قله گلن (شیخ کوه یا شیخ کُر) — راهنمای صعود و نکات

قله گلن که در میان کوهنوردان با نام‌های شیخ کوه و شیخ کُر نیز شناخته می‌شود، یکی از قلل زیبا و کمتر شناخته‌شده‌ی رشته‌کوه البرز مرکزی در استان مازندران است. ارتفاع این قله حدود ۳۵۵۸ تا ۳۵۸۰ متر بوده و در منطقه‌ی نمارستاق از توابع شهرستان آمل قرار دارد. محیط بکر، پوشش گیاهی متنوع، حیات‌وحش غنی، و مناظر فوق‌العاده‌ی قله باعث شده که صعود به آن، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی برای کوهنوردان باشد.

واژه‌ی «کُر» در گویش مازندرانی به معنای صخره و پرتگاه است و دلیل این نام‌گذاری، وجود دیواره‌های بلند و پرتگاه‌های ریزشی در ضلع غربی و شمالی قله است.

موقعیت جغرافیایی

قله گلن در شمال روستای شیخ‌محله و جنوب غربی روستای رزن تترستاق واقع شده و بخشی از دیواره‌ها و دامنه‌های آن مشرف به دشت‌ها و دره‌های سرسبز منطقه نمارستاق است.

مشخصات جغرافیایی قله گلن:

اهمیت و جذابیت‌های منطقه

منطقه نمارستاق که قله گلن در آن قرار دارد، به عنوان یک دروازه ورود به طبیعت بکر در شمال ایران شناخته می‌شود. این منطقه علاوه بر قله گلن، مسیرهای دسترسی به قلل معروف دیگری همچون نوذر (ناظر)، تاج‌کوه (انر)، لرا، کهون و هفت‌سران لار را نیز در بر دارد.

از جاذبه‌های طبیعی اطراف می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دشت دریوک: دشت مرتفع و سرسبز با مناظر بی‌نظیر.
• آبشار کوهره: آبشاری خروشان در دل طبیعت.
• چشمه آستانه کُر: منبع آبی خنک و پرآب.
• دشت لرا: دشتی پرآب و سرسبز که در تابستان نیز خنک است.

پوشش گیاهی و جانوری

منطقه نمارستاق و دامنه‌های قله گلن از نظر اکولوژیکی بسیار غنی است.

اسکی از اورست؛ جزییات فرود تاریخی بارگیل بدون اکسیژن

نوشیدن ادرار در شرایط بقا جانتان را نجات می‌دهد؟ علم چه می گوید

• گیاهان: شامل انواع بوته‌های کوهستانی، گل‌های وحشی، و در ارتفاعات بالاتر گیاهان مقاوم به سرما.
• حیات‌وحش: گرگ، خرس، گراز، کل و بز کوهی از مهم‌ترین گونه‌های جانوری منطقه هستند.

نکته مهم: برای حفاظت از گونه‌های جانوری و جلوگیری از شکار غیرمجاز، از ذکر دقیق موقعیت‌های مشاهده حیات‌وحش خودداری کنید.

شرایط آب‌وهوایی

• بهار و تابستان: هوای معتدل در پایین‌دست و خنک در ارتفاعات بالا.
• پاییز: دمای پایین‌تر، بارندگی‌های گاه‌به‌گاه، و خطر لغزندگی مسیر.
• زمستان: شرایط برفی و سرمای شدید، خطر بهمن در مسیرهای دره‌ای.

بهترین فصل صعود به قله گلن، اواخر بهار تا اوایل پاییز است.

مسیرهای دسترسی به نمارستاق و شیخ‌محله

برای رسیدن به مبدا اصلی صعود (روستای شیخ‌محله):

1. از شرق تهران وارد جاده هراز شوید.
2. حدود ۵۰ تا ۵۵ کیلومتر مانده به آمل به روستای پنجاب می‌رسید.
3. از طریق دوربرگردان وارد جاده نمارستاق شوید.
4. جاده نمارستاق با عبور از چند روستا، پس از حدود ۲۰ کیلومتر به شیخ‌محله می‌رسد.
5. زمان تقریبی از تهران تا شیخ‌محله: ۳ ساعت و ۳۰ دقیقه.

نکته: جاده نمارستاق در بخش‌هایی خاکی و پرپیچ‌وخم است و در فصل بارندگی یا پس از وقوع سیلاب، وضعیت آن می‌تواند دشوار شود.

