کوه‌هایی غول‌پیکر در اعماق زمین: ۱۰۰ برابر بلندتر از اورست!

دانشمندان به تازگی ساختارهایی عظیم و ناشناخته را در اعماق زمین کشف کرده‌اند که ارتفاع آن‌ها به ۱۰۰۰ کیلومتر می‌رسد. این ارتفاع بیش از ۱۰۰ برابر ارتفاع کوه اورست است، که با ۸.۸ کیلومتر به‌عنوان بلندترین کوه جهان شناخته می‌شود. این کشف که نتایج آن در مجله معتبر Nature منتشر شده، پرده از وجود دو کوه غول‌پیکر در مرز میان هسته و گوشته زمین، زیر آفریقا و اقیانوس آرام، برمی‌دارد.

کجا و چگونه این کوه‌ها کشف شدند؟

این دو ساختار عظیم که “Large Low Seismic Velocity Provinces” (LLSVPs) نامیده می‌شوند، در عمق بیش از ۲۹۰۰ کیلومتری زمین قرار دارند. موقعیت دقیق آن‌ها در مرزی است که گوشته نیمه‌جامد زمین با هسته مذاب برخورد می‌کند. این مناطق با گورستانی از صفحات تکتونیکی احاطه شده‌اند که در اثر فرآیندی به نام Subduction یا فروجهش، از سطح زمین به اعماق بسیار پایین منتقل شده‌اند.

چگونه دانشمندان به وجود این ساختارها پی بردند؟

دانشمندان با بررسی امواج لرزه‌ای ناشی از زلزله‌های بزرگ به این کشف دست یافتند. هنگامی که زلزله‌ای رخ می‌دهد، امواج لرزه‌ای از درون زمین عبور کرده و اطلاعاتی از ساختارهای درونی را منتقل می‌کنند. این امواج در برخورد با مناطق خاصی، مثل LLSVPها، تغییر سرعت می‌دهند و کندتر حرکت می‌کنند. به همین دلیل، دانشمندان متوجه وجود این ساختارهای عظیم شدند.

دکتر آروِن دیوس، زمین‌شناس و استاد دانشگاه اوترخت، در این باره می‌گوید: «ما مشاهده کردیم که امواج لرزه‌ای در این مناطق کندتر می‌شوند و این نشان‌دهنده تفاوت ترکیبات مواد این ساختارها با محیط اطراف است.» او همچنین اشاره می‌کند که این کوه‌ها ممکن است میلیون‌ها یا حتی میلیاردها سال قدمت داشته باشند.

ویژگی‌های این ساختارها چیست؟

تحقیقات نشان می‌دهد که این کوه‌ها بسیار گرم‌تر از صفحات تکتونیکی اطراف خود هستند. ویژگی مهم دیگر این ساختارها، اندازه دانه‌های معدنی آن‌هاست. این دانه‌ها به قدری بزرگ هستند که امواج لرزه‌ای هنگام عبور از آن‌ها انرژی کمتری از دست می‌دهند. خانم سوجانیا تالاورا-سوزا، یکی از محققان این پروژه، توضیح می‌دهد: «این دانه‌های معدنی به مرور زمان شکل گرفته‌اند و قدمت بالای این ساختارها را نشان می‌دهند.»

مقایسه با سایر بخش‌های زمین

این کوه‌های غول‌پیکر به دلیل ترکیب خاص خود، امواج لرزه‌ای را کمتر تضعیف می‌کنند. برخلاف این مناطق، گورستان صفحات تکتونیکی سرد که در نزدیکی این ساختارها قرار دارد، امواج را به شدت جذب می‌کند. این تفاوت، اطلاعات جدیدی درباره نحوه رفتار مواد در عمق زمین به دانشمندان ارائه کرده است.

چرا این کشف مهم است؟

این کشف می‌تواند دیدگاه ما را نسبت به تاریخچه زمین و ساختارهای درونی آن تغییر دهد. پژوهشگران بر این باورند که این مناطق ممکن است نقش مهمی در شکل‌گیری صفحات تکتونیکی و حرکت آن‌ها ایفا کنند. همچنین این کشف نشان‌دهنده پیچیدگی‌های بیشتری در دینامیک داخلی زمین است که می‌تواند در درک بهتر پدیده‌هایی مانند زلزله و فوران‌های آتشفشانی مفید باشد.

جشنواره صعودهای برتر؛ تجلیل از اولین بانوی ایرانی ۱۴×۸۰۰۰ متری‌

صعود «سرنوشت» پس از 10 سال تلاش بر روی کیمشونگ

دکتر دیوس در این باره می‌گوید: «ما هنوز نمی‌دانیم این ساختارها دقیقاً چه هستند و آیا تنها پدیده‌ای موقتی‌اند یا از زمان تشکیل زمین وجود داشته‌اند.»

قدم بعدی در تحقیقات

دانشمندان قصد دارند با بررسی دقیق‌تر رفتار امواج لرزه‌ای و جمع‌آوری اطلاعات بیشتر درباره ترکیبات مواد این مناطق، به جزئیات بیشتری دست پیدا کنند. این تحقیقات می‌تواند پرده از رازهایی بردارد که میلیون‌ها سال در اعماق زمین نهفته بوده‌اند.

نتیجه‌گیری

این کشف شگفت‌انگیز نشان می‌دهد که هنوز دانش ما از زمین کامل نیست و اعماق آن پر از اسراری است که انتظار کشف شدن را می‌کشند. شاید روزی اطلاعات دقیق‌تر از این کوه‌های غول‌پیکر، نگاه ما را به سیاره‌ای که روی آن زندگی می‌کنیم، به کلی تغییر دهد. پس اگر ارتفاع اورست برایتان کافی نیست شاید لازم باشد کفش و کلاه بپوشید. کوله تان را بیاندازید و راهی مرکز زمین شوید!