یخ و برف چهره طبیعت را تغییر می دهند و صعود را جذاب و متفاوت می کنند. کوهنوردان و صعودکنندگان ورزشی از صعود یخهای شیبدار آلپی تا آبشارهای یخی عمودی می توانند از این شاخه ورزشی متمایز لذت ببرند. در ادامه با گزیده از تکنیکها در یخنوردی آشنا می شوید.
شروع یخنوردی
یخنوردی معمولا صعود از آبشارهای یخی را به یادمان می آورد. در اینجا یک صعودکننده با استفاده از کرامپون و تبر یخ صعود می کند.
صعود از یخ آلپی ، می تواند شمال راه رفتن روی یخ نسبتا کم شیب با یک کلنگ کوهنوردی یا تبریخ باشد. یک یخچال بسیار وسیعتر از یک آبشار یخی در زمستان است و از تکنیک های متفاوتی هم برای عبور از آن استفاده می شود. در ابتدا باید روی تکنیکهای پا روی یخ و برف تمرکز کرد.
تکنیک کرامپون در یخنوردی و برف
اگر چه در برخی از شیبهای برف سخت می توان با کندن جای پا یا کوبیدن پا در برف صعود کرد، اما در یک نقطه لازم است که از کرامپون استفاده شود.
کوهنوردی شامل تکنیکهای مختلفی می شود که در جاهای مختلفی کاربرد دارند. سبکهای آلمانی و فرانسوی روشهایی هستند که در اینجا کاربرد دارند.
تکنیک فرانسوی
که به عنوان راه رفتن روی سطح صاف روی برف هم شناخته می شود.، این تکنیک برای سطوح یخی کم شیب تا شیب متوسط مناسب می باشد. در این روش کف پا روی شیب قرار می گیرد که شامل پاشنه هم می شود. با افزایش شیب انعطاف پذیری بیشتری هم در قوزک پا لازم است. در این حالت معمولا به حالت اردکی حرکت می کنند یعنی پنجه پا قدری به سمت بیرون می باشد. در شیبهای تند تر، این زاویه هم بیشتر می شود.
روش دیگر صعود در اینجا صعود از پهلو می باشد. برای انجام این کار باید پای سمت کوه را محکم کرده و سپس پای سمت دره را بلند کرده و در بالای پای سمت کوه قرار دهید. در انجام این کار دقت کنید چرا که ممکن است تیغه کرامپون به کفش و گتر گیرکند. در اجرای تکینک فرانسوی مهم است که همه نقاط کرامپون به غیر از دو تیغه جلویی درگیر شوند. گذاشتن لبه کرامپون و درگیر کردن یک طرف تیغه های کرامپون با برف اغواکننده است اما باید در نظر داشت که این کار احتمال سرخوردن روی برف را بالا می برد.
تکنیک آلمانی
این تکنیک به عنوان استفاده از تیغه جلویی هم شناخته می شود، در اینجا فقط نقاط جلوی کرامپون با یخ درگیر می شوند. این تکنیک بیشتر در یخ با زاویه بیش از 45 درجه کاربرد دارد. کوهنورد با شیب مواجه شده و نوک پا را در برف و یخ کوبیده و دو یا 4 تیغه جلویی را گیر می دهد.
این مستقیم ترین روش برای صعود یک مسیر پرشیب می باشد و البته فشار زیادی هم به عضلات ساق پا وارد می کند. این تکنیکی است که در یخنوردی کلاسیک از آن استفاده می شود.
تکنیک ترکیبی
یک تکنیک برای صعود از شیب های متوسط ترکیب تکنیک آلمانی و فرانسوی با هم هست. که به آن “ساعت سه” گفته می شود. این تکنیک کمتر خسته کننده است و شامل استفاده از کل کف پا و تیغه های جلویی هم میشود.
دو اشتباه معمول
- سعی نکنید به صورت مکرر نوک کرامپون را در یخ بکوبید. این کار باعث خسته شدن و تضعیف لایه یخ می شود.
- تمایل دیگر هم بالا نگه داشتن بیش از حد پاشنه می باشد. پایین نگه داشتن پاشنه جلوی سرخوردن تیغه ها را روی یخ می گیرد. این نکته به خصوص در پایان یک قسمت پر شیب اهمیت می یابد.
استفاده از کلنگ و تبریخ در یخنوردی و برف
راه رفتن روی یخ کم شیب ممکن است نیاز به استفاده از کلنگ نداشته باشد. حتی گاها باید کار بدون کلنگ و کرامپون را به منظور حس بهتر یخ و برف تمرین کرد.
