اصطلاحات کوهنوردی [118 اصطلاح به همراه تصاویر]

آشنایی با اصطلاحات کوهنوردی یک گام مهم در یادگیری این رشته می باشد. در این مطلب به دامنه ای لغات به همراه توضیحات کوتاه، مترادف انگلیسی، تصاویر و لینک های مفید در این رابطه اشاره شده است. در کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه می توانید مقالات آشنایی با اصطلاحات سنگنوردی، انواع صعود و آموزش کوهنوردی را در موج کوه بخوانید.

اصطلاحات کوهنوردی به انگلیسی (به همراه توضیحات فارسی)

A

Abalakov thread – آبالاکوف

نوعی نقطه حمایت برای فرود که به خصوص در یخنوردی و زمستان کاربرد دارد. نام دیگر آن نیز V-thread است. در کوهنوردی ما گاها به آن کارگاه آبالاکوف هم گفته میشود، اما باید توجه داشت که این یک نقطه است و برای زدن کارگاه حداقل 2 نقطه نیاز خواهد بود.

abseiling – فرود

فرآیند پایین رفتن روی طناب ثابت شده در سنگنوردی یا کوهنوردی را فرود می گویند.

adze – بیلچه

پشت بعضی از انواع تبریخ و کلنگ کوهنوردی به شکل بیلچه است. از این قسمت برای کندن جای چادر و جای پا یا تمیز کاری محل کار گذاشتن پیچ یخ در هنگام صعود استفاده میشود.

aid climbing – صعود مصنوعی

در صعود مصنوعی با استفاده از میانی ها، پله رکاب، فی فی و سایر ابزارها مسیر سنگنوردی یا دیواره ای صعود میشود. این روش تخصصی در دیواره نوردی می باشد. صعود مصنوعی خود دارای سیستم درجه بندی سختی مسیر است.

alpine climbing – صعود آلپی

به طور معمول به کوهنوردی فنی سبکبار صعود آلپی می گوییم. در اینجا ترکیبی از روشهای صعود ترکیبی و سنگنوردی و دیواره نوردی برای صعود به یک کوه به کار برده میشود. تعریف مشابه این واژه نیز “alpine style” که معادل سبک سبکبار در فارسی است. در این سبک صعود کوهنورد تجهیزاتش را در کوله پشتی حمل کرده و به صورت خود اتکا و تلاش یکباره یک روزه یا چند روزه اقدام به صعود یک مسیر فنی در کوهها می کند.

alpine knee – زانوی آلپی

استفاده از زانو به عنوان یک تکنیک صعود. به طور مثال می توان به لاخ کردن زانو در یک شکاف اشاره کرد.

alpine start – استارت آلپی

برای شروع مفید و استفاده از تمام طول روز گاها کوهنوردان در غروب یا نیمه شب صعودشان را شروع می کنند. این کار با هدف تمام کردن صعود در روشنایی روز بعدی و برخورد نکردن با تاریکی در فرود انجام میشود.

anchor – کارگاه

کارگاه در سنگنوردی به معنای محل اتصال صعود کننده به کوه است. وظیفه اصلی کارگاه جلوگیری از سقوط می باشد. یک کارگاه سنگنوردی یک سیستم است که از نقاط اتکای جدا از هم با پیوند دادن آنها به یکدیگر ایجاد میشود تا یک نقطه اصلی به منظور متصل کردن طناب و صعودکننده ها برقرار شود. یادگیری هرچه بیشتر درباره کارگاههای سنگنوردی تاثیر بسیار زیادی در کارآیی صعود به خصوص صعودهای چندطوله و دیواره نوردی خواهد داشت.

ascender – اسندر

ابزار صعود روی طناب مانند یومار، تی بلاک، راپمن…

B

back-clipping – بک کلیپ

back-step / بک استپ

یک تکنیک سنگنوردی است که به معنای پاگذاشتن روی یک گیره به روش بیرون پا و چرخاندن باسن به سمت سنگ برای نزدیک شدن بیشتر به دیواره می باشد.

