کوهنوردی در شب یا شب نوردی دارای دو جنبه عشق و نفرت است. بعضی صعود شبانه را دوست دارند در حالی که اکثرا میل زیادی به آن نشان نمی دهند. به هر حال یک کوهنورد باید اطلاعات کافی درباره حرکت در شب داشته باشد و بتواند در مواقع لزوم از این مهارت بهره ببرد. در این مطلب ابتدا به بررسی مزایا و معایب صعود در شب هنگام پرداخته ایم و سپس برخی از مهمترین نکات در این رابطه را هم ارایه خواهیم کرد.
فواید کوهنوردی در شب
بعضی از مزایا و فواید کوهنوردی در شب را اینجا بخوانید:
استارت آلپی و زمان بیشتر برای صعود
یکی از مزایای شروع کوهنوردی در شب داشتن مدت زمان بیشتر برای صعود به قله است. در قلل مرتفع جهان این مورد کاربرد زیادی دارد. شروع در شب باعث می شود افراد مدت زمان کافی برای رسیدن به قله داشته باشند و در نتیجه بتوانند پیش از غروب خورشید به کمپ خود بازگردند. این مورد درباره صعودهای زمستانی داخلی هم صدق می کند.
شروع در نیمه شب یا حتی شب قبل به عنوان استارت آلپی نیز شناخته می شود که مدت زمان استفاده از روشنایی روز در روز بعدی را به شکل چشم گیری افزایش خواهد داد. این می تواند به معنای ایمنی بیشتر در بازگشت به کمپ قلمداد شود.
جواب درست بده تخفیف بگیر!
برای صعود زمستانی دماوند کدام مورد لازم است؟
به عنوان مثال در صعود به کی2 که مسافت پیمایش از کمپ 4 تا قله زیاد است از این روش استفاده می کنند. یکی از راهکارهای برخی صعودهای داخلی و استقامتی داخلی (به طور مثال صعود یکروزه زمستانی دماوند) هم شروع کوهنوردی در شب می باشد. در صعود به دیواره علم کوه نیز گاها استارت صعود از نیمه شب می خورد تا دیواره نوردان تایم کافی برای به پایان رساندن مسیر بدون شبمانی داشته باشند. (البته این بستگی به سرعت صعودکننده ها و تخمین آنها از مدت زمان صعودشان دارد.)
در امان ماندن از گرما
یکی از راهکارهای کوهنوردی در تابستان شب نوردی یا همان کوهنوردی در شب است. این باعث می شود کمتر به گرمای روز برخورد کنید و در نتیجه از مواردی مانند گرمازدگی در امان بمانید. یکی از روش های کار هم در این مورد شروع در نیمه شب و رسیدن به قله در ساعات طلوع می باشد. این روش به خصوص در مناطقی که بیشتر در معرض گرمای شدید هستند به چشم می خورد. قلل مناطق جنوبی در کشور یا کوههایی مانند توچال که در مجاورت شهرهای بزرگ هستند از جمله این کوهها می باشند.
اجتناب از خطر بهمن
بعضی از مسیرهای بهمنی ممکن است در طول روز به دلیل تابش نور خورشید در معرض خطر بهمن بیشتر قرار گیرند. سرمای شب و نبود آفتاب باعث می شود دمای هوا سردتر و ثابت تر باشد. پس یک تاکتیک عبور از چنین قسمت هایی نیز کوهنوردی در تاریکی شب می باشد.
اجتناب از شلوغی
مسیرهای شلوغ مانند قله فوجی یاما در فصول پر تردد سال شاهد حضور هزاران کوهنورد و کوهپیما هست. یک روش برای قرار گرفتن کمتر در معرض جمعیت انبوه هم صعود شبانه است. در تابستان به خصوص در مسیر جنوبی دماوند و در روزهای تعطیل نیز بعضا تیم ها از این روش برای صعود در ساعات خلوت تر روز استفاده می کنند.
