لاکپا شرپا، ملکه کوهستان و مبارز زندگی!

لاکپا شرپا، زن کوهنوردی که در اوج قله‌های بلند هیمالیا خود را پیدا کرده است، با داستانی پر از شجاعت و پیروزی‌های استثنائی، به نماد الهام‌بخشی تبدیل شده است. لاکپا (به معنای چهارشنبه که اشاره به روز تولد وی دارد) با رکوردی بی‌نظیر از ده بار صعود به قله اورست، به عنوان یکی از برجسته‌ترین زنان در تاریخ کوهنوردی شناخته می‌شود. اما زندگی او تنها به قله‌های بلند و پیروزی‌های ورزشی محدود نمی‌شود؛ لاکپا با دست‌وپنجه نرم کردن با چالش‌های دشوار و تجربیات تلخ شخصی، داستانی از استقامت و اراده را روایت می‌کند که به اندازه ارتفاعات کوهستان‌های بلند برجسته است.

وی در سال ۲۰۱۶،در فهرست ۱۰۰ زن برجسته بی‌بی‌سی قرار گرفت و به عنوان یکی از الهام‌بخش‌ترین زنان جهان شناخته شد.

تولد در یک غار

لاکپا شرپا سال 1973 در منطقه ماکالو، نپال و در رشته کوه‌های هیمالیا، در دل یک غار به دنیا آمد. او از تحصیلات رسمی بی‌بهره بود و در دهکده بالاخارکا بزرگ شد. لاکپا یکی از ۱۱ فرزند خانواده است. او از کودکی با سختی‌های زندگی در ارتفاعات آشنا شد و این تجارب سخت، او را برای چالش‌های بزرگتر زندگی آماده کرد.

در آن زمان نرخ سواد در زنان نپالی حدود 10% بود اما این روزها شرایط بسیار بهتر شده است و این عدد به حدود 70% رسیده است.

او در روستایی کوهستانی به دنیا آمد که جامعه‌اش اولین فرد سفیدپوستی که دیدند را با یتی اشتباه گرفتند. لاکپا به دلیل دختر بودن از تحصیل محروم شد اما برادر کوچکترش را هر روز از مسیر سخت کوهستانی به مدرسه می‌برد – رفت و برگشت چهار ساعت طول می‌کشید – اما خودش نمی توانست درس بخواند. او با لبخندی شیطنت‌آمیز و با لحنی پر از افتخار می‌گوید: “من یک اتوبوس زرد خیلی خوب هستم.”

اما او که هیچ تحصیلاتی نداشت تا سن 15 سالگی به عنوان یک باربر ساده در سفرهای کوهنوردی و اغلب به عنوان یک دختر تنها کار می کرد. از طریق همین کار کوهنوردی هم بود که توانست از ازدواج سنتی و از پیش تعیین شده اجتناب کند.

در سال ۲۰۰۰، لاکپا شرپا به عنوان عضو یک رهبر اعزامی به اورست به کمک “Asian Trekking” انتخاب شد. در ۱۸ سپتامبر همان سال، او به عنوان اولین زن نپالی به قله اورست صعود کرد و زنده بازگشت. این صعود با نام “اکسپدیشن زنان نپالی هزاره جدید” انجام گردید.

دیواره پل‌خواب: بهشت سنگنوردان در دل جاده چالوس

صعود به قله دست‌نخورده کارجیانگ؛ روایت شجاعانه دو کوهنورد چینی

لاکپا بعدا به دلیل یک رابطه کوتاه مدت در کاتماندو باردار شد و همین بارداری ناخواسته راه وی برای بازگشت به خانه را بست. او از جامعه خود و بستگانش به طور کامل ترد شد.

اما هنوز هم می‌توانست کوهنوردی کند که در همین دوران با جورج دیمارسکو، کوهنورد رومانیایی-آمریکایی و پیمانکار بازسازی خانه، آشنا شد و عاشق او گردید.
دیمارسکو از رومانی تحت دیکتاتوری نیکولای چائوشسکو فرار کرده بود و از طریق شنا کردن در رودخانه دانوب خود را نجات داده بود.
دیمارسکو پیش از ازدواج با شرپا در سال ۲۰۰۲، زندگی جدیدی در آمریکا برای خود ایجاد کرده بود و در کانکتیکات سکونت داشتند، جایی که آنها دو دختر به نام‌های سانی و شاینی به دنیا آوردند.

