باتوم یا بدون باتوم؟ بررسی علمی تأثیر باتوم کوهنوردی روی سرعت و مفاصل
عضویت در کانال
اگر کمی در مسیرهای کوهنوردی قدم بزنید، بهراحتی متوجه میشوید که کوهنوردان دو دستهاند: آنهایی که باتوم را عضوی جداییناپذیر از تجهیزات خود میدانند و آنهایی که هنوز به آن اعتماد ندارند یا فکر میکنند تجربه طبیعی راهرفتن را خراب میکند. اما پشت این اختلاف نظر، یک سؤال مهمتر و علمیتر وجود دارد: آیا باتوم کوهنوردی واقعاً روی سرعت حرکت، فشار واردشده به زانوها و کارایی بدن تأثیر دارد؟
این مقاله پاسخی جامع و علمی به همین سؤال است؛ پاسخی که شاید در پایان آن، نگاه شما نسبت به یک جفت باتوم ساده کاملاً تغییر کند.
چرا اصلاً پای باتوم به کوهنوردی باز شد؟
برخلاف تصور، باتومهای مدرن کوهنوردی یک اختراع لوکس جدید نیستند؛ بلکه نسخه تکاملیافته همان عصاهای چوبی هستند که قرنها پیش برای حفظ تعادل در شیبها استفاده میشد.
اما از دهه ۱۹۸۰ به بعد، محققان ورزشی شروع کردند به اندازهگیری تأثیر واقعی این وسیله بر بدن. نتیجه؟ دادههایی که نشان میداد باتوم نه یک وسیله اضافی، بلکه ابزاری موثر برای کاهش فشار مفاصل و افزایش کارایی است.
باتوم چه تأثیری روی مفاصل دارد؟ (بررسی علمی دقیق)
۱) کاهش فشار روی زانوها
پژوهشهای دانشگاه Northumbria نشان میدهد که هنگام فرود از شیبهای تند، استفاده از باتوم میتواند تا ۲۵٪ از فشار وارده روی مفصل زانو و تاندون پاتلا را کاهش دهد.
اما چرا؟
دستهبندیهای محبوب موجکوه
- بخشی از وزن بدن به جای اینکه کاملاً توسط پاها تحمل شود، از طریق دستان و باتومها تقسیم میشود.
- این «توزیع بار» مشابه همان چیزی است که در فیزیوتراپی برای کاهش بار روی مفاصل توصیه میکنند.
اگر تجربه درد جلوی زانو یا Patellofemoral Pain را داشتهاید، میدانید که کوچکترین کاهش فشار، چهقدر در طول مسیر مؤثر است.
باکس تکمیلی: درد جلوی زانو (Patellofemoral Pain) چیست و چرا باتوم کمک میکند؟
درد جلوی زانو یا Patellofemoral Pain Syndrome یکی از شایعترین مشکلات بین کوهنوردان است و معمولاً هنگام فرود، پایین رفتن از پلهها و حتی نشستن طولانی تشدید میشود. این درد در اثر افزایش فشار روی مفصل کشکک، ضعف عضلات چهارسر یا الگوی نادرست قدمبرداری ایجاد میشود.
تحقیقات بیومکانیک نشان میدهد که هنگام فرود از شیب، فشار وارده بر مفصل کشکک میتواند تا ۳٫۵ برابر وزن بدن افزایش یابد. استفاده از باتوم بخشی از این بار را به عضلات بالاتنه منتقل کرده و میتواند میزان فشار را بین ۲۰ تا ۲۵٪ کاهش دهد.
به همین دلیل، برای کوهنوردانی که سابقه درد جلوی زانو دارند، باتوم نهتنها یک ابزار کمکی، بلکه یک وسیله پیشگیرانه و محافظ مفصل محسوب میشود.
۲) تأثیر روی کمر و لگن
طرح اسکنهای سهبعدی نشان دادهاند که باتومها باعث میشوند مرکز ثقل بدن در هنگام فرود، باثباتتر حرکت کند. این موضوع خصوصاً برای افرادی که گودی کمر یا ضعف در عضلات شکم و کمر دارند اهمیت زیادی دارد.
