در این مقاله قصد داریم شما را با دنیای عمودی بی انتهای کوه‌ها آشنا کنیم. کوهنوردی در ابتدا تنها یک رشته بود، اما امروزه شاهد انواع صعود از بولدرینگ تا اسکای رانینگ هستیم. در این مقاله با انواع سنگنوردی و کوهنوردی مانند صعود ترد، اسپرت، صعود آلپی، ترکیبی، اکسپدیشن و… آشنا خواهید شد. با موج کوه همراه باشید.

با برنامه ریزی تخصصی کوهنوردی، هوشمندانه تمرین کن، نتیجه بگیر.

انواع صعود

سنگنوردی سنتی – Traditional Climbing

که به آن ترد هم گفته میشود، در واقع شکل اصلی و ارجینال سنگنوردی می باشد.

بخشی ماجراجویی، بخشی ورزش، یک سنگنورد ترد در طول مسیر ابزارگذاری کرده و سپس ابزار همراه خود را جمع میکند.

میانی های مورد استفاده در سنگنوردی سنتی شامل انواع کم، نات، هگزان، ترایکم، میخ… می شود. کار گذاشتن این میانی ها از سنگنورد در برابر سقوط محافظت خواهد کرد.

صعود ترد معمولا نوعی کوهنوردی دوستدار محیط زیست به شمار می رود، چرا که ابزاری پشت سر کوهنوردان جا نخواهد ماند. البته در دوره های اولیه این سبک کارگذاشتن میخ در شکافها رایج بود و تعداد زیادی از این میانی ها هم همچنان در مسیرها قرار دارند.

این نوع صعود را می توان در مسیرهای کوتاه تا کوههای بلند مشاهده کرد.

سنگنوردی ورزشی – Sport Climbing

بر خلاف سنگنوردی سنتی در سنتی ورزشی از رول بولت استفاده میشود، در نتیجه بیشتر تمرکز صعود کننده روی تکنیک های سنگنوردی خواهد بود.

سنگنورد در هنگام صعود با استفاده از کوییک دراو طناب خود را به میانی های از پیش نصب شده متصل می کند تا در صورت سقوط این میانی ها از سقوط وی به سمت زمین جلوگیری کنند.

سنگنوردی ورزشی از محبوبیت فوق العاده از برخوردار است، چرا که نسبت به سنگنوردی ترد به تجهیزات کمتر نیاز دارد و همین باعث میشود که در دسترس عموم قرار گیرد.

علاوه بر آن سنگنوردی سنتی به دلیل ماهیت آن باید روی صخره واقعی صورت گیرد. این درحالیست که در اسپرت می توان داخل باشگاه سنگنوردی تمرین کرد.

بولدرینگ – Bouldering

بولدرینگ همانطور که از اسمش هم پیداست روی سنگ کوتاه انجام میشود. بسیاری از سنگنوردان اعتقاد دارند که بولدرینگ در بین انواع صعود خالصترین سبک است، چرا که تنها به یک جفت کفش سنگنوردی نیاز خواهید داشت.

در بولدرینگ سقوط کردن به معنای برخورد با زمین است و برای ایمنی بیشتر در باشگاه و طبیعت از تشک استفاده می شود. اغلب مسیرهایی که در این سبک صعود می شوند کمتر از ۷-۸ متر ارتفاع دارند.

صعود قرقره – Top Rope Climbing

صعود قرقره در بین انواع صعود ایمنترین شکل آن است. یک کارگاه در بالای مسیر زده میشود و طناب صعود کننده به آن متصل خواهد شد. در این صورت در هنگام سقوط وزن فرد توسط طناب تحمل میشود.

به طور کلی توصیه میشود که در چند ماه اول سنگنورد تازه کار از این روش برای مواجه شدن با ارتفاع استفاده کند. بعلاوه در ردپوینت نیز گاها از صعود قرقره برای کسب مهارت در تکنیک های مسیر استفاده می کنند.

صعود مصنوعی – Aid Climbing

صعود مصنوعی شامل استفاده از میانی ها برای صعود است. هنگام صعود دراینجا برخلاف صعود طبیعی، سنگنورد با استفاده از پله رکاب وزن خود را روی ابزار به سمت بالا و میانی بعدی انتقال می دهد.

از این سبک بیشتر در دیواره نوردی و صعودهای چندطوله استفاده می کنند. انواع میانی به کار رفته در صعود مصنوعی بولتها، میخ، کام، نات..می باشند.

دیواره نوردی – Big Wall Climbing

تفاوت اصلی دیواره نوردی با سایر انواع صعود در این است که سنگنوردان در اینجا از صخره هایی با ارتفاع صدها و گاها هزاران متر صعود می کنند. صعود آنها ممکن است یک روز کامل، چند روز یا حتی هفته ها به طول انجامد.

دیواره نوردی ذاتا در مسیرهای چند طوله انجام میشود. در این نوع صعود از تکنیک های صعود مصنوعی و طبیعی به طور توامان بهره می گیرند. از جمله تجهیزات مورد استفاده در دیواره نوردی می توان به پرتالج اشاره کرد.

