در سال‌های اخیر سالن‌های سنگنوردی در گوشه و کنار شهرهای جهان گسترده شده است. حضور سنگنوردی در المپیک نیز یکی دیگر از دلایل افزایش محبوبیت این رشته ورزشی خواهد بود. برای شناخت بهتر این ورزش و ورزشکاران آن آشنایی با اصطلاحات سنگنوردی ضروریت دارد. در این مطلب به معرفی بعضی از پرکاربردترین واژه ها در این رابطه می پردازیم. با موج کوه همراه باشید.
آشنایی با اصطلاحات سنگنوردی
اصطلاحات عامیانه
بتا – Beta
این یکی از اصطلاحات سنگنوردی بسیار مفید برای یادگیری مبتدیان است. بتا هر گونه کمک یا توصیه سنگنورد دیگر در مورد صعود می باشد. در یک حرکت گیر کرده اید؟ درخواست بتا از یک سنگنورد باتجربه تر بیشتر اوقات به شما کمک میکند تا از آن عبور کنید. با این حال، باید درخواست کنید تا شما را راهنمایی کنند.
ساس – Sus
ساس به معنای بررسی کردن است. قبل از اولین تلاش برای صعود مسیر بولدر، احتمالا اقدام به شناسایی مسیر می کنید. گیره ها را بررسی کرده، حرکت را تجسم می کنید و بافت سنگ را لمس خواهید کرد.
فلپر – Flapper
سنگ یک تکه گوشت را که از انگشت شما آویزان است، پاره می کند. به نظر خوشایند نیست، اما نترسید. زخم ها به زودی خوب میشوند و این بخش اجتناب ناپذیر از تجربه سنگنوردی است.
دم کردن – Pumped
پمپ یا دم کردن از اصطلاحات سنگنوردی است که آنرا زیاد میشنوید. هنگامی که برای مدت طولانی روی مسیر باشید، اسید لاکتیک شروع به تجمع در عضلات می کند و باعث می شود احساس درد، تورم و ناتوانی کنید.
سند – Send (ما معمولا از این کلمه استفاده نمی کنیم.)
تمام کردن مسیر مهمترین کاربرد این اصطلاح است. این به معنای موفقیت در رسیدن به انتهای مسیر می باشد. همچنین گاها برای تشویق کردن سایر سنگنوردان برای به پایان رساندن مسیر استفاده می شود.
توپ – Bomber
بامبر که احتمالا ما در فارسی خودمانی به جای آن از “توپ” یا “خفن” استفاده می کنیم. این واژه به معنای کاملا خوب می باشد. مثلا یک کارگاه بامبر یا توپ یا یک گیره “بامبر” که می توانید با خیال راحت به آنها اعتماد کنید یا یک استراحت عالی در حین صعود مسیر داشته باشید.
شلاق – Whipper
این به معنای یک سقوط بزرگ می باشد. به این دلیل از این واژه استفاده می شود که زمان سقوط سنگنورد در حال صعود سرطناب از بالای آخرین میانی حرکت وی قوس مانند و شلاقی به نظر میرسد.
کراکس – Crux
کراکس به سختترین حرکت مسیر یا مجموعه ای از حرکت ها در هنگام صعود اشاره دارد. صعودها بر اساس کراکس درجه بندی می شوند نه میانگین سختی آنها. ممکن است به راحتی نیمی از مسیر را صعود کنید اما قادر به عبور از کراکس مسیر نباشید. این در حالیست که مسیرهای داخل سالن معمولا از حرکات یکنواخت از نظر سختی ایجاد میشوند.
کرگ – Crag (تخته سنگ)
از اصطلاحات سنگنوردی که برای یک منطقه عمومی در فضای باز به کار برده میشود. به طور نمونه بندیخچال یک کرگ است!
پروژه – Project
پروژه یک مسیر یا صعود است که یک سنگنورد وقت خود و برنامه ریزی تمرینش را برای صعود آن متمرکز می کند. به طور کلی سطح یک پروژه از سطح فعلی سنگنورد بالاتر می باشد. پروژه کردن مسیرهای یک پله بالاتر از توان، یکی از بهترین راهکارهای رشد در سنگنوردی می باشد.
