قله مهرچال کجاست: راهنمای 4 مسیر صعود و نکات

قله مهرچال یکی از قلل زیبای رشته‌کوه‌های البرز مرکزی است که به دلیل قرارگیری در نزدیکی تهران، همواره مقصد محبوب کوهنوردان، به‌ویژه در فصل‌های بهار و تابستان بوده است. این قله با ارتفاع ۳۹۱۲ متر، از سمت جنوب روستای امامه و از سمت شمال روستای گرمابدر قابل دسترسی است. با توجه به شرایط مختلف، مسیرهای متنوعی برای صعود به این قله وجود دارد که هر یک از آن‌ها چالش‌های خاص خود را به همراه دارند.

موقعیت جغرافیایی قله مهرچال

قله مهرچال در استان تهران و منطقه لواسانات قرار گرفته و در واقع، جزو قلل بلند البرز مرکزی به حساب می‌آید. خط‌الرأس‌های متعددی پیرامون این قله قرار دارند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به پیرزن کلوم، آتش‌کوه، و ساکا اشاره کرد. مهرچال از شمال به قله پیرزن کلوم و از شرق به قلل آتش‌کوه و ریزان متصل می‌شود. از طرفی دیگر، در شمال این قله دشت لار قرار دارد که به دشت‌های وسیع و زیبای خود معروف است.

مهرچال در لغت به معنای محلی است که در آن به پرستش خورشید پرداخته می‌شده است، و این نامگذاری به دلیل وجود یک آتشگاه قدیمی در این منطقه صورت گرفته است. به طور تاریخی، مهرچال به عنوان یکی از اماکن مقدس زرتشتی‌ها شناخته شده بود و همین موضوع به ارزش فرهنگی و تاریخی این قله افزوده است.

مسیرهای صعود به قله مهرچال

۱. یال شمالی: صعود از روستای گرمابدر

این مسیر، یکی از جذاب‌ترین مسیرها برای صعود به مهرچال است. برای آغاز این مسیر، باید ابتدا از روستای گرمابدر که در شمال قله قرار دارد، عبور کنید. سپس، با گذر از خط‌الرأس به قله پیرزن کلوم و از آنجا به مهرچال خواهید رسید. این مسیر به دلیل قرار داشتن در ارتفاعات بالاتر و تراکم برف بیشتر، به‌خصوص در زمستان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این مسیر در زمستان چالش‌های خاص خود را دارد، به‌ویژه خطر ریزش بهمن در برخی بخش‌های آن وجود دارد. بنابراین، کوهنوردانی که قصد دارند در این فصل به این قله صعود کنند، باید از تجهیزات مناسب زمستانی و آموزش‌های لازم برخوردار باشند.

۲. مسیر جنوبی: صعود از روستای امامه

مسیر جنوبی یکی از محبوب‌ترین مسیرهای صعود به مهرچال در فصل تابستان است. برای آغاز این مسیر، باید خودتان را به روستای امامه برسانید. این روستا که در نزدیکی تهران قرار دارد، از طریق جاده فشم قابل دسترسی است. پس از پارک خودرو در امامه، مسیر پاکوب به سمت شمال شرقی شروع می‌شود. پس از عبور از چند چشمه فصلی و مسیرهای تنگه‌ای، به دشت مهرچال خواهید رسید. این دشت محل مناسبی برای کمپینگ و استراحت است و از آنجا می‌توانید به سمت قله ادامه دهید.

در این مسیر، به طور کلی نیازی به تجهیزات فنی خاصی نیست و می‌توان گفت که یک مسیر آسان‌تر و مناسب برای کوهنوردان مبتدی به حساب می‌آید. اما در فصل زمستان به دلیل خطر بهمن‌خیزی، این مسیر چندان ایمن نیست و کوهنوردان باید از آن اجتناب کنند.

۳. یال غربی: صعود از اسپیدچال و همهن

مسیر سوم برای صعود به مهرچال از یال غربی آغاز می‌شود. این مسیر طولانی‌تر و چالش‌برانگیزتر از مسیرهای دیگر است و برای صعود زمستانی نیز مناسب‌تر می‌باشد. صعود از این مسیر نیازمند عبور از قله‌های اسپیدچال و همهن است و سپس باید از خط‌الرأس به سمت مهرچال حرکت کنید. این مسیر به دلیل طولانی بودن و داشتن قسمت‌های تیغه‌ای، نیازمند تجربه کوهنوردی در شرایط فنی است و باید با دقت بالا انجام شود.

