 متر بوده و مسیر دستیابی به آن هم حدودا 12 کیلومتر می باشد. مسیر تابستانی صعود به قله نیز معمولا از طریق پناهگاه پلنگ چال در ارتفاع 2550 متری و از طریق غرب پناهگاه و محل الحاق دو رود(دوآب) میباشد. این مسیر به دلیل بهمن گیر بودن برای فصل زمستان مناسب نیست.

۱۲. دو شاخ

این کوه به ارتفاع ۳۰۴۰ متر در منطقه درکه قرار دارد. مسیرهای صعود به دوشاخ شامل میدان درکه -کارا ، جاده فرحزاد و قله چین کلاغ می باشد. متداول ترین مسیر صعود به دوشاخ نیز مسیر درکه-کارا است. پس از شروع حرکت از میدان درکه و پیمایش تا دو راهی کارا، مسیر به سمت چپ و آبشار کارا تغییر میکند. پس از ورود به این مسیر می توان تا گردنه بین چین کلاغ و دوشاخ به پیش رفت و سپس روی گردنه با گردش به سمت راست، مسیر صعود به قله دوشاخ را از بین سنگهای زیر قله ادامه داد.

۱۳. بند عیش

قله ای بسیار زیبا و یکی دیگر از کوه های تهران به ارتفاع 2770 متر در شمال غرب شهر تهران می باشد که در شمال مناطق کن، شهران و حصارک کن واقع شده است. مسیرهای دسترسی به بندعیش از این قرار است: مسیر جنوبی از حصارک و دره دو چناران. مسیر غرب از سولقان و سپس دره ای عمیق که در انتها به قله ختم میشود. مسیر شمالی از جاده امام زاده داود و دره منتهی به رندان میباشد. مسیر شرقی و شمال شرقی شامل یک راه پاکوب است که از غرب امام زاده داود به سمت قله میرود. مسیر جنوبی یا حصارک مسیر اصلی صعود به قله است که دو راه دارد و بعد از طی مسافتی این دو راه به هم میرسند.

14. قله عرق چین

قله عرق چین یکی از قله های تهران در منطقه دارآباد است که ارتفاع آن حدود 2800 متر می باشد. مسیر اصلی صعود به این قله از طرق دره دارآباد و پارک نیلوفر کاشانک است. مسافت پیمایشی صعود تا این قله حدود 5 کیلومتر است. برای رفتن به عرق چین نیز به طور تقریبی 1000 متر ارتفاع خواهید گرفت.

15. قله لتمان (۲۳۳۰ متر) و آسیاب باد (2280 متر)

خط الراس لتمال که در شمال دریاچه چیتگر واقع است با امتداد غربی-شرقی از جاده وردیج در غرب شروع و تا جاده امامزاده داود در شرق ادامه دارد. روی این خط الراس دو قله واقع است که قله غربی، قله لتمال به ارتفاع 2330 و قله شرقی، قله آسیاب باد به ارتفاع 2280 متر نام دارند. فاصله این دو قله از یکدیگر بر روی خط الارس کمتر از یک ساعت است. 

قله لتمان در ناحیه غربی شهر تهران واقع شده است. این قله دارای دو مسیر معمول صعود از سمت شرق و مسیر دیگری از منطقه ۲۲ تهران و آبشار تهران می باشد. مسیر صعود از سمت تهران قدری آسان تر است. برای صعود به این قله از آبشار حدود ۶۵۰ متر باید ارتفاع بگیرید. مسافت صعود نیز تقریبا ۳-۴ کیلومتر می باشد.

16. قله واریش

قله واریش یکی از قلل آسان شهر غرب تهران به ارتفاع تقریبی 2800 مترمی باشد و به این لحاظ می تواند نقطه خوبی برای کوهنوردان تازه کار محسوب می شود. مسیر صعود قله واریش از طریق روستای واریش است. آنتن دهی موبایل در منطقه و پارکینگ وجود ندارد. با توجه به کوهستانی بودن مسیر جاده امکان ریزش  کوه وجود دارد. قله های لیز و لیچه در قسمت شمال غربی قله اریش قرار دارند و از طریق خط الراس می توان به آنها دسترسی داشت. قله پهنه حصار در شمال  واریش و در زمانی که هوا صاف باشد قابل مشاهده است

17. اسپیلت

قله اسپیلت به ارتفاع 3050 متر را می توان یکی از قلل خط الراس منتهی به قله کلکچال دانست که به نوعی زیرمجموعه رشته کوه توچال محسوب می شود. این کوه یک ویژگی خاص دارد که آنرا از سایر قلل این کوهستان متمایز می کند و آنهم دیواره 200 متری جنوبی اسپیلت موسوم به دیواره بند یخچال (شروین) می باشد. 