در نتیجه:
- هر گام کمریسکتر میشود
- عضلات کمر دیرتر خسته میشوند
- احتمال پیچخوردگی و حتی سقوط کمتر میشود
۳) آیا فشار روی دستها زیاد میشود؟
بله، اما در حد معقول.
مطالعات EMG نشان میدهند که عضلات پشت بازو، سرشانه و ساعد در زمان استفاده از باتوم فعالیت ۱۵ تا ۲۰٪ بیشتری نسبت به راهرفتن عادی دارند.
این افزایش فعالیت نه تنها زیانآور نیست، بلکه کمک میکند انرژی بدن توزیع شود و پاها دیرتر خسته شوند.
آیا باتوم باعث افزایش قدرت بالاتنه میشود؟
استفاده از باتوم کوهنوردی نهتنها بار روی زانوها را کاهش میدهد، بلکه باعث افزایش درگیری عضلات بالاتنه نیز میشود. بر اساس مطالعات EMG، عضلات شانه و پشت بازو هنگام استفاده از باتوم بین ۱۵ تا ۲۵٪ بیشتر فعال میشوند. این افزایش فعالیت در حدی نیست که موجب افزایش حجم عضله شود، اما بهطور قابلتوجهی استقامت و قدرت کاربردی بالاتنه را تقویت میکند.
تکرارهای مداوم کاشتن و جلو بردن باتوم، عضلات دلتوئید، تریسپس و ثباتدهندههای کتف را درگیر کرده و باعث میشود بالاتنه در مسیرهای طولانی پایدارتر، قویتر و کمخطرتر عمل کند. در نهایت، توزیع انرژی بین دستها و پاها سبب میشود پاها دیرتر خسته شوند و توان حرکتی افزایش یابد.
تأثیر باتوم روی سرعت—واقعاً سریعتر میشویم یا برعکس کندتر؟
این یکی از بزرگترین بحثها بین کوهنوردان است. عدهای میگویند باتوم سرعت را پایین میآورد چون دستوپاگیر است، عدهای هم قسم میخورند که با باتوم سریعتر حرکت میکنند.
اما واقعیت چیست؟
۱) در مسیرهای شیبدار
تحقیقات میگویند: سرعت متوسط در مسیرهای شیبدار رو به بالا با باتوم حدود ۵ تا ۷٪ افزایش مییابد.
دلیل؟
- کمک به انتقال نیرو از بالاتنه
- افزایش ریتم قدمها
- کاهش لغزش روی خاک، سنگریزه یا برف نرم
این یعنی در یک مسیر ۴ ساعته، شما حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه زودتر به مقصد میرسید.
۲) در مسیرهای فرود
سرعت در فرود معمولاً بهخاطر ترس از آسیبدیدگی یا لغزش کم میشود. باتوم این بخش را تا ۱۲٪ سریعتر میکند زیرا:
- اعتمادبهنفس حرکت را زیاد میکند
- وزن را از زانوها میگیرد
- کنترل قدمها بالا میرود
دقیقاً به همین دلیل است که اکثر راهنماهای حرفه ای در مسیرهای یخچالی و فرود سخت، استفاده از باتوم را اجباری میدانند.
۳) در مسیرهای صاف
در زمینهای هموار، باتوم تأثیر قابلتوجهی روی سرعت ندارد—نه افزایش، نه کاهش.
البته برای کسانی که پیاده روی نوردیک Nordic Walking انجام میدهند، میزان کالریسوزی تا ۴۰٪ بیشتر میشود.
باتوم یا بدون باتوم؟ مقایسه بر اساس شرایط واقعی
✔️ زمانی که باتوم بهشدت توصیه میشود:
- فرودهای طولانی
- حمل کولهپشتی سنگین
- زانوهای ضعیف یا سابقه آسیب
- مسیرهای برفی و یخزده
- شیب تند با خاکریزه
- پیمایش چندساعته با خستگی تجمعی
در این شرایط نهتنها عملکرد بهتر میشود، بلکه امنیت حرکت نیز افزایش پیدا میکند.