البته مسلما در قسمت های پرشیب نیاز به استفاده از این نوع ابزار دارید. در مسیرهای یخی پرشیب ، از دو تبر یخ کوتاه به طور معمول استفاده می شود که یکی به شکل چکش و دیگری به شکل بیلچه است. از بیلچه برای تمیز کردن مسیر قبل از کارگذاشتن پیچ یخ و کندن جای حمایت استفاده می شود. از چکش هم برای کارگذاشتن میخ یخ استفاده میشده که امروزه کمتر کاربرد دارد.
تکنیک های تبریخ
برای شیبهای کم تا متوسط از تکنیک فرانسوی استفاده می شود.
استفاده به عنوان عصا – Cane
از تکنیک عصا در شیب های کم استفاده می شود که در اینجا از تبر و سخمه آن به شکل یک عصا برای کمک به حفظ تعادل استفاده می گردد. این تکنیک با راه رفتن اردکی به کار می رود. در این وضعیت کلنگ در جلوی پا هاقرار می گیرد.
کنار بدن Cross-body
با افزایش شیب ، بدن به سمت عرض شیب قرار گرفته و کلنگ هم در کنار بدن قرار می گیرد. در اینجا به طور مورب بالا می روید. در اینجا کلنگ را با دست دره می گیرید. این تکنیک به خصوص در زمان پایین آمدن در شیب کارآمد است.
برای شیب بیشتر از 45 درجه باید از تکنیک آلمانی بهره گرفت:
خنجر پایین Low dagger
این تکنیک زمانی به کار می آید که روی نوک کرامپون حرکت می کنید. سر تبریخ را از قسمت بیلچه گرفته، تیغه را در کنار بدن و کمر در برف فرو کنید. این تکنیک برای تعادل بهتر در برف سفت و یخ نرم کاربرد دارد.
خنجر بالا High dagger
این تکنیک هم مانند خنجر پایین است با یک تفاوت که شما تیغه را در بالای سر درون برف قرار می دهید. دست شما دور سرتبر را می گیرد و در شیب های بیشتر نسبت به تکنیک قبلی کاربرد دارد.
انکر Anchor
در این حالت از بدنه تبریخ گرفته و تیغه را درون برف می کوبید. در این وضعیت یک دست به حالت خنجری و یک دست به حالت کوبشی تبر را می گیرد.
ترکشن Traction
در اینجا شیب زیاد است و به دو تبریخ نیاز دارید. هر تبر را از دسته آن گرفته و در بالای سر آونگ کرده به یخ می کوبید تا در آن فرو برود. اینجا یخنوردی به شکلی که ما میشناسیم انجام میشود.
مرتبط : کلنگ کوهنوردی ، هارنس ، طناب ، کفش کوهنوردی ، تکنیکهای ابتدای سنگنوردی ، صعود ترکیبی
قرار دادن ابزار در یخ
- در زمان قرار دادن تبر یا کرامپون به دنبال فرو رفتگی ها در یخ باشید ، که قویتر از برآمدگی ها هستند و در مقابل شکست قدری بهترند. اگر نفر دوم صعود می کنید به دنبال رد سوراخ تبر و کرامپون نفر جلو باشید.
- در زمان قرار دادن تبر یخ ، یک بار آونگ کردن مطمئن بسیار بهتر از چندین بار کوبیدن متناوب آن می باشد. این کار هم انرژی و هم سطح برف را حفظ می کند. میزان درست نیرو را باید در نظر داشت. از کوبیدن بیش از حد محکم تبر یخ اجتناب کنید. در زمان آونگ کردن بهتر است به طور همزمان از شانه و مچ و پشت بازو استفاده کنید.
- برای برداشتن ابزار، آنها را در همان مسیری که گذاشته اید بردارید. می توانید از فشار آوردن به زیر بیلچه و چکش برای لق کردن تبر استفاده کنید. تبر را به سمت چپ و راست نتابانید.
درای تولینگ
مسیرهای یخی گاها با قسمت های سنگی هم ترکیب می شوند. درای تولینگ به معنای استفاده از ابزار یخ برای صعود روی سنگ می باشد. می توانید تیغه را روی شکاف و لبه ها قرار داده و صعود کنید. در اینجا تکنیک هایی مانند لاخ کردن ابزار کاربرد دارند.
