اسکی از اورست؛ جزییات فرود تاریخی بارگیل بدون اکسیژن

در پاییز ۲۰۲۵، تصاویر خارق‌العاده‌ای از مردی که با اسکی از قله‌ی اورست به پایین می‌آمد، جهان را شگفت‌زده کرد. آن مرد آندژی بارگیل (Andrzej Bargiel) بود؛ کوهنورد و اسکی‌باز لهستانی که توانست نخستین فرود کامل از قله‌ی اورست تا کمپ اصلی را بدون استفاده از اکسیژن مکمل انجام دهد.
اما پشت این صحنه‌های پرشکوه، داستانی از برنامه‌ریزی دقیق، تلاش جمعی و تصمیم‌گیری‌های هوشمندانه وجود دارد. بارگیل در گفت‌وگویی با رسانه ها، جزئیات صعود، فرود، چالش‌های مسیر و تأثیر تغییرات اقلیمی بر آینده‌ی این نوع ماجراجویی‌ها را شرح داده است.

استراتژی صعود؛ وقتی سرعت جای خود را به بقا می‌دهد

بارگیل و تیم پشتیبانش در ساعت ۴:۳۰ بامداد ۱۹ سپتامبر از کمپ اصلی حرکت کردند. دو روز بعد، پس از ۱۶ ساعت تلاش پیوسته از کمپ ۴، به قله رسیدند.
به گفته‌ی او، هدف اولیه صعود سریع و سبک بود؛ اما شرایط کوهستان اجازه چنین رویکردی را نداد. در آن فصل، بارندگی‌های موسمی غیرعادی ادامه داشت و تقریباً هر روز در کمپ اصلی باران می‌بارید.

بارگیل توضیح می‌دهد:

«گرما زیاد بود و یخچال در حال ذوب شدن. بخار آب بالا می‌رفت و ابرهای همرفتی شکل می‌گرفتند که دوباره باران می‌آوردند. در چنین شرایطی اصلاً نمی‌شود صعود سرعتی انجام داد.»

برنامه‌ی اصلی این بود که از کمپ اصلی به کمپ ۲ و سپس مستقیم به کول جنوبی و قله برود؛ اما حجم زیاد برف، نقشه‌ها را تغییر داد. در نهایت، صعود به روشی سنتی‌تر و با چند توقف انجام شد.

🏔 مطالب مرتبط: قله اورست

اگر می‌خواهید با بلندترین قله‌ی زمین، مسیرهای صعود، خطرات، تاریخچه و رکوردهای آن بیشتر آشنا شوید، مقاله‌ی اختصاصی قله اورست را از دست ندهید. این مطلب نگاهی جامع به جغرافیا، ارتفاع، شرایط جوی و ماجراجویی‌های بزرگ در اورست دارد.

تیم پشتیبان و نقش شرپاها

تیم بارگیل متشکل از کوهنوردان، فیلم‌برداران و شرپاهای حرفه‌ای بود. مجموعاً ۱۲ شرپا در صعود نهایی حضور داشتند، اما یک بهمن کوچک باعث شد دو نفر از آن‌ها و دو نفر از اعضای گروه فیلم‌برداری نتوانند ادامه دهند.
با این حال، تیم اصلی تا قله‌ی جنوبی بالا رفت و از آنجا بارگیل به همراه داوا شرپا ادامه مسیر دادند تا طناب‌های نهایی را تا قله نصب کنند.

بارگیل می‌گوید:

«بدون همکاری شرکت Seven Summit Treks و تیم پشتیبانی، انجام این صعود تقریباً غیرممکن بود. چون می‌دانستیم در کمپ اصلی کاملاً تنها خواهیم بود، باید همه‌چیز را خودمان آماده می‌کردیم؛ از نصب طناب گرفته تا تأمین ایمنی مسیر.»

او همچنین به اهمیت خودکفایی اشاره کرد: «من همیشه ایمنی را جدی می‌گیرم. ما برای هر مرحله برنامه B و C داشتیم. در چنین شرایطی نمی‌شود به شانس تکیه کرد.»

نوشیدن ادرار در شرایط بقا جانتان را نجات می‌دهد؟ علم چه می گوید

راهنمای خرید چاقوی کوهنوردی؛ نکاتی که قبل از انتخاب باید بدانید

صعود در مسیر متفاوت؛ سمت چپ “جنوا اسپِر”

جالب است بدانیم بارگیل مسیر متفاوتی از مسیر معمول انتخاب کرد. در حالی که معمولاً از یخچال لوتسه به سمت کول جنوبی صعود می‌شود، تیم او از مسیر سمت چپ برج جنوا اسپِر (Geneva Spur) رفت؛ مسیری کوتاه‌تر، شیب‌دارتر و به گفته‌ی خودش ایمن‌تر در برابر بهمن.