18. سولدار

قله سولدار یکی از قلل مرتفع البرز مرکزی است که در شمال غرب تهران قرار دارد. این قله با ارتفاع ۲۵۹۵ متر به عنوان یکی از گزینه‌های مناسب برای کوهنوردان مبتدی و حرفه‌ای شناخته می‌شود. مسیرهای صعود آن شامل خیابان معین، دره حصارک و دانشگاه علوم تحقیقات است که هر یک دارای ویژگی‌های خاص خود هستند. این قله به دلیل دسترسی آسان، مسیرهای متنوع، و چشم‌اندازهای زیبا از تهران و رشته‌کوه البرز، یکی از محبوب‌ترین مقاصد کوهنوردی در نزدیکی تهران محسوب می‌شود. بهترین زمان برای صعود به این قله پاییز و بهار است، اما در زمستان نیز با تجهیزات مناسب می‌توان به آن دست یافت.

19. قله بارو

قله بارو یکی از قلل البرز مرکزی است که در شمال غرب تهران و در نزدیکی مناطق وردآورد و سولقان قرار دارد. این قله با ارتفاع ۳۲۸۰ متر در کنار قله‌های پهنه‌حصار و کندر مجموعه قلل چشمه‌شاهی را تشکیل می‌دهد. با وجود نزدیکی این قله به قله چشمه‌شاهی، بارو یک قله مستقل محسوب می‌شود و مسیرهای صعود متفاوتی دارد. قله بارو یکی از مقاصد محبوب کوهنوردان تهرانی است و در تمام فصول سال صعودهای متعددی به آن انجام می‌شود. این قله چشم‌اندازهای زیبایی از دشت‌ها و کوه‌های البرز دارد و در مسیرهای مختلف آن می‌توان با انواع پوشش‌های گیاهی، سنگی و برفی روبه‌رو شد. تنوع مسیرها و ویژگی‌های جغرافیایی خاص، قله بارو را به مقصدی منحصربه‌فرد برای کوهنوردی تبدیل کرده است.

20. قله راگا

قله راگا، با ارتفاع تقریبی ۱٬۵۰۰ متر، در رشته‌کوه بی‌بی شهربانو در جنوب شرقی تهران و منطقه شهرری واقع شده است. این قله به‌دلیل موقعیت منحصربه‌فرد خود، چشم‌اندازهای زیبایی از مناطق اطراف ارائه می‌دهد و مقصدی مناسب برای کوهنوردان و طبیعت‌دوستان به‌شمار می‌آید. در جبهه جنوبی این کوه، بقعه تاریخی بی‌بی شهربانو و بناهای برج نقاره‌خانه و گنبد امیر اینانج قرار دارند که بر جذابیت فرهنگی منطقه می‌افزایند. همچنین، در جبهه شمالی آن، استودان ری و غارهای متعدد دیده می‌شوند. مسیرهای صعود به قله راگا از جبهه‌های مختلف امکان‌پذیر است؛ جبهه جنوبی که از بقعه بی‌بی شهربانو آغاز می‌شود، مسیری پرشیب و سنگی دارد، درحالی‌که جبهه شمالی، به‌ویژه یال پشتی استودان ری یا یال خاموشان، دارای پاکوب واضح و فراز و نشیب کمتری است. با توجه به نزدیکی این قله به مناطق مسکونی مانند محله‌های مشیریه و رضویه در شمال و شهرری در غرب، دسترسی به آن برای علاقه‌مندان به کوهنوردی آسان است.

21. رندان

قله رندان یکی از قلل زیبا و کمتر شناخته‌شده‌ی البرز مرکزی است که در شمال‌غرب تهران و در نزدیکی روستای رندان، در منطقه خوش‌آب‌وهوای سولقان قرار دارد. این قله با ارتفاع حدود ۳۰۵۰ متر، مقصدی محبوب برای کوهنوردان و طبیعت‌گردان است که به دنبال صعودی نیمه‌چالش‌برانگیز، مناظر بکر، رودخانه‌ای زلال و آبشاری دیدنی هستند. مسیر اصلی صعود از دل باغ‌های گیلاس و گردو آغاز شده و پس از عبور از آبشار رندان، با شیبی نسبتاً تند به خط‌الراس و سپس قله می‌رسد؛ جایی که چشم‌انداز وسیعی از قلل اطراف و تهران زیر پایتان گسترده می‌شود.

نکته : مسیرهای صعود به کوه های تهران در فصل بارش و بدون بارش گاها متفاوت هستند.

نقشه کوه های تهران

قله های اطراف تهران برای کوهنوردی

به غیر از قللی که در بالا ذکر شد، کوه های اطراف تهران در منطقه رودبار قصران و لواسان گزینه های خوبی برای کوهنوردی هستند. در زیر به چند مورد از آنها اشاره شده است.

• خلنو
• کلون بستک
• سرکچال
• آتش کوه
• ریزان
• هم هن

قله های بالای 4000 متر تهران

در ادامه نیز لیستی از قلل بالای 4000 متر استان تهران جهت آگاهی بیشتر قرار گرفته است:

• خلنو : 4375 متر
• کلون بستک : 4180 متر
• سرکچال : 4150 متر
• برج : 4323 متر
• پالون گردن: 4256 متر
• میشینه مرگ : 4000 متر
• دو برار : 4082 متر
• انگمار : 4035 متر
• سوزچال : 4060 متر
• رخش : 4016 متر
• ورزا : 4000 متر

مطالب مرتبط

• آشنایی با مسیرهای صعود به دماوند
• علم کوه
• باشگاه تخصصی آمادگی جسمانی کوهنوردی موج