غار وریووکینا؛ سفر به عمیق‌ترین نقطه ناشناخته زمین

در میان کوه‌های قفقاز، جایی در دل توده عربیکا، یکی از ترسناک‌ترین، مرموزترین، خطرناک‌ترین و البته عمیق ترین غارهای جهان قرار دارد؛ غار وریووکینا. غاری که نامش با ماجراجویی‌های جسورانه، رکوردهای شگفت‌انگیز و حتی مرگ گره خورده است. اینجا جایی نیست که هر کسی بتواند وارد آن شود. اینجا، اعماق زمین است، جایی که نور راهی به آن ندارد، جایی که مرگ در هر پیچ و خم انتظار می‌کشد.

آغاز ماجرا؛ کشف دروازه‌ای به جهان تاریکی

ماجرا از سال ۱۹۶۸ آغاز شد، زمانی که گروهی از غارنوردان روسی در منطقه آبخازیا (قفقاز غربی، گرجستان) به دهانه‌ای برخوردند که در نگاه اول چیزی جز یک حفره‌ی معمولی در میان صخره‌ها نبود. آن‌ها موفق شدند تا عمق ۱۱۵ متری پایین بروند، اما نمی‌دانستند که این فقط شروع ماجراجویی است.

۲۰ سال بعد، در دهه ۱۹۸۰، گروهی دیگر از غارنوردان روس از باشگاه “پروو اسپلو”، دوباره وارد این غار شدند. آن‌ها تا عمق ۴۴۰ متری پیش رفتند و تازه متوجه شدند که این غار چیزی فراتر از آن چیزی است که تصور می‌کردند. اما سقوط شوروی و بحران‌های پس از آن باعث شد که این ماجراجویی برای ۱۴ سال متوقف شود.

سال ۲۰۰۰ بود که تیم‌های جدید دوباره کار خود را آغاز کردند. هر بار که در این غار پایین می‌رفتند، با تونل‌هایی جدید، پرتگاه‌هایی عمیق‌تر و معماهای بیشتری روبه‌رو می‌شدند. در سال ۲۰۱۷، آن‌ها به نقطه‌ای رسیدند که ۲۱۵۱ متر زیر سطح زمین قرار داشت. این کشف بزرگ نشان داد که وریووکینا نه‌تنها یکی از عمیق‌ترین غارهای جهان است، بلکه یکی از پیچیده‌ترین و خطرناک‌ترین آن‌ها نیز به حساب می‌آید.

فرود به دنیای تاریکی و سکوت

اگر از ارتفاع ۲۲۸۵ متری سطح دریا، وارد دهانه‌ی کوچک غار وریووکینا شوید، سفری آغاز می‌شود که شما را به دنیایی کاملاً متفاوت خواهد برد. اینجا نه نور خورشیدی وجود دارد، نه صداهای آشنا. تنها چیزی که درون غار می‌یابید، تاریکی مطلق، صدای چکه‌های آب از سقف و دمایی که استخوان را به لرزه درمی‌آورد. اما این تنها آغاز ماجراست.

فرودی به جهان ناشناخته

ورود به غار از طریق یک دهانه‌ی کوچک صورت می‌گیرد؛ دهانه‌ای که شاید در نگاه اول، عمیق و ترسناک به نظر نرسد، اما همین دهانه، دروازه‌ای به یکی از ترسناک‌ترین و پیچیده‌ترین غارهای جهان است. اولین چاه غار ۳۲ متر عمق دارد. پس از این مرحله، مسیرها به‌مرور باریک‌تر، عمودی‌تر و تاریک‌تر می‌شوند. غارنوردان باید از چاه‌های عمودی، تونل‌های تنگ و مسیرهای لغزنده عبور کنند، جایی که کوچک‌ترین خطا می‌تواند سرنوشت‌شان را تغییر دهد.

تونل‌های باریک و پرتگاه‌های مرگبار

در عمق‌های پایین‌تر، غار وریووکینا به‌طور عجیبی باریک و خطرناک می‌شود. برخی بخش‌ها آن‌قدر تنگ هستند که غارنوردان مجبورند روی شکم بخزند تا از آن عبور کنند. این بخش‌ها معمولاً با نام “فشردگی‌های مرگ” شناخته می‌شوند. هر کسی که وارد این منطقه شود، باید تجهیزات خود را روی زمین بکشد و با زحمت فراوان خود را به طرف دیگر برساند.

راهنمای خرید چاقوی کوهنوردی؛ نکاتی که قبل از انتخاب باید بدانید

حقیقت ماجرای «۱۰۰۰ گردشگر گرفتار در اورست» چه بود؟ کارمای گمشده

اما این تنها چالش پیش‌رو نیست. در برخی نقاط، مسیر به ناگهان قطع شده و پرتگاه‌های عمیق پدیدار می‌شوند. یکی از مخوف‌ترین پرتگاه‌های این غار، “چاه باباتوندا” است که ۱۵۶ متر عمق دارد. تنها راه عبور از این پرتگاه، استفاده از طناب‌های مخصوص و تجهیزات فنی است. سقوط در این نقطه به‌معنای پایان قطعی است.

رطوبت، سرما و حس گم‌شدن در زمان

ورود به غار، همانند ورود به یک دنیای متفاوت است. در حالی که دمای بیرون می‌تواند متغیر باشد، درون غار همیشه بین ۲ تا ۴ درجه سانتی‌گراد است. رطوبت ۱۰۰ درصدی باعث می‌شود که هر سطحی لغزنده و خطرناک باشد. در برخی مناطق، مه غلیظی در فضا شناور است، حس ناشناخته‌ای که هرکسی را دچار وحشت می‌کند.

