راهنمای نحوه بستن کفش کوهنوردی: 3 ترفند کاربردی

بستن صحیح بند کفش کوهنوردی یکی از جزئیات کوچک اما بسیار مهمی است که می‌تواند تجربه کوهنوردی شما را به طور چشمگیری تغییر دهد. بسیاری از کوهنوردان حتی با داشتن کفش‌های با کیفیت، به دلیل بستن نادرست بندها با مشکلاتی مانند لغزش پا، تاول و حتی آسیب‌های جدی مواجه می‌شوند. در این مقاله، به چند روش کلیدی برای بستن بند کفش‌های کوهنوردی می‌پردازیم که با استفاده از آن‌ها می‌توانید راحتی و ایمنی بیشتری در مسیرهای دشوار به دست آورید.

چرا بستن صحیح بند کفش کوهنوردی مهم است؟

بستن صحیح بند کفش نقش مهمی در پایداری پاها و کنترل فشار در هنگام کوهنوردی دارد. این کار به شما کمک می‌کند که پاشنه پا به درستی در جای خود باقی بماند و از حرکت و لغزش جلوگیری شود. همچنین، بندها می‌توانند فشار را به طور مناسب بر روی قسمت‌های مختلف پا توزیع کنند و از بروز ناراحتی در طول مسیرهای طولانی جلوگیری کنند. علاوه بر این، بستن درست بندها به کوهنوردان کمک می‌کند که از خستگی زودهنگام جلوگیری کرده و کارایی بیشتری داشته باشند.

۱. اصول کلی بستن بند کفش

قبل از اینکه به جزئیات روش‌های مختلف بستن بند کفش بپردازیم، لازم است که به چند نکته مهم توجه داشته باشیم:

• طول بند مناسب: بند کفش‌ها باید به اندازه کافی بلند باشد تا بتواند از تمامی سوراخ‌ها عبور کند و در انتها فضای کافی برای بستن گره باقی بگذارد.
• استفاده از بندهای مناسب: بندهای نایلونی یا پلی‌استری معمولاً بهترین گزینه برای کفش‌های کوهنوردی هستند. این بندها مقاومت بالایی دارند و کمتر احتمال باز شدن ناخواسته دارند.
• تنظیم فشار مناسب: بندهای کفش باید به گونه‌ای بسته شوند که فشار به طور متعادل روی تمام پا توزیع شود. بندهای بسیار محکم می‌توانند جریان خون را محدود کنند، در حالی که بندهای شل می‌توانند باعث لغزش پا و ایجاد تاول شوند.

۲. روش‌های مختلف بستن بند کفش

الف) گره جراحی (یا گره بخیه)

این گره یکی از پرکاربردترین و موثرترین روش‌ها برای بستن بند کفش‌های کوهنوردی است. گره جراحی با جلوگیری از لیز خوردن پاشنه پا، از ایجاد تاول و ناراحتی جلوگیری می‌کند. برای بستن این گره:

1. بند کفش را به طور معمول از تمام حلقه‌های پایین تا نزدیک مچ پا عبور دهید.
2. در بالاترین حلقه‌ها، بند را دو بار به دور هم بچرخانید تا یک گره محکم ایجاد شود.
3. گره را محکم بکشید و بستن بند را به روش معمول ادامه دهید.

این روش باعث می‌شود که بند در جای خود محکم باقی بماند و از شل شدن ناخواسته جلوگیری کند. گره جراحی مخصوصاً در مسیرهای شیب‌دار که نیاز به ثبات بیشتر دارید، بسیار مناسب است.

ب) گره پنجره‌ای

یکی از مشکلاتی که بسیاری از کوهنوردان با آن مواجه هستند، ایجاد نقاط فشار بر روی قسمت بالایی پا است. گره پنجره‌ای برای کاهش این نقاط فشار بسیار مفید است. در این روش:

1. بندها را تا جایی که فشار احساس می‌شود باز کنید.
2. بدون متقاطع کردن بندها، آن‌ها را به صورت مستقیم از سوراخ‌های بالاتر عبور دهید.
3. بستن بند را به روش معمول ادامه دهید.

این روش به کاهش فشار در قسمت میانی پا کمک کرده و از ناراحتی‌های ناشی از فشار جلوگیری می‌کند.