BELAY / حمایت

حمایت کردن به معنای کنترل طناب یک صعود کننده به منظور جلوگیری از سقوط وی است. این معمولا شامل استفاده از ابزار می شود. البته تکنیک های اولیه حمایت روی بدن یا با ایجاد اصطکاک با اجسام بوده است.

belay device / ابزار حمایت

ابزار حمایت وسیله ای مکانیکی است که به منظور افزایش نیروی ترمز به کار گرفته میشود. انواع مختلفی از این ابزار مانند گری گری، atc و … در بازار موجود است. بعضی از انواع ابزارهای حمایت به عنوان ابزار فرود نیز استفاده می شوند.

belay loop / حلقه حمایت

قویترین نقطه روی هارنس، حلقه حمایت می باشد که معمولا برای اتصال ابزار حمایت به کار برده میشود.

bergschrund / برگشرند

beta / بتا

توصیه و مشاوره یک سنگنورد یا صعودکننده باتجربه تر در مورد صعود یک مسیر بولدری یا سنگنوردی.

big wall / بیگ وال

که ما به آن دیواره نوردی می گوییم. دیواره نوردی به صعود مسیرهای بلند و چند طوله اشاره دارد. در اینجا به تکنیک هایی مانند بالاکشی، شبمانی در دیواره، صعود مصنوعی و غیره اتکا میشود.

بیواک / bivouac

شبمانی در کوه را به طور کلی بیواک می گویند که می تواند به صورت برنامه ریزی شده یا برنامه ریزی نشده انجام شود. برای شبمانی از وسایلی مانند چادر کوهنوردی، کیسه بیواک، پرتالج و همچنین غاربرفی.. استفاده میشود.

bollard / قارچ یا گلابی

یکی دیگر از اصطلاحات کوهنوردی قارچ یا گلابی است که یک توده بزرگ از سنگ یا یخ که به عنوان کارگاه استفاده میشود.

bouldering / بولدرینگ

این نوع سنگنوردی روی سنگهای کوتاه با ارتفاع کمتر از 6 متر انجام میشود. در بولدرینگ از طناب استفاده نمی کنند. در نتیجه نیازی به استفاده از هارنس و سایر تجهیزات نخواهد بود. در اینجا برای کنترل نیروی سقوط از بولدرپد و اسپاتینگ استفاده میشود.

C

chimney / تنوره یا دودکش

یک شکاف بزرگ سنگی که به اندازه کافی برای جاگرفتن صعود کننده بزرگ است. در صعود این شکافها صعودکننده اغلب با استفاده از فشار سر و کمر و پاهای خود به شکل مخالف بالا می رود.

clean / پاک، جمع کردن..

• جمع کردن ابزار و کوییک دراو از مسیر
• مسیر عاری از پوشش گیاهی و سنگهای سست.
• صعود یک مسیر بدون افتادن یا نشستن روی طناب
• در سیستم مصنوعی استفاده از حرف مخفف “C” به معنای آن است که مسیر نیاز به چکش یا کاربرد میانی های تهاجمی مانند میخ و کاپرهد ندارد.

climbing shoe / کفش سنگنوردی

کفش سنگنوردی نوع خاصی از کفش است که برای رشته ورزشی سنگنوردی استفاده می شود.

col / گردنه

یک گذرگاه یک زین بین دو قله. برای جهت یابی بسیار مناسب است. برای مثال می توان به گردنه جنوبی اورست اشاره کرد.

copperhead / کوپرهد

corner / کنج

یک کنج تو رفته در سنگ. برخلاف گرده سنگ یا آریته

cornice / نقاب

نقاب برفی یکی دیگر از اصطلاحات کوهنوردی است که به یک لبه برآمده و معلق از برف روی خط الراس، یال یا تاج کوه می باشد. شکستن نقاب به عنوان یکی از خطرات کوهستان محسوب می شود.

crack climbing / شکاف نوردی

شکاف نوردی نوعی سنگنوردی است که در آن صعودکننده شکاف سنگ را دنبال می کند. اندازه شکاف ممکن است از یک انگشت تا اندازه خود صعودکننده باشد. وجود شکاف باعث میشود سنگنورد فرصت ابزارگذاری در سنگ داشته باشد.

crampons / کرامپون

یک جفت چارچوب فلزی که زیر کفش کوهنوردی نصب شده و با استفاده از آن میتوان روی یخ و برف صعود کرد. کرامپونها در انواع مختلف از جمله آبشاری، برفچالی…هستند.

crux / کراکس

کراکس در سنگنوردی، کوهنوردی و صعودهای بلند به معنای سختترین قسمت مسیر می باشد.

