صخره نوردی [سنگ نوردی] چیست: تاریخچه، انواع..

سنگنوردی یا صخره نوردی یک ورزش هیجانی و چالشی می باشد که به شما حسی ورای سایر رشته ها هدیه میدهد. ترکیبی از قدرت فیزیکی و تمرکز ذهنی باعث میشود تا سنگنوردان با استفاده از قدرتی مثال زدنی، انعطاف پذیری و چابکی مسیرهای سخت را صعود کنند.

این ورزش این روزها در حال مطرح شدن هر چه بیشتر در سطح جهانی است. حضور آن در المپیک نیز باعث خواهد شد تا بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد و در زمره ورزشهای قرن بیست و یکم به حساب آید.

تاریخچه سنگنوردی: سفری از غارنشینی تا ورزش مدرن

سنگنوردی، که به صعود از صخره‌ها و سطوح عمودی طبیعی گفته می‌شود، سابقه‌ای طولانی و غنی دارد. ریشه‌های آن را می‌توان در غارنشینی اولیه انسان‌ها برای یافتن غذا، پناهگاه و کاوش در دنیای ناشناخته جستجو کرد.

از غارنشینی تا کوهنوردی:

در طول هزاران سال، انسان‌ها مهارت‌های خود را در صعود از صخره‌ها برای بقا و اهداف مختلف توسعه دادند. آنها از صخره‌ها برای دسترسی به منابع، شکار حیوانات، عبور از موانع و رسیدن به مکان‌های مرتفع‌تر استفاده می‌کردند.

با گذشت زمان، صعود از صخره‌ها به تدریج به فعالیتی فراتر از نیاز صرف تبدیل شد. مردم شروع به صعود از صخره‌ها به عنوان چالشی برای خود و برای نشان دادن مهارت و جسارت خود کردند. این امر منجر به ظهور کوهنوردی به عنوان یک ورزش تفریحی و رقابتی شد.

ظهور صعودهای مصنوعی:

موبیلیتی: سلاح مخفی عملکرد ورزشی و پیشگیری از آسیب

جیمی چین، از اسکی در اورست تا اسکار برای فری سولو

در اواخر قرن نوزدهم، با معرفی تجهیزات جدید مانند طناب، میخ و کارابین، صعود از صخره‌ها به طور فزاینده‌ای پیچیده‌تر و فنی‌تر شد. این امر منجر به ظهور صعودهای مصنوعی شد، که در آن صعودکنندگان از تجهیزات برای کمک به خود در صعود از مسیرهایی که صعود آزاد آنها غیرممکن یا بسیار دشوار بود استفاده می‌کردند.

توسعه سنگنوردی به عنوان یک ورزش:

در اوایل قرن بیستم، سنگنوردی به عنوان یک ورزش مجزا در اروپا و آمریکای شمالی شروع به شکل‌گیری کرد. باشگاه‌های سنگنوردی تأسیس شدند، مسیرهای جدیدی ایجاد شد و مسابقاتی برگزار شد. صعودکنندگان شروع به توسعه تکنیک‌های جدید و تجهیزات پیشرفته‌تر برای غلبه بر چالش‌های دشوارتر کردند.

سنگنوردی در دوران مدرن:

امروزه، سنگنوردی به یک ورزش محبوب و جهانی با طیف گسترده‌ای از رشته‌ها و سطوح دشواری تبدیل شده است. از صعودهای ورزشی در سالن‌های سنگنوردی گرفته تا صعودهای بزرگ در کوه‌های بلند، سنگنوردی چیزی برای ارائه به افراد در هر سطحی از تجربه و تناسب اندام دارد.