او توضیح می‌دهد:

«در طول آماده‌سازی دیدیم که برف تازه روی لایه‌های یخ قدیمی نشسته و خطر بهمن از طرف دیواره‌ی لوتسه زیاد است. بنابراین تصمیم گرفتیم به سمت چپ برویم، جایی که شیب تندتر اما پایدارتری داشت.»

بارگیل در مرحله‌ی هم‌هوایی، یک شب در ارتفاع کمپ ۳ بیواک کرد تا بدنش برای شرایط بالاتر آماده شود، اما در صعود نهایی، کمپ ۳ را برپا نکردند چون زمین یخ‌زده و ساخت سکو بسیار دشوار بود.

بهمن و حادثه‌ای که می‌توانست همه‌چیز را تمام کند

در تلاش اول برای صعود در ۱۴ سپتامبر، بارش ۲۰ سانتی‌متر برف تازه باعث بی‌ثباتی مسیر شد. هنگامی که بخشی از تیم پایین‌تر از بقیه در حرکت بود، بخشی از شیب زیر برج جنوا لغزید و چهار نفر از اعضا را گرفتار کرد.
خوشبختانه همه زنده ماندند، اما دو شرپا و دو فیلم‌بردار دیگر نتوانستند ادامه دهند.

بارگیل می‌گوید:

«این حادثه یک شوک واقعی بود. اما وقتی از بی‌خطر بودن همه مطمئن شدیم، تصمیم گرفتیم به مسیر ادامه دهیم.»

صعود نهایی؛ تنهایی روی بام دنیا

در نهایت، روز ۲۲ سپتامبر، آندژی بارگیل و داوا شرپا بر قله‌ی اورست ایستادند؛ تنها دو نفر در میان سکوت کامل و زیر آسمان سنگین پاییزی. آن‌ها در شرایطی بالا رفتند که هیچ تیم دیگری در مسیر نبود، طناب‌های ثابت از زیر برف دفن شده بودند و هیچ ردپایی دیده نمی‌شد.
به گفته‌ی بارگیل:

«در طول موسمی، چند متر برف تازه روی کوه می‌نشیند و همه‌چیز پاک می‌شود. هیچ طنابی، هیچ ردپایی، هیچ نشانه‌ای از انسان باقی نمی‌ماند. اورست دوباره وحشی می‌شود.»

آغاز فرود با اسکی؛ از قله تا کمپ اصلی

پس از چند دقیقه استراحت در قله، بارگیل کفش‌های مخصوص اسکی را بست و مسیر بازگشت را آغاز کرد — مسیری که هیچ انسانی پیش از او با اسکی کامل و بدون اکسیژن طی نکرده بود.

بخش نخست: قله تا “استپ هیلاری”

قسمت بالایی مسیر بسیار خطرناک بود. برف تازه و شکننده باعث می‌شد خطر شکستن بهمن‌های کوچک در هر لحظه وجود داشته باشد.

«روی یال قله، برف لایه‌لایه بود. باید خیلی محتاط می‌بودم تا خودم باعث لغزش برف نشوم. سخت‌ترین قسمت بین قله‌ی جنوبی و بالای استپ هیلاری بود؛ شیب تند، برف سنگین و پیشروی کند.»

او از همان یال قله پایین آمد و ادامه مسیر را «نه خیلی دشوار اما نیازمند تمرکز بالا» توصیف کرد.

انتخاب مسیر ایمن برای فرود

بارگیل برای کاهش خطر بهمن، همان مسیری را برای فرود انتخاب کرد که در صعود بالا رفته بود — یعنی سمت چپ برج جنوا. این خط نسبتاً مستقیم، مسیر مناسبی برای اسکی بود.
در تلاش اول، برف بسیار زیاد مانع ادامه شده بود، اما چند روز بعد، پایداری نسبی برف باعث شد خطر تقریباً از بین برود.

«در تلاش دوم، برف سفت و پایدار شده بود و می‌شد تا کول جنوبی تقریباً فقط با باتون حرکت کرد.»

توقف در کمپ ۲؛ تصمیمی آگاهانه

برخلاف «داوو کارنیکار»، اسکی‌باز اسلوونیایی که در سال ۲۰۰۰ اولین فرود کامل از اورست (با اکسیژن) را انجام داد، بارگیل در کمپ ۲ توقف کرد — نه از سر خستگی، بلکه به دلیل ایمنی.
او توضیح می‌دهد:

«عبور از یخشار خومبو بعد از ساعت ۸ صبح بسیار خطرناک است. به همین دلیل از ابتدا برنامه‌ریزی کرده بودم شب را در کمپ ۲ بمانم و صبح زود، قبل از گرم شدن یخ‌ها، ادامه بدهم.»