در برخی بخش‌های این مسیر، دست به سنگ نیز لازم است و به‌ویژه در فصل زمستان که برف و یخ به مسیر افزوده می‌شوند، نیاز به تجهیزات فنی و تجربه‌ی کوهنوردی برف‌نوردی افزایش می‌یابد.

۴. یال جنوب‌غربی: صعود از روستای راحت‌آباد

یکی دیگر از مسیرهای کمتر شناخته‌شده و دشوارتر برای صعود به مهرچال، مسیر جنوب‌غربی از روستای راحت‌آباد است. این مسیر نیز مانند یال غربی به دلیل طولانی بودن و دارا بودن بخش‌های دست به سنگ، برای کوهنوردان حرفه‌ای مناسب است. از این مسیر، کوهنوردان باید ابتدا به قلل سای و پیرزن کلوم صعود کرده و سپس از آنجا به سمت مهرچال حرکت کنند.

این مسیر در زمستان به دلیل وجود برف و یخ بسیار چالش‌برانگیز است و به تجهیزات فنی کامل و دقت زیاد نیاز دارد.

در ادامه این مقاله به بررسی مسیرهای مختلف صعود به مهرچال خواهیم پرداخت:

صعود به مهرچال از امامه

صعود به قله مهرچال از روستای امامه یکی از مسیرهای پرطرفدار و قابل دسترس برای کوهنوردان است که از سمت جنوبی قله آغاز می‌شود. این مسیر، به دلیل داشتن چشم‌اندازهای طبیعی بکر، دشتی زیبا به نام دشت مهرچال، و مناظر فوق‌العاده البرز مرکزی، همواره مورد توجه کوهنوردان قرار دارد. در ادامه، مراحل صعود از امامه را به صورت جامع شرح می‌دهیم.

مسیر دسترسی به روستای امامه

برای شروع صعود، باید ابتدا به روستای امامه در لواسانات دسترسی پیدا کنید. مسیر دسترسی از طریق جاده فشم است. پس از عبور از خروجی اوشان و ادامه مسیر به سمت شمال، به خروجی روستای امامه خواهید رسید. در ابتدای روستا، مسیر به خیابان مهرچال و جاده‌ای خاکی منتهی می‌شود که به باغ تنگه و محل پارک خودروها می‌رسد.

آغاز مسیر صعود

پس از پارک خودروها در نزدیکی باغ تنگه، مسیر کوهپیمایی از کنار رودخانه‌ای آغاز می‌شود. در این مرحله، جهت حرکت شما به سمت شمال است و مسیر به تدریج ارتفاع می‌گیرد. در ابتدای راه، به یک چشمه کوچک می‌رسید که در تابستان‌ها آب دارد و در زمستان‌ها ممکن است خشک باشد. سپس، مسیر به تدریج وارد بخش‌های تنگه‌ای می‌شود.

عبور از چشمه‌ها و تنگه‌ها

پس از عبور از اولین چشمه، به تنگه‌ای با آبشارهای کوچک و بخش‌های سنگی می‌رسید. در اینجا، مسیر پاکوب به سمت چپ و در نهایت به دشت مهرچال می‌رسد. در این دشت زیبا، می‌توانید به استراحت بپردازید و از مناظر دیدنی منطقه لذت ببرید. از اینجا، مسیر صعود به سمت یال جنوبی قله مهرچال مشخص است و پاکوبی که به سمت قله ادامه می‌یابد، تا انتهای یال را دنبال کنید.

صعود نهایی به قله

با نزدیک شدن به یال قله، شیب مسیر بیشتر می‌شود و نیازمند تلاش بیشتری خواهد بود. پس از عبور از یال، به گردنه سای-مهرچال در ارتفاع ۳۷۳۰ متری می‌رسید. از اینجا، با ادامه حرکت به سمت شرق، به خط‌الرأس اصلی مهرچال خواهید رسید و در نهایت به قله دست خواهید یافت.