مسیرهای اصلی صعود به قله گلن

دو مسیر اصلی برای صعود وجود دارد:

۱. مسیر یال و گرده جنوبی (مسیر رایج‌تر)

• مبدا: روستای شیخ‌محله، کنار زمین فوتبال و والیبال.
• ویژگی‌ها: مسیر پرشیب با گرده‌های سنگی در بخش‌های نزدیک به قله، دید مناسب به دماوند و آزادکوه.
• سختی: متوسط تا نسبتا دشوار، به‌ویژه در قسمت‌های پایانی.

۲. مسیر یال و گردنه غربی

• مبدا: روستای شیخ‌محله، کنار استخر آبیاری باغ‌ها.
• ویژگی‌ها: شیب ملایم‌تر نسبت به مسیر جنوبی، مناسب برای فرود یا صعود در شرایط خاص.
• سختی: متوسط، با بخش‌هایی بدون پاکوب مشخص.

هشدار: مسیر دره و دامنه سمت چپ قله در زمستان به دلیل خطر بهمن قابل صعود نیست.

مسیر پیشنهادی صعود — یال و گرده جنوبی

شروع حرکت

• مبدا: روستای شیخ‌محله، کنار زمین فوتبال و والیبال (ارتفاع: ۲۱۶۸ متر)
• ساعت شروع: ۷:۰۰ صبح
• مسیر در ابتدا از کوچه‌ها و راه‌های فرعی روستا عبور کرده و وارد پاکوب مشخص دامنه جنوبی می‌شود.

بخش اول مسیر — رسیدن به یال جنوبی

• مسافت: حدود ۱.۶ کیلومتر
• ارتفاع: ۲۲۵۰ متر
• زمان تقریبی: ۳۰ دقیقه از شروع حرکت
• ویژگی مسیر: عبور از دامنه‌های پرشیب و سرسبز، پر از بوته‌ها و گل‌های وحشی.

بخش دوم مسیر — گوسفندسرای یال جنوبی

• مسافت طی‌شده از مبدا: ۳ کیلومتر
• ارتفاع: ۲۶۷۵ متر
• زمان رسیدن: حدود ۹:۰۰ صبح (پس از ۲ ساعت پیمایش)
• این نقطه مکان مناسبی برای صرف صبحانه و استراحت کوتاه است.

بخش سوم مسیر — صعود به قله

• مسیر از اینجا به بعد وارد بخش‌های شیب‌دارتر و در نهایت گرده‌های سنگی می‌شود.
• ویژگی گرده‌ها:
  • جنس سنگ‌ها ترکیبی از صخره‌های موزاییکی و بخش‌هایی با خاک نرم و ماسه‌ای.
  • لابه‌لای سنگ‌ها گیاهان کوچک و مقاوم روییده‌اند.
• رسیدن به قله:
  • مسافت: ۶ کیلومتر از مبدا
  • ارتفاع: حدود ۳۵۸۰ متر
  • زمان: حدود ۱۳:۰۰ (۵ تا ۵.۵ ساعت از شروع حرکت)

بر فراز قله گلن

• چشم‌انداز فوق‌العاده به قلل اطراف:
  • جنوب شرقی: میشینه‌مرگ
  • جنوب: دماوند و پاشوره
  • غرب: هفت‌سران لار و آزادکوه
• ضلع غربی قله پرتگاه و دیواره‌های بلند دارد، که از نظر عکاسی بسیار جذاب است.
• استراحت، عکاسی و صرف نهار در این نقطه توصیه می‌شود (حدود ۴۵ دقیقه تا ۱ ساعت توقف).

مسیر بازگشت — گردنه شمالی و گردنه غربی

بخش اول فرود — گردنه شمالی قله

• ارتفاع: ۳۴۷۷ متر
• زمان: حدود ۱۴:۲۰
• مسیر تراورس از زیر گرده‌های شمالی به سمت غرب انجام می‌شود.

بخش دوم فرود — گردنه غربی قله

• ارتفاع: ۳۳۲۲ متر
• زمان: حدود ۱۴:۴۵
• بخش ابتدایی سنگی و نیازمند دقت برای جلوگیری از لغزش است.

بخش سوم فرود — گوسفندسرای غربی

• ارتفاع: ۳۰۰۵ متر
• زمان: حدود ۱۵:۱۵
• استراحت ۲۰ دقیقه‌ای مناسب برای نوشیدن آب و ریکاوری.

