بیواک در کوهنوردی چیست: تکنیک ها، انواع و تجهیزات مورد نیاز
به کانال تلگرام موج کوه بپیوندید و از جدیدترین مطالب و محصولات باخبر شوید!
عضویت در کانال
عضویت در کانال
بیواک در کوهنوردی یکی از آن تجربه‌هایی است که هر کوهنورد جدی دیر یا زود با آن روبه‌رو میشود. «بیواک» به معنای شب‌مانی سبکبار و موقت در کوهستان است؛ شرایطی که می‌تواند کاملاً برنامه‌ریزی‌شده باشد یا به‌صورت اضطراری و ناخواسته اتفاق بیفتد. از مسیرهای چندروزه آلپی گرفته تا صعودهای سرعتی و حتی شرایط بحرانی مانند بدی هوا یا گم‌شدن در مسیر، بیواک به بخشی جدانشدنی از فرهنگ صعودهای کوهستانی تبدیل شده است.
اهمیت شناخت انواع بیواک، تجهیزات لازم و تکنیک‌های مدیریت ریسک در این موقعیت‌ها بسیار بالاست؛ چرا که یک تصمیم درست در مورد شب‌مانی می‌تواند تفاوت میان یک تجربه لذت‌بخش و یا بحرانی جدی در ارتفاعات باشد. در این مقاله به بررسی انواع بیواک در کوهستان، مزایا و معایب هر روش، تجهیزات کلیدی و نکاتی می‌پردازیم که باید همیشه به یاد داشته باشید.
بیواک چیست؟
واژه‌ی «بیواک» (Bivouac) از اصطلاحات قدیمی نظامی گرفته شده و در اصل به معنای استقرار و شب‌مانی موقت سربازان در فضای باز بوده است. در کوهنوردی، بیواک به شب‌مانی سبکبار و کوتاه‌مدت در کوهستان اطلاق میشود؛ چه به‌صورت برنامه‌ریزی‌شده و آگاهانه و چه به‌صورت اضطراری و ناخواسته. تفاوت اصلی بیواک با کمپینگ این است که در بیواک خبری از تجهیزات کامل کمپ مانند چادرهای بزرگ، وسایل پخت‌وپز گسترده یا لوازم راحتی نیست. هدف اصلی در بیواک، بقا، ریکاوری کوتاه‌مدت و ادامه صعود است.
کوهنوردان سبک آلپی، صعودکنندگان سرعتی و کسانی که در مسیرهای طولانی یا دشوار قرار می‌گیرند، همگی در مقطعی به بیواک نیاز پیدا می‌کنند. گاهی این تجربه می‌تواند بخشی برنامه‌ریزی‌شده از استراتژی صعود باشد، اما در بسیاری موارد بیواک به دلیل شرایط پیش‌بینی‌نشده رخ می‌دهد و تبدیل به یک چالش بزرگ میشود.
دسته‌بندی‌های محبوب موج‌کوه
❝
🏔️ هنر کوهنوردی از نگاه رینهولد مسنر
بدون خطر مرگ، کوهنوردی دیگر کوهنوردی نیست؛ ولی در کوهنوردی من به دنبال مرگ نیستم، دقیقا برعکس آن، من سعی در زنده ماندن دارم. اما زنده ماندن بدون وجود خطر مرگ نیز بسیار آسان است. کوهنوردی هنر زنده ماندن در شرایط سخت است که شامل خطر مرگ هم میشود.
بهترین کوهنورد کسی نیست که تلاش می‌کند یکی دوبار کارهای احمقانه بکند و سپس بمیرد. بلکه بهترین کوهنورد کسی است که سعی می‌کند بزرگ‌ترین کارها را انجام دهد و زنده بماند.
شما باید نزد خودتان در نظر بگیرید که فلان کار را می‌توانید انجام دهید یا نه. پیش خودتان بگویید: «این حد و مرز من است؛ بیشتر از این نمی‌توانم، باید پایین‌تر از این حد توقف کنم.» و اگر از این حد بالاتر بروید، مطمئناً در کوهنوردی کشته خواهید شد.
✨ هنر کوهنوردی، زنده ماندن است؛ نه مردن ✨
انواع بیواک در کوهنوردی
بیواک را می‌توان به دو دسته‌ی اصلی تقسیم کرد: بیواک برنامه‌ریزی‌شده و بیواک اضطراری (برنامه‌ریزی‌نشده). هر یک ویژگی‌ها، مزایا و چالش‌های خاص خود را دارند.
۱. بیواک برنامه‌ریزی‌شده
در این حالت، کوهنورد یا تیم صعود از قبل تصمیم می‌گیرند که بخشی از مسیر را شب‌مانی کنند. این نوع بیواک بیشتر در صعودهای آلپی و چندروزه رایج است؛ جایی که هدف، مدیریت انرژی، تقسیم مراحل صعود و سبکبار ماندن کوله‌پشتی است.
ویژگی‌ها و مزایا:
- امکان انتخاب محل مناسب با در نظر گرفتن شرایط ایمنی (مثل طاقچه‌ی سنگی، شکاف برفی یا سکوهای طبیعی).
