کوه اورست، بلندترین قله زمین و یکی از چالش‌برانگیزترین محیط‌های طبیعی جهان است. در ارتفاعات سرد و بایر آن، که هوا به‌شدت رقیق و شرایط زندگی بسیار دشوار است، حیات به شکلی منحصر به فرد در جریان است. در این محیط خشن و پر از یخ و برف، تنها تعداد محدودی از موجودات زنده قادر به بقا هستند و این حیوانات به‌طرز شگفت‌آوری با شرایط سخت اورست و مناطق اطراف آن سازگار شده‌اند.
حیواناتی که در این مناطق زندگی می‌کنند، ویژگی‌های خاصی برای بقا در چنین شرایطی به‌دست آورده‌اند. این ویژگی‌ها شامل پوشش‌های ضخیم و خزدار برای حفظ گرما، توانایی حرکت در ارتفاعات بلند و صخره‌های ناهموار، و حتی سیستم‌های تنفسی سازگار با هوای کم‌اکسیژن است. از پلنگ برفی گرفته تا یاک وحشی، هرکدام از این موجودات به‌طور خاصی برای زندگی در ارتفاعات بلند کوه‌های هیمالیا تکامل یافته‌اند.
این مقاله به بررسی برخی از این حیوانات شگفت‌انگیز و روش‌های خاص آنها برای بقا در ارتفاعات بلند می‌پردازد. با مطالعه این مطالب، درمی‌یابید که چگونه این موجودات به‌طور منحصر به فردی توانسته‌اند در یکی از سخت‌ترین و پرچالش‌ترین زیستگاه‌های جهان، یعنی کوه اورست، زندگی کنند. آنها حتی کاپشن هم نمی پوشند!
حیوانات کوه اورست و ویژگی های آنها
در زیر جدولی از حیواناتی که در کوه اورست و منطقه هیمالیا یافت می‌شوند، ارائه شده است. این حیوانات با شرایط سخت و ارتفاعات بالای این منطقه سازگار شده‌اند.
| نام حیوان | نام علمی | زیستگاه | ویژگی‌ها و توضیحات |
|---|---|---|---|
| پلنگ برفی | Panthera uncia | ارتفاعات بالای هیمالیا | شکارچی ماهر و حیوانی بسیار کم‌یاب، دارای پوشش خز ضخیم برای محافظت در برابر سرما. |
| یوزپلنگ هیمالیایی | Uncia uncia | مناطق صخره‌ای و ارتفاعات | شکارچی ماهر که در مناطق صخره‌ای هیمالیا زندگی می‌کند. |
| گوسفند آبی (بارال) | Pseudois nayaur | ارتفاعات هیمالیا | گیاهخوار و زندگی در صخره‌های بلند و ناهموار؛ بسیار چابک در عبور از سطوح دشوار. |
| یاک وحشی | Bos mutus | ارتفاعات بالای هیمالیا | حیوانی بزرگ و نیرومند، دارای پوشش خز ضخیم که به حفظ حرارت بدن در هوای سرد کمک می‌کند. |
| روباه تبتی | Vulpes ferrilata | فلات تبت و هیمالیا | دارای چهره‌ای خاص با گوش‌های بزرگ و پوزه کوتاه؛ شکارچی حیوانات کوچک و بقایای شکار. |
| خرس قهوه‌ای هیمالیایی | Ursus arctos isabellinus | کوه‌های هیمالیا | یکی از بزرگترین گوشتخواران منطقه؛ بیشتر در مناطق جنگلی و علفزارهای مرتفع یافت می‌شود. |
| قرقاول هیمالیایی | Lophophorus impejanus | جنگل‌های هیمالیا | پرنده ملی نپال؛ دارای پرهای رنگارنگ و درخشان و سازگار به زندگی در جنگل‌های مرتفع. |
| پاندا قرمز | Ailurus fulgens | جنگل‌های بامبو هیمالیا | حیوانی کوچک و گیاهخوار، بیشتر از برگ‌های بامبو تغذیه می‌کند؛ به دلیل تخریب زیستگاه در معرض خطر انقراض است. |
| گورال هیمالیایی | Naemorhedus goral | صخره‌ها و جنگل‌های مرتفع | بز کوهی کوچک و چابک که در مناطق صخره‌ای زندگی می‌کند؛ برای پریدن از صخره‌ای به صخره‌ای دیگر سازگار شده است. |
| کبوتر برفی | Columba leuconota | مناطق مرتفع و کوهستانی | پرنده‌ای که در ارتفاعات بسیار بالا و نزدیک به خط برف زندگی می‌کند؛ از دانه‌ها و گیاهان تغذیه می‌کند. |
این حیوانات نمونه‌هایی از تنوع زیستی منطقه هیمالیا و کوه اورست هستند که با شرایط سخت و تغییرات اقلیمی سازگار شده‌اند.