نقاط عطف مهم در تاریخچه سنگنوردی:

• 1859: صعود اولین صعود بزرگ آلپ، صعود ماترهورن در سوئیس
• 1901: تأسیس اولین باشگاه سنگنوردی، باشگاه آلپین در انگلستان
• 1938: اولین صعود آزاد از دیوار شمالی אייگر در سوئیس
• 1950: معرفی صعودهای مصنوعی با استفاده از میخ و کارابین
• 1960: تأسیس اولین سالن سنگنوردی در اینسبروک، اتریش
• 1970: ظهور صعودهای ورزشی با تمرکز بر سختی فنی و حرکات پویا
• 1980: برگزاری اولین مسابقات جهانی سنگنوردی
• 2000: صعود آزاد از دیواره ال کاپیتان در پارک ملی یوسمیتی در کالیفرنیا
• 2018: سنگنوردی به عنوان یک رشته ورزشی در بازی‌های المپیک جوانان معرفی شد
• 2020: سنگنوردی برای اولین بار به جرگه ورزش های المپیک پیوست.

با پیشرفت تجهیزات و تکنیک‌های جدید، سنگنوردی به طور مداوم در حال تکامل و پیشرفت است. صعودکنندگان به دنبال چالش‌های جدید و مسیرهای دشوارتر هستند و مرزهای آنچه از نظر جسمی و ذهنی ممکن است را جابجا می‌کنند. سنگنوردی به عنوان یک ورزش و تفریح ​​محبوب به رشد خود ادامه خواهد داد و افراد را به کاوش در دنیای عمودی و کشف پتانسیل‌های خود ترغیب می‌کند.

فواید سنگنوردی: سفری به سوی سلامتی، تناسب اندام و چالش

سنگنوردی، ورزشی که در آن از صخره‌ها و سطوح عمودی طبیعی با استفاده از قدرت، تعادل و تکنیک صعود می‌کنید، فواید متعددی برای سلامتی جسمی و روحی شما به ارمغان می‌آورد.

فواید جسمی:

• افزایش قدرت و تناسب اندام: سنگنوردی تمام عضلات بدن شما را به کار می‌گیرد، به خصوص عضلات بازوها، پاها، شکم و پشت. این ورزش به طور قابل‌توجهی قدرت، استقامت و تعادل شما را افزایش می‌دهد.
• بهبود عملکرد قلب و عروق: سنگنوردی ضربان قلب شما را افزایش می‌دهد و گردش خون را در بدن شما بهبود می‌بخشد. این امر می‌تواند به سلامت قلب و عروق شما کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش دهد.
• افزایش چابکی و انعطاف‌پذیری: سنگنوردی دامنه حرکتی مفاصل شما را افزایش می‌دهد و شما را چابک‌تر و انعطاف‌پذیرتر می‌کند. این امر می‌تواند به کاهش خطر آسیب‌دیدگی و بهبود عملکرد کلی شما در فعالیت‌های دیگر کمک کند.
• تقویت سیستم ایمنی: سنگنوردی می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن شما و افزایش مقاومت شما در برابر بیماری‌ها کمک کند.
• کاهش وزن و چربی بدن: سنگنوردی کالری زیادی می‌سوزاند و می‌تواند به شما در کاهش وزن و چربی بدن کمک کند.

فواید روحی:

• کاهش استرس و اضطراب: سنگنوردی می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب و بهبود خلق و خو کمک کند. تمرکز بر روی صعود و چالش‌های فیزیکی می‌تواند ذهن شما را از افکار منفی دور کند و به شما کمک کند تا آرامش بیشتری داشته باشید.
• افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس: غلبه بر چالش‌های سنگنوردی می‌تواند اعتماد به نفس و عزت نفس شما را افزایش دهد. با هر صعودی که انجام می‌دهید، احساس قدرت و توانمندی بیشتری خواهید کرد.
• ایجاد تمرکز و انضباط: سنگنوردی نیازمند تمرکز و انضباط ذهنی زیادی است. شما باید بر روی حرکات خود تمرکز کنید و از نظر ذهنی قوی باشید تا بتوانید به قله برسید. این امر می‌تواند به شما در بهبود تمرکز و انضباط در سایر زمینه‌های زندگی نیز کمک کند.
• ارتباط با طبیعت: سنگنوردی شما را در فضای باز و در طبیعت قرار می‌دهد. این امر می‌تواند به شما در آرامش و ارتباط با طبیعت کمک کند و فواید روحی زیادی برای شما به ارمغان بیاورد.
• ایجاد حس جامعه: سنگنوردی ورزشی اجتماعی است که می‌توانید آن را با دوستان یا به تنهایی انجام دهید. باشگاه‌های سنگنوردی مکان‌های عالی برای ملاقات با افراد جدید و ایجاد حس جامعه هستند.

