راهنمای کوهنوردی و سنگنوردی در تبریز

تبریز به نوعی نماد مقاومت است. شهری که بارها در طول تاریخ با چالش های جدی مواجه شد اما دوباره و دوباره، از خاکستر خود با زیبایی هر چه بیشتر متولد گردید. شاید همین مقاومت ذاتی است که باعث شده برخی از بهترین کوهنوردان ایران از تبریز باشند. در این مقاله سعی کرده ایم به معرفی محبوب ترین نقاط نزدیک به تبریز برای کوهنوردی بپردازیم و در ادامه نیز باشگاه های کوهنوردی تبریز را معرفی کردیم که می تواند برای علاقمندان به این رشته مفید واقع شود. در پایان مقاله نیز با بعضی از نقاط سنگنوردی تبریز آشنا خواهید شد.

کوه های نزدیک تبریز برای کوهنوردی

سهند

کوه سهند یا به بیان بهتر مجموعه کوههای سهند، یک آتشفشان چینه ای عظیم با فرسودگی زیاد در استان آذربایجان شرقی می باشد. این کوهها با ارتفاع ۳۷۰۷ متر بلندترین کوه استان بوده و به این لحاظ دربین قلل سیمرغ جای میگیرد.

مسیر دسترسی به این کوهستان از طریق شهر مراغه میباشد. سپس از اینجا باید به سمت روستاهای قراتلو (قره آتلو) و کرده ده عزیمت نمود. قله کمال یا قوچ گلی بلندترین کوه این مجموعه و استان آذربایجان شرقی محسوب میشود. بلندترین قله سهند، کمال نام دارد.

از دیگر قلل این مجموعه می توان به جام، سهند، سلطان، دمیرلی، آغ داغ، موتال داغی، شیرداغی، حرم داغی، گیرو داغی و … اشاره کرد. مجموعه سهند در 50 کیلومتری جنوب تبریز واقع شده است.

بزقوش

بُزقوش یا بُزغوش رشته‌کوهی با امتداد شرقی-غربی در جنوب شهرستان سراب و شمال شهرستان میانه در استان آذربایجان شرقی ایران است.

این رشته‌کوه در میان دو رود آجی چای و شهر چای قرار گرفته و در میان شهرهای سراب، بستان‌آباد، هشترود، میانه، گیوی و نیر قرار گرفته‌است. فاصله کوهستان بزقوش تا تبریز حدود 130 کیلومتر می باشد. دو قله با نام‌های آغ داغ و قیسیر به ارتفاع‌های ۳۳۰۶ متر و ۳۱۰۰ متر از مرتفع‌ترین نقاط بزقوش هستند.

کوه بزقوش از مقاصد کوهنوردی و جاهای دیدنی سراب است که ابتدای مسیر صعود آن در روستای اسب‌فروشان، در فاصله ۱۳ کیلومتری جنوب غربی سراب قرار دارد. بهترین زمان برای صعود، ماه‌های خرداد و تیر تا اواسط مرداد است.

افسانه حسامی‌فرد؛ اولین زن ایرانی بر فراز ۱۴ قله‌ ۸۰۰۰ متری جهان

اسکی از اورست؛ جزییات فرود تاریخی بارگیل بدون اکسیژن

کوه سلطان سنجر

کوه سلطان زنجیر که با نام‌های زنجیر وسلطان سنجر نیز شناخته می‌شود، با ارتفاع ۳۲۲۵ متر یکی دیگر از کوه‌های سترگ و زیبای آذربایجان که در محدوده‌ی شهر زنوز و در ۳۳ کیلو متری شمال غربی مرکز شهرستان اهر واقع شده است. جهت کوه شمال غربی – جنوب شرقی بوده و مختصات جغرافیایی قله‌ی آن به طول ۰۵/۶۴ و عرض ۳۶/۳۸ می‌باشد.

کوه سلطان سنجر که توسط اهالی امروزه سلطان زنجیر نامیده می شود در شرق شهر زنوز قرار دارد و علت نامگذاری این کوه بنام سنجر بدلیل این بوده که، وقتی سلطان سنجر، آخرین پادشاه سلجوقیان در یکی از جنگها از قراختائیان شکست می خورد و در کوههای این منطقه آواره می شود به پیرعابدی که در این کوه کلبه ای داشته، پناه می آورد ومدتی در آنجا می ماند.

کوه سلطان داغی

ارتفاعات سلطان داغی در شمال غربی کوهستان سهند، در نزدیکی شهر اسکو واقع شده است و بلندترین نقطه آن حدود 3410 متر ارتفاع دارد، قله ارتفاعات سلطان داغی را باید سومین قله بلند در رشته کوه سهند معرفی کرد.

قله سلطان داغی را باید در جنوب روستای سفیده خوان ( اسپراخوان ) زین جناب، عنصرود ( آستاری ) و در جانب شرق روستای کندوان پیدا کنید. رودخانه های زین جناب چای، اسکو چای و کندوان چای از این قله سرچشمه می‌گیرند و به سوی دشت های حاصل خیز مجاور جاری می‌شوند.