در ادامه مطلب توضیحات بیشتری پیرامون هر کدام از این حیوانات زیبای منطقه هیمالیا ارایه شده است.
عنکبوت جهنده هیمالیا
اوفریس امینیسوپرستس، که به نام «عنکبوت جهنده هیمالیا» نیز شناخته می‌شود، یک عنکبوت کوچک و استثنائی است که در ارتفاعات بالای 6700 متر از سطح دریا در هیمالیا، از جمله بر روی قله اورست، زندگی می‌کند. این موجود شگفت‌انگیز با توانایی منحصر به فرد خود برای بقا در شرایط بسیار سخت، از جمله کمبود اکسیژن و دماهای شدید، شناخته می‌شود. «اوفریس امینیسوپرستس» به دلیل سازگاری فوق‌العاده‌اش با محیط‌های خشن کوهستانی و عدم نیاز به تجهیزات اضافی مانند کفش دوپوش و کاپشن، به‌طور خاص به عنوان بلندآشیانه‌ترین موجود کره زمین نامزد شده است. این توانایی‌های ویژه او را به یک نمونه جالب و باورنکردنی از حیات در شرایط دشوار تبدیل کرده است.
پاندای قرمز
جمعیت پانداهای قرمز روز به روز در حال کاهش است. این حیوان در لیست قرمز IUCN قرار دارد زیرا ممکن است با انقراض روبرو شود. دلیل این امر این است که خز آنها بسیار ارزشمند است (در بازار سیاه) و ثروتمندان جهان به دنبال آن هستند.
پانداهای قرمز دارای خز قهوه ای مایل به قرمز با دم بلند هستند. آنها بامبو می خورند اما می توانند حشرات و پرندگان را نیز مصرف کنند. مسافران هنگام سحر با آنها برخورد می کنند زیرا آنها حیوانات خجالتی هستند که در طول روز فعال نیستند. این پانداها بسیار سرزمینی و منفرد هستند. منطقه اصلی آنها در اورست Jorsale است.
پلنگ برفی
یک حیوان واقعا زیبا که بومی هیمالیا است پلنگ برفی است. این حیوان در لیست قرمز IUCN نیز به عنوان حیوان آسیب پذیر یافت می شود. در حال حاضر کمتر از 10000 پلنگ برفی زنده هستند. طبق تحقیقات، تا سال 2040، جمعیت پلنگ های برفی 10 درصد کاهش می یابد. از دست دادن زیستگاه و شکار غیرقانونی دو دلیل اصلی کاهش جمعیت آنهاست.
شما می توانید این پلنگ ها را در منطقه کوهستانی در ارتفاعات 3000 تا 4500 متری پیدا کنید. پلنگ های برفی گوش های کوتاه و کوچکی برای کاهش اتلاف گرما و پنجه های پهن برای راه رفتن راحت دارند.