در سال ۲۰۰۳، شبکه پی‌بی‌اس آمریکا اعلام کرد که او سه بار به قله اورست صعود کرده است که بیشترین تعداد برای یک زن تا آن زمان بود. در ماه مه همان سال، او به همراه خواهر و برادرش، مینگ کیپا و مینگما گلو، به قله اورست صعود کردند. تا سال ۲۰۰۷، لاکپا شرپا شش بار از سال ۱۹۹۹ به قله اورست صعود کرده بود و همسرش نه بار موفق به صعود قله شده بود. آنها پنج بار به همراه هم به قله اورست صعود کردند.

اما این رابطه به خوبی پیش نرفت. در سال ۲۰۰۸، دیمارسکو به سرطان مبتلا شد که همراه با هزینه‌های پزشکی یکی از عواملی بود که تنش در ازدواجشان ایجاد کرد. ازدواج آنان در سال ۲۰۱۲ زمانی که دیمارسکو دست به خشونت خانگی زد و لاکپا شرپا را تا حدی زد که به اورژانس برده شد، به پایان رسید. یک مددکار اجتماعی بیمارستان او و فرزندانش را در یک پناهگاه محلی فرستاد که به مدت هشت ماه در آنجا نگه داری می شدند.

در نهایت دادگاه دیمارسکو را به پرداخت جریمه و حبس تعلیقی به مدت یک سال به دلیل خشونت خانگی محکوم کرد و حضانت فرزندان آنها نیز به لاکپا سپرده شد. لاکپا مجبور بود برای بزرگ کردن فرزندان خود دست به هر تلاشی بزند. از شستشوی ظرف و نظافت چی تا رستوران تا پرستار خانگی و …البته اینها چیزهایی نبود که یک زن سرسخت آسیایی با آنها غریبه باشد.

در سال ۲۰۱۶، لاکپا از سمت تبت (چین) به قله اورست صعود کرد که هفتمین صعود او بود. وی نهایتا در سال 2022 در میانه تلاطم زندگی توانست دهمین صعود خود به اورست را انجام دهد.

دیمارسکو، هسر لاکپا در سال 2020 به دلیل سرطان درگذشت.

در سال 2023 مستندی با عنوان ملکه کوهستان درباره زندگی سخت اما تحصیل برانگیز لاکپا تولید شده است. “ملکه کوهستان” به کارگردانی نامزد اسکار، لوسی واکر، ساخته شده است؛ کسی که همیشه به داستان‌هایی درباره موفقیت‌های انسانی در مواجهه با موانع بزرگ علاقه نشان داده است. داستان لاکپا یکی از تراژدی‌های نادر و پیروزی‌های حتی نادرتر است.

دستاوردهای حرفه‌ای در کوهنوردی

صعودهای اورست:

• ۲۰۰۰
• ۲۰۰۱
• ۲۰۰۳
• ۲۰۰۴
• ۲۰۰۵
• ۲۰۰۶
• ۲۰۱۶
• ۲۰۱۷
• ۲۰۱۸
• ۲۰۲۲

اعزام‌های دیگر:

• اعزام به کی2 در سال ۲۰۱۰؛ به قله نرسید اما به کمپ ۳ رسید قبل از اینکه به دلیل هوای بد مجبور به بازگشت شود.
• اعزام به اورست در سال ۲۰۱۵؛ به کمپ پایه در تبت رسید اما به دلیل زلزله‌های بهاری در هیمالیا بازگشت.

زندگی لاکپا شرپا داستانی از شجاعت، پایداری و استقامت است. با وجود تمام مشکلات و موانعی که در زندگی شخصی و حرفه‌ای با آنها روبرو بوده، او توانسته است به یکی از موفق‌ترین و الهام‌بخش‌ترین زنان کوهنورد در جهان تبدیل شود. لاکپا با اراده‌ای قوی و قلبی پر از عشق به کوه‌ها، نشان داده که هیچ چالشی نمی‌تواند او را از رسیدن به قله‌های بالاتر بازدارد. او به همه ما یادآوری می‌کند که با ایمان، تلاش و اراده می‌توان به هر قله‌ای، چه در زندگی و چه در کوهستان، دست یافت.