اندرو ایروین: کوهنورد جوانی که در دل اورست ناپدید شد

اندرو کومین ایروین (۸ آوریل ۱۹۰۲ – ۸ یا ۹ ژوئن ۱۹۲۴)، یکی از مهم‌ترین چهره‌های کوهنوردی در تاریخ بریتانیا، در سن جوانی توانست خود را به عنوان یک نابغه مهندسی و ورزشکار قوی مطرح کند. اما آنچه باعث جاودانگی او شد، مشارکت در سومین اکسپدیشن بریتانیا به قله اورست و ناپدید شدن اسرارآمیز او و جورج مالوری در ارتفاعات این کوه بود. داستان زندگی و مرگ ایروین همچنان الهام‌بخش بسیاری از افراد و آثار فرهنگی است.

اوایل زندگی و استعدادهای مهندسی

اندرو ایروین در خانواده‌ای تحصیل‌کرده و فرهنگی در بیرکن‌هد، چشر، متولد شد. پدرش، ویلیام فرگوسن ایروین، تاریخ‌نگار معروف و مادرش، لیلیان دیویس-کالی، از یک خانواده قدیمی چشری بود. از کودکی، ایروین استعداد بی‌نظیری در حل مسائل فنی و مهندسی از خود نشان داد. در دوران جنگ جهانی اول، او در سن نوجوانی طرحی برای یک سیستم همگام‌سازی تیراندازی هواپیماهای پروانه‌دار به وزارت جنگ بریتانیا ارسال کرد. این طرح به شدت مورد توجه قرار گرفت و استعداد فنی او را به همه نشان داد.

او همچنین در طراحی تثبیت‌کننده‌های ژیروسکوپی برای هواپیماها نوآوری داشت که باعث شد توجه بیشتری به او جلب شود. این نوآوری‌ها نشان از آینده درخشان او به عنوان یک مهندس داشت، اما سرنوشت او در دنیای کوهنوردی رقم خورد.

ورزش و قایقرانی: مسیر موفقیت

اندرو ایروین علاوه بر مهارت‌های مهندسی، در ورزش نیز استعداد شگرفی داشت. او در مدرسه شروزبری در رشته قایقرانی درخشید و توانست در مسابقات مشهور قایقرانی بریتانیا، به ویژه “رجات صلح” سال ۱۹۱۹، با تیم مدرسه رویال شروزبری به موفقیت دست یابد. این موفقیت باعث شد که به کالج مرتون در آکسفورد برود و در آنجا به تحصیل در رشته مهندسی ادامه دهد.

در آکسفورد، ایروین به تیم قایقرانی دانشگاه پیوست و توانست در سال ۱۹۲۳ به همراه تیم آکسفورد برنده مسابقه قایقرانی بین دانشگاه‌های آکسفورد و کمبریج شود. این پیروزی یکی از معدود موفقیت‌های آکسفورد در بین سال‌های ۱۹۱۳ تا ۱۹۳۷ بود.

اولین قدم‌ها به سمت کوهنوردی

علاقه ایروین به کوهنوردی از دوران دانشجویی او در آکسفورد آغاز شد، زمانی که او به عضویت باشگاه کوهنوردی دانشگاه درآمد. با وجود اینکه تجربه کوهنوردی او بسیار کمتر از دیگر کوهنوردان حرفه‌ای بود، استعدادهای مهندسی و توان فیزیکی بالای او باعث شد که به سرعت مورد توجه قرار گیرد.

در سال ۱۹۲۳، ایروین به عنوان بخشی از یک اکسپدیشن علمی به قطب شمال سفر کرد. این سفر به اسپیتس‌برگن در قطب شمال بود که در آن ایروین توانست در همه زمینه‌ها، از توانایی‌های جسمانی گرفته تا حل مسائل فنی، بدرخشد. رهبر این اکسپدیشن، نوئل اودل، که بعدها به یکی از اعضای کلیدی اکسپدیشن اورست تبدیل شد، ایروین را به دلیل توانایی‌هایش به عنوان یک نابغه مهندسی و کوهنورد توصیه کرد.

دیواره پل‌خواب: بهشت سنگنوردان در دل جاده چالوس

صعود به قله دست‌نخورده کارجیانگ؛ روایت شجاعانه دو کوهنورد چینی

اکسپدیشن اورست: نقطه عطفی در زندگی ایروین

در سال ۱۹۲۴، ایروین به عنوان یکی از اعضای سومین اکسپدیشن بریتانیا به اورست انتخاب شد. این تصمیم به دلیل مهارت‌های فوق‌العاده او در کار با تجهیزات فنی و به ویژه سیستم‌های اکسیژن‌ساز بود. او توانست با بهینه‌سازی این تجهیزات، وزن آن‌ها را کاهش دهد و عملکرد آن‌ها را بهبود ببخشد. این کار ایروین را به یکی از اعضای کلیدی این اکسپدیشن تبدیل کرد.