- داشتن تجهیزات کافی مانند کیسه‌بیواک، کیسه‌خواب سبک، زیرانداز یا حتی پرتالج در صعودهای دیواره‌ای.
- افزایش راندمان تیم؛ چون استراحت شبانه باعث بازگشت انرژی و تمرکز میشود.
- هماهنگی کامل با استراتژی صعودهای سبک آلپی که بر سرعت و کمترین بار ممکن تأکید دارند.
مثال: در بسیاری از صعودهای بزرگ مانند مسیرهای هیمالیایی یا دیواره‌ی علم‌کوه، تیم‌ها با برنامه‌ریزی قبلی یک یا چند بیواک دارند تا بتوانند انرژی خود را در طول مسیر تقسیم کنند.
۲. بیواک اضطراری یا ناخواسته
این نوع بیواک معمولاً خوشایند نیست، اما بخش جدانشدنی از کوهنوردی محسوب میشود. دلایل وقوع آن می‌تواند شامل بدی ناگهانی هوا، آسیب‌دیدگی، گم‌شدن مسیر، تاریکی زودهنگام یا تمام شدن انرژی باشد. در چنین شرایطی کوهنوردان مجبور می‌شوند در همان نقطه‌ی موجود شب‌مانی کنند، حتی اگر شرایط مناسب نباشد.
چالش‌ها و خطرات:
- کمبود تجهیزات کافی برای گرم ماندن و ایمنی.
- ریسک بالای هیپوترمی به دلیل سرمای شبانه.
- مشکلات روحی و روانی مانند اضطراب، استرس و کاهش تمرکز.
- کاهش توان جسمی برای ادامه‌ی صعود روز بعد.
با این حال، گاهی تصمیم به بیواک اضطراری می‌تواند جان افراد را نجات دهد. به‌عنوان مثال، توقف در شرایط طوفان یا مه سنگین بسیار ایمن‌تر از ادامه‌ی مسیر است.
⛰️ انتخاب میان ادامه مسیر یا بیواک
یکی از سخت‌ترین تصمیماتی که هر کوهنورد ممکن است در ارتفاعات با آن روبه‌رو شود، انتخاب میان ادامه دادن مسیر یا توقف و بیواک است. این تصمیم، گاه تفاوت میان موفقیت و شکست، یا حتی مرگ و زندگی را رقم می‌زند.
- آشنایی با مسیر: اگر مسیر را به‌خوبی می‌شناسید و توانایی حرکت در تاریکی یا شرایط دشوار را دارید، ادامه دادن می‌تواند گزینه‌ای منطقی‌تر باشد. اما در مسیرهای ناشناخته، تاریکی یا مه به سرعت شما را متوقف می‌کند.
- شرایط جسمی و تیمی: خستگی شدید، سرمازدگی، یا آسیب‌دیدگی اعضای تیم مهم‌ترین نشانه‌ها برای توقف هستند. یک بیواک به‌موقع، گاهی انرژی و تمرکز لازم را برای نجات تیم فراهم می‌کند.
- شرایط آب‌وهوایی: تغییر ناگهانی هوا، طوفان، ریزش سنگ یا کولاک شبانه ادامه مسیر را بسیار پرخطر می‌سازد. در چنین حالتی، پناه گرفتن حتی در ساده‌ترین بیواک ایمن‌تر از پیشروی است.
- منابع موجود: میزان آب، غذا، باتری چراغ‌پیشانی و تجهیزات عایق، نقش کلیدی در تصمیم شما دارد. اگر ذخایر کافی ندارید، ادامه مسیر می‌تواند ریسکی مرگبار باشد.
- زمان و ارتفاع: هرچه ارتفاع بالاتر و زمان نزدیک‌تر به نیمه‌شب باشد، ریسک ادامه دادن افزایش می‌یابد. مدیریت انرژی در این شرایط اهمیت حیاتی دارد.
✅ نکته کلیدی: همیشه به یاد داشته باشید که توقف و یک بیواک سخت، به‌مراتب ایمن‌تر از ادامه‌ی مسیر در شرایط نامعلوم است. کوه همیشه فرصت دیگری به شما خواهد داد، اما جانتان تنها یکبار است.
نکات مهم بیواک در کوهنوردی
بیواک در کوهستان تجربه‌ای است که می‌تواند از یک توقف کوتاه و آرامش‌بخش تا شرایطی اضطراری و طاقت‌فرسا متغیر باشد. صرف‌نظر از اینکه بیواک شما برنامه‌ریزی‌شده یا ناخواسته است، مجموعه‌ای از اصول و نکات کلیدی وجود دارد که رعایت آنها تفاوت بزرگی در کیفیت، امنیت و حتی بقای شما ایجاد خواهد کرد. در ادامه به مهم‌ترین نکات بیواک می‌پردازیم.
۱. انتخاب محل مناسب
مهم‌ترین اصل در بیواک، محل توقف است. یک انتخاب اشتباه می‌تواند خطرات بزرگی به همراه داشته باشد.