یخنوردی – Ice Climbing

یخنوردی یکی از انواع صعود هست که روی یخ و با استفاده از تجهیزاتی مانند تبریخ و کرامپون انجام میشود.

یخنوردی معمولا در آبشارهای یخی و یخچالهای طبیعی به خصوص در فصول سرد سال انجام میشود. البته در ارتفاعات بالا می توان شرایط مناسب این ورزش را تقریبا در تمام فصول سال یافت.

از مناطق مناسب این نوع صعود در ایران باید به مدرسه یخنوردی میگون، یخچال شمالی سبلان، یخچال یخار، آبشار آبنیک، آبشار خور…اشاره کرد.

صعود محاصره ای – Expedition style

سبک اکسپدیشن یا محاصره ای به نوعی کوهنوردی گفته میشود که شامل راه اندازی کمپ‌های ثابت در کوه میشود. در این روش باربران با انتقال بارها به کوهستان کمپهای بالاتر را تجهیز کرده و برای صعود به قله آماده می کنند.

در روش محاصره ای از ثابت کشی و چند دور صعود تا ارتفاعات بالاتر بهره گرفته میشود.

صعود آلپی – Alpine climbing

کوهنوردی آلپی نوعی صعود همه جانبه برای کوهنوردی است که در مکانهای دور دست و مرتفع انجام میشود. به طور کلی این صعودهای شامل یک پیمایش قابل توجه و تعهد بسیار بالا برای صعود هستند.

علاوه بر این، برخلاف یک اکسپدیشن سنتی که در آن کمپ های مختلف ایجاد میشود، صعود آلپی بر اساس روش سریع و سبک با حداقل پشتیبانی خارجی صورت می گیرد. این نوع صعود دارای درجه بندی خاص خود می باشد.

صعود ترکیبی و درای تولینگ – Mixed Climbing and Dry Tooling

صعود ترکیبی و درای تولینگ را باید به شکلی خواهر ناشناخته یخنوردی دانست. در بیشتر موارد تجهیزات به کار رفته در صعود ترکیبی و یخنوردی شبیه به هم هستند. با این تفاوت که صعود ترکیبی روی سنگ و یخ انجام میشود.

در این روش از انواع صعود، کوهنورد با استفاده از ابزار یخنوردی سنگها را نیز صعود خواهد کرد. در درای تولینگ گاها شاهد ترکیب ژیمناستیک و صعود به شکل اعلای آن هستیم که از نمونه های آن باید به حرکت فور (۴ انگلیسی) اشاره کرد.

فری سولو – Free Soloing

این نوع صعود با عنوان فری سولو یا انفرادی آزاد شناخته میشود. در اینجا هیچ چیزی جز کفش سنگنوردی و کیسه پودر همراه سنگنورد نخواهد بود.

فری سولو مشابه بولدرینگ است، با این تفاوت که در ارتفاع بالاتری انجام میشود. سقوط در اینجا یعنی پایان. پس می توان آنرا در زمره خطرناکترین شاخه های کوهنوردی قرار داد. ۱۰ صعود فری سولو را بخوانید.

سولو دیپ واتر – Deep Water Soloing

علاقمندان به این سبک صعود صخره هایی را انتخاب می کنند که بر فراز آبهای عمیق قرار دارند. در این روش در صورت سقوط، سنگنورد به درون آب خواهد افتاد. البته مسلما به خطرناکی فری سولو نیست. اما باید تکنیک های برخورد با آب را بدانید. اینجاست که پای شیرجه هم به دنیای عمودی کشیده میشود.

سنگنوردی سرعت – Speed Climbing

سنگنوردی سرعت یکی از انواع صعود است که به خصوص در دنیای مسابقات سنگنوردی یافت میشود. همانطور که از اسم آن هم پیداست در اینجا هدف رسیدن به انتهای مسیر با حداکثر سرعت ممکن است.

در طول مسابقات سرعت، سنگنوردان مسیر مشخصی را روی دیواره صعود می کنند و سعی می کنند با بهترین زمان به تاپ برسند. در اینجا مسیرها سخت نیستند و اکثر کسانی که بتوانند در درجه ۵.۱۰a صعود کنند، مشکل خاصی از نظر تکنیکی نخواهند داشت.

این شاخه در کنار سرطناب و بولدرینگ به صورت کمباین در رقابتهای المپیک حضور خواهد داشت.

اسکای رانینگ – Skyrunning

اسکای رانینگ یکی از شاخه های ورزشهای کوهستانی است که شامل بیش یا بالاتر از ۲۰۰۰ متر ارتفاع با حداقل شیب ۶% در کل مسیر میشود که حداقل شیب ۵% مسیر باید ۳۰% یا بیشتر باشد. درجه سختی مسیر در این نوع صعود نیز از درجه II UIAA فراتر نمی رود. برای کمک به صعود نیز می توان از باتوم کوهنوردی، کرامپون و دستها بهره برد.

این شاخه از ورزش کوهنوردی دارای انواع مختلف از جمله اولترا، ورتیکال، اسکای، اسکای اسپید، پله نوردی، اسکای بایک، اسکای راید… میشود.

ویرایش و ترجمه: مهدی جباریان – منابع: redbull, climbingguy, skirunning