✔️ زمانی که استفاده از باتوم ضروری نیست:
- مسیرهای کوتاه و بدون شیب
- تمرین تکنیک پا روی سنگهای ریز
- صعودهای درختی یا دستبهسنگ
- وقتی سرعت تغییر جهت بالا باشد
در این شرایط، آزادی حرکتی بدون باتوم ممکن است بهتر باشد.
آیا باتوم بدن را تنبل میکند؟
گاهی گفته میشود که باتوم باعث میشود عضلات پا کمتر کار کنند و در درازمدت ضعیف شوند.
این تصور غلط است.
پژوهشها نشان میدهند:
- در صعود، عضله جلوی ران (Quadriceps) با یا بدون باتوم تقریباً فعالیت برابر دارد.
- در فرود، فعالیت آن کمتر میشود که در واقع مفید است چون همین عضله بیشترین فشار را تحمل میکند.
- عضلات بالاتنه فعالتر میشوند و این بهمعنای توزیع انرژی است، نه کاهش توان پاها.
در مجموع، باتوم بدن را تنبل نمیکند؛ بلکه باعث میشود با مصرف انرژی کمتر، مسافت بیشتری طی کنید.
خطاهایی که باعث میشود فکر کنید باتوم بد است
بیشتر کسانی که تجربه خوبی از باتوم ندارند، این اشتباهات را دارند:
۱) ارتفاع اشتباه باتوم
ارتفاع استاندارد:
- در حالت ایستاده و گرفتن باتوم، زاویه آرنج باید ۹۰ درجه باشد.
باتوم کوتاه → کمردرد
باتوم بلند → خستگی شانه و گردن
۲) بند مچی را اشتباه استفاده میکنند
بند باید از پایین وارد شود و دور مچ قرار گیرد.
این کار ۳۰٪ از فشار مچ را کم میکند و کنترل بیشتری میدهد.
۳) نوک نامناسب برای زمین
- نوک تنگستن برای سنگ
- گلمیخ برای خاک
- سبد برفی برای یخ و برف
استفاده اشتباه، انرژی مصرفی را بالا میبرد.
آیا باتوم روی مصرف انرژی تأثیر دارد؟
یک مطالعه از Journal of Sports Science نشان میدهد که استفاده از باتوم در مسیرهای شیبدار باعث:
- افزایش ۱۰ تا ۱۵٪ فعالیت قلبی
- اما کاهش ۵ تا ۸٪ خستگی عضلانی پاها
در نتیجه، بدن انرژی بیشتری میسوزاند اما توان بیشتری برای ادامه مسیر خواهد داشت.
به همین دلیل است که کوهنوردان سرعتی (Fast Hikers) و تریل رانرها عاشق باتوم هستند.
آیا باتوم باعث کاهش فشار روی قلب میشود؟
استفاده از باتوم کوهنوردی فشار واردشده روی زانو و کمر را کاهش میدهد، اما از نظر فیزیولوژیکی باعث کاهش ضربان قلب نمیشود. تحقیقات ورزشی نشان میدهد که هنگام استفاده از باتوم، عضلات بالاتنه نیز فعال میشوند و این موضوع میتواند ضربان قلب را حدود ۵ تا ۱۰٪ افزایش دهد.
با این حال، این افزایش ضربان قلب به معنای فشار بیشتر نیست؛ بلکه موجب توزیع بهتر بار بین عضلات، کاهش خستگی پاها، ثبات بیشتر در مسیر و افزایش ایمنی حرکت میشود. به همین دلیل، بسیاری از کوهنوردان در پیمایشهای طولانی با باتوم احساس راحتی و کارایی بیشتری میکنند.
جمعبندی نهایی: باتوم یا بدون باتوم؟
اگر بخواهیم فقط در یک جمله پاسخ دهیم:
در ۷۰٪ مسیرهای کوهنوردی، باتوم عملکرد بدن را بهتر، حرکت را سریعتر و مفاصل را سالمتر نگه میدارد.
باتوم نه تنها یک وسیله حمایتی برای مبتدیها نیست، بلکه یک کمکابزار برای حرفهایهاست تا توان بدن را پخش کنند و دیرتر خسته شوند.
البته در مسیرهای فنی یا صخرهای، بهتر است آن را جمع کنید تا آزادی حرکتی بیشتری داشته باشید.