- همیشه جایی را انتخاب کنید که از ریزش سنگ و بهمن در امان باشد. طاقچه‌های امن یا شکاف‌های طبیعی صخره مکان‌های خوبی هستند.
- از بستر رودخانه‌های خشک دوری کنید؛ چرا که در اثر بارش باران‌های شبانه یا ذوب برف، ناگهان سیلاب ایجاد میشود.
- مکان‌های کم‌باد یا نقاطی که دیواره طبیعی برای محافظت وجود دارد، ارجحیت دارند. حتی جابه‌جایی چند متر بالاتر یا پایین‌تر می‌تواند میزان قرارگیری شما در معرض باد را تغییر دهد.
۲. مدیریت بدن و ذهن
شب‌مانی در ارتفاع بدون امکانات کامل می‌تواند استرس‌زا و خسته‌کننده باشد.
- حفظ آرامش روانی مهم‌ترین اصل است. ترس و استرس بیش از سرما و خستگی می‌تواند انرژی شما را تخلیه کند.
- خودتان و همراهانتان را به صحبت، شوخی یا مرور برنامه فردا مشغول کنید تا زمان راحت‌تر بگذرد.
- استراحت نسبی حتی اگر کوتاه و در شرایط سخت باشد، به شما امکان می‌دهد روز بعد با تمرکز بیشتری حرکت کنید.
🏔️ بیواک افسانه‌ای در اورست (۱۹۷۵) — دوگال هوستون & داگ اسکات
در ۲۴ سپتامبر ۱۹۷۵، تیم بریتانیایی جبههٔ جنوب‌غربی اورست را برای نخستین‌بار فتح کرد. داگ اسکات و دوگال هوستون غروب همان روز روی قله ایستادند و هنگام بازگشت، کمی پایین‌تر از سوث سامیت ناچار به بیواک بدون کیسه‌خواب و اکسیژن شدند؛ یکی از بالاترین بیواک‌های تاریخ (حدود ۸٬۷۰۰ متر) که شبی یخ‌زده و بی‌پناه در یک حفرهٔ برفی دوام آوردند و بامداد روز بعد سالم به کمپ بازگشتند. [منابع در انتهای باکس]
چرا این بیواک مهم است؟
- ثبت الگوی تصمیم‌گیری صحیح: پذیرش بیواک به‌جای فرود کور در تاریکی.
- نمایش نقش سازگاری با ارتفاع و مدیریت انرژی در نزدیک به ۸۹۰۰ متر.
- تأکید بر مینیمالیسم در شرایط مرگ/زندگی: حفاری پناه برفی کوچک، حفظ گرمای حیاتی.
سه درس عملی برای بیواک امروز
- زمان‌بندی قله: قله رفتن دیرهنگام را فقط با برنامهٔ بی‌بازگشت نپذیرید؛ برای بازگشت امن زمان بگذارید.
- پناه حداقلی، تصمیم حداکثری: حتی یک حفرهٔ برفی کوچک می‌تواند تفاوت مرگ و زندگی باشد.
- مدیریت اکسیژن و انرژی: نشت/یخ‌زدگی سامانه‌ها و خستگی شناختی را پیش‌بینی و برایش پلن جایگزین داشته باشید.
منابع: روایت رسمی صعود و «بالاترین بیواک زمان خود» و جزئیات شب‌مانی نزدیک South Summit، شامل زمان‌بندی قله، نبود اکسیژن در شب و بازگشت صبحگاهی.
Wikipedia: 1975 British Everest Southwest Face expedition؛ Adventure Journal؛ RSGS یادنامهٔ داگ اسکات.
۳. توجه به ایمنی و ریسک
بیواک یک توقف موقت است، نه یک کمپینگ کامل. بنابراین باید به طور مداوم ایمنی را در نظر داشته باشید.
- قبل از خواب، محیط اطراف را بررسی کنید و مسیر احتمالی ریزش سنگ، یخ یا بهمن را تشخیص دهید.
- اگر در دیواره یا شیب پرخطر هستید، خودتان و تجهیزات را با طناب به نقطه‌ای ثابت متصل کنید.
- در تیم‌های چندنفره، یک نفر همیشه باید در وضعیت آماده بیدار بماند تا در صورت تغییر ناگهانی شرایط هشدار بدهد.
۴. مدیریت انرژی و زمان
یکی از بزرگ‌ترین اشتباهات در بیواک، صرف انرژی بیش از حد برای ایجاد شرایط راحت است.
- به یاد داشته باشید که هدف اصلی، بقا و استراحت حداقلی است، نه ایجاد آسایش کامل.
- اگر در شرایط اضطراری هستید، انرژی خود را برای ساخت جانپناه پیچیده هدر ندهید؛ حتی نشستن در یک مکان نسبتا محافظت‌شده می‌تواند کافی باشد.
- زمان طلوع و غروب آفتاب را در نظر بگیرید. بیواک در ساعات اولیه شب فرصت بیشتری برای استراحت می‌دهد، اما توقف دیرهنگام می‌تواند فقط چند ساعت خواب فراهم کند.
