ناندرلون یکی از استروئیدهای آنابولیک است که برای اهداف پزشکی و ورزشی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترکیب به دلایل مختلفی از جمله افزایش عضله، افزایش عملکرد ورزشی و حتی درمان برخی بیماری‌ها تجویز می‌شود. اما تا چه اندازه ناندرلون برای آقایان ممکن است عوارض داشته باشد؟ در این متن به بررسی عوارض ناندرلون برای آقایان می‌پردازیم. برای اطلاعات کاملتر و مشورت پزشکی دقیق‌تر، همواره به پزشک متخصص مراجعه کنید.

معرفی ناندرلون

تعریف و عملکرد ناندرلون: ناندرلون یک استروئید آنابولیک است که به عنوان یک ترکیب مشتق از تستوسترون معرفی می‌شود. این ترکیب برای افزایش عضلات بدن، افزایش عملکرد ورزشی، و درمان برخی اختلالات پزشکی مانند کم‌آوایی تستوسترون مصرف می‌شود.

استفاده و مصرف ناندرلون: ناندرلون معمولاً به صورت تزریقی توسط پزشک تجویز می‌شود. در ورزش، این ترکیب برای افزایش حجم عضلات و بهبود عملکرد ورزشی استفاده می‌شود. مصرف آن در ورزش‌های مختلف از جمله بدن‌سازی، آمادگی جسمانی و ورزش‌های قدرتی رواج دارد.

در ادامه این مقاله ۲۰ عارضه مهم ناندرلون برای آقایان را با استناد به مطالعات علمی بررسی می‌کنیم.

۱. سرکوب تولید طبیعی تستوسترون

تحقیقات نشان می‌دهد که تزریق ناندرلون با مکانیسم فیدبک منفی باعث کاهش ترشح هورمون‌های LH و FSH از هیپوفیز می‌شود. در نتیجه، بیضه‌ها توانایی تولید تستوسترون طبیعی را از دست می‌دهند. این موضوع می‌تواند به کاهش دائمی سطح تستوسترون منجر شود.

۲. کوچک شدن بیضه‌ها (Atrophy Testicular)

کاهش تحریک هورمونی بیضه‌ها در اثر مصرف طولانی‌مدت ناندرلون، باعث کوچک شدن بیضه‌ها می‌شود. مطالعه‌ای در European Journal of Endocrinology گزارش کرده که مصرف‌کنندگان استروئیدهای آنابولیک به‌طور میانگین کاهش ۲۰ تا ۳۰ درصدی در حجم بیضه داشته‌اند.

۳. ناباروری (Infertility)

کاهش اسپرماتوژنز (تولید اسپرم) یکی از اثرات مهم ناندرلون است. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که حتی پس از قطع مصرف، باروری ممکن است برای مدت طولانی یا حتی به‌طور دائمی کاهش یابد.

کف لگن و دویدن؛ همه‌چیز درباره یک دردسر پنهان

ورزش در پاییز؛ راهنمای کامل برای افراد مبتدی تا حرفه‌ای

۴. ژنیکوماستی (بزرگ شدن سینه در مردان)

به دلیل تبدیل بخشی از ناندرلون به استروژن، احتمال رشد غیرطبیعی بافت سینه وجود دارد. این وضعیت نه تنها ظاهر فیزیکی فرد را تغییر می‌دهد، بلکه می‌تواند نیاز به جراحی داشته باشد.

۵. اختلال در نعوظ و کاهش میل جنسی

بر خلاف تصور اولیه ورزشکاران، مصرف طولانی‌مدت ناندرلون می‌تواند میل جنسی را کاهش دهد. تحقیقی در Journal of Sexual Medicine نشان داد که مردانی که استروئیدهای آنابولیک مصرف می‌کنند، بیشتر دچار اختلال در عملکرد جنسی هستند.

۶. مشکلات قلبی‌–عروقی

مصرف ناندرلون با افزایش LDL (کلسترول بد) و کاهش HDL (کلسترول خوب) همراه است. این تغییرات خطر آترواسکلروز، حمله قلبی و سکته را بالا می‌برند. یک مقاله در Circulation نشان می‌دهد که استروئیدهای آنابولیک تا ۲۵٪ ریسک حوادث قلبی را افزایش می‌دهند.

۷. آسیب به کبد

اگرچه ناندرلون نسبت به برخی استروئیدهای خوراکی آسیب کمتری به کبد دارد، اما تزریق مداوم آن هم می‌تواند باعث هپاتوتوکسیسیتی (سمیت کبدی) شود. علائمی مانند زردی، افزایش آنزیم‌های کبدی و در موارد شدید، تومورهای کبدی گزارش شده است.

۸. افزایش فشار خون

افزایش حجم خون و تغییر در متابولیسم سدیم و آب باعث بالا رفتن فشار خون می‌شود. فشار خون مزمن یکی از عوامل مهم بیماری‌های قلبی و کلیوی است.