او از ریزش مداوم بهمن از دیواره‌ی نوپتسه و شانه‌ی اورست صحبت می‌کند و هشدار می‌دهد که زمین یخچالی بعدازظهرها به‌سرعت ناپایدار می‌شود.
در چنین شرایطی، به‌گفته‌ی خودش «باید فقط زمانی حرکت کرد که طبیعت اجازه می‌دهد.»

ایمنی در اولویت

در پاسخ به این‌که آیا در این فرود خطرناک از کوله‌ی ایمنی بهمن (Avalanche Airbag) استفاده کرده، می‌گوید:

«نه، چون در چنین مقیاسی فایده‌ای ندارد. هدفم از ابتدا این بود که اصلاً وارد زمین‌های بهمن‌خیز نشوم. این تفاوت کوه‌های هیمالیاست؛ در آلپ می‌شود کمی ریسک کرد، اما در اورست باید کاملاً از خطر دوری کرد.»

یخشار خومبو در پاییز؛ چالشی پنهان

به باور بارگیل، تنها در پاییز می‌توان چنین فرودی را انجام داد، چون در بهار سطح یخشار بیش از حد یخ‌زده و سخت است. اما همین فصل هم خطرات خاص خود را دارد.

او توضیح می‌دهد:

«در پاییز یخ نرم‌تر است، پیچ‌ها خوب نگه نمی‌دارند و برای ساخت کارگاه باید بیل را در برف دفن کرد. تیم یخشار (Icefall Doctors) امسال اصلاً حاضر نشد مسیر را باز کند چون شرایط خطرناک بود.»

به همین دلیل، بارگیل خودش طناب‌کشی مسیر را برعهده گرفت. این کار، به گفته‌ی او، کمک بزرگی بود تا زمین را دقیق‌تر بشناسد و بهترین خط اسکی را بیابد.

از میان یخ‌ها و شکاف‌ها تا کمپ اصلی

بخش پایانی مسیر، عبور از یخشار خومبو بود؛ جایی پر از شکاف‌های باز، توده‌های یخ و برجک‌های در حال سقوط. بارگیل می‌گوید:

«در ابتدا مسیر داوو کارنیکار را دنبال کردم، زیر دیواره‌ی نپتسه، سپس کمی به سمت شانه‌ی اورست رفتم و دوباره به چپ برگشتم، زیر سِرَاک‌های عظیم نوپتسه. از آنجا تا نزدیکی کمپ اصلی اسکی کردم و بخش آخر را روی زمین پوشیده از سنگ و آوار، پیاده برگشتم.»

او اضافه می‌کند:

«صادقانه بگویم، اول فکر نمی‌کردم اصلاً ممکن باشد از یخشار اسکی کرد. اما هر فصل، این یخچال تغییر می‌کند و باید دوباره با چشم تازه آن را شناخت.»

مقایسه اورست و K2؛ دو چهره متفاوت از جهنم سفید

آندژی بارگیل تنها انسانی است که توانسته از هر دو قله‌ی مرتفع زمین — اورست و K2 — با اسکی کامل پایین بیاید، آن هم بدون استفاده از اکسیژن مصنوعی. خودش می‌گوید مقایسه‌ی این دو تجربه آسان نیست، اما تفاوت‌ها بسیارند:

«اورست از نظر حجم تلاش، بسیار سخت‌تر بود. در پاییز، همه‌چیز دشوارتر می‌شود؛ برف‌های موسمی سنگین، آب‌وهوای ناپایدار و مسیرهایی که باید از نو باز شوند. واقعاً طاقت‌فرسا بود.»

او ادامه می‌دهد:

«K2 حدود ۳۰۰ متر کوتاه‌تر است و همین اختلاف ارتفاع، تأثیر زیادی دارد. آن‌جا برف کمتری بود و بیشتر با سنگ و یخ سر و کار داشتیم. مسیر فنی‌تر بود، اما اورست از نظر استقامت جسمی بسیار فرساینده‌تر است. صعودش طولانی‌تر و پر از پیچ‌وخم‌های یخچالی است؛ باید در میان هزارتوی یخ حرکت کنی و خطی پیدا کنی که تو را امن به پایین برساند.»