۵. مدیریت دما و سرما
یکی از اصلی‌ترین چالش‌های بیواک، سرماست. حتی در تابستان، شب‌های کوهستان می‌تواند به‌شدت سرد باشد.
- لباس‌های خیس یا عرق‌کرده را در بیاورید تا گرمای بدن کمتر از دست برود.
- نزدیک هم ماندن اعضای تیم کمک می‌کند گرمای بیشتری حفظ شود.
- حرکات سبک مانند تکان دادن دست‌ها و پاها هر چند دقیقه یکبار، جریان خون را حفظ کرده و از بی‌حسی جلوگیری می‌کند.
🎒 چک‌لیست بیواک ایمن
قبل از هر شب‌مانی در کوهستان، مطمئن شو همه چیز آماده است؛ از جانپناه سبک تا ابزار مدیریت سرما و نور. اینجا یک انتخاب سریع و مطمئن از تجهیزات بیواک و کوهنوردی موج‌کوه داری.
- انتخاب سریع بر اساس نیاز: شب‌مانی سبک، زمستانی یا دیواره
- اقلام هماهنگ برای کاهش وزن و افزایش ایمنی
- ارسال سریع + تضمین کیفیت
۶. بهداشت و راحتی پایه
هرچند بیواک فرصت لوکس برای رعایت بهداشت نیست، اما نکات کوچکی وجود دارد که تاثیر زیادی بر کیفیت استراحت دارند.
- قبل از خواب حتما به دستشویی بروید. مثانه پر یکی از عوامل بی‌خوابی و سرد شدن بدن است.
- در صورت امکان، کفش‌ها را باز کنید تا جریان خون در پاها بهتر شود، اما آنها را نزدیک خود نگه دارید تا صبح یخ‌زده یا گم نشوند.
- در محیط‌های برفی، سعی کنید جای نشستن یا خوابیدن را کمی بکوبید تا یکنواخت شود و فشار نقاط تیز برف یا یخ روی بدن کمتر شود.
۷. پذیرش شرایط
شاید مهم‌ترین نکته بیواک این باشد که انتظار آسایش نداشته باشید. بیواک قرار نیست راحت و دلپذیر باشد؛ فلسفه آن بقا، صرفه‌جویی در انرژی و آمادگی برای ادامه مسیر است. هرچه زودتر این موضوع را بپذیرید، ذهن شما کمتر درگیر سختی‌ها خواهد شد و تمرکزتان روی اصل ماجرا باقی می‌ماند: زنده ماندن و صعود در روز بعد.
تجهیزات مورد نیاز در بیواک
بیواک در کوهستان، چه برنامه‌ریزی‌شده باشد و چه اضطراری، بدون تجهیزات مناسب می‌تواند به تجربه‌ای خطرناک تبدیل شود. در شرایطی که دمای هوا در شب به شدت کاهش پیدا می‌کند، باد و بارش ناگهانی شدت می‌گیرد یا سطح زمین سرمای بدن را می‌رباید، داشتن وسایل درست تفاوت میان یک شب سخت اما قابل‌تحمل و یک فاجعه را رقم می‌زند. در این بخش، مهم‌ترین تجهیزات مورد نیاز برای بیواک را بررسی می‌کنیم.
۱. کیسه‌بیواک (Bivy Sack)
کیسه‌بیواک به نوعی جانپناه تک‌نفره و مینیمالیستی است که دور تا دور بدن را می‌پوشاند.
- ویژگی اصلی: مقاومت در برابر باد و باران، و ایجاد یک لایه عایق حرارتی اضافه.
- مزیت: سبک‌تر از چادر و قابل استفاده در مکان‌هایی است که امکان برپا کردن چادر وجود ندارد (مثل طاقچه‌ی سنگی یا یال باریک).
- نکته حرفه‌ای: مدلهای گورتکس و تنفسی، بهترین انتخاب برای جلوگیری از تعریق داخلی هستند. اگر کیسه‌بیواک غیرتنفسی داشته باشید، تراکم بخار آب می‌تواند کیسه‌خواب را خیس و بی‌اثر کند. یک کیسه بیواک ساده مانند کیسه بیواک شیرکوه نیز می تواند تفاوت زیادی ایجاد کند.
۲. کیسه‌خواب
گرم ماندن در شب، حتی در بهترین کیسه‌بیواک، بدون کیسه‌خواب باکیفیت امکان‌پذیر نیست.
- پر یا الیاف؟ کیسه‌خواب‌های پر (داون) سبک‌تر و گرم‌تر هستند، اما در برابر رطوبت حساس‌اند. الیافی‌ها کمی سنگین‌ترند ولی در شرایط مرطوب عملکرد بهتری دارند.
- شاخص فیل پاور: نشان‌دهنده‌ی کیفیت پر است. عدد بالاتر (مثلاً ۷۰۰ به بالا) یعنی عایق قوی‌تر و حجم کمتر.
- نکته حرفه‌ای: همیشه کیسه‌خواب را در کیسه ضدآب یا درون پوشش خشک‌کننده حمل کنید؛ خیس شدن آن می‌تواند بحرانی مرگبار ایجاد کند.
