قله ارفع کوه، معرفی و راهنمای صعود

قله ارفع‌کوه، با ارتفاع تقریبی 2724 متر، در منطقه‌ای سرسبز و بکر از استان مازندران واقع شده است. این قله در شرق رشته‌کوه البرز مرکزی قرار دارد و به دلیل موقعیت جغرافیایی و چشم‌اندازهای زیبا، مقصد محبوبی برای کوهنوردان و علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی است. قله ارفع‌کوه در نزدیکی روستای ارفع‌ده از توابع شهرستان سوادکوه قرار گرفته است و دسترسی به آن از جاده فیروزکوه فراهم است. مسیرهای جنگلی و پوشش گیاهی متنوع، زیبایی‌های طبیعی این قله را دوچندان می‌کند.

وجه تسمیه ارفع‌کوه

ارفع‌کوه به معنای کوه بلند است و نام روستای ارفع‌ده که در دامنه‌های این قله قرار دارد، به‌مرور زمان از “ارپه‌ده” به “ارفع‌ده” تغییر یافته است. در برخی اسناد قدیمی، این نام به صورت “ارپه‌ده” یا “آرپاده” ثبت شده است. گفته می‌شود که “آر” به معنای بلند و “پا” به معنای پهلو یا کناره است. به همین دلیل، پس از ورود اعراب به ایران، این نام به “ارفع” تغییر کرد.

موقعیت جغرافیایی قله ارفع‌کوه کجاست؟

قله ارفع‌کوه در استان مازندران و از توابع شهرستان سوادکوه واقع شده است. این قله در شمال غربی روستای ارفع‌ده و در نزدیکی قلل معروفی همچون سنگر، اونیسه، میشینه‌مرگ، عباسعلی و خرو نرو قرار دارد. موقعیت دقیق جغرافیایی قله عبارت است از طول جغرافیایی 52°59′477″ E و عرض جغرافیایی 35°59′958″ N. دسترسی به این قله از طریق جاده فیروزکوه و مسیرهای مختلف روستایی امکان‌پذیر است.

مسیرهای صعود به قله ارفع‌ کوه

1. مسیر غربی (از روستای ارفع‌ده): این مسیر، کوتاه‌ترین و رایج‌ترین راه صعود به قله است. مسیر از کنار زمین فوتبال روستا آغاز می‌شود و پس از عبور از جنگل‌های متراکم و پاکوب‌های مشخص به قله می‌رسد. مدت‌زمان صعود از این مسیر حدود 4 تا 5 ساعت است.
2. مسیر شمالی (از دوآب): این مسیر، طولانی‌ترین مسیر صعود به قله است و از منطقه دوآب آغاز می‌شود. مسیر شمالی از چشمه پراو عبور می‌کند و در بخش‌های بالاتر با مسیر شرقی تلاقی دارد. این مسیر مناسب کوهنوردانی است که به دنبال تجربه‌ای چالشی‌تر هستند.
3. مسیر جنوبی (از ویسه‌سر): این مسیر، حدود یک ساعت از مسیر غربی طولانی‌تر است و از منطقه ویسه‌سر آغاز می‌شود. این مسیر نیز از مناطق جنگلی و پاکوب‌های مشخص عبور می‌کند و در نهایت به قله می‌رسد.
4. مسیر شرقی (چشمه پراو): این مسیر از سمت شرق به قله می‌رسد و از چشمه زیبای پراو عبور می‌کند. چشمه پراو به معنای “پرآب” است و در ارتفاع 2480 متری قرار دارد. این مسیر نیز به دلیل طولانی‌تر بودن و عبور از مناطق جنگلی، نیاز به آمادگی بیشتری دارد.

راهنمای صعود به قله ارفع کوه از ارفع ده

صعود به قله ارفع‌کوه از مسیر روستای ارفع‌ده یکی از رایج‌ترین و زیباترین مسیرهای کوهنوردی در استان مازندران است. این مسیر از میان جنگل‌های سرسبز و چشم‌اندازهای بکر عبور می‌کند و به دلیل وجود پاکوب‌های مشخص، برای کوهنوردان با تجربه متوسط نیز مناسب است. در ادامه، راهنمای کامل این مسیر را ارائه می‌دهیم:

مشخصات کلی مسیر صعود

• مبدأ صعود: روستای ارفع‌ده، شهرستان سوادکوه، استان مازندران
• ارتفاع مبدأ (روستای ارفع‌ده): 1500 متر
• ارتفاع قله ارفع‌کوه: 2724 متر
• طول مسیر رفت و برگشت: حدود 13 کیلومتر
• مدت زمان صعود: 4 تا 5 ساعت (بسته به سرعت گروه و شرایط آب و هوایی)
• مدت زمان فرود: حدود 2 تا 3 ساعت
• مجموع زمان برنامه: 6 تا 8 ساعت

مسیر دسترسی به روستای ارفع‌ده

برای دسترسی به روستای ارفع‌ده، از جاده فیروزکوه به سمت قائم‌شهر حرکت کنید. پس از عبور از پل ورسک و طی مسافت حدود 12 کیلومتر، تابلو روستای ارفع‌ده در سمت راست جاده نمایان می‌شود. از اینجا، وارد جاده فرعی شوید و پس از حدود 6 کیلومتر جاده آسفالته و خاکی، به روستای ارفع‌ده خواهید رسید. خودروهای شخصی را می‌توانید در پارکینگ کنار زمین فوتبال روستا پارک کنید.