حمایت و کارگاه در یخنوردی
مانند سنگنوردی ، شما در اینجا هم نیاز به حمایت از خود در صعود دارید. کارگاه ها برای حمایت و فرود لازم هستند. در ادامه برخی از موارد را در اینجا ذکر می کنیم.
استفاده از کارگاه طبیعی
کارگاه طبیعی در سنگ و یخنوردی کاربرد دارد. در یخنوردی استفاده از ستونهای یخی از روشهای معمول است. در صعودهای ترکیبی هم برآمدگی های سنگی به کار می آیند.
کار گذاشتن پیچ یخ
پیچ یخ باید به شکلی ایمن در یخ کار گذاشته شود، سپس به وسیله کوییک دراو به طناب وصل شود. در حالی که یخنورد روی یک تبر و کرامپونها ایستاده است.
- در ابتدا باید ناحیه کارگذاشتن پیچ یخ را از یخ سست ، برف پاک کنید تا به یخ یک تکه و با کیفیت دست پیدا کنید. از تیغه تبر برای ایجاد یک سوراخ کوچک برای شروع پیچاندن استفاده کنید.
- سر پیچ باید یک زاویه ده درجه به سمت بالا و نسبت به زاویه مورد انتظار کشیده شدن داشته باشد.
- یک نقطه از یخ در کنار بدن بهتر از بالای سر است چرا که پیچ آسانتر می چرخد. تیغه تبریخی که آزاد است یک اهرم خوب برای پیچاندن پیچ یخ می باشد.
- در قسمت یخهای پوسته ای باید یک لبه افقی ایجاد کنید که پیچ را در آن کار بگذارید. در اینجا پیچ را به صورت عمودی در لبه روبه پایین کار بگذارید.
میخ یخ Ice Pitons
این ابزار در جایی که احتمال شکسته شدن یخ توسط پیچ یخ وجود دارد به کار برده می شود. این میخ ها که شبیه به هوک هستند در میان شکافها بین برجستگی های یخ و یا در سوراخهای قدیمی یخ به کاربرده می شوند. از چکش برای کوبیدن آنها استفاده کنید.
شیار آبالاکوف Abalakov V-Thread
نام خود را از یک کوهنورد روسی در سالهای 1930 گرفته است. کارگاهی ساده و قوی در یخ. مناسب برای فرودها و ایجاد کارگاه قرقره، البته در جایی که کیفیت یخ خوب باشد.
- برای ایجاد کارگاه آبالاکوف باید دو پیچ 22 سانتی ، مقداری پرلون 7 میلیمتر یا تسمه نیم اینچ و یک تکه سیم مفتول یا آبالاهوک داشته باشید.
- پیچ یخ را در زاویه ده درجه رو به بالا و حدود 60 درجه به سمت جانب کار بگذارید. در اینجا بایدیک تونل با دو پیچ یخ ایجاد کنید که در وسط به هم وصل شوند.
- بگذارید پیچ یخ اولی به عنوان علامت در شکاف بماند و پیچ یخ دوم را قرار دهید.
- با ایجاد این تونل باید تسمه یا پرلون را از یک طرف رد کرده و از طرف دیگر با مفتول یا آبالاهوک آنرا بگیرید و بیرون بیاورید. سپس دو طرف تسمه را به هم گره زده تا آبالاهوک ایجاد شود. برای تسمه از گره مربع و برای طنابچه از گره دوسرطناب سه لا استفاده کنید.
آیس بولارد – قارچ یخی
که به عنوان قارچ برفی هم کاربرد دارد. به شکل یک قارچ یا گلابی با ته باز است. و لبه هایی که جلوی خارج شدن طناب را می گیرد.
- برای ایجاد قارچ یخی از تیغه تبر برای ترسیم شکل اولیه روی برف استفاده کنید. سپس با بیلچه مسیر خط را بکنید.
- در حدود 20 سانتیمتر باید برای این شیار عمق در نظر بگیرید. مراقب باشید که به پروفیل یخ در میان این شکل آسیب نرسانید.
- این قارچ باید حدود 40 تا 50 سانتی متر عرض داشته باشد. البته در صورتی که در برف از آن استفاده شود بسیار بزرگتر در نظر گرفته خواهد شد. در قسمت بالای شیار باید یک حالت برش باشد تا جلوی خروج طناب از شیار را بگیرد.
مجموع آنچه که در اینجا گفته شد گزیده ای بود از تکنیکهای بسیار در یخنوردی و عبور و صعود از یخ وبرف. با موج کوه همراه باشید.