کوه میشو

رشته کوه میشو در استان آذربایجان شرقی در بین شهرستان مرند و شهرستان شبستر قرار دارد. قله علی علمدار با ارتفاع 2855 متر بلندترین قله میشو داغی است. دیگر قله‌های معروف کوه میشو عبارت هستند از، فلک داغی، کوسه بابا و اوزونن بئل. مرند در شمال رشته کوه‌های میشو داغی و شبستر در جنوب آن قرار دارد. امتداد کوه‌های جنوبی مرند و کوهستان میشو به رشته کوه موروداغ متصل می‌شود.

برای ورود به منطقه میشو داغ ابتدا باید از تبریز به سمت صوفیان حرکت کنید. از صوفیان می‌توانید به سمت مرند رفته و از طریق یکی از روستاهای مجاور از ناحیه شمالی وارد منطقه میشو داغ شوید.
همچنین می‌توان از صوفیان به سمت شبستر و بندر شرفخانه حرکت کرده و از طریق روستاهای خامنه، هریس یا تیل از دامنه جنوبی وارد منطقه حفاظت شده میشو داغ شد.

کوه موروداغ

كوه موروداغ در 36 كيلومتري غرب تبريز در جهت شرقي- غربي از ارتفاعات شمالي صوفيان به سمت تبريز كشيده شده است. اين رشته كوه در گردنه پايان از شمال تبريز مي گذرد و به گردنه شبلي منتهي مي شود. بلندترين نقطه موروداغ 2210 متر ارتفاع دارد و معروف ترين قله هاي آن چله خانه، پيرموسي و خواجه مرجان است.

به غیر از مواردی که در بالا ذکر شد از مشهورترین کوههای نزدیک به تبریز می توان به قله سبلان و سایر قلل این منطقه مانند هرم و کسری اشاره کرد. فاصله قله سبلان تا شهر تبریز حدود 250 کیلومتر می باشد.

باشگاه های کوهنوردی تبریز

در این قسمت به اختصار به معرفی چند باشگاه کوهنوردی تبریز پرداختیم که در جدول زیر می توانید مشاهده کنید.

سنگنوردی در تبریز

تبریز تنها میزبان کوهنوردان نیست بلکه سنگنوردی نیز در بین ورزشکاران تبریزی علاقمندان سرسخت و با تجربه ای دارد. ادامه این مقاله را به معرفی مناطق سنگنوردی تبریز اختصاص دادیم.

سالن سنگنوردی کوثر

از باشگاه های سنگنوردی تبریز همچنین می توان به باشگاه کوثر اشاره کرد. سالن ورزشی کوثر در محله حیدرآباد تبریز و خیابان فجر واقع شده است.

سایت سنگنوردی آغداش

سایت سنگنوردی آغداش یا همان دیواره آغداش در استان آذربایجان شرقی، قرار دارد. این منطقه سنگنوردی در شهرستان تبریز و جنوب شرقی منطق شادیان واقع شده است. در این ناحیه دهستانی تحت عنوان اسپیران قرار دارد. این منطقه سنگنوردی در نزدیکی روستایی واقع شده است که با نام آغداش شناخته می‌شود.

فاصله سایت سنگنوردی آغداش تا تبریز حدود 31 کیلومتر است. این منطقه سنگنوردی آذربایجان شرقی از سال 1385 توسط سنگنوردان منطقه شناسایی شد. گشایش مسیرهای منطقه نیز از همان سال‌های اولیه شناسایی آغاز شد.

هیات کوهنوردی و صعودهای ورزشی این استان به همراه تیم سنگنوردی ژانو فعالیت‌های زیادی را در زمینه بازگشایی مسیرهای این ناحیه عملیاتی کردند. ارتفاع بلندترین بخش دیواره آغداش 70متر است و از سطح دریاهای آزاد 2500متر بالاتر می‌باشد.

دیواره زنوز

این دیواره در 100 کیلومتری تبریز در شهرستان زنوز قرار دارد زنوز یکی از توابع شهرستان مرند که فاصله زنوز از مرند حدود 40 کیلومتر می باشد.

این دیواره در خود شهرستان قرار دارد و از جاده تا پای دیواره به طور تقریبی 5 الی 10 دقیقه راه می باشد که از وسط باغهای سیب و زردآلو عبور می کند .

این دیواره تقریباً به صورت یکپارچه بوده که ارتفاع آن در بعضی نقاط به بیش از 80 متر نیز می رسد . چندین مسیر بر روی این دیواره گشوده شده که اکثرا به صورت مصنوعی صعود می شوند و هر کدام از آنها نسبت به مسیرشان دارای درجه سختی صعود می باشد که تنوع خاصی به این دیواره بخشیده است شیب این دیواره عموماً 90 درجه بوده و در برخی موارد دارای شیب منفی و کلاهک می باشد .

دیواره زنوز در بین سنگنوردان تبریز به دیواره کوچک علم کوه مشهور است.