ادامه مسیر تا روستای شیخ‌محله

• عبور از کنار استخر آبیاری باغ‌ها (۲۳۵۵ متر، ساعت ۱۶:۳۰)
• رسیدن به مبدا (زمین فوتبال و والیبال) در ساعت ۱۷:۰۰
• کل مسافت پیموده‌شده: ۱۳ کیلومتر
• کل زمان برنامه: ۱۰ ساعت (۸ ساعت پیمایش، ۲ ساعت استراحت)

جدول زمان‌بندی برنامه صعود قله گلن

نکات فنی و ایمنی

1. آب آشامیدنی: در مسیر یال جنوبی و صعود به قله، آب وجود ندارد؛ بنابراین باید آب کافی از مبدا همراه داشت.
2. مسیرهای زمستانی: مسیر دره شمالی در زمستان خطر بهمن دارد و توصیه نمی‌شود.
3. آنتن‌دهی موبایل: در بیشتر نقاط مسیر آنتن‌دهی مناسب است.
4. حیوانات وحشی: منطقه دارای جمعیت گرگ، خرس و کل و بز کوهی است؛ شب‌مانی بدون تجهیزات مناسب خطرناک است.
5. لباس و تجهیزات: حتی در تابستان دمای قله می‌تواند به زیر ۵ درجه برسد، بنابراین پوشاک گرم ضروری است.

تجهیزات پیشنهادی برای صعود قله گلن

صعود به قله گلن، به‌خصوص از مسیرهای پرشیب و سنگلاخی، نیازمند آمادگی کامل و تجهیزات استاندارد است. همراه داشتن وسایل مناسب، علاوه بر افزایش ایمنی، لذت برنامه را چند برابر می‌کند. در ادامه، مهم‌ترین اقلام موردنیاز را با لینک به پیشنهادهای فروشگاه موج کوه آورده‌ایم:

نکات مهم برای صعود موفق

1. زمان‌بندی دقیق: بهتر است صعود را پیش از طلوع آفتاب آغاز کنید تا در ساعات خنک‌تر، بخش‌های پرشیب را پشت سر بگذارید.
2. مدیریت آب: مسیر یال جنوبی و بخش صعود به قله فاقد چشمه است؛ حداقل ۲ تا ۳ لیتر آب همراه داشته باشید. استفاده از کیسه آب کوهنوردی باعث صرفه‌جویی در زمان و انرژی می‌شود.
3. تقسیم انرژی: شیب مسیر به‌ویژه در بخش‌های نزدیک به قله، نفس‌گیر است. با ریتم ثابت و گام‌های کوتاه حرکت کنید.
4. حفاظت در برابر آفتاب: عینک آفتابی استاندارد، کرم ضدآفتاب و کلاه لبه‌دار را فراموش نکنید.
5. آمادگی فنی: آشنایی با حرکت در مسیرهای سنگلاخی و استفاده صحیح از باتوم کوهنوردی در فرود، از آسیب‌دیدگی جلوگیری می‌کند.

بهترین زمان صعود و درجه سختی

• اواخر بهار تا اوایل پاییز بهترین بازه برای صعود قله گلن است.
• در زمستان و اوایل بهار، مسیر دره به دلیل خطر بهمن ممنوع است.

درجه سختی صعود به قله گلن را می‌توان متوسط رو به سخت ارزیابی کرد. مسیرهای اصلی، به‌ویژه یال جنوبی، دارای شیب‌های طولانی و بخش‌هایی با گرده‌های سنگی و خاک نرم هستند که نیاز به آمادگی بدنی و تجربه پیمایش در شیب تند دارد. در بخش‌های نزدیک به قله، سنگلاخ‌ها و صخره‌های موزاییکی وجود دارد که در هوای بارانی یا یخ‌زدگی می‌توانند لغزنده و خطرناک شوند. مسیر گردنه غربی ملایم‌تر است، اما بخش‌هایی بدون پاکوب مشخص دارد که مهارت در ناوبری و استفاده از GPS را ضروری می‌سازد. به طور کلی، صعود برای کوهنوردان با تجربه متوسط به بالا مناسب است و افراد مبتدی بهتر است با راهنمای مجرب یا گروه‌های کوهنوردی صعود کنند.

جمع‌بندی

قله گلن با طبیعت بکر، مسیرهای پرچالش و چشم‌اندازهای بی‌نظیر، یکی از مقاصد خاص کوهنوردی در البرز مرکزی است. صعود به این قله، نیازمند برنامه‌ریزی، آمادگی بدنی و تجهیزات مناسب است. اگر قصد دارید امسال این قله را فتح کنید، پیش از حرکت، تجهیزات ضروری مانند کفش کوهنوردی مقاوم، کوله‌پشتی استاندارد و شلوار کوهنوردی ضدآب را تهیه کنید تا صعودی امن، راحت و خاطره‌انگیز داشته باشید.