در K2، مسیر اسکی ترکیبی از چند خط مختلف بود؛ فرودی فنی‌تر و بازیگوشانه‌تر. اما در اورست، تمرکز روی امنیت و کنترل بود. بارگیل اعتراف می‌کند که از نظر «جذابیت اسکی»، K2 خاص‌تر بود، اما از نظر دستاورد انسانی، اورست نقطه‌ی اوج زندگی حرفه‌ای‌اش است.

بارگیل: «هیچ فشاری حس نکردم، فقط رؤیا بود»

در ظاهر، چنین پروژه‌ای — با ده‌ها نفر تیم پشتیبان، حمایت مالی ردبول، و سه تلاش جداگانه طی سال‌ها — می‌تواند فشار روانی سنگینی ایجاد کند. اما بارگیل می‌گوید از همان ابتدا هدفش چیزی فراتر از شهرت یا رکورد بوده است:

«برای من این فقط یک رؤیاست؛ آزمایشی شخصی. می‌خواستم ببینم تا کجا می‌توانم بروم، بدنم تا چه حد در ارتفاع بالا دوام می‌آورد، و آیا می‌توانم در آن شرایط واقعاً اسکی کنم یا نه. این یک چالش درونی بود، نه مسابقه یا رقابت.»

او تأکید می‌کند که انگیزه‌اش همیشه شور و عشق به کوهستان بوده نه رکوردشکنی.

«نمی‌خواستم تاریخ بسازم، فقط می‌خواستم مرزهای خودم را جابه‌جا کنم.»

بازگشت به کمپ اصلی؛ پایان یا آغاز؟

پس از دو روز طاقت‌فرسا، بارگیل در حالی به کمپ اصلی بازگشت که لباس‌هایش خیس، چهره‌اش یخ‌زده و انرژی‌اش ته کشیده بود. اما لبخندش همه‌چیز را می‌گفت:
او موفق شده بود کاری را انجام دهد که بسیاری آن را غیرممکن می‌دانستند — فرود پیوسته از بلندترین نقطه‌ی زمین، بدون طناب، بدون اکسیژن، و فقط با اسکی.

«لحظه‌ای که به کمپ اصلی رسیدم و به تیمم نگاه کردم، حس کردم همه‌ی سال‌های تمرین، سختی و تلاش به ارزشش رسید.»

چهره‌ی دیگر کوه: تغییرات اقلیمی

بارگیل پیش‌تر هشدار داده بود که باید هرچه زودتر این پروژه را انجام دهد، چون با روند تغییرات اقلیمی، ممکن است چنین فرصت‌هایی برای همیشه از بین برود. او حالا با اطمینان بیشتری می‌گوید:

«یخچال‌ها به‌شدت در حال عقب‌نشینی‌اند. کیفیت یخ هر سال بدتر می‌شود. یخشار خومبو که زمانی صخره‌ای مستحکم بود، حالا نرم و ناپایدار شده. مسیرها هر فصل تغییر می‌کنند و بخش‌هایی از کوه که زمانی امن بودند، حالا فرو می‌ریزند.»

او اولین بار در سال ۲۰۱۲ به اورست رفت و از آن زمان تاکنون شاهد تغییرات چشمگیر بوده است:

«آب‌وهوا دیگر قابل پیش‌بینی نیست. فشار ناگهانی پایین می‌آید، بادهای شدید به‌طور غیرمنتظره می‌وزند، بارش برف‌های سنگین‌تر و کوتاه‌مدت‌تر شده است. زمان امن برای صعود و فرود به‌شدت کوتاه‌تر شده.»

این تغییرات فقط برای ماجراجویان خطرناک نیست، بلکه برای صدها شرپا و کارگر محلی که هر فصل در مسیر اورست کار می‌کنند نیز تهدیدی جدی است.

تأثیر گرمایش جهانی بر اسکی ارتفاع بالا

بارگیل می‌گوید تغییرات دمایی در هیمالیا و قراقروم در سال‌های اخیر کاملاً محسوس شده است:

«گرما در پاییز ۲۰۲۵ واقعاً غیرعادی بود. در قراقروم هم وضعیت مشابهی داشتیم. برای یک اسکی‌باز، چنین تغییراتی همه‌چیز را عوض می‌کند. باید پنجره‌های کوتاه هوای پایدار را شکار کنی و در همان بازه‌ی کوتاه حرکت کنی.»

به گفته‌ی او، تجربه‌های اخیر نشان می‌دهد که آب‌وهوا دیگر قاعده‌مند نیست. ممکن است در چند ساعت از آسمان آبی به کولاک برسد.

«وقتی بادها شروع شوند، کار تمام است. باد برف را بلند می‌کند، سطح‌ها ناپایدار می‌شوند و خطر بهمن فوراً بالا می‌رود.»