دیواره توربین

توربین نام منطقه ای زیبا و دیدنی است که در قسمت شمال شرقی دریاچه ارومیه (جزیره اسلامی ) واقع گردیده است . راه رسیدن به این مکان از طریق جاده دریایی تبریز – ارومیه می باشد در انتهای این جاده پمپ بنزینی قرار دارد که با رسیدن به آن باید به یک جاده که در سمت راست قرار گرفته وارد شد و این مسیر را تا روستای بهرام آباد ادامه داد از سه راهی پمپ بنزین تا پایین سنگ توربین 5 کیلو متر می باشد و جاده تا پای دیواره ادامه دارد .

ارتفاع سنگ توربین 250 متر بوده و نوع سنگ این منطقه ، آذرین می باشد دور نمای این سنگ از فاصله دور به صورت کله قندی است و قسمت جنوب و شرق این سنگ دارای مسیرهای مختلفی است.

دیواره قلعه بابک

دیواره قلعه بابک در ۳ کیلومتری شهرستان کلیبر در ۱۵۰ کیلومتری شهرستان تبریز بر بالای کوه بذِیا جمهور در ارتفاع ۲۷۰۰ متری در منطقه ای جنگلی قرار دارد نوع سنگ این منطقه آذرین می باشد . این دیواره اطراف قلعه بابک را احاطه کرده به طوری که فقط از یک نقطه به صورت کوهپیمایی می توان به قلعه رسید. قلعه جزء آثار باستانی بشمار می آید.

دیواره شیر امین

دیواره شیرامین در جاده تبریز – آذرشهر 5 کیلومتری آذرشهر به طرف روستای شیرامین قرار دارد و جاده تا پای دیواره ادامه می یابد از روستا حدود 15 دقیقه بعد به پای دیواره می رسیم . این منطقه دارای باغ و چشمه است. دیواره در تمام طول روز سایه بوده و نوع سنگ آن آهکی می باشد.

دیواره اسکندر 

درجاده تبریز – تهران سعید آباد روستای اسکندر واقع گردیده و از جاده اصلی تا پای دیواره 15 کیلومتر و از تبریز 25 کیلومتر راه می باشد نوع سنگ این منطقه آذرین و ارتفاع آن به 45 متر می رسد این محل دارای چشمه و باغات می باشد و دو مسیر بر روی دیواره گشوده شده است .

دیواره سیسان 

منطقه سیسان در جاده تبریز – تهران 5 کیلومتری شهرستان بستان آباد روستای سیسان و خاتون آباد با فاصله 35 کیلومتر  راه خاکی از جاده اصلی قرار داد این محل منطقه سنگنوردی آموزشی می باشد و دارای چشمه ، باغ و رودخانه و بالای دیواره برکه وجود دارد .

این منطقه در سال 1374 توسط آقایان – ابوالفتح سقایی و علی رضا ورزم شناسایی گشایش یافته است.

ارتفاع کوتاه ترین مسیر 10 متر و بلندترین آن 60 متر می باشد.

منطقه قلب اَزن

این منطقه همانند دیواره ایلان اوچان در پای کوه سرخاب قرار دارد. منطقه سنگنوردی قلب ازن دره ای است که دارای چندین مسیر بولدرینگ و چند مسیر رول کوبی که ارتفاع بلندترین آن به 25 متر می رسد. این منطقه در دهه 40 توسط حمید طلوعی ، عباس شیوری ، اسماعیل هنرور و اکبر نظافت شناسایی شده است .

منطقه کهلیک بلاغی ( آجی چای ) 

منطقه کهلیک بلاغی دره طویلی است که محل عبور کوهنوردان از سمت کوه سرخاب به قله دند است که از کنار آجی چای ( تلخه رود ) عبور می کند. سنگهای این منطقه نرسیده به آجی چای قرار دارند . داخل دره چشمهایی وجود دارد .

در این دره نیز سنگهایی به صورت بولدرینگ و مسیر رول کوبی وجود دارد.

دیواره یکان

این دیواره در شهرستان زنوز و در روستای یکان در 35 کیلومتری شهرستان مرند قرار دارد. در اطراف دیواره چشمه و نهر و باغات قرار دارند. در دیواره یکان یک مسیر وجود دارد که این مسیر در سال 1362 توسط باقر صمدیان و چند نفر همراهان دیگر گشوده شده است .

دیواره قره قوش

این منطقه در شهرستان زنوز بالاتر از روستای کوه کمر قرار دارد اولین و تنها مسیری که بر روی دیواره قره قوش گشوده گردید ، در سال 1359 توسط اکیپ AMA
( تشکیل دهندگان گروه آقبلاغ – ماناسلو – علم کوه ) بوده است اعضای شرکت کننده در این مسیر گشایی عبارتند از :

رحیم بهزادی (سرپرست) ، صمد نجفیان ، اسمائیل غفاری ، باقر صمدیان ، حاجی بالا بیگی نژاد و چند نفر از اعضای دیگر.

توضیح: از پایاننامه مربیگری رسول شفاهی برای معرفی دیواره های سنگنوردی استفاده شده است.