حماسه ۲۰۲۵؛ نخستین صعود ژانو شرقی پس از سه دهه انتظار

کانچا شرپا؛ آخرین عضو نخستین صعود اورست در 92 سالگی درگذشت

ج) حالت پنجه آزاد

این روش برای افرادی که پای پهن دارند یا از مشکلاتی مانند بنیون رنج می‌برند، مناسب است. در حالت پنجه آزاد، بندها به گونه‌ای بسته می‌شوند که فشار از روی پنجه پا برداشته شود:

1. بند کفش را کاملاً باز کنید.
2. از اولین حلقه‌های بستن بند صرف نظر کنید و بند را از دومین حلقه شروع به بستن کنید.
3. بندها را به صورت معمول ادامه دهید.

این روش کمک می‌کند که فضای بیشتری برای انگشتان پا فراهم شود و از ایجاد فشار و ناراحتی در این قسمت جلوگیری شود.

۳. تنظیم فشار در نقاط مختلف پا

یکی از نکات مهم در بستن بند کفش کوهنوردی، تنظیم درست فشار در نقاط مختلف کفش است. برای اینکه کفش به بهترین شکل از پاها حمایت کند، باید فشار بندها به درستی توزیع شود:

• قسمت جلوی پا: باید فضای کافی برای حرکت انگشتان وجود داشته باشد.
• قسمت میانی پا: این قسمت باید محکم باشد تا از قوس پا حمایت کند.
• قسمت مچ پا: در این قسمت بهتر است بندها کمی شل‌تر بسته شوند تا مچ پا آزادانه حرکت کند و فشار زیادی به آن وارد نشود.

۴. روش بستن بند در مسیرهای شیب‌دار

در مسیرهای شیب‌دار، به ویژه هنگام صعود یا فرود، اهمیت بستن بند کفش بیشتر می‌شود. در این شرایط، نیاز به پایداری و کنترل بیشتر است. روش گره قفل پاشنه (Heel Lock) برای این نوع مسیرها بسیار مناسب است:

• بند را تا بالای کفش بکشید.
• سپس بند را به شکلی بپیچید که در قسمت مچ پا یک گره محکم ایجاد کند و از حرکت پاشنه جلوگیری کند.

این روش کمک می‌کند که در مسیرهای شیب‌دار پاشنه پا در جای خود محکم بماند و از لغزش جلوگیری شود.

۵. اهمیت بستن بند در شرایط مختلف

هر روش بستن بند کفش می‌تواند تأثیرات مختلفی بر عملکرد شما در مسیرهای کوهنوردی داشته باشد. به عنوان مثال، در مسیرهای برفی بهتر است بندها محکم‌تر بسته شوند تا از ورود برف به داخل کفش جلوگیری شود. در مسیرهای گرم و کویری بهتر است بندها کمی شل‌تر بسته شوند تا جریان هوا بهتر در داخل کفش حرکت کند.

۶. مراقبت از بند کفش

بند کفش‌ها نیز مانند سایر اجزای کفش نیاز به مراقبت دارند. استفاده مداوم از بندهای فرسوده ممکن است باعث کاهش کارایی کفش شود. بنابراین، در صورت مشاهده هر گونه خرابی یا فرسودگی در بندها، آن‌ها را با بندهای نو جایگزین کنید.

۷. نکات ایمنی در بستن بند کفش

• بندها را همیشه قبل از حرکت بررسی کنید. مطمئن شوید که بندها به درستی بسته شده‌اند و هیچ‌گونه شلی یا بازشدنی وجود ندارد.
• از گره‌های ایمن استفاده کنید. همیشه از گره‌هایی مانند گره جراحی یا گره مربع استفاده کنید تا از باز شدن ناگهانی بندها در طول مسیر جلوگیری شود.
• در برنامه های کوهنوردی طولانی یک یا دو عدد بند کفش یدکی با خود ببرید. بند کفش ها سبک هستند و جایی نمی گیرند اما از آنها می توان برای کارهای زیادی استفاده کرد.

نتیجه‌گیری

بستن صحیح بند کفش کوهنوردی یکی از مهارت‌هایی است که هر کوهنورد باید به آن مسلط باشد. انتخاب روش مناسب بستن بند و تنظیم درست فشار بر روی پاها می‌تواند به شما کمک کند تا با راحتی و ایمنی بیشتری در مسیرهای کوهنوردی حرکت کنید. همچنین، استفاده از بندهای با کیفیت و تعویض به موقع آن‌ها نیز در بهبود عملکرد کفش‌ها تأثیرگذار است. با رعایت این نکات ساده اما مؤثر، می‌توانید از تجربه‌های کوهنوردی خود بیشتر لذت ببرید و با اطمینان بیشتری به قله‌ها صعود کنید.