یکی از مشکلات اساسی غارنوردان، حس از دست دادن زمان است. به‌دلیل نبود نور طبیعی، ساعت زیستی بدن دچار اختلال می‌شود و غارنوردان حس می‌کنند که ساعت‌ها، روزها و حتی هفته‌ها در تاریکی بی‌پایان گیر افتاده‌اند.

دریاچه‌ای در اعماق؛ آخرین ایستگاه نِمو

در عمیق‌ترین نقطه‌ی کشف‌شده‌ی این غار، در ارتفاع ۲۲۰۹ متری پایین‌تر از سطح زمین، یک دریاچه‌ی شگفت‌انگیز قرار دارد. این دریاچه که با نام “آخرین ایستگاه نِمو” شناخته می‌شود، در حدود ۲۸ متر عمق دارد و آب آن به‌شدت سرد و بی‌حرکت است. تصور کنید در تاریکی مطلق، تنها با چراغ پیشانی، سطح فیروزه‌ای این دریاچه را ببینید که مانند آینه‌ای از ناشناخته‌ها به شما خیره شده است.

تاکنون هیچ غواصی نتوانسته به‌طور کامل این دریاچه را کاوش کند. رازهای نهفته در زیر این آب‌ها هنوز ناشناخته‌اند. برخی محققان معتقدند که ممکن است تونل‌های زیرآبی بیشتری در آن وجود داشته باشد که به بخش‌های ناشناخته‌ای از غار متصل باشند.

سیل مرگبار؛ لحظه‌ای که غارنوردان تا یک قدمی مرگ رفتند

یکی از ترسناک‌ترین لحظات در تاریخ اکتشافات وریووکینا، در سپتامبر ۲۰۱۸ رخ داد. تیمی از غارنوردان روسی به همراه دو عکاس بریتانیایی، برای ادامه کاوش‌ها به درون غار رفتند. همه‌چیز طبق برنامه پیش می‌رفت، اما ناگهان آب‌های زیرزمینی شروع به حرکت کردند.

یک سیل وحشتناک و ناگهانی درون غار به راه افتاد. ستون‌های غول‌آسای آب از راهروهای تنگ و گذرگاه‌های تاریک عبور کردند و سطح آب به‌سرعت بالا آمد. در چنین شرایطی، هر اشتباه کوچکی می‌تواند به قیمت جان تمام اعضای تیم تمام شود. خوشبختانه، آن‌ها با سرعت عمل بالا توانستند خود را به بخش‌های امن‌تر برسانند. اما برای لحظاتی، همه آن‌ها مرگ را از نزدیک حس کردند.

رازهای کشف‌نشده و مرگ در اعماق زمین

سال ۲۰۲۰، غار وریووکینا جان یک غارنورد دیگر را گرفت. سرگئی کوزیف، ماجراجوی روسی که بدون اطلاع کسی وارد این غار شده بود، در عمق ۱۱۰۰ متری گیر افتاد و به‌دلیل سرما و خستگی جان باخت.

در آگوست ۲۰۲۱، تیم‌های نجات، پس از یک عملیات دشوار، موفق به پیدا کردن و انتقال جسد او شدند. این حادثه، اهمیت تجهیزات مناسب و آماده‌سازی دقیق را برای هر ماجراجویی در وریووکینا بیشتر از پیش نشان داد.

چرا وریووکینا یکی از خطرناک‌ترین غارهای دنیاست؟

۱. عمق غیرقابل تصور – این غار با ۲۲۰۹ متر عمق، یکی از عمیق‌ترین غارهای جهان است. هر اشتباهی در این عمق، می‌تواند فاجعه‌بار باشد.
۲. دما و رطوبت کشنده – هوای درون غار سرد، مرطوب و اشباع از آب است. دما در بسیاری از بخش‌ها زیر صفر است.
3. سیلاب‌های ناگهانی – مسیرهای پرپیچ‌وخم و تونل‌های باریک، به‌راحتی می‌توانند در اثر بارش باران یا ذوب شدن برف، پر از آب شوند و راه خروج را مسدود کنند.
۴. فشار جسمی و روانی بالا – رسیدن به عمق‌های پایین، ۴ روز زمان نیاز دارد و تنها غارنوردانی با آمادگی جسمانی فوق‌العاده، قادر به صعود مجدد هستند.
۵. مسیرهای فنی سخت – بسیاری از مسیرهای درون غار، نیازمند صعودهای فنی، استفاده از طناب‌های ویژه و حتی غواصی در آب‌های زیرزمینی هستند.

آیا باز هم کاوش‌ها ادامه دارد؟

با وجود تمام خطرات، غارنوردان همچنان در تلاش‌اند تا رازهای بیشتری از این غار را کشف کنند. آن‌ها هر سال با تجهیزات پیشرفته‌تر، به درون وریووکینا بازمی‌گردند تا مسیرهای جدید را بررسی کنند. شاید روزی، این غار به نقطه‌ای عمیق‌تر از آنچه تاکنون کشف شده، برسد.

غار وریووکینا؛ قلمرویی از تاریکی، مرگ و ماجراجویی. این غار، تنها یک نقطه روی نقشه نیست؛ بلکه یک چالش برای بشریت است، یک سفر به اعماق ناشناخته‌هایی که هنوز بسیاری از آن‌ها در هاله‌ای از ابهام قرار دارند.

جدول اطلاعات غار وریووکینا

این جدول اطلاعات کامل و خلاصه‌ای از غار وریووکینا را به شما ارائه می‌دهد.