۳. زیرانداز (Sleeping Pad)
بخش بزرگی از گرمای بدن در شب از طریق تماس با زمین سرد از دست می‌رود.
- انواع: زیراندازهای فومی ساده (سبک و مقاوم)، زیراندازهای بادی (راحت‌تر و عایق بهتر) و مدلهای ترکیبی.
- نکته حرفه‌ای: در شرایط برفی، دو لایه زیرانداز (یکی فومی + یکی بادی) بهترین کارایی را دارد. حتی یک فوم ساده می‌تواند تفاوت چشمگیری در جلوگیری از هیپوترمی ایجاد کند.
۴. چادر بیواک یا پرتالج
در صعودهای چندروزه و دیواره‌ای، استفاده از پناهگاه‌های پیشرفته‌تر اجتناب‌ناپذیر است.
- چادر بیواک: کوچک، سبک و طراحی‌شده برای دو نفر، معمولاً با پارچه گورتکس یا مشابه. وزن حدود ۱.۵ تا ۲ کیلوگرم.
- پرتالج: تخت معلقی برای بیواک در دیواره‌های بلند. وزن سنگین‌تری دارد (۶ کیلوگرم یا بیشتر) اما تنها راه‌حل ایمن در صعودهای چندروزه روی دیواره‌هاست.
- نکته حرفه‌ای: استفاده از پرتالج نیازمند مهارت بالاکشی و مدیریت بار است؛ انتخاب آن باید بخشی از استراتژی کل صعود باشد.
| روش بیواک | وزن تقریبی | مزایا | معایب | مناسب برای |
|---|---|---|---|---|
| کیسه‌بیواک | ۲۰۰–۵۰۰ گرم | سبک، کم‌حجم، نصب سریع | فضای محدود، ریسک تعریق داخلی | صعودهای سرعتی و سبک آلپی |
| چادر بیواک | ۱.۵–۲ کیلوگرم | مقاوم در برابر باد و باران، فضای بیشتر | وزن بالاتر نسبت به کیسه‌بیواک | برنامه‌های چندروزه کوهستانی |
| پرتالج (Portaledge) | ۶–۱۰ کیلوگرم | ایمنی بالا در دیواره، امکان خوابیدن افقی | وزن زیاد، نیازمند مهارت بالاکشی | صعودهای دیواره‌ای چندروزه |
| غار برفی | بدون بار اضافی (ابزار برف لازم است) | عایق عالی، دما معمولاً بالای صفر | نیاز به زمان و انرژی برای ساخت | بیواک‌های زمستانی در برف عمیق |
۵. پوشاک لایه‌ای
حتی بهترین تجهیزات خواب بدون پوشاک کوهنوردی مناسب کارایی لازم را ندارند.
- لایه اول (Base Layer): یا بیس لایر، لباس تنفسی برای انتقال رطوبت به بیرون.
- لایه دوم (Insulation): پلی‌استر یا پلار برای نگه داشتن گرما.
- لایه سوم (Shell): ضدآب و بادگیر برای مقابله با شرایط محیطی.
- نکته حرفه‌ای: جوراب خشک و کلاه پشمی کوچک‌ترین اما مؤثرترین لایه‌ها برای حفظ گرما در شب هستند. بسیاری از کوهنوردان، با همین جزئیات ساده توانسته‌اند از هیپوترمی نجات پیدا کنند.
۶. منابع گرما
گاهی نیاز است با ابزارهای ساده گرمای اضافه ایجاد کنید.
- بطری آب پر از آب داغ درون کیسه‌خواب می‌تواند دمای بدن را برای چند ساعت ثابت نگه دارد.
- قرار دادن وسایل و ابزار در دو طرف بدن و نزدیک هم خوابیدن در تیم، گرمای بیشتری حفظ می‌کند.
- نکته حرفه‌ای: هیچ‌گاه از شمع یا اجاق روشن در کیسه‌بیواک یا چادر برای گرما استفاده نکنید؛ خطر خفگی یا آتش‌سوزی بسیار جدی است.
🍫 نکته حیاتی بیواک:
همراه داشتن یک پتو نجات ساده و یک وعده غذای اضطراری می‌تواند در شرایط سخت، تفاوت میان یک شب‌مانی قابل‌تحمل و یک وضعیت بحرانی باشد.
۷. روشنایی
چراغ‌پیشانی و باتری اضافه، در بیواک نقش حیاتی دارد.
- چرا مهم است؟ امکان حرکت شبانه در صورت ضرورت، پیدا کردن مسیر صبح زود و مدیریت شرایط اضطراری.
- نکته حرفه‌ای: باتری‌ها را در جیب داخلی لباس یا داخل کیسه‌خواب نگه دارید تا در سرما تخلیه نشوند.
۸. وسایل جانبی ضروری
چند وسیله‌ی کوچک اما تأثیرگذار وجود دارد که نباید فراموش شوند:
- کیسه‌های ضدآب برای نگهداری لوازم حساس (مثل موبایل، نقشه، یا GPS).
- طنابچه یا اسلینگ کوتاه برای ثابت کردن خود در شیب‌ها.