D

daisy chain / دیزی چین

deadman anchor / کارگاه ددمن

یکی دیگر از اصطلاحات کوهنوردی دفن است. دفن یک جسم در برف برای استفاده به عنوان کارگاه. معمولا از لنگر برف استفاده میشود.

dexamethasone / دکزامتازون

دکزامتازون یکی از داروهای کاربردی در ارتفاع است که به منظور درمان بیماری های ارتفاع از جلمه ادم مغزی به کار برده میشود.

dirtbag / دیرت بگ (کوله خاکی)

سنگنوردی که به سبک خاص زندگی کرده و با مشاغل عجیب و غریب درآمدش تامین می شود تا بتواند بیشتر وقتش را به صعود کردن بگذراند. از مشهورترین افراد این سبک زندگی می توان به فرد بکی اشاره کرد.

double ropes / طناب دوبل

یک سیستم از طناب کوهنوردی است که صعودکننده در آن با استفاده از طناب دوقلوی نازکتر به جای تک طناب ضخیم تر صعود می کند. این روش بیشتر در صعود ترد یا آلپی کاربرد دارد. استفاده از دوبل طناب باعث کاهش خطر پاره شدن سنگ در لبه های تیز یا ریزش سنگ میشود.

downclimb / صعود رو به پایین، داون کلایمب

صعود رو به پایین یا دست به گیره پایین رفتن

dry-tooling / درای تولینگ

شکلی از سنگنوردی که با استفاده از ابزار یخنوردی مانند کرامپون و تبریخ انجام میشود. ریشه های درای تولینگ از یخنوردی، صعود ترکیبی و صعود ورزشی ایجاد شده است.

dynamic belay / حمایت دینامیک

یکی دیگر از اصطلاحات کوهنوردی حمایت دینامیک است. تکنیک حمایت کردن با استفاده از ترمز نرم برای کاهش استرس و فشار روی صعود کننده در اثر توقف ناگهانی.

dynamic rope / طناب دینامیک

طنابهای دینامیک دارای کشسانی هستند. در نتیجه این کشسانی فشار سقوط روی صعودکننده کاهش می یابد.

dynamic motion / حرکت دینامیک

هر حرکتی که سنگنورد در آن از تکانه بدنش برای گرفتن یک گیره استفاده کند. این برخلاف حرکت استاتیک است.

dyno / داینو، جامپ

E

edge / لبه

یک لبه باریک روی دیواره سنگی

edging / لبه گیری

استفاده از لبه کفش سنگنوردی برای گرفتن گیره پا. در صورت عدم وجود لبه در سنگ از اسمیرینگ استفاده میشود.

eight-thousander / قلل 8000 متری

به کوههای بالاتر از 8000 متر گفته میشود. 14 قله اصلی بالای 8000 متر در جهان وجود دارد. این قلل به عنوان بلندترین کوههای جهان شناخته میشوند.

F

figure four / تکنیک فور (4 انگلیسی)

figure eight / هشت فرود

یک نوع ابزار فرود یا حمایت که به شکل 8 انگلیسی می باشد. این روزها از این ابزار به خاطر خطرات آن در سنگنوردی کمتر استفاده میشود.

figure-eight loop / گره شکل هشت

یکی از گره های پرکاربرد کوهنوردی که بیشتر برای اتصال هارنس به طناب کاربرد دارد.

first ascent / اولین صعود

به معنای اولین صعود یک مسیر سنگنوردی، یک رخ کوهستانی یا یک قله می باشد.

fixed rope / طناب ثابت

یک طناب که در مسیر ثابت شده است. ثابت کشی برای صعودهای بلند در سبک محاصره ای کاربرد دارد.

flagging / پرچم

یکی دیگر از اصطلاحات کوهنوردی پرچم است که یک تکنیک سنگنوردی که در آن یک پا برای حفظ تعادل نگه داشته می شود، نه برای تحمل وزن. سه نوع پرچم وجود دارد.

free solo climbing / صعود فری سولو: انفرادی آزاد

صعود بدون استفاده از طناب. در نتیجه سایر وسایل از قبیل هارنس نیز نیاز نخواهد بود.

French free / طبیعی فرانسوی

استفاده از تکنیکهای صعود مصنوعی برای عبور از یک قسمت مسیر. معمولا یک قسمت کوچک از کل مسیر به دلیل سختی یا حفظ زمان.