در آن زمان، تجهیزات اکسیژن‌ساز برای کوهنوردان بسیار سنگین و ناکارآمد بود. ایروین با خلاقیت‌های خود توانست این تجهیزات را سبکتر و کارآمدتر کند، که به تیم اجازه می‌داد مدت بیشتری در ارتفاعات بالا بمانند. همچنین، او در تعمیر و نگهداری دوربین‌ها، اجاق‌های کمپ و دیگر تجهیزات کوهنوردی مهارت داشت و همین توانایی‌ها باعث شد که در تیم بسیار محبوب و مورد احترام باشد.

تصمیم مالوری و صعود نهایی

در ژوئن ۱۹۲۴، بعد از دو تلاش ناموفق برای رسیدن به قله اورست، تیم تصمیم گرفت آخرین تلاش خود را انجام دهد. رهبر تیم، جورج مالوری، با وجود اینکه کوهنوردان باتجربه‌تری در تیم بودند، اندرو ایروین ۲۲ ساله را به عنوان همراه خود برای صعود نهایی انتخاب کرد. این انتخاب از همان زمان مورد بحث و گفت‌وگو بود، چرا که ایروین تجربه زیادی در کوهنوردی نداشت، اما مهارت او در کار با تجهیزات اکسیژن دلیل اصلی این انتخاب بود.

در تاریخ ۶ ژوئن ۱۹۲۴، مالوری و ایروین صعود نهایی خود را آغاز کردند. آن‌ها کمپ نهایی خود را در ارتفاع ۸۱۶۸ متری برپا کردند و برای فتح قله اورست حرکت کردند. نوئل اودل، یکی از اعضای تیم که در ارتفاع پایین‌تر مشغول کمک‌رسانی بود، در ساعت ۱۲:۵۰ بعد از ظهر آن‌ها را در حال صعود به یکی از پله‌های سنگی در نزدیکی قله مشاهده کرد. این آخرین باری بود که مالوری و ایروین دیده شدند.

در آن سالها تلاش های انجام شده برای صعود اورست از سمت شمالی و تبت انجام میشد. در سالهای دهه 50 به دلیل محدودیت های دولت چین برای ورود به تبت این تلاش ها روی جبهه جنوب شرقی معطوف شدند که اولین صعود اورست را نهایتا از این سمت رقم زدند.

اکتشافات پس از ناپدید شدن

پس از ناپدید شدن مالوری و ایروین، جستجوهای زیادی برای یافتن آن‌ها انجام شد. در سال ۱۹۳۳، یک تبر یخ متعلق به یکی از اعضای تیم ۱۹۲۴ در ارتفاع ۸۴۶۰ متری پیدا شد. این تبر ممکن است در نتیجه یک سقوط رها شده باشد. در سال ۱۹۹۹، بدن مالوری توسط کنراد انکر در ارتفاع ۸۱۵۵ متری پیدا شد. شواهد نشان می‌داد که او و ایروین هنگام سقوط هنوز به هم متصل بودند و احتمالا یکی از آن‌ها سقوط کرده و دیگری را به دنبال خود کشیده است.

یکی از دلایل مطرح شده برای این که شاید مالوری و ایروین به قله رسیده باشند، این است که عکس همسر مالوری که او قصد داشت آن را در قله بگذارد، در بدن او پیدا نشد. همچنین، عینک‌های برفی مالوری در جیبش بود، که نشان می‌دهد او شب‌هنگام سقوط کرده و احتمالاً در حال بازگشت از قله بوده است.

آیا ایروین و مالوری توانستند به قله اورست صعود کنند؟

این سوال که آیا اندرو ایروین و جورج مالوری توانستند به قله اورست صعود کنند یا خیر، یکی از بزرگ‌ترین معماهای تاریخ کوهنوردی است و همچنان بدون پاسخ قطعی باقی مانده است. شواهد متعددی وجود دارد که هر دو احتمال صعود موفق یا عدم صعود را تقویت می‌کند، اما هیچ‌گاه به طور قطعی اثبات نشده است.