این بی‌ثباتی باعث شده که حتی ماجراجویان حرفه‌ای هم محتاط‌تر عمل کنند. او می‌گوید:

«هنوز عاشق کاوشم، هنوز دلم می‌خواهد در قله‌های ناشناخته اسکی کنم. اما می‌دانم که تغییرات اقلیمی این فرصت‌ها را محدودتر و پرخطرتر می‌کند.»

ادای احترام به پیشگامان

در پایان گفت‌وگو، بارگیل از کوهنوردانی یاد می‌کند که الهام‌بخش این مسیر بوده‌اند؛ قهرمانانی که پیش از او رویای اسکی از اورست را در سر داشتند.

• هانس کامرلندر (Hans Kammerlander) که در سال ۱۹۹۶ تلاش کرد از قله اسکی کند اما به دلیل شرایط سخت فقط بخشی از مسیر را طی کرد. «او کوه را در ۱۶ ساعت و ۴۵ دقیقه صعود کرد و همان روز اسکی را آغاز کرد. کاری شگفت‌انگیز بود، فقط فصل اشتباهی را انتخاب کرده بود.»
• داوو کارنیکار (Davo Karnicar) از اسلوونی که در سال ۲۰۰۰ نخستین فرود کامل از اورست را انجام داد، اما با کمک اکسیژن مصنوعی. «او از قله تا کمپ اصلی اسکی کرد — عبور از یخشار در آن ارتفاع کار فوق‌العاده‌ای است.»
• و فردریک اریکسون (Fredrik Ericsson) از سوئد، که جان خود را در تلاش برای اسکی از K2 از دست داد. «او باعث شد باور کنم که می‌توان از بلندترین قله‌ها اسکی کرد. روح بزرگی داشت و به من الهام داد تا رویای خودم را دنبال کنم.»

بارگیل می‌گوید همیشه احساس کرده بخشی از یک زنجیره‌ی تاریخی است — ادامه‌دهنده‌ی مسیری که دیگران آغاز کرده‌اند.

میراث بارگیل؛ ترکیب تکنولوژی، جسارت و فلسفه

پروژه‌ی اورست او فقط یک ماجراجویی ورزشی نبود؛ ترکیبی از ورزش، فیلم‌سازی و پژوهش اقلیمی بود. تیمش شامل ۹ نفر عضو اصلی، چهار فیلم‌بردار و یک کارگردان بود. استفاده از پهپادها، دوربین‌های نصب‌شده بر کلاه و داده‌های هواشناسی لحظه‌ای، این صعود را به یک پروژه‌ی چندبعدی تبدیل کرده بود.

از نظر فلسفی، کار او تلاشی است برای بازگرداندن حس اصالت به کوهنوردی مدرن — سفری بدون اکسیژن مصنوعی، بدون ازدحام توریستی و بدون طناب‌های از پیش نصب‌شده.

«وقتی تنها بودیم و هیچ طنابی روی کوه نبود، حس کردم اورست دوباره واقعی شده. همه‌چیز باید از نو ساخته می‌شد. این همان کوهستانی است که عاشقش هستم.»

نگاهی به آینده

آیا بارگیل پس از دو قله‌ی بلند جهان برنامه‌ای برای ادامه دارد؟ خودش می‌گوید هنوز مسیرهای زیادی برای کشف باقی مانده است:

«می‌خواهم در نقاط خاص دیگری از دنیا اسکی کنم — کوه‌هایی که کمتر شناخته‌شده‌اند اما از نظر فنی جذاب‌ترند. هنوز انگیزه و توانش را دارم. اما می‌دانم که شرایط در حال تغییر است و باید با احترام بیشتری با طبیعت رفتار کنیم.»

او همچنین اشاره می‌کند که شاید در آینده روی پروژه‌هایی تمرکز کند که ترکیب علم و ماجراجویی باشند؛ از جمله پایش ذوب یخچال‌ها و آموزش نسل جدید کوهنوردان لهستانی.

جمع‌بندی: فراتر از رکورد

اسکی از اورست فقط یک رکورد ورزشی نیست؛ بیانیه‌ای است درباره‌ی توانایی انسان در مواجهه با ترس، انضباط و احترام به طبیعت.
آندژی بارگیل نشان داد که حتی در دورانی که کوهنوردی تجاری به یک صنعت تبدیل شده، هنوز می‌توان با روحیه‌ای اصیل و خودبسنده به کوه بازگشت.

کار او یادآور این حقیقت است که:

«کوه‌ها نه برای تسخیر، بلکه برای درک شدن‌اند.»