- کارد یا چاقوی چندکاره برای کارهای اضطراری.
- یک فندک کوچک یا کبریت ضدآب برای شرایط خاص.
جمع‌بندی
بیواک در کوهنوردی، چه به شکل برنامه‌ریزی‌شده و بخشی از یک صعود سبک آلپی باشد و چه به‌صورت اضطراری و ناخواسته، تجربه‌ای است که هر کوهنورد دیر یا زود با آن روبه‌رو میشود. شب‌مانی در دل کوهستان همیشه آسان نیست؛ سرمای شدید، خستگی، باد و بارش می‌توانند شرایط را دشوار کنند. اما با شناخت درست از انواع بیواک، توجه به نکات کلیدی و همراه داشتن تجهیزات مناسب می‌توان این تجربه را به فرصتی برای یادگیری و رشد تبدیل کرد.
بیواک به ما می‌آموزد که کوهستان جایی برای غرور و سهل‌انگاری نیست؛ بلکه محیطی است که احترام، تصمیم‌گیری درست و مدیریت ریسک در آن حیاتی است. انتخاب میان ادامه مسیر یا توقف، تمرکز بر بقا به جای راحتی، و استفاده صحیح از تجهیزات همگی بخشی از مهارت کوهنوردی هستند که تنها در میدان واقعی به دست می‌آیند.
در نهایت، بیواک نه تنها یک تکنیک بقا، بلکه مدرسه‌ای برای شناخت خود است؛ جایی که می‌آموزیم با کمترین‌ها زنده بمانیم، صبور باشیم و به قدرت طبیعت احترام بگذاریم. اگرچه هیچ‌کس شب‌مانی سخت و سرد در کوهستان را آرزو نمی‌کند، اما هر بیواک تجربه‌ای فراموش‌نشدنی و درسی ارزشمند برای کوهنوردان است؛ درسی که گاه مسیر آینده‌ی کوهنوردی شما را تغییر می‌دهد.
| بخش | توضیح | مزایا | چالش‌ها | نکات کلیدی |
|---|---|---|---|---|
| بیواک چیست؟ | شب‌مانی سبکبار و موقت در کوهستان (برنامه‌ریزی‌شده یا اضطراری) | سبک، امکان صعود سریع‌تر، یادگیری مدیریت شرایط | کمبود راحتی، سرما، ریسک هیپوترمی | تمرکز بر بقا، نه آسایش |
| انواع بیواک | ۱. برنامه‌ریزی‌شده – بخشی از استراتژی صعود ۲. اضطراری – به‌علت طوفان، خستگی، گم‌شدن |
امکان تقسیم انرژی – نجات جان در شرایط بحرانی | ریسک روحی و جسمی بالا در حالت اضطراری | شناخت شرایط برای تصمیم‌گیری درست |
| ادامه یا بیواک؟ | تصمیم دشوار بر اساس مسیر، شرایط تیم، زمان و هوا | امکان نجات تیم و جلوگیری از خطر بزرگ‌تر | از دست رفتن زمان، سرما و خستگی بیشتر | همیشه امنیت را بر صعود ترجیح دهید |
| نکات مهم بیواک | انتخاب محل امن، مدیریت استرس، بهداشت پایه، حفظ گرما | افزایش شانس بقا، تجربه ارزشمند آموزشی | کمبود آسایش، سختی روحی | محیط امن‌تر از راحتی مهم‌تر است |
| تجهیزات بیواک | کیسه‌بیواک، کیسه‌خواب، زیرانداز، چادر بیواک، پرتالج، پوشاک لایه‌ای | محافظت در برابر باد و سرما، افزایش ایمنی | وزن اضافی، نیاز به مدیریت حمل | انتخاب درست با توجه به نوع صعود |
مهدی جباریان
*مهدی جباریان : شروع فعالیت کوهنوردی 1376
برخی صعودهای شاخص:
• گشایش مسیر در دیواره پاتخت ، زمستانی ، سبک آلپی
• رکورد صعود چهارجبهه دماوند در 25 ساعت و سی دقیقه:شروع از گوسفندسرا، مسیرهای جنوبی، غربی، شمالی، شمال شرقی، پایان در گوسفندسرا
• صعود سه جبهه دماوند در 21 ساعت: شروع از گوسفندسرا، مسیرهای جنوبی، شمالی و شمال شرقی
• رکورد صعود آزاد انفرادی دهلیز مرکزی یخار از معدن تا انتهای یخچال در 12 ساعت
• صعود زمستانی دماوند 10 مرتبه: گرده شرقی(تیغه های یخار)، جنوبی، شمالی، یکروزه...
• صعود دماوند مجموعا 104 مرتبه در فصول مختلف یالهای گوناگون.