دم انعطاف‌پذیر و بلند آن عمدتاً با چربی ساخته شده است که به تعادل پلنگ در زمین‌های چالش‌برانگیز کمک می‌کند. در فهرست حیوانات کوه اورست، پلنگ برفی شکارچی است که دوست دارد قلمرو خود را مشخص کند.
گوزن مشک
گوزن مشک بسیار شبیه گوزن های کوچک است، اما در حقیقت، هر دو از خانواده های متفاوتی هستند. تفاوت این دو در این است که گوزن مشک فاقد غدد صورت و شاخ به نفع غدد مشک است. شما می توانید این حیوان را در جنگل و بوته های کوهستانی در دامنه های هیمالیا پیدا کنید.
نرهای بالغ غدد مشک خود را بین ناف و اندام تناسلی دارند. در طول فصل تولید مثل، نرها ترشحاتی برای جذب ماده ها تولید می کنند. آنها در تپه ها زندگی می کنند و بوی خود را برای مشخص کردن مناطق خود باقی می گذارند. این حیوانات بین سحر و غروب بیشترین فعالیت را دارند.
یاک وحشی
یاک های وحشی اجداد گاوهای اهلی هستند. یاک های ماده تقریباً 30 درصد کوچکتر از یاک های گاو وحشی نر هستند. آنها دارای پاهای بسیار قوی و بدنه حجیم هستند. یاک های وحشی دارای موهای کرکی با پوشش پشمی هستند که در دماهای انجماد مانند عایق عمل می کند.
یاک های وحشی توسط پلنگ های برفی و گرگ های هیمالیا شکار می شوند.
این حیوانات با انسان های اطراف راحت نیستند. آنها یا پرخاشگر می شوند یا فرار می کنند. می توانید آنها را از تنگبوچه تا نامچه در مسیر بیس کمپ اورست پیدا کنید.
پیکای هیمالیا
این پستاندار کوچکی است که در ارتفاعات بالا در هیمالیا یافت می شود. خوشبختانه، این حیوان در خطر انقراض نیست و توسط IUCN در رده “کمترین نگرانی” قرار گرفته است. آنها در ارتفاعات 2400 تا 4200 متر زندگی می کنند.
زیستگاه طبیعی آنها صخره ها، مناطق صخره ای و جنگل های مخروطی است. آنها از انسان دور می شوند و از برگ ها، علف ها و گیاهان مختلف تغذیه می کنند.
خرس سیاه
خرس سیاه در چین، پاکستان، هند، نپال و بوتان یافت می شود. این خرس ها زیرگونه خرس های سیاه آسیایی هستند. شما می توانید این خرس ها را در ارتفاعات گرم تری مانند 3000 تا 3700 متر ببینید.
آنها میوه، عسل، آجیل و بلوط و بسیاری چیزهای دیگر می خورند. آنها موجوداتی همه چیزخوار هستند که برای حفظ خود از حشرات مانند لارو و سوسک نیز تغذیه می کنند. اما در برخی شرایط می توانند از گوسفند، گاو و بز نیز تغذیه کنند. به دلیل تجاوز انسان ها و آتش سوزی های جنگلی، این موجودات توسط IUCN در لیست آسیب پذیر قرار گرفته اند.
راسوی کوهی
آنها در جنگل های چمنزار و تندرا زندگی می کنند که مکان های مرتفعی هستند. تنه درختان و گودال های رها شده خانه این حیوانات است. اندازه آنها بسیار کوچک است و در مناطقی از نپال تا قزاقستان واقع شده اند.
IUCN راسوهای کوهستانی را به دلیل کاهش تدریجی جمعیت آنها در فهرست تهدید قرار داده است. آنها تمام تلاش خود را می کنند تا از این حیوانات محافظت کنند. راسوهای کوهستانی چندجنسه هستند و فقط در فصل جفت گیری به هم می رسند. به دلیل آناتومی، این موجودات بسیار چابک هستند و می توانند به راحتی شنا کنند، بالا بروند و بدوند.