نکات مهم مسیر امامه

• مسافت: کل مسافت رفت و برگشت از امامه حدود ۱۷ کیلومتر است.
• ارتفاع‌گیری: ارتفاع روستای امامه حدود ۲۲۴۰ متر است و قله مهرچال ۳۹۱۲ متر ارتفاع دارد، بنابراین حدود ۱۶۷۲ متر افزایش ارتفاع خواهید داشت.
• آب: چشمه‌های فصلی در طول مسیر وجود دارند، اما در فصل زمستان ممکن است خشک باشند. بنابراین، همراه داشتن آب کافی توصیه می‌شود.
• آنتن‌دهی موبایل: در بیشتر بخش‌های مسیر آنتن‌دهی موبایل ضعیف است و فقط در برخی نقاط دشت و قله ارتباط وجود دارد.

صعود به مهرچال از طریق راحت آباد

برای صعود به این مسیر نیز باید خودتان را به جاده امامه برسانید و از خیابان مهرچال ادامه دهید. 5 کیلومتر پس از پل امامه به روستای راحت آباد خواهید رسید. مسیر صعود از یال مشرف به این روستا که در جهت شرقی قله قرار دارد، آغاز می شود. توضیح اینکه این مسیر دارای دست به سنگ می باشد اما به دلیل صعود روی یال برای صعود زمستانی مناسب است.

پس از عبور از برجهای مشرف به این مسیر و چند دست به سنگ به سنگچین قله سای در ارتفاع حدودی 3700 متری خواهید رسید. از اینجا مسیر کمی به سمت شرق ادامه می یابد که دارای بخش های تیغه ای هست.

صعود به مهرچال از گرمابدر

صعود به قله مهرچال از روستای گرمابدر یکی از مسیرهای جذاب و پرچالش است که معمولاً کوهنوردان در فصول سرد سال از آن استفاده می‌کنند. این مسیر به دلیل عبور از یال‌های وسیع و تیغه‌های سنگی و همچنین چشم‌اندازهای زیبای منطقه دشت لار و البرز مرکزی، گزینه‌ای پرطرفدار برای کوهنوردان حرفه‌ای و علاقمندان به طبیعت‌گردی است.

موقعیت روستای گرمابدر

روستای گرمابدر در شمال شرق تهران و در منطقه رودبار قصران، پس از فشم واقع شده است. این روستا در ارتفاع حدود ۲۳۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد و مبدا صعود به چندین قله معروف البرز مرکزی مانند پیرزن کلوم و مهرچال محسوب می‌شود.

مسیر صعود به قله مهرچال از گرمابدر

برای صعود به مهرچال از طریق گرمابدر، باید از انتهای جاده آسفالت شده که به روستای گرمابدر می‌رسد، شروع کنید. جاده خاکی و مسیر پاکوب به سمت یال شمالی قله مهرچال پیش می‌رود. صعود از این مسیر شامل عبور از یال‌هایی است که به سمت پیرزن کلوم و سپس به قله مهرچال منتهی می‌شود.

مراحل صعود:

1. ابتدای مسیر: صعود از کنار رودخانه و عبور از محیط‌بانی روستای گرمابدر شروع می‌شود. این بخش اولیه از مسیر نسبتاً ساده است و ارتفاع‌گیری تدریجی دارد.
2. یال شمالی: با ادامه مسیر به یال شمالی می‌رسید که پاکوب مشخصی دارد. این یال شیب زیادی دارد و نیاز به آمادگی بدنی و توان فیزیکی بالا دارد.
3. عبور از قله پیرزن کلوم: یکی از نقاط برجسته در این مسیر، عبور از قله پیرزن کلوم (با ارتفاع ۳۸۴۰ متر) است. پس از صعود به پیرزن کلوم، باید از طریق خط‌الرأس به سمت قله مهرچال حرکت کنید.
4. رسیدن به قله مهرچال: با ادامه دادن مسیر خط‌الرأس و عبور از تیغه‌های صخره‌ای، در نهایت به قله مهرچال با ارتفاع ۳۹۱۲ متر خواهید رسید. این نقطه بهترین منظره‌ها از دشت لار، قله دماوند و سایر قلل البرز مرکزی را در اختیار شما قرار می‌دهد.