انواع سنگ نوردی

با اینکه شاخه های مختلف این رشته شبیه به هم هستند، در واقع صخره نوردی اشکال گوناگونی به خود گرفته است که البته همه حول محور صعود در حال تکامل هستند.

سنگنوردی داخل سالن

در دسترس ترین شکل امروزی صخره نوردی ، سنگنوردی داخل سالن می باشد. سنگنوردی داخل سالن روی دیواره های مصنوعی که توسط افراد ساخته میشوند انجام می گیرد. این دیواره های جاهایی عالی برای شروع سنگنوردی هستند، چرا که وجود محیط کنترل شده، بدون باد و باران باعث میشود تا بتوانید مهارتهای لازم را قبل از به کارگیری آنها در طبیعت فرا بگیرید.

دیواره های داخل سالن به شما نزدیکی به مربی و یادگیری راحتتر را هدیه میدهند و بنابراین باعث میشوند که بتوانید از اوقات فراقت در زندگی شهری بیشترین استفاده را داشته باشید.

مرتبط : باشگاه سنگنوردی موج

بولدرینگ

شکلی خاص از صخره نوردی که روی سنگهای کوتاه تر از پنج شش متری و بدون طناب انجام میگیرد. همانطور که از اسم آن هم پیداست این نوع سنگنوردی روی تخته سنگها انجام میشود.

مسیرهای بولدر معمولا (مساله) در زبان انگلیسی خوانده میشوند، چرا که در اینجا هدف بالا رفتن از یک مسیر نیست بلکه حل یک مساله به نوعی مطرح میشود. در اینجا گاها مسیرها به شکل تراورس و حتی روبه پایین خوانده میشوند.

بولدرینگ ریشه در کوهنوردی و در سالهای 1800 دارد. این شاخه از صخره نوردی به حداقل تجهیزات نیاز داشته و به همطناب جهت حمایت احتیاجی نمیباشد.

مرتبط : نکات مهم بولدرینگ در باشگاه

صعود اسپرت

سنگنوردی اسپرت را می توان به عنوان عمومی ترین حالت در بین گرایش های سنگنوردی در نظر گرفت. استفاده از رول بولت در سنگ باعث میشود که از اینها بتوان به عنوان میانی برای صعود بهره برد. در این سنگها، کارگاهها معمولا ثابت بوده و راحتترین شکل از صعود در طبیعت را ارایه میدهند. با مقدار کمی دانش کار با طناب و شناخت بعضی گره ها می توان برای این سبک از صخره نوردی اقدام کرد.

صخره نوردی ترد Trad Climbing

در سنگنوردی ترد یا تردیشنال یا سنتی شما مسیر خودتان را ایجاد میکنید. به جای استفاده از میانی های ثابت از پیش تعیین شده در اینجا از ابزارگذاری استفاده میشود. انواع ابزارها مانند میخ و فرند و کیل و… به این منظور مورد استفاده قرار میگیرند. میانی ها توسط نفر سرطناب گذاشته شده و معمولا توسط نفر دوم جمع میشوند.

صعود قرقره Top Roping

این نوع صعود با اتصال طناب به قسمت بالایی سنگ انجام میشود. در قسمت بالای سنگ یک کارگاه برقرار شده تا صعود کننده با استفاده از این نقطه در حمایت طناب قرار بگیرد. این یک روش راحت برای تمرین تکنیکها و آشنایی با صعود در طبیعت میباشد.

صخره نوردی چند طوله

یک شکل از سنگنوردی که به شکل ترد یا اسپرت انجام میشود و قسمتهای جداگانه از یکدیگر به عنوان طول صعود میشوند. صعودکنندگان تا جایی که بتوانند (مثلا یک طول طناب) صعود کرده و کارگاه میزنند، سپس نفر دوم صعود کرده و میانی ها را جمع آوری می نماید و همینطور طولها پشت سر همدیگر صعود میشوند.