اگر به سلامت مفاصل زانو، سرعت پیمایش و حفظ انرژی اهمیت میدهید، پاسخ مشخص است: باتوم یک انتخاب هوشمندانه است.
آمادهای مسیر بعدیات را راحتتر و ایمنتر طی کنی؟
🥾 دیدن مجموعه کامل باتومها
گروه موج کوه
کوله پشتی 36 لیتری دیوتر فوتورا پرو futura pro
- مناسب برای صعود های 1-2 روزه.
- مناسب برای کسانی که به دنبال یک کوله همه کاره هستند.
- نام برند: دیوتر (Deuter)
- محل تولید: چین
- ظرفیت: 36 لیتر
- جنس:
- الیاف دوبل Super Polytex در قسمت انتهایی و کف کوله (مقاوم در برابر پارگی و نفوذ آب)
- ترکیب ۴۵٪ پلیاستر + ۵۵٪ نایلون
- وزن: ۱۳۸۰ گرم
- ابعاد:
- ارتفاع: 60 سانتیمتر
- عرض: ۲۶ سانتیمتر
- ضخامت: ۱۶ سانتیمتر
- بندها: پد فومی مشبک (کاهش تعریق و راحتی بیشتر)
- خروجی شلنگ کیسه آب: دارد
- کاور باران: دارد
- تعداد جیبها:
- درب: ۲ جیب
- خارجی: 4 جیب + ۱ زیپ دسترسی کیسه خواب
- برچسب SOS: دارد
- امکان نصب تجهیزات:
- بندهای مخصوص برای تبر یخشکن و باتوم کوهنوردی
- سیستم تهویه (AIRCOMFORT SYSTEM):
- گردش هوا از هر دو جهت برای کاهش تعریق
- سیستم توزیع وزن (Active Comfort Fit):
- توزیع یکنواخت و مناسب وزن روی بدن
- محفظه دسترسی سریع: برای دسترسی راحت به انتهای کوله
گچ منیزیم مایع ۷۵ گرمی مدل NOBLE
- سرعت خشک شدن بالا: خشک شدن در ۳۰ ثانیه برای استفاده سریع و آسان.
- بستهبندی سبک و کاربردی: وزن ۷۵ گرمی مناسب برای حمل آسان.
- کنترل تعریق: جلوگیری از لغزش دست و افزایش چسبندگی.
- ایمن برای همه پوستها: بدون ایجاد حساسیت و مناسب برای استفاده طولانیمدت.
- کاربرد چندمنظوره: مناسب برای سنگنوردی، وزنهبرداری، کراسفیت، و مشاغل دستی.
- دوام بالا: مقدار کم کافی برای پوشش کامل دست و ماندگاری بیشتر.
- بدون گرد و غبار: جایگزین گچ پودری سنتی با عملکرد بهتر.
- عملکرد در شرایط رطوبت: مناسب برای فعالیتهای فضای باز.
- بهبود عملکرد و ایمنی.
- صرفهجویی در مصرف محصول.
- مناسب برای ورزشکاران حرفهای و مبتدی.
