کیم چانگ هو؛ اسطوره‌ی آرام و خارق العاده بر بلندای هیمالیا

در دنیای کوهنوردی که نام‌هایی چون رینهولد مسنر و یرزی کوکوشکا با صعودهای بی‌اکسیژن و سبک آلپی در ذهن‌ها ماندگار شده‌اند، یک نام آسیایی نیز درخشان و بی‌صدا خود را به صف این بزرگان رساند: کیم چانگ هو، کوهنورد متفکر و جست‌وجوگر اهل کره جنوبی که بدون استفاده از اکسیژن مکمل، تمام ۱۴ قله‌ی ۸۰۰۰ متری جهان را در زمان رکوردشکنی صعود کرد و در این مسیر، فلسفه‌ای نو درباره کوهنوردی را بنا نهاد.

تولدی در سایه تاریخ

کیم چانگ هو متولد ۱۳ ژوئیه ۱۹۶۹ بود، هرچند منابع مختلف تاریخ تولد او را ۱۵ سپتامبر ذکر کرده‌اند؛ اشتباهی ناشی از تفاوت در محاسبه سن در فرهنگ کره‌ای. او در سئول به دنیا آمد و در سال ۱۹۸۸ وارد دانشگاه سئول شد تا تجارت بین‌الملل بخواند. اما نقطه عطف زندگی‌اش نه در کلاس درس، بلکه در باشگاه آلپاین دانشگاه رقم خورد؛ جایی که او برای نخستین بار طعم ارتفاع و ماجراجویی را چشید.

کیم بعدها گفت که مطالعه تاریخ و فرهنگ برایش همان‌قدر اهمیت داشته که صعود به قله‌ها. او در سال ۲۰۱۳، سرانجام مدرک مدیریت بازرگانی خود را گرفت؛ اما بیشتر از آن، تجربیات میدانی و سفرهایش در کوهستان‌ها، شخصیت او را شکل داده بود.

قدم در مسیر خطر

در دهه ۹۰ میلادی، کیم چانگ هو در حال تجربه مسیرهای سنگ‌نوردی درجه ۵.۱۲ بود. در همین سال‌ها، نخستین سفرهایش به قراقروم و تلاش برای صعود به قلل ۶۰۰۰ و ۷۰۰۰ متری آغاز شد. در سال ۱۹۹۳، او تلاش کرد به قله ۶۲۸۶ متری ترانگو برسد. سه سال بعد، در ۱۹۹۶، به گاشربروم IV صعود کرد و تا ارتفاع ۷۴۵۰ متری بالا رفت؛ جایی که با یک دیواره سنگی بدون حمایت مواجه شد و به هم‌طناب خود گفت: «اگر افتادم، طناب را رها کن.»

ماجراجویی‌هایش گاه مرز بین جسارت و بی‌پروایی را محو می‌کرد، اما پشت هر حرکت او، درک عمیقی از فرهنگ کوهنوردی نهفته بود.

«من کوه را برای فتحش انتخاب نمی‌کنم، بلکه برای فهمیدنش. هر قله‌ای بخشی از تاریخ، فرهنگ و روح انسان‌هاست.»
– کیم چانگ هو، ۲۰۱۶

پاکستان: کشف ناشناخته‌ها

میان سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۴، کیم چانگ هو به جای صعود، به کاوش در شمال پاکستان پرداخت. او به تنهایی به رشته‌کوه‌های قراقروم، هندوکش و پامیر رفت، اما هدفش نه فتح قله‌ها، بلکه کشف مسیرها و تعامل با جوامع محلی بود. یادداشت‌های میدانی او شامل عکس‌ها، شرح مسیرها، و اطلاعات ارزشمندی از صدها قله‌ی دست‌نخورده است که همچنان برای کوهنوردان مدرن منبعی مهم محسوب می‌شود.

کیم در این سفرها با دامداران و کشاورزان محلی ارتباط برقرار کرد، زبان آن‌ها را آموخت و فرهنگ‌شان را درک کرد. او در انتخاب مسیرهای صعود، به تقدس برخی قله‌ها نزد بومیان احترام می‌گذاشت؛ دیدگاهی که بعدها در فلسفه صعودهایش نقشی کلیدی ایفا کرد.

صعود ناب چینی‌ها به سی‌گونیانگ؛ 6 روز در جهنم یخ و سنگ

حماسه ۲۰۲۵؛ نخستین صعود ژانو شرقی پس از سه دهه انتظار

نخستین صعودهای ۶۰۰۰ متری

در سال ۲۰۰۳، در سن ۳۳ سالگی، کیم مجموعه‌ای از صعودهای انفرادی به چهار قله‌ی ۶۰۰۰ متری را ثبت کرد. این قله‌ها در مناطق هندو راج، پامیر کوچک و ماسر بروم قرار داشتند. نخستین صعود او به قله ۶۱۰۵ متری هایز کور از مسیر دشوار جنوب‌شرقی و یخچال‌های پیچیده انجام شد. سپس به ترتیب، قله ۶۲۲۵ متری دهلی سانگ-ی-سر، قله ۶۱۸۹ متری آتار کور، و قله ۶۲۰۰ متری باکما براک را صعود کرد.