معایب و نکات منفی شب نوردی
با وجود داشتن نکات مثبت کوهنوردی در شب خالی از نقاط ضعف هم نیست که قدری هم به اینها خواهیم پرداخت
فشار روانی بیشتر
اغلب کسانی که تجربه نسبتا کمتری در کوهنوردی دارند فشار روانی بیشتر در شب را گزارش کرده اند. این فشار روانی البته ممکن است تحت تاثیر عوامل محیطی باشد اما در اکثر موارد ریشه ذهنی دارد. فرد در هنگام صعود شبانه دچار overthinking یا نشخوار فکری می شود. سوالی به این شکل که “الان اینجا چه کار می کنم” “باید برگردم” “من به اندازه کافی برای این کار خوب نیستم” علایم بیش اندیشی یا نشخوار فکری هستند که در شب بیشتر بروز می کند.
عدم هماهنگی با ساعت بیولوژیک
ساعت بیولوژیک بدن ما در طول هزاران سال طوری تنظیم شده که بهترین عملکرد را در طول روز دارد و در شب با ترشح هورمون های مختلف به حالت استراحت وارد می شود(خوش به حال جغدها!) پس بدن فرد به طور طبیعی آماده فعالیت در طول شب نیست.
اختلاف دمای شب و روز
دمای هوای شب کوهستان به طور عمومی در اکثر موارد سردتر است و این سردی می تواند گاها شگفت آور باشد. به طور مثال در عبور از یخشار ماناسلو اختلاف دمای شب و روز به دلیل نبود خورشید و همچنین نبود بازتابش نور حتی می تواند از پنجاه درجه سانتیگراد هم فراتر رود.
صعود در شب هنگام و با وجود سرمای هوا می تواند شروع سختتری داشته باشد که روی روند صعود هم تاثیر منفی دارد.
کاپشن حرفهای برای صعودهای حرفهای
البته بعضا کوهها در شب گرمتر از روز هستند که این می تواند به دلیل جریان هوای دشت به کوه باشد اما به طور کلی شب کوهستان سردتر است.
تاثیر بی خوابی
کمبود خواب می تواند باعث بروز مشکلات زیادی از جمله عدم تمرکز، کمبود حافظه، افزایش و به هم ریختن ضربان قلب و همچنین اختلالات خلقی شود.
خطر گم شدن بیشتر
احتمالا نیازی به توضیح ندارد. در شب خیلی راحتتر از روز گم می شوید.
نکات مهم پیرامون کوهنوردی در شب
اگر در ورزش کوهنوردی جدی هستید، صعود شبانه یکی از روش هایی است که باید به هر حال با آن آشنایی داشته باشید. در ادامه به برخی از نکات در این زمینه اشاره شده است:
شبیه سازی
در برنامه های آسان و کوههای آشنا که بارها در آنجا تمرین داشتید تمرین صعود شبانه داشته باشید. در گام اول لازم نیست این برنامه ها سخت و یا چالشی باشد اما ذهن شما را آماده خواهد کرد و جلوی به هم ریختن روانی را به مرور زمان خواهد گرفت.
سبک بدو، سریعتر بدو
اگر برنامه هدف شما دارای بخش های فنی در طول شب هست لازم است آن بخش ها را قبلا شبیه سازی کنید. مثلا صعود مصنوعی در شب، پیمایش یا کار با کرامپون و …
به آرامی شروع کنید و ادامه دهید.
صعود در شب فشار فیزیکی زیادی به بدن وارد می کند پس شدت تمرین می تواند این فشار را حتی بیشتر کند. در کوهنوردی شبانه به آرامی شروع کنید و سعی کنید ریتمتان از صعود در طول روز قدری آهسته تر باشد. این به شما کمک خواهد کرد تا ریتم بهتری ایجاد کنید. شاید 5% یا 10% صعود آرامتر کارساز باشد. و همچنین نباید توقع داشته باشید مانند روز حرکت کنید.