دستکش گلووجوی GOLOV.EJOY کد SK32
- سایزبندی: فری (مناسب عرض دست 8.9 تا 9.8 سانتیمتر)
- مناسب تا دمای منفی 15 درجه (پیست های اسکی و صعودهای یک روزه معمول زمستانی)
- پارچه بیرونی: 100% نایلون الاستیک
- لایه میانی: سیلیکون سوپر فیبر
- پارچه داخلی: RAYON fiber
- ویژگیها:
- قابلیت آبگریزی
- دارای تاچ اسکرین (قابلیت لمس موبایل)
- دارای جیب کوچک
- برش لیزری ارگونومیک
- مقاوم در برابر سایش
- بند چسبی مقاوم
- سگک زنجیرهای جهت حمل آسان
- پارچه نرم و راحت
- کاربردها:
- کوهنوردی و طبیعتگردی
- دوچرخهسواری و موتورسیکلتسواری
- ورزشهای زمستانی
- استفاده روزمره
- ویژگیهای متمایز:
- انعطافپذیری بالا
- طراحی ارگونومیک و برش دقیق
- مقاومت در شرایط مختلف آبوهوایی
کفش نایک مدل Guide 10 گاید – مشکی-سفید
- رویه از پارچه مش دولایه و کشسان با تهویه عالی
- دارای کفی طبی قابل تعویض و شستوشو از جنس اسفنج نرم
- زیره میانی از فوم EVA با فناوری Zoom Air برای جذب ضربه
- طراحی مخصوص دوندگان با نیاز به پایداری بیشتر در گامها
- مناسب برای افراد دارای پرونیشن (Overpronation)
- شیارهای انعطافپذیر در زیره برای انتقال نرم وزن از پاشنه به پنجه
- سبک و مناسب برای دویدن و پیاده روی طولانی
- زیره بیرونی از لاستیک ضد لغزش و مقاوم در برابر سایش
- قابل استفاده برای دویدن، پیادهروی، تمرینات باشگاهی و استفاده روزمره
- رنگ مشکی با ترکیب سفید و جزئیات قرمز (مدل پرطرفدار)
- بنددار با یقه نرم برای پوشیدن راحت و بدون فشار روی مچ
- طراحی حرفهای با فرم ارگونومیک مناسب فرم کف پا
- گردش هوای بالا برای جلوگیری از تعریق و بوی پا
- مقاوم در برابر فشارهای مکرر در ورزشهای استقامتی
- سایز 38 زیره قرمز، بقیه سایزها زیره مشکی
- قابل ست شدن با انواع پوشاک ورزشی و روزمره
- تولید ویتنام با ضمانت کیفیت
کوله پشتی 25 لیتری نیودوی NEWTHEWAY
- ظرفیت: 25 لیتر، مناسب برای برنامههای یک روزه و فعالیتهای فضای باز.
- محفظه مخصوص کمل بک: دارای محفظه عایق برای کیسه آب (کمل بک) جهت حفظ دمای آب.
- جنس بدنه: پارچه مقاوم و ضد آب که از وسایل در برابر رطوبت و باران محافظت میکند.
- بند سینه و بند کمربند
- دارای دو جیب روی کمربند
- دو جیب توری در جانب
- پد پشتی ارگونومیک و راحت
- وزن سبک: طراحی شده با متریال سبک برای راحتی حمل در طولانی مدت.
- بندهای شانهای ضخیم: با قابلیت تنظیم و تهویه مناسب برای کاهش فشار بر روی شانهها.
- پشتی با تهویه: دارای سیستم پشتی با قابلیت تهویه جهت جلوگیری از تعریق.
- محفظههای جداگانه: فضای داخلی با جیبهای جداگانه برای سازماندهی بهتر لوازم.
- قابلیت استفاده چندمنظوره: مناسب برای کوهنوردی، پیادهروی، دوچرخهسواری و استفاده روزمره.
- مناسب برای مردان و زنان: طراحی ساده و شیک با قابلیت استفاده برای هر دو جنسیت.
- تنوع رنگی: موجود در رنگهای مشکی، خاکستری، سبز و آبی سلطنتی.
- ابعاد: 13 × 26 × 45 سانتیمتر، ایدهآل برای استفاده روزانه.
- توری حمل کلاه کاسکت در جیب زیرین
- دوام بالا: طراحی مقاوم و باکیفیت برای استفاده طولانیمدت در شرایط مختلف.
کارابین پیچ ROCKY برند سیموند تولید فرانسه
جدیدترین مقالات
مقالات پیشین
گل برف بزرگ یدکی باتوم قطر 8.5 سانتیمتر
دمبل ۳ کیلویی × 2 عدد روکشدار شش ضلعی
کفش بروکس گوست ۱۴ (Brooks Ghost 14)
- طراحی شده به عنوان یک کفش رانینگ روزانه (Daily Trainer) همهکاره.
- مناسب برای دوندگان با گام خنثی (Neutral) و قوس پای استاندارد.
- وزن: 287 گرم مردانه / 255 گرم زنانه.
- افت پاشنه به پنجه (Drop): 12 میلیمتر.
- میدسول از فوم DNA Loft تمامقد برای جذب ضربه و نرمی بیشتر.
- بالشتکگذاری زیاد در یقه و زبانه برای راحتی مچ و روی پا.