در هر چهار صعود، کیم بدون حمایت و به‌صورت انفرادی مسیرهای بکر و دشواری را فتح کرد؛ کاری که نشان از جسارت، مهارت فنی و تسلط روانی بالا داشت.

اوج‌گیری در ارتفاع ۷۰۰۰ متر

سال ۲۰۰۸، کیم صعودی مهم به قله‌ی باتورا II (۷۷۶۲ متر) داشت. هرچند استفاده تیمش از طناب‌های ثابت مورد انتقاد قرار گرفت، اما همین تجربه باعث شد او به سمت سبک‌های سبک‌بارتر گرایش پیدا کند. در سال ۲۰۱۲، با همراهی آن چی-یونگ، نخستین صعود به قله‌ی ۷۰۹۲ متری هیِمجونگ در نپال را انجام داد؛ مسیری نو از جبهه جنوب‌غربی که جایزه پیوله دور آسیا را برایشان به ارمغان آورد.

در سال ۲۰۱۶، کیم و دو هم‌طناب دیگر، مسیر آلپی جدیدی به طول ۳۸۰۰ متر روی جبهه جنوبی گانگا پورنا (۷۴۵۵ متر) گشودند؛ صعودی که تحسین هیئت داوران پیوله دور را به دنبال داشت. آن‌ها همچنین تلاش کردند به قله‌ی دست‌نخورده گانگا پورنا غربی برسند و تا خط‌الرأس قله پیش رفتند.

یک سال بعد، در ۲۰۱۷، کیم رهبری تیمی آموزشی در ایالت هیماچال پرادش هند را به‌عهده گرفت تا نسل جدید کوهنوردان کره‌ای را تربیت کند. آن‌ها موفق شدند صعود دوم قله ۶۴۴۶ متری دارامسورا و صعود به قله ۶۴۵۱ متری پاپسورا از مسیر مستقیم جنوبی را انجام دهند.

رکوردی در ارتفاع: صعود ۱۴ قله ۸۰۰۰ متری بدون اکسیژن

کیم چانگ هو از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۳، تمام ۱۴ قله‌ی ۸۰۰۰ متری جهان را بدون استفاده از اکسیژن مصنوعی صعود کرد. این صعودها در مجموع طی ۷ سال، ۱۰ ماه و ۶ روز انجام شدند و رکورد یرزی کوکوشکا، اسطوره لهستانی کوهنوردی، را به مدت یک ماه شکستند.

او هیچ‌گاه هدفش را “رکوردشکنی” نمی‌دانست. انگیزه‌اش از صعود، تعهد به سبک آلپی و اصالت در کوهنوردی بود. او صعودهایش را سبک، بدون شرپا و با کمترین پشتیبانی انجام داد و تمرکز خود را بر روی ارتباط عمیق با کوه، تاریخچه مسیر و احترام به طبیعت گذاشت.

کیم سه قله‌ی ۸۰۰۰ متری را دوبار صعود کرد: نانگاپاربات، گاشربروم I و گاشربروم II. در میان تمام صعودهایش، دو تلاش خاص جایگاه ویژه‌ای دارند: تراورس جنوب به شمال نانگاپاربات در ۲۰۰۵، و صعود افسانه‌ای “از دریا تا قله” به اورست در ۲۰۱۳.

نانگاپاربات ۲۰۰۵؛ نبردی ۶۸ ساعته با مرگ

نانگاپاربات، دیواره عظیم روپال، یکی از بزرگ‌ترین دیواره‌های دنیا محسوب می‌شود و صعود آن آزمونی برای جسارت و پایداری است. کیم چانگ هو در سال ۲۰۰۵ در قالب تیمی از کوهنوردان کره‌ای وارد این دیواره شد. آن‌ها پس از ۱۰۹ روز تلاش و ایجاد کمپ‌های متعدد، در نهایت به کمپ ۴ در ارتفاع ۷۱۲۵ متر رسیدند.

در تاریخ ۱۳ ژوئیه، درست در روز تولدش، کیم و همراهش لی هیون-جو صعود نهایی را آغاز کردند. پس از ۲۴ ساعت تلاش مداوم و عبور از مسیرهای سنگی و یخی، به قله رسیدند.

اما بازگشت‌شان، نقطه عطفی در زندگی کیم شد. در مسیر فرود از جبهه دیامیر و از مسیر کینشوفر، بدون طناب برای صرفه‌جویی در زمان پایین آمدند. در میانه راه، یک بهمن بادزا آن‌ها را در خود گرفت. لی زیر برف دفن شد و کیم ۵۰ متر پرت شد و چراغ پیشانی‌اش را از دست داد.

با وجود خراش‌های شدید و خستگی مفرط، هر دو زنده ماندند. ۶۸ ساعت طول کشید تا از کمپ ۴ به کمپ اصلی جبهه دیامیر برسند. لی، به طرز شگفت‌انگیزی، نسبتاً سرحال به نظر می‌رسید.