صعود همزمان

به طور معمول در تلاش برای صعود سرعتی از این سبک استفاده میشود. در اینجا دو نفر همراه با همدیگر صعود میکنند. دو نفر در اینجا با طناب به هم متصل بوده و بین آنها از چند میانی برای ایجاد ایمنی بهره گرفته میشود.

زمانی که ابزار میانی و کوییک دراو نفر جلویی به پایان رسید در یک کارگاه نفر دوم را جمع کرده تا مجددا ابزار خود را شارژ کند. این روش به نسبت روش خطرناکی میباشد و نیازمند آمادگی بیشتر نسبت به مسیر هست.

مرتبط : صعود همزمان در دیواره نوردی

یخنوردی

یخنوردی را البته نباید در جمله صخره نوردی یا سنگنوردی قرار داد، اما آشنایی با این رشته هم در اینجا خالی از لطف نیست. این گرایش صعود بیشتر توسط کوهنوردان و صعودکنندگان یخنورد برای صعود از آبشارهای یخی و یخچالهای طبیعی کاربرد دارد که با ابزارهایی مانند کرامپون و تبریخ انجام میشود.

درای تولینگ

درای تولینگ یا صخره نوردی با ابزار یخنوردی روی رخ های سنگی میباشد.

فری سولویینگ Free Soloing

فری سولویینگ یکی از خطرناک ترین شاخه های صعود میباشد. در اینجا خبری از طناب و حمایت نیست. اولین اشتباه به معنای آخرین اشتباه میباشد. این روش صعود تنها برای بهترین سنگنوردان مناسب است و نیاز به قدرت فیزیکی و آمادگی روحی بالایی دارد.

تجهیزاتی که نیاز دارید

صخره نوردی نیز مانند بسیاری از رشته های ورزشی به مجموعه ای از تجهیزات نیاز دارد. در ادامه به طور خلاصه با برخی از این تجهیزات آشنا خواهید شد. در موج کوه میتوانید اطلاعات کامل و بسیار بیشتری درباره هر کدام پیدا کنید.

کفش سنگنوردی

یک قسمت بسیار ساده و بسیار مهم در صعود که می باید در سرلیست قرار گیرد. شاید بتوان مسیرهای آسان را با کفشهای معمولی ورزشی صعود کرد، اما سنگنوردی به معنای واقعی امروزی آن نیاز به کفش سنگنوردی دارد. این نوع کفشها برای ایجاد اصطکاک بیشتر و لبه گیری بهتر روی سنگ طراحی شده و در مدلهای مختلف به بازار ارایه میشوند.

مرتبط : راهنمای انتخاب کفش سنگنوردی

کیسه پودر

وسیله بعدی مورد استفاده در سنگنوردی کیسه پودر میباشد. پودر یا گچ مخصوص به شما کمک میکند تا دستهای خود را خشک نگهدارید تا بتوانید بهتر گیره گیری کنید. کیسه پودر معمولا کوچک است و به دور کمر انداخته میشود.

زیرانداز بولدرینگ یا بولدرینگ مت

در بولدرینگ از زیراندازهای فومی قطور استفاده میشود تا در صورت سقوط نفر از روی مسیر، سنگنورد آسیب نبیند. انواع سالنی آنها معمولا قطورتر و انواع قابل حمل کوچکتر بوده و در پشت بدن می توان آنها را حمل کرد.