آنها هم به صورت صوتی و هم بصری ارتباط برقرار می کنند و می توانند با تولید صدای هشدار در حضور یک شکارچی به جفت خود هشدار دهند.
سمور گلو زرد
این حیوان بومی آسیاست و البته در لیست خطر جدی از نظر انقراض قرار ندارد. این موجود نسبتا بزرگ است و دارای خز در ترکیب سفید، قهوه ای، سیاه و زرد طلایی می باشد.
خروس های برفی تبتی
خروس‌های برفی تبتی (Tetraogallus tibetanus)، که به نام «خروس برفی» نیز شناخته می‌شوند، پرندگان بومی فلات تبت و مناطق مرتفع هیمالیا هستند. این پرندگان به خاطر پوشش‌های سفید و خاکستری خود که به خوبی با محیط برفی و صخره‌ای اطرافشان تطبیق یافته، شناخته می‌شوند. خروس‌های برفی تبتی عمدتاً در ارتفاعات بالا و سرد زندگی می‌کنند و برای بقا در این شرایط سخت، به منقارهای قوی و پاهای مجهز به پرهای ضخیم نیاز دارند. این پرندگان به‌طور عمده از دانه‌ها و گیاهان تغذیه می‌کنند و به دلیل سازگاری خاص خود با شرایط محیطی، به یکی از جاذبه‌های مهم طبیعت‌گردی در مناطق هیمالیا و تبت تبدیل شده‌اند.
خروس‌های برفی تبتی در فهرست حیوانات در معرض خطر در فهرست IUCN قرار ندارند.
مونال هیمالیا
مونال هیمالیا (Lophophorus impejanus) که به عنوان قرقاول هیمالیایی نیز شناخته می‌شود، یک پرنده رنگارنگ و زیبا است که در جنگل‌های مرتفع هیمالیا زندگی می‌کند. این پرنده، پرنده ملی نپال و یکی از نمادهای طبیعی هیمالیا است. مونال هیمالیا به خاطر پرهای درخشان و رنگارنگش که شامل ترکیبی از رنگ‌های آبی، سبز، قرمز و بنفش است، شناخته می‌شود. این پرنده در ارتفاعات بین ۲,۴۰۰ تا ۴,۵۰۰ متر از سطح دریا یافت می‌شود و به خوبی با شرایط سخت و سرد این مناطق سازگار شده است. مونال هیمالیا بیشتر از دانه‌ها، میوه‌ها، حشرات و گاهی از گیاهان تغذیه می‌کند و نقش مهمی در فرهنگ و طبیعت منطقه هیمالیا دارد.
پیسانت خونی
این پرنده دم کوتاهی دارد و اندازه آن نسبتا کوچک است. پیسانت خونی بومی هیمالیای شرقی می باشد. کاهش آهسته جمعیت این پرنده را در رده “کمترین تهدید” توسط IUCN قرار می دهد.
آنها لانه خود را درست بالای سطح زمین می سازند و دوره نهفتگی نسبتا طولانی دارند. و این دلیل زیر پا گذاشتن و تخریب زیستگاه آنهاست.
این پرنده بسیار زیبا و قابل توجه است.
روباه تبتی
روباه تبتی (Vulpes ferrilata) یک گونه خاص از روباه است که در مناطق مرتفع و خشک فلات تبت و هیمالیا زندگی می‌کند. این حیوان با چهره‌ای متمایز، شامل پوزه کوتاه و گوش‌های بزرگ، به راحتی قابل تشخیص است. روباه تبتی بیشتر شب‌زی است و از جوندگان کوچک، خرگوش‌ها، حشرات و گاهی بقایای شکار تغذیه می‌کند. او به خوبی با شرایط سخت و ارتفاعات بالای ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ متر سازگار شده و نقش مهمی در حفظ تعادل اکولوژیکی در زیستگاه‌های کوهستانی ایفا می‌کند.