۹. تغییرات روانی و پرخاشگری (“Roid Rage”)

یکی از عوارض شناخته‌شده ناندرلون تغییرات خلقی شدید است. تحقیقات در Psychiatry Research نشان داده‌اند که مصرف‌کنندگان استروئید نسبت به جمعیت عادی ۳ برابر بیشتر دچار پرخاشگری و اختلالات خلقی می‌شوند.

۱۰. افسردگی پس از قطع مصرف

زمانی که مصرف ناندرلون قطع می‌شود، سطح تستوسترون بدن برای مدت طولانی پایین می‌ماند. این موضوع باعث افسردگی، بی‌انگیزگی و اضطراب در بسیاری از افراد می‌شود.

۱۱. آکنه و مشکلات پوستی

تحریک بیش از حد غدد سباسه منجر به آکنه شدید می‌شود. در برخی افراد حتی آکنه کیستیک و جای زخم دائمی ایجاد می‌گردد.

۱۲. ریزش مو (الگوی مردانه)

مصرف ناندرلون می‌تواند ژن ریزش موی آندروژنیک را فعال کند. مطالعات نشان می‌دهند که استروئیدها فرآیند مینیاتوریزه شدن فولیکول‌های مو را تسریع می‌کنند.

۱۳. بزرگ شدن پروستات

مصرف استروئیدها با افزایش سطح DHT (دی‌هیدروتستوسترون) می‌تواند باعث هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات شود. این وضعیت منجر به تکرر ادرار، احتباس ادرار و مشکلات جنسی می‌شود.

۱۴. افزایش ریسک سرطان پروستات

برخی مطالعات (مثل مقاله‌ای در Cancer Epidemiology) اشاره کرده‌اند که افزایش هورمون‌های آندروژنی مصنوعی می‌تواند زمینه‌ساز رشد سلول‌های سرطانی پروستات شود، به‌خصوص در افراد دارای زمینه ژنتیکی.

۱۵. مشکلات کلیوی

ناندرلون می‌تواند با افزایش فشار خون و بار کاری کلیه‌ها، خطر نارسایی کلیه را بالا ببرد. مواردی از گلومرولواسکلروز کانونی در مصرف‌کنندگان استروئید گزارش شده است.

۱۶. تغییر در شکل چهره و فیزیک

حفظ آب و نمک در بدن باعث پف‌کردگی صورت و تغییرات غیرطبیعی در ظاهر می‌شود. این حالت در بین بدنسازان به “Moon Face” معروف است.

۱۷. افزایش هموگلوبین و غلظت خون

ناندرلون تولید اریتروپوئیتین را افزایش می‌دهد و باعث بالا رفتن تعداد گلبول‌های قرمز می‌شود. این موضوع می‌تواند منجر به لخته خون، ترومبوز و سکته مغزی گردد.

۱۸. اختلال در خواب

تغییرات هورمونی و تحریک سیستم عصبی مرکزی باعث بی‌خوابی و اختلال در ریتم خواب می‌شود. بسیاری از مصرف‌کنندگان از بی‌قراری و کابوس شبانه شکایت دارند.

۱۹. ناهنجاری در کبد چرب و متابولیسم

مصرف استروئیدها متابولیسم لیپیدها را مختل کرده و احتمال ابتلا به کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) را بالا می‌برد.

۲۰. مرگ زودرس

ترکیب تمام عوارض فوق (قلبی، کبدی، کلیوی و روانی) در نهایت می‌تواند طول عمر مصرف‌کنندگان ناندرلون را کاهش دهد. مطالعه‌ای در دانمارک روی ورزشکاران استروئید مصرف‌کننده نشان داد که نرخ مرگ‌ومیر آن‌ها ۳ برابر بیشتر از جمعیت عادی است.

در ادامه چند سند علمی در موارد تحقیق مختلف ذکر شده است:

عوارض هورمونی و باروری

یکی از مخرب‌ترین اثرات ناندرلون، اختلال در محور هیپوتالاموس–هیپوفیز–گناد است. وقتی تستوسترون خارجی وارد بدن می‌شود، مغز سیگنال تولید هورمون را متوقف می‌کند. نتیجه آن کاهش LH و FSH است.

📌 تحقیقات:
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۷ در Endocrine Reviews نشان داد که حتی پس از ۱۲ ماه قطع مصرف استروئید، سطح تستوسترون بسیاری از مردان هنوز پایین‌تر از حد نرمال باقی می‌ماند. این موضوع یعنی مصرف ناندرلون می‌تواند اثرات طولانی‌مدت و گاهی برگشت‌ناپذیر روی باروری مردان داشته باشد.

اثرات قلبی–عروقی

یکی از نگرانی‌های بزرگ پزشکان، ارتباط ناندرلون با بیماری‌های قلبی است. دلیل آن هم تغییر در پروفایل لیپیدی و افزایش غلظت خون است.

