قله جانستون کجاست: راهنمای صعود و نکات

قله جانستون یکی از کوههای نزدیک به 4000 متر در منطقه البرز مرکزی به شمار می رود که به دلیل فاصله نزدیک آن به شهر تهران از جمله قللی است که می توان به صورت یکروزه صعود کرد. همچنین وجود دشت جانستون و زیبایی طبیعت آن فرصت خوبی برای لذت بردن از طبیعت است. در ادامه این مقاله به معرفی قله و شرحی از مسیر صعود به این کوه خواهیم پرداخت.

قله جانستون کجاست؟

جانستون یکی از قلل البرز مرکزی می باشد که در منطقه فشم، رودبار قصران و در مجاورت روستای آبنیک قرار گرفته است. از دیگر کوه های نزدیک به این قله می توان به مجموعه خرسنگ در سمت شرق و گردنه ورزاب و قله برج در سمت غرب آن اشاره داشت. قله جانستون در خط الراسی واقع شده است که خاتون بارگاه را به برج متصل می نماید. از طریق قله برج نیز می توان به سایر قلل البرز مانند خلنو یا خط الراس هرزه کوه ها دست یافت.

با توجه به اطلاعات موجود تابلوی قله جانستون در حال حاضر روی قله غربی قرار گرفته است که بر اساس برخی منابع این قله پیشتر ورزاب 4 خوانده می شد. جانستون شرقی که پیشتر به عنوان قله اصلی محسوب می گردید 3930 و قله جانستون شرقی (که در حال حاضر دارای تابلو می باشد 3950 متر ارتفاع دارند.

در برخی منابع از ارتفاع 4100 متری برای جانستون یاد شده که همان 3950 متر دقیق تر به نظر می رسد.

روایت‌های نامگذاری قله جانستون

در مورد نامگذاری این قله دو روایت مختلف وجود دارد. روایت اول می‌گوید که اولین صعودکننده این قله فردی غیرایرانی به نام “جان استون” بوده و به همین دلیل قله به این نام معروف شده است. این روایت به دلیل نبود شواهد تاریخی دقیق کمتر مورد تایید قرار می‌گیرد. روایت دوم، دلیل نامگذاری قله را به “جان‌ستان” بودن آن مرتبط می‌داند. به گفته برخی کوهنوردان، سختی مسیر و خطرات موجود در صعود به قله، باعث شده که این نام به آن داده شود، زیرا صعود به این قله جان‌فرسا و خطرناک تلقی می‌شده است.

مسیرهای صعود

قله جانستون از چندین مسیر مختلف قابل دسترسی است. هر یک از این مسیرها ویژگی‌های خاص خود را دارند و بسته به شرایط جوی، توانایی فنی کوهنوردان و فصل صعود، می‌توان یکی از آنها را انتخاب کرد.

1. مسیر جنوبی: غار آقا بیوک

مسیر جنوبی یکی از مسیرهای معروف و در عین حال چالش‌برانگیز صعود به قله جانستون است. این مسیر از روستای آبنیک آغاز شده و پس از عبور از دشت جانستون، به قله منتهی می‌شود. در ابتدا، مسیر شما را از کنار غار آقا بیوک عبور می‌دهد که یکی از جاذبه‌های طبیعی این منطقه است. پس از عبور از این غار، مسیر به شدت شیب‌دار می‌شود و سنگ‌های ریزشی در این قسمت به چالش‌های صعود می‌افزایند. این مسیر کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد، به خصوص در فصل زمستان که احتمال ریزش سنگ و بهمن بیشتر است.

2. مسیر شرقی: از طریق قله خرسنگ

این مسیر طولانی‌تر و چالش‌برانگیزتر از مسیر جنوبی است. صعود از این مسیر از گردنه لاری و قله خرسنگ شمالی آغاز می‌شود و کوهنوردان را از طریق یال زمستانی به قله جانستون می‌رساند. مسیر شرقی به دلیل طولانی بودن و نیاز به تجهیزات بیشتر، معمولاً توسط کوهنوردان حرفه‌ای و در فصل تابستان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

3. مسیر غربی: دشت جانستون

مسیر غربی یکی از متداول‌ترین و ساده‌ترین مسیرهای صعود به قله جانستون است. این مسیر از دشت جانستون آغاز شده و پس از عبور از یال زمستانی و قله فرعی جانستون به قله اصلی می‌رسد. این مسیر در فصول گرم سال به دلیل وجود چشمه‌ها و دشت‌های زیبا، جذابیت خاصی دارد و برای کوهنوردانی که به دنبال صعودهای یک‌روزه هستند، گزینه مناسبی است.

دسترسی

برای صعود به قله جانستون باید خودتان را به روستای آبنیک برسانید. برای رسیدن به این روستا ابتدا از طریق لواسان بزرگ راهی فشم شده و سپس با رسیدن به فشم از دوراهی به سمت راست خارج شوید. پس از عبور از زایگان، یک تابلو در سمت چپ جاده، ورودی روستای آبنیک را مشخص کرده است.

