نقاب برفی که معمولا در کوهنوردی به طور خلاصه تر به آن نقاب برفی می گوییم به ساده ترین بیان یک لبه برفی بر روی یک یال یا خط الراس می باشد.
یک نقاب برفی با وزش باد بر روی زمین های پرشیب شکل می گیرد. با گذر زمان دانه های برف در جهت مخالف باد به یکدیگر می چسبند و به شکل تقریبا افقی به سمت جلو حرکت می کنند.
خطرات نقاب برفی
یک نقاب می تواند خیلی کوچک یا به اندازه یک خانه بزرگ باشد. اینها به چندین دلیل خطرناک می باشند:
- شناسایی نقاب زمانی که روی آن حرکت می کنید دشوار است، چرا که دید مناسبی از کناره های برف ندارید.
- نقاب های برفی اغلب بسیار شکننده هستند و تحمل وزن افراد را ندارند. فرو ریختن یک نقاب که در حال حرکت روی آن هستید می تواند شما را به سمت پایین بکشد.
- نقاب های برفی ممکن است بشکنند و خودشان تبدیل به عامل بروز بهمن شوند.
بهترین سرعت باد برای تشکیل نقاب برفی بین 25 تا 40 کیلومتر در ساعت گزارش شده است. سرعت های کمتر حجم زیادی از برف را برای ایجاد نقاب جابجا نمی کنند و سرعت های بیشتر هم معمولا برف را به عمق دره می برند و جلوی انباشتگی و شکل گیری نقاب را می گیرند.
همچنین نقاب ها معمولا در جهت مخالف باد قالب یک منطقه شکل می گیرند. به عنوان نمونه، نقاب های ایجاد شده در خط الراس توچال به دلیل باد دشت به کوه معمولا به سمت شمال این خط الراس ایجاد می شوند.
موضوع مهم دیگری که درباره نقاب برفی باید مراقب آن باشید، تغییرات دمایی است. به طور مثال در فصل بهار دمای هوا در طول شب کاهش می یابد و در روز به طور قابل توجهی گرم می شود. وقتی این اتفاق می افتد نقاب های برفی نیز ناپایدارتر می شوند.
نکته مهم دیگر در این رابطه توجه به تغییرات جوی قبل از عزیمت به کوهستان است. در شرایط برفی شما نه تنها باید روز صعود را چک کنید بلکه باید به وضعیت بارش در 72 ساعت پیش از حضورتان نیز توجه داشته باشید چرا که بارشهای جدید می توانند امکان شکستن نقاب ها و ریزش بهمن را به دلیل ناپایداری برف افزایش دهند.
به غیر از توجه به میزان بارش لازم است به شرایط باد نیز دقت داشته باشید که در اکثر وب سایت های هواشناسی قابل بررسی می باشد.
شناخت و اجتناب از خطر
تشخیص خطرات نقاب از پایین و از پهلو نسبتاً آسان است و معمولا می توان آنها را مشاهده کرد. با این حال، هنگام حرکت بر روی خط الراس، تشخیص آنها بسیار دشوارتر است. به یاد داشته باشید که نقاب ها به طور معمول در کنار مناطق بادخیز روی بلندی ها شکل می گیرند پس اگر در حال حرکت روی یک خط الراس تمیز شده با باد هستید، به احتمال زیاد در کنار آن یک نقاب تشکیل شده است.
یکی از خطرناک ترین شرایط پیرامون نقاب در کوهنوردی زمان هوای طوفانی یا دید کم است. در چنین شرایطی تشخیص نقاب بسیار دشوار خواهد بود و حتی کوهنوردان با تجربه هم به راحتی در دام آن می افتند.
روش های مدیریت ریسک
یکی از روش های اجتناب از نقاب ها، حرکت روی خط الراس نظامی است. خط الراس نظامی به اصطلاح فاصله یک متری پایین تر از خط روی خط الراس را می گویند. البته این پایینتر بودن باید در جهت خلاف نقاب باشد.
در صورت نیاز به عبور از نقابهای متعدد در تیغه های باریک هم می توان از تکنیک های هم طنابی استفاده کرد. در این حالت طناب بین دو نفر باید به خوبی تنظیم شود و اضافه طناب وجود نداشته باشد. در صورت سقوط نقاب و فرد، نفر دیگر باید با متمایل شدن به سمت دیگر جلوی سقوط کامل را بگیرد. این روش نیاز به تمرین و هماهنگی خوب نفرات برای استفاده کارآمد دارد.
در صورت نیاز به عبور از دهلیزها حتما به لبه بالای دهلیز دقت کنید تا متوجه شوید که نقاب تشکیل شده است یا خیر. تشکیل نقاب در بالای یک دهلیز با خطر بهمن خطر را به شکل بالقوه افزایش می دهد.