📌 تحقیقات:
در مطالعه‌ای در JAMA Cardiology مشخص شد که ورزشکاران مصرف‌کننده استروئید ۲ برابر بیشتر دچار کاردیومیوپاتی (ضعف عضله قلب) می‌شوند. همچنین MRI قلب این افراد نشان داد که ضخامت دیواره بطن چپ افزایش یافته که نشانه بار اضافه روی قلب است.

مشکلات روانی و رفتاری

مصرف ناندرلون تنها روی بدن اثر نمی‌گذارد؛ ذهن هم به شدت آسیب می‌بیند. پرخاشگری، اضطراب، افسردگی و حتی افکار خودکشی در مصرف‌کنندگان گزارش شده است.

📌 تحقیقات:
یک پژوهش در The American Journal of Psychiatry (۲۰۱۹) نشان داد که احتمال بروز افسردگی شدید در مردانی که استروئید مصرف می‌کنند، ۴ برابر بیشتر از جمعیت عمومی است. این اختلالات حتی پس از قطع مصرف هم ادامه داشت.

سرطان و مشکلات پروستات

مصرف طولانی‌مدت ناندرلون باعث افزایش سطح DHT و استروژن می‌شود. این تغییرات می‌توانند رشد غیرطبیعی سلول‌های پروستات را تحریک کنند.

📌 تحقیقات:
یک متاآنالیز در Cancer Causes & Control (۲۰۲۰) نشان داد که استفاده طولانی از استروئیدهای آنابولیک با افزایش ریسک سرطان پروستات همبستگی دارد، هرچند عوامل ژنتیکی و محیطی نیز مؤثرند.

مقایسه با استروئیدهای دیگر

اگرچه ناندرلون نسبت به استروئیدهایی مثل متاندرستنون (دیانابول) یا استانووزولول از نظر سمیت کبدی کمتر خطرناک است، اما اثرات مخرب هورمونی و قلبی آن قوی‌تر گزارش شده است. به همین دلیل در لیست WADA (آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ) جزء داروهای کاملاً ممنوعه است.

راهکارهای جایگزین ایمن‌تر

اگر هدف یک ورزشکار افزایش قدرت و عضله است، روش‌های علمی و بدون عارضه وجود دارند که می‌توانند جایگزین ناندرلون شوند:

۱. مکمل‌های طبیعی و قانونی

• کراتین مونوهیدرات: به‌عنوان یکی از پرتحقیق‌ترین مکمل‌ها شناخته می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که مصرف کراتین می‌تواند قدرت و حجم عضلانی را بدون عارضه جدی افزایش دهد.
• بتاآلانین: با افزایش کارنوزین عضلات، توانایی تحمل تمرین‌های شدید را بالا می‌برد.
• پروتئین وی (Whey Protein): تأمین اسیدهای آمینه ضروری برای سنتز عضله.

۲. بهینه‌سازی تغذیه

رژیم غذایی سرشار از پروتئین (۱.۶ تا ۲ گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) در کنار کربوهیدرات کافی برای انرژی و چربی‌های سالم (امگا۳ و امگا۶) بهترین محیط آنابولیک طبیعی را فراهم می‌کند.

۳. تمرینات علمی و هدفمند

• تمرین پیش‌رونده (Progressive Overload) پایه اصلی رشد عضله است.
• ترکیب تمرینات قدرتی (Powerlifting) و هیپرتروفی (Bodybuilding) باعث بهینه‌سازی همزمان قدرت و حجم می‌شود.
• خواب کافی (۷ تا ۹ ساعت) برای ترشح طبیعی هورمون رشد و تستوسترون حیاتی است.

۴. داروهای پزشکی جایگزین (تحت نظر پزشک)

در برخی شرایط پزشکی واقعی (مثلاً کاهش شدید تستوسترون یا بیماری‌های خاص)، پزشک ممکن است تستوسترون تراپی (TRT) را تجویز کند. این روش، برخلاف ناندرلون، دوز کنترل‌شده دارد و تحت نظارت پزشکی انجام می‌شود.

جمع‌بندی

ناندرلون دارویی است که در دنیای پزشکی جایگاه خاصی برای درمان برخی بیماری‌ها دارد، اما استفاده ورزشی و غیرقانونی آن برای آقایان می‌تواند به بهای سلامت قلب، کبد، کلیه، هورمون‌ها و حتی روان تمام شود.

بر اساس تحقیقات علمی معتبر، مصرف این دارو با:

• ناباروری
• کوچک شدن بیضه‌ها
• ژنیکوماستی
• افسردگی و پرخاشگری
• بیماری‌های قلبی و کبدی
• ریزش مو و آکنه شدید
• افزایش ریسک سرطان پروستات
  ارتباط مستقیم دارد.

در مقابل، راهکارهای ایمن‌تری مانند تغذیه علمی، تمرین اصولی، مکمل‌های قانونی و سبک زندگی سالم وجود دارند که می‌توانند همان اهداف ورزشی را بدون آسیب جدی به دست دهند.