صعود به جانستون از مسیر جنوبی

صعود به قله جانستون از مسیر جنوبی یکی از مسیرهای متداول و جذاب این قله است. این مسیر از روستای آبنیک آغاز می‌شود و با عبور از دشت جانستون و تراورس به قله می‌رسد. در ادامه، به مراحل و جزئیات صعود از این مسیر پرداخته می‌شود:

1. دسترسی به روستای آبنیک

برای آغاز صعود به قله جانستون از مسیر جنوبی، ابتدا باید خود را به روستای آبنیک برسانید. مسیر دسترسی به این روستا از طریق جاده لواسانات و سپس فشم است. پس از عبور از میدان فشم، به سمت زایگان حرکت کنید. در این قسمت، یک تابلو در سمت چپ جاده قرار دارد که ورودی روستای آبنیک را مشخص می‌کند.

2. شروع صعود از روستای آبنیک

پس از رسیدن به روستای آبنیک، می‌توانید خودروی خود را در محل پارکینگ روستا پارک کنید و از همان‌جا صعود را آغاز کنید. ابتدا باید از یک پل سیمانی عبور کنید که رودخانه آبنیک را قطع می‌کند. پس از عبور از پل، مسیر خاکی و نسبتاً پهنی را دنبال کنید. رودخانه در این بخش در سمت راست شما قرار خواهد داشت.

3. عبور از رودخانه و شروع مسیر پاکوب

بعد از حدود نیم ساعت پیاده‌روی، مسیر جاده خاکی به پایان می‌رسد. در این نقطه، باید از رودخانه عبور کنید. در قسمت‌هایی از مسیر، ممکن است یک پل چوبی یا الوار قرار داشته باشد که محلی‌ها برای عبور از رودخانه ساخته‌اند. پس از عبور از رودخانه، مسیر پاکوب باریک‌تر می‌شود و شما را به سمت ارتفاعات و دشت جانستون هدایت می‌کند.

4. دشت جانستون

پس از حدود 1 تا 1.5 ساعت پیاده‌روی، به دشت جانستون می‌رسید. این دشت در ارتفاع حدود 2788 متری قرار دارد و به دلیل مناظر زیبا و وجود گوسفندسراها، مکانی مناسب برای استراحت و صرف صبحانه است. در این قسمت، می‌توانید از چشمه آب موجود در دشت برای تامین آب استفاده کنید.

5. ادامه مسیر به سمت غار آقا بیوک

پس از استراحت در دشت جانستون، مسیر خود را به سمت شرق ادامه دهید. در این قسمت، مسیر به طور محسوسی شیب‌دارتر می‌شود و با عبور از کنار غار آقا بیوک، شیب مسیر افزایش می‌یابد. غار آقا بیوک یکی از جاذبه‌های طبیعی این منطقه است که در ارتفاع 3000 متری قرار دارد.

6. عبور از گوسفندسرا و مسیر سنگلاخی

پس از عبور از غار، به گوسفندسرا در ارتفاع 2800 متری می‌رسید. مسیر از این قسمت به بعد کمی نامشخص‌تر شده و از میان سنگلاخ‌ها عبور می‌کند. در این بخش از مسیر، کوهنوردان باید مراقب سنگ‌های ریزشی و دست به سنگ‌های کوتاه باشند. در صورت وجود یخ یا برف، استفاده از طناب یا تجهیزات ایمنی اضافی توصیه می‌شود.

7. رسیدن به خط‌الرأس

پس از عبور از مسیر سنگلاخی و پشت سر گذاشتن شیب‌های تند، به خط‌الرأس جانستون در ارتفاع 3744 متری خواهید رسید. این بخش از مسیر دست به سنگ دارد و برای صعود به حمایت مربیان یا استفاده از طناب نیاز خواهید داشت. در این قسمت، باید به سمت راست حرکت کنید تا به قله اصلی جانستون برسید.

8. صعود به قله جانستون

پس از عبور از خط‌الرأس، به سمت قله اصلی جانستون با ارتفاع 3950 متر حرکت کنید. در بخش‌هایی از مسیر ممکن است نیاز به تراورس و عبور از صخره‌های کوتاه داشته باشید. در نهایت، پس از حدود 4 تا 5 ساعت صعود از روستای آبنیک، به قله جانستون خواهید رسید.

9. بازگشت به روستا

برای بازگشت از قله جانستون، می‌توانید از همان مسیر صعود استفاده کنید. مسیر فرود به دلیل وجود شیب‌های تند و سنگلاخ‌ها نیاز به دقت بیشتری دارد، به‌ویژه در بخش‌هایی که مسیر شن‌اسکی وجود دارد. پس از حدود 3 ساعت فرود، به روستای آبنیک خواهید رسید.

مسیر زمستانی جانستون

صعود به قله جانستون در فصل زمستان نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و آمادگی فنی بیشتری نسبت به فصول گرم است. مسیر زمستانی به دلیل شرایط جوی، برف سنگین و احتمال وقوع بهمن چالش‌برانگیزتر است و تنها به کوهنوردان حرفه‌ای و با تجربه توصیه می‌شود.