Friend / فرند

نام تجاری نوعی کم (ابزار میانی) ساخته شده توسط شرکت وایدکانتری که گاها به جای همه کمهای فنردار به کار برده میشود.

G

Gaston / گاستون

نوعی گیره سنگنوردی که با استفاده از دست به صورت شست روبه پایین و آرنج روبه بیرون گرفته میشود تا درجهت معکوس عمل کند. این نام به خاطر کوهنورد فرانسوی گاستون ریبوفا گذاشته شده است.

gendarme / ژاندارم

یک برج سنگی یا برجستگی متمایز که اغلب در امتداد یک خط الراس دیده میشود.

grade / درجه

یکی دیگر از اصطلاحات کوهنوردی درجه است که برای طبقه بندی سنجش سختی مسیر در کوهنوردی، سنگنوردی، یخنوردی …به کاربرده میشود.

• درجه سختی در کوهنوردی
• درجه بندی در سنگنوردی

green point / گرین پوینت

صعود مسیر اسپرت با استفاده از میانی های ترد.(ابزارگذاری)

Grigri / گری گری

یکی دیگر از اصطلاحات کوهنوردی گری گری است که نوعی ابزارحمایت که توسط شرکت پتزل تولید شده است. این به ویژه برای سنگنوردان سنگین تر یا سقوط های طولانی به دلیل داشتن سیستم ترمز کمکی تحت بار مناسب می باشد.

H

hangdog

نشستن روی طناب برای استراحت کردن در زمان صعود قرقره یا سرطناب

high-altitude cerebral edema (HACE) / ادم مغزی

شکل شدید و غالبا کشنده بیماری ارتفاع ناشی از دوره های طولانی فعالیت بدنی بدون اکسیژن کافی.

High-altitude pulmonary edema / ادم ریوی

ادم دیگری یکی از بیماری های ارتفاع است که در اثر تجمع آب در ریه ها اتفاق می افتد. از علائم این بیماری میشود که به تنفس منقطع، سرفه..اشاره کرد.

harness / هارنس

هارنس یک شبکه تسمه است که جهت اتصال بدن به طناب به کارگرفته میشود.

haul bag / کیسه بالاکشی

یک کیسه بزرگ که برای حمل بار در دیواره نوردی و بالاکشی کاربرد دارد. این کیسه ها معمولا در برابر ساییدگی و کشیده شدن روی سنگ مقاوم هستند.

headpoint / هدپوینت

تمرین صعود قرقره یک مسیر سخت قبل از صعود سرطناب آن.

headwall / پیشانی دیواره

یکی دیگر از اصطلاحات کوهنوردی پیشانی دیواره است که معرف قسمت بالایی و انتهای دیواره یا یخچال که معمولا پرشیبتر است، می باشد.

heel hook / لاخ پاشنه

استفاده از پاشنه پا در سنگنوردی برای فشارآوردن به منظور صعود. این روش نیاز به فشار با پاشنه و خم شدن همسترینگ دارد.

heel-toe / لاخ پنجه

فشار آوردن با پنجه پا جهت ایجاد تعادل و جلوگیری از لولاشدن و صعود.

hexcentric / هکزان

یکی دیگر از اصطلاحات کوهنوردی هکزان است. این یک نوع ابزار میانی است که شش ضلعی می باشد و یک تسمه یا طنابچه به آن متصل است.

Himalaism / هیمالیانوردی

یک سبک از کوهنوردی که در هیمالیا توسعه یافت. معمولا به صعود قلل بالاتر از 7000 متر در کوههای جهان هیمالیانوردی گفته میشود.

hold / گیره سنگنوردی

نقطه ای روی سنگ که برای گرفتن به وسیله دست یا پا برای صعود استفاده میشود.

HMS carabiner / کارابین HMS 

نوعی از کارابین که یک طرف آن گرد بوده و بیشتر برای استفاده از گره حمایت کاربرد دارد.

I

ice hammer / چکش یخ

نوعی تبر یخ که یک سر آن به شکل چکش می باشد.

ice screw / پیچ یخ

پیچی که برای محافظت از سقوط در یخهای شیب دار استفاده میشود. انواع پیچ یخ از 10 تا 23 سانتیمتر تولید میگردد.

J

jumar / یومار

نوعی ابزار صعود مکانیکی که با استفاده از آن روی طناب صعود می کنند.