اپروچ – Approach
مسیر کوهپیمایی یا پیاده روی تا پای کار سنگنوردی
تاپ اوت – Top-out
در باشگاه سنگنوردی عموما با به پایان رساندن مسیر می پرید یا دست به سنگ به پایین برمی گردید. در مسیرهای طبیعت به خصوص بولدر در طبیعت این کار به همین راحتی نیست. شما در بسیاری از موارد مجبور به ادامه دادن مسیر برای خروج از روی سنگ هستید. این کار زمانی که دم کرده باشید اصلا آسان نیست.
اسپاتینگ – Spotting
همانکاری است که ما در زمان حمایت بولدر در طبیعت یا باشگاه انجام می دهیم. یک اسپاتر با دستان بالاگرفته پشت صعود کننده می ایستد و آماده است که در صورت صعود وی را به سمت بولدرپد هدایت کند. وظیفه اسپاتر این است که از سروته شدن صعود کننده جلوگیری کند. این کار به نظر آسان می رسد اما به دقت زیادی نیاز دارد. به طور کلی به یاد داشته باشید، سنگوردی یک بازی خطرناک است پس باید حواستان جمع باشد.
بولدرپد یا کراش پد – Crashpad
اینها تشک هایی هستند که برای بولدرینگ به خصوص در طبیعت به کار برده میشوند. فرد صعود کننده از چند بولدرپد استفاده می کند تا در هنگام سقوط به زمین برخورد نکند.
رک – Rack
رک به تجهیزات سنگنورد ترد یا اسپرت گفته میشود که بر روی یک تسمه یا هارنس سازماندهی شده باشد.
اصطلاحات سنگنوردی: ویژگی های مسیر و گیره ها
مشتی – کوزه – Jug
این همان گیره “هزار” خودمان است. یک گیره بزرگ که به راحتی از آن می توانید در هنگام صعود استفاده کنید. این گیره ها برای استراحت کردن بسیار مناسبند.
اصطکاکی – Sloper
این نوع گیره را نمی توان دقیقا با استفاده از انگشت گرفت. در عوض شما با اصطکاک اعتماد می کنید و بیشترین سطح تماس برای ایجاد می نمایید. گیره اصطکاکی معمولا شیب کمتری نسبت به مسیر دارد که آنرا متمایز می نماید.
ناخنی – Crimp
گیره های ناخنی مانند انگشتی ها هستند، البته نه به آن بزرگی. اینها فقط به اندازه ای بزرگند که بتوانید نوک انگشتان را درگیر کنید.
پینچی – Pinch
این گیره ها را با دو طرف دست یعنی انگشتان و شست می گیرند.
انگشتی – Pocket
این گیره ها را با دو-سه انگشت می توان گرفت. انگشتی کوچک که می توان آنرا با یک انگشت گرفت نیز مونو خوانده میشود.
هوکو – Hueco
این نام از منطقه ای به همین عنوان در تگزاس گرفته شده است. این گیره ها اغلب بزرگ و مدور هستند که می توان کل یک پا یا دست یا کل بدن را در آنها جای داد.
دودکش – Chimney
شکافی عمودی و گسترده که یک سنگنورد بتواند درون آن قرار گیرد و بلغزد. سنگنوردان با استفاده از نیروی مخالف پا و بدن از داخل دودکش صعود می کنند.
چوس – Choss
صخره ای ترد و شکننده که معمولا برای صعود غیرایمن تلقی می شود. این سنگها را باید در هنگام صعود با ضربه زدن چک کرد. صدای توخالی یا حرکت کردن به معنای ناایمن بودن گیره می باشد.
اورهنگ/سقف/کلاهک – Overhang/Roof
این به شیب بیش از ۹۰ درجه اطلاق می شود. قسمتهایی که افقی هستند نیز کلاهک خوانده میشوند.
اسلب – Slab
زاویه این مسیرها کمتر از ۹۰ درجه است. در اینجا صعود موفق مسیر وابسته به تعادل، کار دقیق پا و استفاده از گیره های اصطکاکی است.
هایبال – Highball
هایبال یک مسیر بولدر بلند و مرتفع است که افتادن از آن می تواند باعث آسیب دیدگی جدی شود. هر بولدری که بیش از ۴.۵ متر ارتفاع داشته باشد معمولا هایبال خوانده میشود. سقوط از یک هایبال حتی با وجود بولدرپد و اسپاتر خوب هم می تواند به آسیب بیانجامد.