دسترسی به مسیر زمستانی

مسیر زمستانی صعود به قله جانستون از روستای آبنیک و از طریق یال شمال غربی دشت جانستون انجام می‌شود. این یال در خط آبریز دشت لالون و جانستون قرار دارد و به دلیل شیب مناسب و خطرات کمتر، در فصل زمستان برای صعود توصیه می‌شود.

مراحل صعود زمستانی

1. شروع از روستای آبنیک

مانند سایر فصول، صعود زمستانی نیز از روستای آبنیک آغاز می‌شود. پس از رسیدن به روستا و پارک خودروها، کوهنوردان باید در همان مسیر تابستانی به سمت دشت جانستون حرکت کنند. در این بخش، جاده خاکی و رودخانه‌هایی که در تابستان به راحتی عبور می‌شدند، در زمستان ممکن است با یخ‌زدگی و برف پوشیده شده باشند.

2. عبور از دشت جانستون

پس از عبور از مسیرهای ابتدایی، شما به دشت جانستون خواهید رسید. این دشت در زمستان پوشیده از برف است و صعود در این بخش نیاز به استفاده از کرامپون‌ها (یخ‌شکن) و باتوم‌های کوهنوردی دارد. به دلیل برف سنگین، مسیر پاکوب تابستانی به‌طور کامل پوشیده شده و باید با استفاده از نقشه یا GPS مسیر درست را پیدا کنید.

3. یال شمال غربی

در مسیر زمستانی، به جای عبور از غار آقا بیوک که در مسیر جنوبی قرار دارد، مسیر صعود شما از یال شمال غربی دشت جانستون آغاز می‌شود. این یال به دلیل شیب مناسب و کاهش خطرات بهمن در مقایسه با سایر یال‌ها، در زمستان بهترین گزینه برای صعود است. شیب این یال در بعضی قسمت‌ها نسبتاً تند است، بنابراین استفاده از تجهیزات فنی مانند کلنگ و طناب برای حمایت از کوهنوردان الزامی است.

4. رسیدن به خط‌الرأس

پس از صعود از یال شمال غربی، به خط‌الرأس جانستون می‌رسید. در اینجا باید به سمت قله حرکت کنید. برف سنگین و بادهای سرد معمولاً در این قسمت از مسیر وجود دارد و ممکن است شرایط جوی به سرعت تغییر کند. بنابراین، دقت در مدیریت زمان و هماهنگی با سایر اعضای تیم اهمیت بالایی دارد.

5. صعود نهایی به قله

پس از رسیدن به خط‌الرأس، صعود نهایی به سمت قله ادامه می‌یابد. این بخش از مسیر ممکن است نیاز به دست به سنگ و استفاده از طناب در قسمت‌های سخت‌تر داشته باشد. در نهایت، پس از عبور از خط‌الرأس، به قله جانستون با ارتفاع 3950 متر خواهید رسید.

سایر اطلاعات:

• ارتفاع مبدا: 2400 متر
• مسافت پیمایش تا قله و برگشت حدود 15 کیلومتر
• آب آشامیدنی: روستا، ابتدای دشت جانستون، انتهای دشت، گوسفندسرای بالای غار
• آنتن دهی موبایل: در برخی قسمت ها
• نزدیک ترین امداد: فشم
• محل های مناسب شبمانی: ابتدای دشت جانستون، انتهای دشت، گوسفندسرای بالای غار، گوسفندسرای واقع در غرب قله فرعی
• جاذبه طبیعی منطقه: دشت جانستون
• قله های مجاور: خرسنگ، ورزاب، برج
• چالش های مسیر: دست به سنگ، مسافت نسبتا طولانی

تجهیزات مورد نیاز برای صعود به جانستون

در فصل تابستان دمای این قله به طور تقریبی 3 تا 5 درجه از توچال خنک تر است با این حال لازم است تجهیزات اولیه مانند کاپشن کوهنوردی ضدآب و سبک، کیت کمک های اولیه، هدلایت و سایر موارد را به همراه داشته باشید. صعود زمستانی این کوه به مواردی مانند لایه بندی کامل پوشاک، کفش کوهنوردی سنگین و آمادگی بالا نیاز دارد.

در اینجا جدول نکات کلی درباره قله جانستون ارائه شده است:

عنوان	جزئیات
ارتفاع	3950 متر
موقعیت جغرافیایی	شمال شرق تهران، روستای آبنیک
مسافت رفت و برگشت	14 کیلومتر
مدت زمان صعود	4 تا 5 ساعت
مدت زمان فرود	3 تا 4 ساعت
فصل مناسب صعود	بهار و تابستان
مسیرهای صعود	مسیر جنوبی، مسیر شرقی، مسیر غربی
مخاطرات احتمالی	بهمن، یخبندان، ریزش سنگ

این جدول اطلاعات کلیدی و مفید برای صعود به قله جانستون را شامل می‌شود.