توضیحات مسیر صعود

1. شروع مسیر: صعود از کنار زمین فوتبال روستا آغاز می‌شود. مسیر ابتدا از جاده خاکی به سمت غرب ادامه می‌یابد و پس از حدود 800 متر، وارد جنگل می‌شوید. مسیر پاکوب از اینجا به سمت شمال غربی جهت‌گیری می‌کند و با عبور از میان درختان سرسبز، به‌تدریج به ارتفاعات بالاتر می‌رسد.
2. پیمایش در جنگل: در این بخش، مسیر صعود از میان جنگل‌های متراکم با پوشش گیاهی متنوع عبور می‌کند. درختان بلوط، راش و افرا، به همراه صدای پرندگان و نسیم خنک، تجربه‌ای دلنشین را برای کوهنوردان فراهم می‌کند. شیب مسیر در این قسمت‌ها متوسط و قابل‌تحمل است.
3. استراحت‌های کوتاه: در طول مسیر، نقاط مناسبی برای استراحت وجود دارد. یکی از این نقاط، پس از حدود یک ساعت پیمایش، در ارتفاع حدود 2000 متری است. در اینجا می‌توانید دقایقی استراحت کرده و از منظره جنگل‌های اطراف لذت ببرید.
4. خروج از جنگل: پس از حدود 2 تا 3 ساعت پیمایش در جنگل، به‌تدریج تراکم درختان کاهش می‌یابد و وارد منطقه‌ای با پوشش گیاهی استپی می‌شوید. از اینجا به بعد، مسیر به‌سمت یال کوه ادامه می‌یابد و شیب مسیر کمی افزایش پیدا می‌کند.
5. گردنه و مسیر پایانی: پس از پشت سر گذاشتن جنگل و حرکت به‌سمت یال، به گردنه‌ای می‌رسید که از آنجا قله ارفع‌کوه قابل مشاهده است. مسیر از اینجا به‌سمت شمال ادامه دارد و پس از حدود یک ساعت پیمایش در شیب نسبتاً تند، به قله می‌رسید.
6. قله ارفع‌کوه: بر روی قله، جان‌پناهی سنگی با ظرفیت 7 تا 10 نفر وجود دارد که مجهز به بخاری هیزمی است. از قله می‌توانید چشم‌انداز زیبایی از قلل اطراف، همچون قله سنگر، قلل عباسعلی، سرکوه، و غار اسپهبد خورشید را ببینید. پس از استراحت و ثبت عکس‌های یادگاری، می‌توانید برای فرود آماده شوید.

نکات مهم و تجهیزات لازم

1. آب کافی: در طول مسیر، چشمه‌های آب بسیار کم هستند. تنها چشمه قابل دسترس، چشمه امام‌زاده سام و لام در نزدیکی روستا و چشمه پراو در مسیر شرقی قله است. بنابراین، حتماً آب کافی همراه داشته باشید.
2. لباس و تجهیزات مناسب: به دلیل تغییرات سریع آب و هوایی، لباس‌های مناسب فصل و ضدآب به همراه داشته باشید. کفش کوهنوردی مناسب، کلاه، دستکش، و بادگیر از ملزومات این برنامه هستند.
3. تجهیزات ناوبری: به دلیل وجود پاکوب‌های مختلف و احتمال اشتباه در مسیریابی، جی‌پی‌اس یا نقشه دقیق منطقه ضروری است.
4. باتوم کوهنوردی: به‌ویژه برای فرود، باتوم به کاهش فشار روی زانوها کمک می‌کند.
5. تنقلات و خوراکی: میان‌وعده‌های انرژی‌زا، میوه‌های خشک و آجیل به همراه داشته باشید.

فصل‌های مناسب برای صعود

• بهار و پاییز: بهترین زمان برای صعود به ارفع‌کوه، فصل‌های بهار و پاییز است. در بهار، جنگل‌ها سرسبز و پوشیده از گل‌های وحشی هستند و هوای مطبوعی حاکم است. در پاییز نیز رنگارنگی برگ‌ها و خنکی هوا، زیبایی خاصی به مسیر می‌بخشد.
• تابستان: در تابستان، به دلیل گرمای هوا و شرجی بودن منطقه، صعود در اوایل صبح توصیه می‌شود.
• زمستان: صعود در زمستان به دلیل برف سنگین و سرمای شدید، تنها برای کوهنوردان حرفه‌ای و مجهز توصیه می‌شود.