• صعود زمستانی گرده شرقی سرکچال به خلنو
• صعود زمستانی قلل شاخک و علم کوه از مسیر سیاسنگا
• رکورد صعود سرعتی آزاد انفرادی گرده آلمانها از ونداربن تا تنگ گلو در 7 ساعت و سی و سه دقیقه
• تلاش برای صعود زمستانی آلپی ترکیبی دیواره علم کوه مسیر هاری رست، صعود برتر سال 96
• صعود به گرده آلمانها چهارده مرتبه در فصل بهار و تابستان و پاییز – صعود یکروزه گرده آلمانها
• صعود یکروزه دیواره علم کوه، مسیر هاری رست از ونداربن به ونداربن بدون بارگذاری 21:33 ساعت
• صعود دو مسیر هاری رست و فرانسوی های دیواره علم کوه در یک روز
• رکورد عبور از البرز، شروع دربند توچال تا آزادکوه کلاک ، 102 کیلومتر، 9000 متر صعود در 46 ساعت
رکورد صعود سرعتی زمستانی گرده آلمانها از ونداربن به ونداربن در 67 ساعت
• رکورد صعود سرعتی خط الراس دوبرار در 17 ساعت و نه دقیقه
• صعود سرعتی از پل خواب توچال کلک چال جمشیدیه در 15 ساعت و 20 دقیقه
• صعود یکروزه از دربند توچال تا سرکچال سپیدستان در 23 ساعت و 50 دقیقه ، 65 کیلومتر،
• صعود قله خان تنگری 7010 متر
• تلاش برای صعود قله ماناسلو 8163 متر
• صعود یخچالهای شمالی سبلان، کسری، یخار
• صعود و تمرین سنگنوردی در دیواره های شروین، پلخواب، بیستون....
• گشایش مسیر در دیواره های کاسونک، شروین، اوسون ترکیبی ...
• مربی کوهپیمایی درجه سه
سایر: کمربند مشکی جودو دان یک
کارشناس مهندسی معماری، دکتری مدیریت بازرگانی
کفش نیوبالانس سوپرکمپ FuelCell SuperComp Trainer v2
۴.۳۲۶.۰۰۰ تومان
انتخاب گزینه ها
این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند
جوراب کوهنوردی هوشمند Pekynew (مدل پریمیوم)
۱۹۱.۰۰۰ تومان
- ساخته‌شده با تکنولوژی Thermolite برای گرما و سبکی بیشتر
- طراحی دولایه جهت جلوگیری از تاول (Anti-Blister System)
- تقویت‌شده در ناحیه پنجه و پاشنه برای دوام بالاتر
- دارای بافت حوله‌ای داخلی برای گرما و راحتی
- تهویه مناسب و تنفس‌پذیر جهت کاهش تعریق
- مجهز به خاصیت ضدبو و آنتی‌باکتریال
- خشک‌شوندگی سریع پس از شست‌وشو یا تعریق
- درزهای نرم و صاف برای جلوگیری از سایش
- دارای پد ضربه‌گیر در کف پا برای کاهش فشار
- کشسانی بالا به لطف وجود الیاف لایکرا
- مناسب برای کوهنوردی، ترکینگ و کمپینگ زمستانی
- سازگار با شرایط سرد و ارتفاعات کوهستانی
- سبک‌وزن و بدون ایجاد خستگی روی پا
- انتخابی اقتصادی و مقاوم نسبت به برندهای خارجی
- تک سایز 41 تا 45
کیف کمک های اولیه کوهنوردی 18 تکه
۵۷۹.۰۰۰ تومان
- مناسب برای: درمان جراحات جزئی در منزل، محل کار و سفر و کوهنوردی
- شامل: 18 تکه از لوازم ضروری مانند باند، پد الکلی، چسب زخم، پماد ضدعفونی کننده و ...
- ابعاد: 20 × 12 × 6 سانتی متر
- وزن حدودی 400 گرم
- جمع و جور و قابل حمل: به راحتی در جیب یا کیف شما جای می گیرد
- مقرون به صرفه: قیمتی مناسب برای همه
- کاربردی: برای مصارف عمومی و روزمره
ست لباس بیس ESDY مدل Camouflage Zip-Up
۱.۹۸۱.۰۰۰ تومان
انتخاب گزینه ها
این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند
- نام محصول: ست لباس بیس مردانه ESDY مدل Camouflage Zip-Up
- کاربرد: مناسب برای کوهنوردی، کمپینگ، تمرینات نظامی و ورزش در هوای سرد
- ساختار: شامل تیشرت آستین‌بلند زیپ‌دار و شلوار جذب
- جنس پارچه: ۹۰٪ پلی‌استر و ۱۰٪ اسپندکس
- نوع بافت: کشباف تنفس‌پذیر با خاصیت خشک‌شوندگی سریع
- فیت لباس: جذب بدن (Skinny Fit) با آزادی کامل در حرکت
- یقه: ایستاده (Stand Collar) با زیپ نیمه‌بلند برای تهویه
- دوخت: فلت‌لاک برای جلوگیری از سایش پوست
- مناسب فصل: پاییز و زمستان
- ویژگی خاص: انتقال رطوبت مؤثر، ضدچروک، سبک و بادوام
- رنگ‌ها: سبز ارتشی، سبز خاکی، مشکی‌خاکستری و طرح جنگلی
- راهنمای سایز: از L تا XXXL در توضیحات
- نحوه شستشو: ماشین لباس‌شویی با دمای پایین، بدون اتو و خشک‌کن
- محل تولید: ژجیانگ، چین – برند ESDY
کفش Salomon مدل Sense Ride 5
- بهترین استفاده برای تریل رانینگ و اسکای رانینگ
- مناسب دویدن های کوتاه و سریع تا دویدن های طولانی
- زیره Contagrip® MA و اصطکاک بیشتر برای انواع مسیرها
- زیره میانی ENERGY SURGE™ فوم فوق العاده سبک و ایجاد انعطاف پذیری بالا
- تکنولوژی SensiFit™ برای تناسب بهتر کفش
- سیستم بند کفش Quicklace™ که تنها با یک کشش تنظیم می گردد.