نکات مهم:

• مسافت رفت و برگشت: کل مسافت رفت و برگشت از مسیر گرمابدر حدود ۱۶ تا ۱۸ کیلومتر است.
• ارتفاع‌گیری: از ارتفاع ۲۳۰۰ متری روستای گرمابدر تا ارتفاع ۳۹۱۲ متری قله مهرچال، حدود ۱۶۰۰ متر افزایش ارتفاع خواهید داشت.
• آب: در طول مسیر آب وجود ندارد، بنابراین باید مقدار کافی آب همراه داشته باشید.
• آنتن‌دهی موبایل: در برخی از بخش‌های مسیر آنتن‌دهی وجود دارد، اما در برخی مناطق ممکن است سیگنال موبایل ضعیف باشد.

صعود به مهرچال از طریق هم هن

صعود به قله مهرچال از طریق همهن یکی از زیباترین و چالشی‌ترین مسیرهای صعود به این قله است. این مسیر علاوه بر ارائه مناظر شگفت‌انگیز از خط‌الراس‌های منطقه، شامل صعود چندین قله دیگر مانند پیرزن کلوم و همهن نیز می‌شود. در ادامه به مراحل صعود از این مسیر و نکات کلیدی آن پرداخته‌ایم.

موقعیت و معرفی قله همهن

قله همهن در ارتفاع ۳۶۰۰ متری قرار دارد و یکی از سه قله‌ای است که در امتداد خط‌الراس نعلی‌شکل در منطقه البرز مرکزی واقع شده است. این خط‌الراس شامل قلل همهن، پیرزن کلوم، و مهرچال است که از شرق به غرب به هم متصل‌اند.

مسیر صعود از طریق همهن

صعود به مهرچال از طریق همهن از دو جهت جذاب است: هم امکان صعود همزمان چند قله را فراهم می‌کند و هم خط‌الراس گسترده‌ای را برای کوهنوردان به نمایش می‌گذارد. این مسیر در زمستان با برف و یخ بیشتری همراه است و چالش‌های فنی دارد.

مراحل صعود:

1. مبدا حرکت – روستای امامه: صعود از این مسیر با شروع از روستای امامه در منطقه لواسانات آغاز می‌شود. روستای امامه حدود ۲۰ کیلومتر از شهر تهران فاصله دارد. ابتدا باید مسیر جاده‌ای منتهی به روستای امامه را طی کنید.
2. یال همهن: از امامه باید به سمت یال همهن حرکت کنید. این یال در ابتدای مسیر شیب نسبتاً تندی دارد و پاکوب مسیر به‌صورت مشخص است. این بخش از مسیر تا قله همهن به دلیل شیب‌های زیاد و عبور از بخش‌های سنگی، نیازمند آمادگی فیزیکی مناسبی است.
3. صعود به قله همهن: پس از حدود چند ساعت پیمایش و افزایش ارتفاع، به قله همهن با ارتفاع ۳۶۰۰ متر خواهید رسید. این قله یکی از نقاط برجسته در این خط‌الراس است و چشم‌اندازهای زیبایی از مناطق اطراف به شما ارائه می‌دهد.
4. ادامه به سمت پیرزن کلوم: از قله همهن باید به سمت قله پیرزن کلوم (ارتفاع ۳۸۴۰ متر) حرکت کنید. این مسیر از طریق خط‌الراس ادامه دارد و شیب آن به نسبت متعادل‌تر است.
5. صعود به مهرچال: پس از عبور از قله پیرزن کلوم و پیمایش ادامه خط‌الراس، به قله مهرچال (ارتفاع ۳۹۱۲ متر) خواهید رسید. این قله به دلیل قرارگیری در منطقه‌ای مرتفع از البرز مرکزی، منظره فوق‌العاده‌ای از دشت لار و قله دماوند را پیش روی شما می‌گذارد.

نکات مهم

• مسافت رفت و برگشت: کل مسافت این مسیر حدود ۱۸ کیلومتر است.
• آب آشامیدنی: در طول این مسیر منابع آب طبیعی مانند چشمه‌ها بسیار کم است، بنابراین باید آب کافی به همراه داشته باشید.
• آنتن‌دهی موبایل: در برخی از بخش‌های مسیر آنتن‌دهی ضعیف است.
• زمان مورد نیاز: مدت زمان تقریبی برای صعود و فرود از این مسیر بین ۱۰ تا ۱۲ ساعت است.

بهترین فصل برای صعود

این مسیر در فصل بهار و تابستان مناسب‌تر است، چرا که در زمستان خطرات ناشی از برف و بهمن زیاد است و نیاز به تجهیزات فنی بیشتر دارد.

سوالات رایج