K

Klemheist knot / گره کلمیست یا مشار

L

lead climbing / صعود سرطناب

نوعی سنگنوردی که در آن صعودکننده از پایین به بالا میانی ها را انداخته و صعود می کند. در صورت سقوط وزن سنگنورد را آخرین میانی تحمل خواهد کرد.

lock-off / لاک آف یا قفل کردن

وضعیتی که در آن دست ها کاملا خم بوده و از قدرت تاندون بر روی گیره استفاده میشود. این در تضاد با ددهنگ است.

M

mantel / منتل یا پرس

حرکتی که برای فشار آوردن روی یک لبه یا طاقچه با کف دست و به صورت پرس انجام میشود. در یخنوردی نیز با حرکت دادن دستها روی شفت تبریخ و فشار دادن ابزار به سمت پایین منتل انجام می گیرد.

multi-pitch climbing / صعود چند طوله

هر نوع صعود که بیش از یک طول طناب باشد.

Munter hitch / گره حمایت

نوعی گره که برای حمایت کردن بدون ابزار مکانیکی کاربرد دارد.

N

névé / نوه

یخ دانه پایدار شده که از چرخه های تکرار انجاد و ذوب تشکیل میشود.

nut /کیل

یکی دیگر از اصطلاحات کوهنوردی کیل است که نوعی گوه فلزی که به یک سیم متصل است و جهت ابزارگذاری در صعود کاربرد دارد. ابزارگذاری با کیل را در این رابطه بخوانید.

O

objective danger / خطر عینی

خطری در شرایط کوهنوردی که از خطرات ذاتی منطقه صعود ناشی میشود و به سطح مهارت کوهنورد بستگی ندارد. اغلب اینها شامل ریزش سنگ، یخ یا بهمن است.

off belay / حمایت آزاد

صعودکننده در حالت سرطناب پس از رسیدن به کارگاه بالایی، خودحمایت خود را به کارگاه زده و با صدای بلند یا علامت دادن درخواست”حمایت آزاد” می کند. در این زمان است که حمایتچی پایینی می تواند حمایت صعودکننده را باز کند.

on-sight / آنسایت

صعود یک مسیر سنگنوردی بدون تلاش و اطلاعات قبلی در اولین صعود.

P

pendulum / پاندوله

برای رسیدن به گیره بعدی در تراورس از آونگ خوردن روی طناب استفاده میشود.

نوسان در هنگام سقوط هنگامی که آخرین میانی در یک سمت و فاصله نسبتا دوری قرار دارد.

pinkpoint / پینک پوینت

تکمیل صعود سرطناب یک مسیر بدون استراحت روی طناب یا سقوط با میانی های از پیش ریخته شده روی مسیر.

pitch / طول

یک قسمت از صعود بین دو کارگاه که معمولا حدود 50 متر است.

piton / میخ کوهنوردی

یک تیغه فلزی تخت یا زاویه دار که دارای سوراخی در انتها به جهت اتصال کارابین می باشد. از میخ کوهنوردی قبلا به عنوان میانی کوبشی بیشتر استفاده میشد.

Prusik / پروسیک

یکی از گره های کوهنوردی که برای بالارفتن روی طناب، حمایت در سیستم فرود و بالاکشی کاربرد دارد. این گره توسط کوهنورد اتریشی به نام کارل پروسیک در سال 1931 ایجاد شد.

Q

quickdraw / کوییک دراو

از کوییک دراو برای اتصال طناب به میانی ها استفاده میشود و شامل یک تسمه و دو کارابین است.

R

rappel / فرود

فرآیند فرود رفتن روی یک طناب ثابت با استفاده از یک ابزار فرود.

rebolting / ریبولت

تعویض بولتهای یک مسیر صعود.

redpoint / ردپوینت

یکی دیگر از اصطلاحات کوهنوردی ردپوینت است، صعود طبیعی یک مسیر پس از تلاشهای قبلی روی آن. این روش توسط کورت آلبرت ابداع شد.

RURP / رارپ

یک شکل از میخ کوهنوردی که بسیار نازک و مینیاتوری است و در ابتدا توسط ایوان شیونارد ابداع شد. از این نوع میخ در صعود مصنوعی استفاده میشود.

S

saddle / گردنه

گذرگاه مرتفع بین دو کوه که از col بزرگتر است.