طناب و هارنس

صخره نوردی به شکلی که همگان بیشتر میشناسند با طناب انجام میشود. هارنس نیز به عنوان اتصال طناب به بدن پوشیده میشود و دارای تسمه هایی برای توزیع نیرو روی بدن میباشد. بعلاوه ابزارهایی که در بالا راجع به آنها صحبت کردیم ابزارهای زیر را هم به عنوان یک لیست در نظر داشته باشید:

• ابزار حمایت
• کلاه ایمنی
• انواع میانی
• تسمه و طنابچه
• یومار
• انواع کوییک دراو

آموزش صخره نوردی

ورزش سنگنوردی بسیار هیجان انگیز و مفرح است با این همه به دلیل مطرح شدن بحث ارتفاع خطرات خاص به خود را دارد. برای وارد شدن به این ورزش باید حتما آموزش سنگنوردی را مد نظر داشته باشید. به این منظور بهتر آن است که به جای شروع کردن از سنگنوردی در طبیعت از صخره نوردی داخل سالن آغاز کنید. این کار به شما فرصت می دهد که بدون درگیر شدن با طناب و سایر تجهیزات تکنیک ها را فرا بگیرید. در این دوره برای یادگیری صحیح و اصولی تکنیک های سنگنوردی از مربی راهنمای بگیرید. این کار باعث می شود در گامهای اول به صورت اصولی جلو بروید.

پس از طی مدتی تمرین در سالن سنگنوردی و آشنایی با تکنیک ها می توانید به سراغ سنگنوردی در طبیعت بروید. برای این دوره هم حتما ابتدا در دوره های آموزشی سنگنوردی مانند سنگنوردی مقدماتی و پیشرفته شرکت کنید تا اصول اولیه کار با ابزار و طناب دستتان بیاید. ضمنا در ماههای اولیه حضور در طبیعت با نفرات با تجربه همراه شوید تا شما را چک کنند و ایمنی رعایت گردد. طی کردن مراحلی که در بالا گفتیم برای آموزش صخره نوردی به صورت اصولی ضرورت خواهد داشت.

سنگنوردی برای چه کسانی مناسب است؟

سنگنوردی ورزشی جذاب و پویا است که می‌تواند برای افراد در هر سن، جنسیت و سطح تناسب اندام مناسب باشد. در واقع، این تنوع یکی از دلایل اصلی محبوبیت سنگنوردی است.

مزایای سنگنوردی برای افراد مختلف:

• کودکان و نوجوانان: سنگنوردی می‌تواند به رشد مهارت‌های حرکتی ظریف و درشت، افزایش قدرت و تعادل، تقویت اعتماد به نفس و عزت نفس، و آموزش نظم و انضباط به کودکان و نوجوانان کمک کند. همچنین می‌تواند راهی عالی برای تخلیه انرژی و گذراندن وقت به صورت فعال و سرگرم‌کننده باشد.
• بزرگسالان: سنگنوردی روشی عالی برای حفظ تناسب اندام، افزایش قدرت و استقامت، و چالش ذهنی و جسمی برای افراد در هر سنی است. همچنین می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب، بهبود خلق و خو، و افزایش کیفیت خواب کمک کند.
• افراد مسن: سنگنوردی می‌تواند به حفظ قدرت عضلانی و تراکم استخوان، بهبود تعادل و هماهنگی، و افزایش دامنه حرکتی مفاصل در افراد مسن کمک کند. همچنین می‌تواند به حفظ استقلال و تحرک و جلوگیری از زمین خوردن و شکستگی‌های مرتبط با سن کمک کند.
• افراد مبتدی: سنگنوردی ورزشی است که مبتدیان به راحتی می‌توانند آن را یاد بگیرند. مسیرهای سنگنوردی در سطوح مختلف دشواری وجود دارد، بنابراین افراد در هر سطحی می‌توانند چالشی متناسب با توانایی خود پیدا کنند.
• افراد با تجربه: سنگنوردی ورزشی است که افراد با تجربه می‌توانند از آن لذت ببرند. مسیرهای چالش برانگیز زیادی برای صعود وجود دارد و همیشه تکنیک‌های جدیدی برای یادگیری و مهارت‌های جدیدی برای تسلط وجود دارد.
• افراد دارای معلولیت: سنگنوردی می‌تواند برای افراد دارای معلولیت جسمی یا ذهنی نیز ورزشی مفید و لذت‌بخش باشد. انواع مختلفی از سنگنوردی تطبیقی ​​وجود دارد که به افراد دارای معلولیت امکان می‌دهد از فواید جسمی و روحی این ورزش لذت ببرند.