- افت پاشنه: 8 میلی متر
- وزن: 286 گرم در سایز 42
- ضخامت کف پا در پاشنه: 29.6 میلی گرم
- محصول اصل با ضمانت
جدیدترین مقالات
مقالات پیشین
آذر 8, 1399
بدون دیدگاه
خرداد 4, 1400
بدون دیدگاه
فلاسک 3 لیوانه 600 میلی لیتر SteelTravel
۷۳۲.۰۰۰ تومان
- ظرفیت ۶۰۰ میلی‌لیتر
- ابعاد: ۲۰ سانتیمتر ارتفاع × ۸.۵ سانتیمتر قطر
- جنس بدنه: استیل ضدزنگ دوجداره (SS)
- عایق خلأ برای حفظ دمای نوشیدنی گرم و سرد
- درب داخلی فشاری (دکمه‌ای) برای باز و بسته شدن آسان
- دارای فیلتر داخلی مناسب برای چای، دمنوش و قهوه
- فاقد BPA و مواد شیمیایی مضر، ایمن برای سلامتی
- مجهز به سه لیوان داخلی تعبیه‌شده در درب فلاسک
- دارای بند دستی برای حمل راحت در سفر و طبیعت‌گردی
- مقاوم در برابر ضربه و شرایط محیطی مختلف
- طراحی ارگونومیک با بدنه ضد لغزش
- مناسب برای کمپینگ، کوهنوردی، سفر، محل کار و استفاده روزمره
لیوان آلومینیوم دسته دار با روکش آنادایز تیتانیوم
۲۹۶.۰۰۰ تومان
انتخاب گزینه ها
این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند
شوزبگ ساده با قابلیت استفاده کوله حمله
۸۸.۰۰۰ تومان
انتخاب گزینه ها
این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند
بیس لایر لاریمو ایده آل کوهنوردی و اسکی – بلوز
- چهار فصل: مناسب برای استفاده در تمام فصول سال
- کشسانی در 4 طرف: تناسب بهتر با اندام و کارکرد بهتر
- خشک شدن سریع: باعث گرم ماندن به خصوص در شرایط مرطوب میشود.
- ضد بو: مناسب برای فعالیت های طولانی در طبیعت
- تکنولوژی کامپرس: افزایش گردش خون
- تنفسی: بیرون دادن رطوبت و تعریق
- ایده آل برای کوهنوردی، اسکی و سایر ورزشهای فضای باز
- تک جنسیتی: مناسب برای آقایان و خانم ها
- تکنولوژی بدون درز: کشسانی بهتر و بیشتر از مدلهای درزدار
- مواد اولیه: 60% پلی استر، 31% پلی آمید، 9% الاستان
- رنگ زمینه مشکی: رنگهای لوگو متفاوت
تبر کلمبیا COLUMBIA مدل 9958A
۶۳۱.۰۰۰ تومان
- ابعاد:
- طول کل: 280 میلی‌متر (11.02 اینچ)
- طول تیغه: 160 میلی‌متر (6.30 اینچ)
- طول دسته: 120 میلی‌متر (4.72 اینچ)
- ضخامت تیغه: 3.8 میلی‌متر (0.15 اینچ)
- وزن:
- تقریباً 280 گرم (10 اونس)
- جنس تیغه:
- فولاد 440C
- سختی: 60 HRC
- جنس دسته:
- پلاستیک مقاوم
- رنگ: سبز
- ویژگی‌های تیغه:
- نوع لبه: Plain Edge (لبه صاف برای برش دقیق)
- مقاوم در برابر خوردگی و ساییدگی
- ویژگی‌های دسته:
- طراحی ارگونومیک و ضدلغزش
- مناسب برای کنترل بهتر و راحتی در استفاده
کفش سنگنوردی سیموند مدل ROCK
- استفاده از فوم در دور پا و پاشنه برای راحتی بیشتر
- سختی متوسط
- زیره تخت
- یکی از راحتترین مدلهای کفش سنگنوردی برای استفاده طولانی مدت
- لاستیک Vibram XS GRIP روی پنجه برای چسبندگی و دقت عالی.
- چسب های تیغه‌ای Twp به شما امکان می‌دهند روی کفش را به خوبی فیکس کرده و با دقت تنظیم کنید.
- استفاده برای سنگنوردی مبتدی تا متوسط یا استفاده در طول روز
