به طور کلی می توان گفت که انواع کوه شامل پنج دسته میشود: آتشفشانی، چین خوردگی، فلات، گسل و گنبد.

انواع کوه

کوه های آتشفشانی

حرکت صفحات تکتونیک باعث ایجاد آتشفشانها در امتداد مرز بین این صفحات می شود که فوران کرده و کوهها را ایجاد میکنند. یک سیستم آتشفشانی شامل مجموعه ای از آتشفشانهاست که در نزدیک نقطه فوران تشکیل شده است.

مهمترین انواع کوه های آتشفشانی مخروطهای ترکیبی یا آتش فشانهای استراتول مانند کلیمانجارو و کوه فوجی و همچنین آتشفشانهای سپری مانند مانالوا در هاوایی هستند.

آتشفشان سپری به دلیل گران روی کم مواد ساطع شده دارای مخروط با شیب معمولا کم هستند. مانا لوا یک نمونه کلاسیک از این دسته انواع کوه می باشد که درای شیب 4-6 درجه هست. آتشفشان کامپوزیتی یا استراتوولکان دارای مخروط با شیب بیشتر (33-40) درجه و فوران شدیدتر و تناوب کمتر در تکرار فوران است.

چین خوردگی ها

زردکوه را می توان به عنوان یک کوه از این دسته بر شمرد. این نوع از انواع کوه بر اثر برخورد صفحات زمین شناسی یا حرکات این صفحات روی یکدیگر شکل می گیرد. رشته کوههای اصلی در جهان محصول این نوع از برخورد می باشند.

• به عنوان مثال می توان به کوههای هیمالیا، راکی و آلپ اشاره کرد.
• در این حالت کوهها با فشرده شدن زمین و جمع شدن به سمت بالا تشکیل می شود.

گسل ها

این نوع کوه بر اثر تشکیل یک گسل و ارتفاع گرفتن آن ایجاد میشود. در اینجاست که نیروهای کششی و فشار بین لایه ها باعث شکل گیری پستی بلندی ها و در نتیجه آن پدید آمدن کوه می گردد. نمونه از گسل ها محدوده سیرا نوادا است که به شکل لایه لایه در طول 650 کیلومتر و عرض 80 کیلومتر در طول زمان گسترش یافت.

کوههای گنبدی

این نوع از انواع کوه، سازه های گرد منفردی هستند که معمولا با کمربند کوهستانی ارتباط ندارند، چرا که در مناطق معمولا مسطح شکل می گیرند. آنها را می توان به دو دسته مجزا طبقه بندی نمود: پلوتونیک و تکتونیک.

گنبدهای پلوتونیک

• از نفوذ آذرین ایجاد میشوند.
• لاکولیت و باتولیت از مواد تشکیل دهنده کوههای گنبدی آذرین هستند.
• به عنوان مثال می توان به کوههای فلات یوسه میتی و کلرادو اشاره کرد.

گنبدهای تکتونیکی

• کوه های گنبدی حاصل از بالا آمدن صفحات تکتونیکی.
• هیچ کدام از مرزهای صفحات تکتونیکی به طور مستقیم در شکل گیری این کوهها نقش ندارند.