Sardar / سردار

شرپای ارشد

scrambling / دست به سنگ

نوعی از سنگنوردی بین کوهپیمایی و سنگنوردی درجه دارد.

serac / سراک

برج یخی روی سطح یخچال.

Sherpa / شرپا

یک شخص از یک گروه قومی به همین نام که در کوههای هیمالیا واقع شده است. همچنین یک اصطلاح عمومی که برای باربران کوهنوردی در نپال به کار برده میشود.

short fixing / شرت فیکسینگ یا ثابت گذاری کوتاه مدت

صعودکننده یک طول صعود می کند و به کارگاه میرسد. سپس طناب را برای نفر دوم ثابت کرده و با صورت انفرادی یا حمایت دادن به خود طول دیگر را شروع می کند. نفر دوم روی طناب یومار زده و میانی ها را جمع می کند. هنگامی که به کارگاه دوم رسید روند مجددا تکرار میشود.

simul climbing / صعود همزمان

یکی دیگر از اصطلاحات کوهنوردی صعود همزمان است که یک تکینک صعود که نفر اول و دوم با هم صعود می کنند. نفر اول میانی ها را کار گذاشته و نفر دوم صعود کرده و میانی ها را جمع می کند.

single-rope technique (SRT) / صعود تک طناب

یک روش صعود که از تک طناب به جای طناب دوقلو یا یک دوم استفاده میشود.

skyhook / اسکای هوک

قلاب کوچکی که بیشتر در صعود مصنوعی کاربرد دارد. از اسکای هوک به عنوان میانی در مسیرهای درجه بالای مصنوعی استفاده میشود. علاوه بر این، نوعی هوک به نام فی فی نیز برای اتصال به هارنس کاربرد دارد که با استفاده از آن صعودکننده هارنس خود را به کوییک دراو متصل می کند و برای صعود مصنوعی از آن بهره می برد.

sloper / گیره اصطکاکی

نوعی گیره شیب دار که دارای لبه نیست و با استفاده از اصطکاک ایجاد شده به آن نیرو وارد میشود.

smearing / اسمیرینگ

استفاده از نیروی اصطکاک به وسیله کفش سنگنوردی در نبود گیره های پای مشخص.

sport climbing / سنگنوردی اسپرت

یک سبک از سنگنوردی که روی میانی های از پیش نصب شده و ایمن با تکیه بر تکنیکهای ورزش سنگنوردی انجام میشود. سنگنوردی مسابقه ای نمونه ای سنگنوردی اسپرت است.

static rope / طناب استاتیک

طنابهای کوهنوردی که کشسانی بسیار کمتری نسبت به طنابهای دینامیک دارند. از اینها بیشتر برای ثابت کشی استفاده میشود.

stopper / گره استاپر

یک گره که برای جلوگیری از سرخوردن طناب درون ابزار کاربرد دارد. مثلا در هنگام فرود در انتهای دو رشته از گره استاپر استفاده میشود.

T

top rope / تاپ روپ یا قرقره

در این روش از یک کارگاه ثابت در بالای مسیر استفاده میشود. این روش برای تازه کارها یا تمرین روی مسیرهای دشوار کاربرد دارد.

traditional climbing / ترد یا صعود سنتی

یک سبک از سنگنوردی که روی روح ماجراجویی و طبیعت اکتشافی سنگنوردی تاکید می کند. در صعود ترد میانی توسط صعودکننده کارگذاشته میشود.

traverse / تراورس

صعود در کوهنوردی و سنگنوردی در جهت افقی.

Tricam / ترایکم

V

“V”-grade / سیستم درجه بندی

این سیستم برای درجه بندی در بولدرینگ به کار برده میشود.

W

wired / قلق

مسیر یا قسمتی که یک صعودکننده به مراتب تمرین کرده و بنابراین با آسانی صعود می کند.

Y

Yosemite Decimal System / سیستم درجه بندی یوسه میتی

یک سیستم عددی که برای درجه بندی سختی مسیر به کار برده میشود. مقیاس در اینجا با 5.0 آغاز شده و درجات به ترتیب افزایش می یابند. از سپتامبر 2017، سختترین درجه 5.15d بوده است.

Z

Z-clipping / زد کلیپینگ

ترجمه و ویرایش توسط مهدی جباریان/ به عنوان منابع این مطالب از wikipedia ، vdiffclimbing…استفاده شده است.