تیتر خبر شبیه اخبار خاورمیانه است و البته نپال هم خیلی دور نیست. دادگاه عالی نپال وارد عمل شد! بحث طولانی مدت در مورد تجارت و محیط زیست در کوهستان‌های این کشور با ورود یک بازیگر قدرتمند جدید وارد فاز تازه ای شده است. دیوان عالی نپال به دولت این کشور دستور داده تا تعداد کوهنوردان در قله اورست را محدود کند. همچنین حکم به ممنوعیت پرواز بالگردها بر فراز کمپ اصلی در تمام کوه‌های نپال و وضع قوانین جدید برای محدود کردن زباله در قله‌ها صادر شده است.
این حکم دادگاه عالی به دنبال دادخواستی است که توسط دیپاک بیکرام میشرا، وکیل دادگستری، تنظیم و ارائه شده است. این تصمیم، دولت را موظف می‌کند تا حکم دادگاه را اجرا کند.
قضات دادگاه عالی اعلام کرده اند که دولت تنها پس از تعیین ظرفیت مجاز، می‌تواند مجوزهای صعود صادر کند. پرواز بالگرد بر فراز کمپ اصلی نیز به جز موارد امداد و نجات ممنوع است.
در نهایت، تیم‌های کوهنوردی باید لیستی از تجهیزات و لوازمی که به کوه حمل می‌کنند ارائه دهند و همچنین یک مبلغ به عنوان ضمانت بگذارند. این مبلغ تنها پس از اثبات پایین آوردن تمام تجهیزات به آنها بازگردانده می‌شود.
بحثی بی پایان:
هر ساله، مقامات محلی و ملی تلاش می‌کنند تا تاثیرات منفی صنعت رو به رشد گردشگری در ارتفاعات بالا را بر محیط زیست شکننده کوهستان به حداقل برسانند. همچنین هر سال، داستان‌هایی از ازدحام، رها کردن زباله و مرگ در بلندترین قله‌های جهان، شهرت نپال را در صحنه جهانی خدشه‌دار می‌کند.
از طرف دیگر، ثروتمندترین شرکت‌های برگزارکننده تور – که برخی از آنها در تجارت بالگرد نیز فعالیت دارند – از حمل و نقل هوایی و تیم‌های بزرگ‌تر طرفداری می‌کنند. آنها استدلال می‌کنند که بالگردها به ویژه زمانی که مشتریان و کارکنان را از عبور از بخش‌های خطرناک مانند آبشار یخی خومبو نجات می‌دهند، باعث افزایش ایمنی می‌شوند. اما مهمتر از همه، بالگردها امکان انجام سفرهای سریع‌تر و آسان‌تر را فراهم می‌کنند که باعث تشویق کوهنوردان برای صعود به بیش از یک قله در یک فصل می‌شود. به عبارت دیگر، تجارت بیشتر. در سال‌های اخیر، بالگردها با ارائه خدمات حمل و نقل هوایی اختیاری به کمپ‌های بالاتر یا پایین‌تر، سود خود را به طور قابل توجهی افزایش داده‌اند.
حکم دیوان عالی نپال همچنین بر پیامدهای بالقوه فاجعه بار تغییرات آب و هوا، از جمله آب شدن یخچال‌های طبیعی و جاری شدن سیلاب دریاچه‌های یخی در مناطق روستایی پایین دست، تاکید می‌کند.
به نقل از مای ریپابلیکا، این حکم می‌نویسد: «در این راستا، به نظر می‌رسد برای دولت ضروری است که اقدامات مراقبتی و حمایتی ویژه ای را در پاسخ به تأثیرات تغییرات آب و هوایی بر کوه‌ها و یخچال‌های طبیعی انجام دهد. این امر همچنین با مسئولیت قانون اساسی دولت در قبال محیط زیست و شهروندان آن مطابقت دارد.»
این سند، گردشگری بیش از حد را عامل تأثیر منفی بر حفاظت و پایداری می‌داند. بنابراین دادگاه، مدیریت آلودگی و پاکسازی در مناطق کوهستانی را اجباری کرده است.
اقدامات قبلی – اما چقدر موثر هستند؟
مقامات دولتی ممکن است در پاسخ به حکم دادگاه استدلال کنند که چنین اقداماتی از قبل از طریق کمیته کنترل آلودگی ساگارماثا، به ویژه در اورست و کوه‌های اطراف آن، برقرار شده است. همچنین هر ساله شاهد کمپین‌های پاکسازی دولتی و بخش خصوصی هستیم و از نظر تئوری، افسران رابط مسئول کنترل سفرهای اکتشافی و بالا بردن آگاهی بازدیدکنندگان هستند. اما مشکل همچنان باقی است، چگونه می‌توان کارآمدی چنین اقداماتی را افزایش داد و زمینه مشترکی بین ذینفعان مختلف پیدا کرد.
ممنوعیت پرواز بالگردها بر فراز کمپ اصلی به طور واضح بر تدارکات سفرهای اکتشافی تأثیر می گذارد، به ویژه در کوه‌هایی مانند آناپورنا که ریختن تجهیزات از هوا رایج است. اینکه آیا حکم دیوان عالی نفوذ کافی برای مقابله با منافع قدرتمند بخش خصوصی را داشته باشد، همچنان محل بحث خواهد بود.