خواب را بارگیری کنید
خواب قابلیت بارگیری دارد پس می توانید در شب های پیش از کوهنوردی شبانه مقداری بیشتر بخوابید تا آثار فیزیکی کم خوابی کاهش یابد. این بارگیری در صورت درست انجام شدن می تواند عملکرد فرد را تا حد چشم گیری (حتی تا 50%) بهبود بخشد.
شناسایی مسیر در طول روز قبل و به همراه داشتن لوازم ناوبری
به همراه داشتن جی پی اس و ساعت جی پی اس از لوازمی است که می تواند در طول شب مفید باشند. به خصوص در شرایطی که احتمال هوای خراب یا تاریکی وجود دارد مهارت در استفاده از این وسایل کمک بسیار زیادی خواهد بود.
همچنین بررسی چشمی دقیق مسیر در طول روز قبل یا روزهای گذشته و مطالعه گزارش ها و …به شما کمک می کند تسلط بهتری روی مسیر برای کوهنوردی در شب داشته باشید.
عینک با لنز روشن
لنزهای معمول مورد استفاده در طول روز معمولا تیره هستند که دید در تاریکی را کاملا محدود می کنند. اما شرایط صعود در باد و تاریکی باعث می شود شما نیاز به عینک کوهنوردی (به خصوص عینک طوفان) برای جلوگیری از سرمازدگی چشم و دید بهتر داشته باشید. لنزهای مورد استفاده در شب عموما بی رنگ هستند تا رنگ کم (زردرنگ) دارند که باعث می شود دید شما باقی بماند.
چراغ پیشانی
چراغ پیشانی یا هدلایت جز اقلام ضروری است که باید همواره در کوله پشتی شما باشد اما در هنگام صعود شبانه این اهمیت بیشتر می شود. ضمن اینکه نسبت به پر بودن شارژ و باتری آن هم اطمینان حاصل کنید.
ماه کامل
یکی از مواردی که می تواند کوهنوردی در شب را تسهیل کند وجود ماه کامل در آسمان است. نور ماه کامل به مسیریابی کمک شایانی خواهد کرد و نیاز به استفاده از هدلایت را هم کاهش خواهد داد.
هرگز تنها صعود نکنید.
کوهنوردی در شب به دلایل مختلفی خطرناک تر است. صعود به تنهایی و بدون همراه می تواند خطرساز باشد که در نتیجه احتمال بروز حادثه را هم افزایش خواهد داد.
با لباس گرم شروع کنید
در شب نور خورشید وجود ندارد که شما را گرم کند پس با لباس گرم شروع کنید. شروع با لباس کم و به خصوص در سرمای زیاد باعث می شود بدن به خوبی گرم نشود و اعضای دورتر مانند انگشت دست و پا گاها سرد می مانند. شروع با یک کاپشن کوهنوردی گرم (حتی کاپشن پر اضافی) باعث می شود خیلی راحتتر گرم شوید و در ریتم مناسب صعود قرار گیرید. پس از گرم شدن می توانید بدون عجله کردن لباس خودتان را کم کنید و ادامه دهید.
لباس روشن بپوشید.
به طور کلی انتخاب رنگهای روشن در کوهنوردی بهتر است چرا که تشخیص نفرات را راحتتر می کند اما در شب به این موضوع توجه بیشتری داشته باشید.
جمع بندی
در این مقاله به نکات مهم پیرامون کوهنوردی در شب پرداختیم. کسب مهارت در صعود شبانه نیاز به تمرین و شبیه سازی پیش از نیاز دارد تا فرد نسبت به آن مهارت کافی پیدا کند. این به خصوص برای کسانی که به دنبال صعودهای شاخص هستند اهمیت خواهد داشت و می تواند ایمنی را هم افزایش دهد.
منابع کمکی: markhorrell / thebmc