شواهدی به نفع صعود

1. مشاهده توسط نوئل اودل: نوئل اودل، عضو دیگر اکسپدیشن که در حال پشتیبانی آن‌ها بود، در ۸ ژوئن ۱۹۲۴ ادعا کرد که ایروین و مالوری را ساعت ۱۲:۵۰ بعدازظهر دیده است. او گزارش داد که این دو در حال صعود به سمت یکی از پله‌های معروف شمال‌شرقی کوه بودند و به نظر می‌رسید که با قدرت به سوی قله حرکت می‌کردند. این مشاهده، یکی از مهم‌ترین شواهد است که نشان می‌دهد آن‌ها به ارتفاعات بالای اورست نزدیک شده بودند، اما این‌که دقیقاً چقدر به قله نزدیک بودند، مشخص نیست.
2. عدم وجود عکس همسر مالوری: مالوری همواره قصد داشت عکسی از همسرش را روی قله اورست بگذارد. این عکس پس از یافتن بدن مالوری در سال ۱۹۹۹ در وسایل او پیدا نشد. برخی معتقدند که مالوری ممکن است عکس را در قله اورست گذاشته باشد، که نشان‌دهنده این است که او و ایروین موفق به صعود به قله شده‌اند.
3. عینک‌های برفی در جیب مالوری: وقتی بدن مالوری در سال ۱۹۹۹ پیدا شد، عینک‌های برفی او در جیبش بود، که نشان می‌دهد او در هنگام مرگ عینک‌هایش را برداشته بود. برخی این موضوع را نشانه‌ای می‌دانند که او و ایروین هنگام شب و در بازگشت از قله سقوط کرده‌اند، زیرا معمولاً کوهنوردان در تاریکی عینک‌های برفی خود را برمی‌دارند.

شواهدی علیه صعود

1. ساعت دیرهنگام حرکت: مدارک موجود نشان می‌دهد که مالوری و ایروین ممکن است دیرتر از زمان مورد انتظار حرکت کرده باشند. این مسئله ممکن است به این معنی باشد که آن‌ها زمان کافی برای رسیدن به قله و بازگشت به کمپ را نداشته‌اند. در ارتفاعات بالا، تاخیر می‌تواند به سرعت خطرناک شود.
2. عدم یافتن دوربین‌ها: مالوری و ایروین با خود دو دوربین “وست پاکت کداک” داشتند که ممکن بود شامل عکس‌هایی از قله باشد. اگر این دوربین‌ها پیدا شوند و عکس‌هایی از قله اورست در آن‌ها باشد، می‌تواند به‌طور قطعی اثبات کند که آن‌ها به قله رسیده‌اند. با این حال، این دوربین‌ها هنوز پیدا نشده‌اند.
3. موقعیت پیدا شدن بدن مالوری: بدن مالوری در ارتفاع ۸۱۵۵ متری پیدا شد، در حالی که قله اورست در ۸۸۴۸ متری قرار دارد. اگرچه این فاصله به معنای نرسیدن به قله نیست، اما برخی از محققان معتقدند که احتمالاً مالوری و ایروین به دلیل شرایط سخت نتوانسته‌اند به قله برسند و در راه سقوط کرده‌اند.
4. عدم عبور از کراکس مسیر: کراس جبهه شمالی اورست در واقع پله دوم چینی ها می باشد که در عکس زیر مشاهده می کنید. عبور از این کراکس بدون تجهیزات ثابت کشی و با سطح کوهنورد آن روز بعید به نظر می رسد.

کشف بقایای ایروین

در سال ۲۰۲۴، تیمی از نشنال جئوگرافیک به رهبری جیمی چین موفق به کشف بخشی از بقایای ایروین شد. یک جوراب با نام “A. C. Irvine” به همراه یک بوت و بخشی از پا از یخ بیرون آمده بود که نشان می‌داد این بقایا به دلیل ذوب شدن یخچال‌ها از زیر یخ نمایان شده‌اند. اما دوربین‌هایی که ممکن است سرنخ‌هایی از سرنوشت نهایی مالوری و ایروین به دست دهد، هنوز پیدا نشده‌اند.

تأثیرات فرهنگی و هنری

داستان ناپدید شدن مالوری و ایروین الهام‌بخش آثار متعددی در فرهنگ عمومی شده است. یکی از معروف‌ترین آثار، رمان “قله خدایان” اثر باکو یومماکورا است که بعدها به یک سری مانگا و در نهایت به یک انیمیشن فرانسوی تبدیل شد. این انیمیشن در سال ۲۰۲۱ منتشر شد و داستان ناپدید شدن مالوری و ایروین و جستجو برای کشف حقیقت را به تصویر کشید.

ماجرای این دو کوهنورد همچنین الهام‌بخش بسیاری از مستندها، کتاب‌ها و مقالات بوده است. تلاش برای کشف بقایای ایروین و پاسخ به این پرسش که آیا آن‌ها به قله رسیدند یا نه، همچنان یکی از بزرگ‌ترین معماهای تاریخ کوهنوردی است.

نتیجه‌گیری

اندرو ایروین، با وجود جوانی و تجربه محدود در کوهنوردی، به دلیل توانایی‌های فنی و مهندسی فوق‌العاده‌اش نقشی کلیدی در سومین اکسپدیشن بریتانیا به اورست ایفا کرد. ناپدید شدن او و جورج مالوری همچنان یکی از اسرارآمیزترین و تاثیرگذارترین داستان‌های تاریخ کوهنوردی است. تلاش برای کشف سرنوشت نهایی آن‌ها و به ویژه پیدا کردن دوربین‌هایی که ممکن است حقیقت را روشن کنند، ادامه دارد.