- کفی بیرونی (Outsole) ضخیم و بادوام با عمر حدود ۵۰۰ مایل (۸۰۰ کیلومتر).
- تهویه متوسط با رویه مشدار و سوراخهای تنفسی.
- انعطافپذیری بالا؛ مناسب دویدنهای کوتاه و متوسط.
- قابل استفاده روی آسفالت، تردمیل و مسیرهای خاکی سبک.
- پنجه D نرمال
- کفی داخلی قابل جدا شدن و مناسب برای استفاده با کفی طبی.
- بدون نیاز به زمان جاافتادن؛ آماده استفاده از روز اول.
- مناسب برای چهار فصل؛ اما در روزهای خیلی گرم کمی گرمتر از حد متوسط.
- تولید ویتنام با ضمانت کیفیت
کیسه تفکیک 5 تایی نپال
- جنس: پارچه مقاوم و سبک با خاصیت ضدآب
- کاربرد: تفکیک و نگهداری وسایل در کوهنوردی، کمپینگ، سفر و استفاده روزمره
- بسته شدن: بند کشی به همراه قفل پلاستیکی مقاوم
- ویژگی اصلی: محافظت از وسایل در برابر رطوبت، باران و گردوغبار
- رنگبندی: نارنجی، زرد، آبی, سرمهای و طوسی برای تشخیص آسان
- وزن: بسیار سبک و کمجا، قابل تا شدن در کولهپشتی
- سایز ۱: ۱۱.۵×۱۳.۵ سانتیمتر (مناسب برای وسایل کوچک مثل کلید و دارو)
- سایز ۲: ۲۰×۱۳.۵ سانتیمتر (کابل، شارژر و وسایل بهداشتی)
- سایز ۳: ۱۵.۵×۲۳ سانتیمتر (لباس زیر یا لوازم جانبی کوچک)
- سایز ۴: ۲۱×۲۳.۵ سانتیمتر (تیشرت، خوراکی یا وسایل کمپینگ سبک)
- سایز ۵: ۲۷.۵×۲۹ سانتیمتر (لباس اضافه یا تجهیزات حجیمتر)
- مزیت اصلی: نظمدهی سریع، دسترسی راحت و حفاظت کامل از وسایل
کفش اسکچرز مکس پروتکت Skechers Max Protect
- نوع: کفش طبیعتگردی و کوهنوردی (Low-Top)
- رنگ: خاکستری (Gray)
- جنس رویه: مش و مواد مصنوعی ضدآب
- زیره: Goodyear® Performance Outsole
- کفی داخلی: Skechers Air-Cooled Memory Foam®
- ویژگی ضدآب: دارای فناوری 3M® Scotchgard®
- پاشنه: 3.8 سانتیمتر (1.5 اینچ)
- ویژگی ضدلغزش: زیره با چسبندگی و ثبات بالا
- سایز این مدل کفش نیم سایز از سایز معمول بزرگتر است.
- دوستدار محیط زیست: تولید شده با مواد وگان
- لوگو: لوگوی اسکچرز روی کفش
- مناسب برای: کوهنوردی، طبیعتگردی، و استفاده روزمره
- وزن: سبک و قابلحمل
- کشور تولید: ویتنام
- مزایا:
- مقاومت در برابر آب و لکه
- دوام بالا
- راحتی طولانیمدت
- مناسب مسیرهای لغزنده و سنگلاخی
تیرک چادر آلومینیومی یدکی ست 2 تایی
- تیرک چادر یدکی جهت استفاده در انواع چادر کمپینگ و کوهنوردی
- آلومینیوم با پوشش آنادایز که باعث سبک بودن تیرک ها شده است.
- 18 میله در 2 دسته 9 تایی که هر دسته به صورت کش به هم متصل شده و قابل استفاده هستند.
- قابلیت تنظیم آسان بر اساس اندازه چادر شما
- قطر تیرک 8.5 میلی متر می باشد.
- سبک وزن: وزن تیرک ها تنها 400 گرم است.
- طول هر تیرک به صورت تکی 45 سانتیمتر می باشد.
- طول کل تیرک در حالت سرهم شده 367 سانتیمتر می باشد.