آریتی – Arête
یک روش فرانسوی برای اشاره به گوشه رو به بیرون یک رخ سنگی است. در این مسیرها برای صعود اغلب از تکنیک هایی مانند لاخ پاشنه، کف پا و حرکات اسلب استفاده میشود.
اصطلاحات سنگنوردی : تکنیک ها
لاخ پاشنه
این در تئوری آسان به نظر میرسد. با استفاده از عضلات قدرتمند پا، پاشنه خود را روی یک گیره یا برآمدگی قرار دهید و با استفاده از نیروی پا صعود کنید. در هنگام استفاده از تکینک پاشنه بهتر است زانو را به سمت جلو بدهید تا وزنتان روی پا قرار گیرد.
لاخ پنجه – Toe Hook
یک تکنیک کارآمد برای صعود در مسیرهای شیب منفی. با استفاده از اصطکاک لاستیک روی کفش و انگشتان به سنگ فشار می آورید تا تعادل را حفظ کرده و نقاط بیشتری از بدن با سنگ درگیر شود.
اسمیر – Smear
در صورت کمبود گیره پا از اسمیر استفاده میشود. در اینجا با استفاده از اصطکاک کف کفش روی سنگ صعود می کندی. هر چه بیشتر فشار روی سنگ باشد، اصطکاک بهتری ایجاد میشود.
پرچم – Flag
تکنیک فلگ به شما کمک می کند تا از پای آزاد به عنوان تعادل استفاده کنید تا حرکت بعدی به صورت ایستا انجام شود. با کشیدن پا به یک طرف بدن تعادل حفظ شده و انرژی کمتری روی دیواره صرف می کنید.
لاک آف – Lock-off
یک حرکت ایستا و کنترل شده با استفاده از بازو که در حالت قفل می باشد. سپس با دست آزاد گیره بعدی را می گیرید.
ددپوینت – Dead point
یک تکنیک دینامیک که در آن سنگنورد برای یک لحظه خودش را به سمت بالا جمع می کند و گیره بعدی را می گیرد. این را با داینو اشتباه نگیرید.
داینو – Dyno
یک حرکت دینامیک در سنگنوردی که به انفجار حرکتی نیاز دارد تا بتوانید گیره بعدی را بگیرید. یک داینو واقعی مستلزم این است که هر دو دست به طور همزمان دیواره را رها کنند و راهی گرفتن گیره بعدی شوند. این یکی از جذابترین حرکات در سنگنوردی است.
تراورس – Traverse
تراورس به معنای صعود افقی به جای عمودی است. تراورس کردن را می توان برای گرم کردن در باشگاه سنگنوردی انجام داد. بسیاری از مسیرهای دیواره ای یا مسیرهای بولدر سالنی هم به شکل تراورس یا مورب هستند.
دارپ نی – Drop-knee
دراپ نی یک تکنیک کار با پا است که به شما اجازه می دهد با چرخاندن زانو به سمت داخل به دیواره نزدیک تر شوید. این نزدیک شدن وزن بیشتری به پاها انتقال می دهد و همچنین به گیره بعدی نزدیکترتان می کند.
سایر اصطلاحات سنگنوردی
پاک – Clean
با دو معنی آماده است. ما به صعود ابزارگذاری هم پاک می گوییم. در بعضی از سایتها به صعود بدون استراحت پاک گفته میشود.
آنسایت – Onsight
صعود مسیر بدون افتادن و بدون تلاش قبلی یا استراحت، در اولین تلاش بدون بتای دیگران یا بدون دیدن صعود سایرین.
فلش – Flash
صعود مسیر بدون استراحت یا افتادن در اولین تلاش، اما اطلاعات در دسترس است.
ردپوینت – Red point
صعود مسیر به صورت یک تکه بدون استراحت یا افتادن، اما قبلا روی مسیر تلاش شده است.
گرین پوینت – greenpoint
در این روش مسیرهای اسپرت تنها با استفاده از میانی های صعود ترد و بدون رول بولت انجام میشود.
هنگ داگ – Hang dog
در این روش مسیر صعود شده است اما صعود کننده روی یک میانی استراحت کرده یا اینکه در طول صعود سقوط کرده است.