هشدارها و توصیه‌های ایمنی

• مراقب حیوانات وحشی باشید: منطقه ارفع‌کوه زیستگاه گونه‌های جانوری مختلفی است، از جمله گراز و خرس قهوه‌ای. در مسیر صعود، سر و صدای زیادی ایجاد نکنید و همیشه در گروه حرکت کنید.
• احتمال گم شدن در جنگل: به‌ویژه در هوای مه‌آلود، احتمال گم شدن در جنگل زیاد است. حتماً از نشانه‌های مسیر و راهنماهای محلی استفاده کنید.
• جمع‌آوری زباله‌ها: لطفاً زباله‌های خود را جمع‌آوری کرده و به محیط‌زیست احترام بگذارید.

پوشش گیاهی منطقه

پوشش گیاهی ارفع‌کوه در ارتفاعات پایین‌تر به‌صورت جنگلی و متراکم است و در ارتفاعات بالاتر به‌صورت استپی تغییر می‌کند. درختان بلوط، راش، افرا، توسکا، و گیاهانی همچون گون، آویشن کوهی، چای کوهی، گل پر و زرشک در این منطقه به‌وفور دیده می‌شوند. همچنین، درختان کمیابی همچون سرخدار نیز در این منطقه یافت می‌شوند. در فصل بهار و تابستان، بوته‌های توت‌فرنگی وحشی و تمشک نیز جلوه‌ای زیبا به جنگل‌های ارفع‌کوه می‌بخشند.

گونه‌های جانوری منطقه

ارفع‌کوه زیستگاه گونه‌های متنوع جانوری است. از جمله این گونه‌ها می‌توان به شوکا، مرال، پلنگ، روباه معمولی، تشی، شغال، گراز، خرس قهوه‌ای، کبک، تیهو، و انواع پرندگان شکاری اشاره کرد. همچنین، در این منطقه افعی البرزی نیز یافت می‌شود. حضور این گونه‌های جانوری، اهمیت زیست‌محیطی منطقه را نشان می‌دهد و کوهنوردان باید در طول مسیر با احتیاط و احترام به محیط‌زیست حرکت کنند.

راهنمای صعود قله توچال از دربند- یال گوله بند

مازیچال، سرزمین ابرها و آرامش: راهنمای سفر به بهشت مه‌آلود

امکانات و ویژگی‌های منطقه

• امام‌زاده سام و لام: در ورودی روستای ارفع‌ده، امام‌زاده سام و لام قرار دارد که از نوادگان امام زین‌العابدین محسوب می‌شوند. این امام‌زاده دارای دو اتاق با ظرفیت 25 الی 30 نفر است و امکاناتی همچون آب، برق و سرویس بهداشتی در این محل فراهم است. در کنار امام‌زاده، حسینیه‌ای با ظرفیت 60 الی 70 نفر نیز قرار دارد.
• پناهگاه و جان‌پناه قله: بر روی قله ارفع‌کوه، جان‌پناهی سنگی با ظرفیت 7 الی 10 نفر وجود دارد که مجهز به یک بخاری هیزمی است. کوهنوردان می‌توانند برای استفاده از این بخاری، در طول مسیر هیزم جمع‌آوری کنند.
• چشمه‌های منطقه: در مسیرهای مختلف صعود، چشمه‌های متعددی وجود دارد. چشمه امام‌زاده سام و لام در نزدیکی روستا و چشمه پراو در ارتفاع 2480 متری از مهم‌ترین منابع آب منطقه هستند. در مسیر صعود از غرب به قله، منبع آبی وجود ندارد، بنابراین کوهنوردان باید آب کافی به همراه داشته باشند..

وضعیت آنتن‌دهی تلفن همراه

در بیشتر نقاط مسیر صعود به قله ارفع‌کوه، به‌ویژه در شرایط آب و هوایی مساعد، پوشش شبکه تلفن همراه اول وجود دارد. با این حال، در برخی نقاط ممکن است آنتن‌دهی ضعیف باشد، بنابراین همراه داشتن بی‌سیم یا تلفن‌های ماهواره‌ای برای برنامه‌های طولانی‌تر توصیه می‌شود.

درجه سختی قله ارفع کوه

صعود به قله ارفع‌کوه معمولاً از نظر درجه سختی در دسته صعودهای متوسط قرار می‌گیرد. این صعود به دلیل داشتن شیب‌های متوسط و بخش‌هایی با مسیر جنگلی می‌تواند برای کوهنوردان با تجربه نسبی، چالش‌برانگیز اما قابل‌مدیریت باشد.

جدول اطلاعات کلی درباره قله ارفع کوه

این جدول اطلاعات کلیدی و ضروری برای آشنایی با قله ارفع‌کوه و برنامه‌ریزی برای صعود را ارائه می‌دهد.