این صعود، نگاه کیم به کوهنوردی را تغییر داد. او بعدها گفت که متوجه شده فتح قله، بدون بازگشت سالم تیم، ارزشی ندارد.

اورست ۲۰۱۳؛ از دریا تا آسمان

کیم چانگ هو در صعود آخر خود به اورست، تصمیم گرفت این صعود را خاص و متفاوت انجام دهد. او سفر خود را از سطح دریا، در جزیره ساگار هند، آغاز کرد. ابتدا ۱۵۶ کیلومتر با کایاک روی رود گنگ پارو زد، سپس ۸۹۳ کیلومتر با دوچرخه تا توملینگتار در نپال رکاب زد و در نهایت ۱۶۲ کیلومتر را تا بیس‌کمپ اورست پیاده‌روی کرد.

در تاریخ ۲۰ مارس ۲۰۱۳، سفر او آغاز شد. در طول مسیر از فرهنگ‌ها، جغرافیا و مردم مناطق عبور کرد و روح ماجراجویانه خود را با فلسفه پیاده‌روی و کشف پیوند زد. این رویکرد الهام‌گرفته از کوهنوردانی چون تیم مک‌کارتنی-اسنیپ و گوران کروپ بود، اما با رنگ و بویی منحصر به فرد.

«می‌خواستم صعود اورست فقط صعود نباشد، بلکه سفری باشد برای دیدن زمین، مردم، رودخانه‌ها و کوه‌ها. از دریا تا آسمان، بدون موتور، فقط با تنم.»
– کیم چانگ هو، ۲۰۱۳

در نهایت، در تاریخ ۲۰ می، کیم قله اورست را بدون اکسیژن فتح کرد. اما غم از دست دادن هم‌طنابش، سئو سونگ-هو، که در مسیر بازگشت جان باخت، سایه‌ای تلخ بر این دستاورد انداخت.

فلسفه‌ای انسانی در دل صخره‌ها

کیم چانگ هو کوه را نه میدان نبرد، که مدرسه‌ای برای یادگیری می‌دانست. او به شدت به تاریخ، فرهنگ و روح مکان‌ها توجه داشت. مسیرهایی را انتخاب می‌کرد که پیشینه‌ای معنادار داشتند و همیشه تلاش می‌کرد تعادلی میان چالش جسمی، تجربه فرهنگی و احترام به طبیعت برقرار سازد.

پس از درگذشت سئو سونگ-هو، کیم بنیاد هیمالیای کره را بنیان گذاشت؛ بنیادی برای حمایت از نسل جوان کوهنوردان کره‌ای در مسیرهای خلاقانه و سبک‌بار. او اعتقاد داشت کوهنوردی صرفاً صعود به قله نیست، بلکه فرصتی برای رشد درونی، فهم بهتر جهان و تعامل عمیق با انسان‌ها و محیط است.

پایانی تلخ برای کوهنوردی آرام

در اکتبر ۲۰۱۸، کیم چانگ هو رهبر یک تیم ۹ نفره از پروژه Korean Way Project بود. آن‌ها در بیس‌کمپ قله گورجا هیال (۷۱۹۳ متر) در نپال مستقر شده بودند و قصد داشتند مسیر جدیدی را از جبهه جنوبی این قله بگشایند.

اما در شب ۱۰ اکتبر، احتمالاً بر اثر فروپاشی یک سراک، بهمن سهمگینی بیس‌کمپ آن‌ها را زیر خود مدفون کرد. کیم، چهار کوهنورد کره‌ای دیگر و چهار شرپای نپالی، همگی در این حادثه جان باختند. دفترچه یادداشت کیم تا تاریخ ۱۰ اکتبر ادامه دارد و پس از آن خاموش می‌شود.

کیم در هنگام مرگ ۴۹ سال داشت، دختری دوساله به نام دانا و همسری به نام کیم یون-کیونگ که اکنون حافظ یادداشت‌ها، داده‌ها و فلسفه‌ اوست.

میراثی ماندگار

کیم چانگ هو تنها یک کوهنورد نبود. او معلمی برای نسل‌ها، نویسنده‌ای از جنس تجربه، و کاوشگری در مرز جغرافیا و انسان بود. از پایگاه داده دقیقش درباره کوه‌های پاکستان گرفته تا ترویج کوهنوردی سبک‌بار در آسیا، او سبک تازه‌ای از کوهنوردی را زنده کرد.

نام کیم چانگ هو حالا در کنار اسطوره‌هایی چون کوکوشکا و مسنر می‌درخشد، اما با تفاوتی اساسی: او نماینده یک فرهنگ شرقی بود که احترام، سکوت، تعادل و درک متقابل را در دل سخت‌ترین دیواره‌های جهان جست‌وجو می‌کرد.

دکتر مهدی جباریان / باشگاه ورزشی موج

🏔️ جدول صعودهای مهم کیم چانگ هو (با نام فارسی قلل)

✅ خلاصه صعودهای ۱۴ قله ۸۰۰۰ متری کیم چانگ هو بدون اکسیژن: