همه چیز درباره گورتکس

همه ما می دانیم که گورتکس باعث میشود، خشک بمانیم. اما واقعا این پارچه چیست؟ دهها سال از ورود این محصول به بازار می گذرد و حالا ما شاهد به کار رفتن آن در انواع کاپشن کوهنوردی، شلوار، دستکش کوهنوردی و… هستیم. در ادامه این سفر مجازی به دنیای گورتکس همراه ما باشید. واقعا چه چیزی باعث میشود حاضر شویم یک کاپشن گورتکس را گرانتر از مدلهای مشابه بخریم؟

گورتکس چیست؟

ابتدایی ترین تعریف در مورد گورتکس این است که جلوی ورود آب را می گیرد اما به بخار اجازه می دهد تا از آن عبور کند. این بدان معناست که نه تنها باران، بلکه بخار آب ناشی از عرق کردن نیز باعث خیس شدن بدن شما نخواهد شد.

خود غشا از الیاف پلی تترا فلوئور اتیلن منبسط شده(که به آن تفلون نیز می گویند) ساخته شده است. کشش این پلیمر، ماده ای متخلخل با بیش از ۹ میلیون منفذ در اینچ مربع را تشکیل می دهد. این عشا به روشهای مختلف با پارچه های پیوند می خورد تا آنها کاملا ضدآّب و ضدباد شوند.

گورتکس چگونه اختراع شد؟

این فرآیند به طور تصادفی توسط باب گور در سال ۱۹۶۹ کشف شد. در حالی که آزمایشی را با میله های گرمایش پلی تترافلورواتیلن انجام میداد. گور با ناامیدی یکی از میله های گرم شده را کشید. این کار باعث شد او فرم جدیدی از این پلیمر را کشف کند که اکنون به عنوان ePTFE (پلی تترافلورواتیلن گسترش یافته) شناخته میشود.

چند سال طول کشید تا باب گور موفق شد حق ثبت اختراع لازم برای این فناوری انقلابی تازه کشف شده خود را به دست بیاورد. وی سرانجام در سال ۱۹۷۸ برند Gore-Tex را معرفی کرد.

گورتکس چه کاربردهایی دارد؟

از Gore-Tex به طور عمده برای تهیه لباس و کفش هایی مانند کاپشن اسکی ، پوسته های سبک و انواع پوتین ها استفاده می شود. عملکرد آن در شرایط سخت آب و هوایی باعث شده است، Gore-Tex تقریباً مترادف با فرهنگ فضای باز باشد. پیشگامان مارک های برتر در ورزشهای فضای باز مانند The North Face ، Patagonia ، و Arc’teryx همه از این فناوری برای ایجاد سبک ترین و کارآیترین پارچه ها استفاده می کنند.

از آنجا که غشای گورتکس می تواند به سایر مواد متصل شود، از آن برای ساخت کلاه، دستکش، جوراب و حتی کیف بهره می برند. امروزه این ماده در تولید کفشهای ورزشی زمستانی نیز کاربرد دارد.

گورتکس چگونه عمل می کند؟

معروف به عنوان “گارانتی برای خشک نگه داشتن شما”. منافذ میکروسکوپی غشا Gore-Tex تقریبا ۲۰۰۰۰ برابر کوچکتر از قطره آب هستند. به این معنا که هیچ آبی نمی تواند از بین پارچه های پیونده خورده با این لایه عبور کند. در طرف دیگر، این منافذ ۷۰۰ برابر بزرگتر از یک مولکول بخار می باشند که به معنای عبور عرق بدن از آن خواهد بود. به علاوه ساختار مولکولی غشا پیچیده است، به طوری که اکثر مولکول های درهم شده و نمی توانند از آن عبور کنند.

برای ایجاد محصولات گورتکس، از این لایه به عنوان یک ورقه در بین سایر منسوجات استفاده میشود. این فرآیند لمینیت را می توان به روشهای مختلفی برای دستیابی به مشخصات مختلف عملکرد، اعمال نمود. متداول ترین ساختارهای لایه بندی به شرح زیر هستند:

• ساخت ۲ لایه: در این حالت غشای گورتکس فقط به لایه خارجی پیوند داده میشود.
• ساختار ۳ لایه: در این روش لایه Gore-Tex بین دو پارچه داخلی و لایه خارجی قرار می گیرد. در این حالت پارچه بادوام تری ایجاد میشود.
• Z-Liner: در این حالت غشای گورتکس به پارچه ای سبک وزن پیوند می خورد که بین لایه داخلی و خارجی قرار می گیرد. از این ساختار برای تولید پوشاک پیچیده تر زمستانی استفاده می کنند.

در تولید کت های Gore-Tex ، لایه بیرونی معمولاً با یک پلیمر ضد آب با دوام و فوق العاده نازک (DWR) پوشش داده می شود. پوشش DWR با گذشت زمان از بین می رود اما می توان آن را در خانه با اسپری (ضدآب) ترمیم کرد.

برندهای جایگزین‌ گورتکس

متریال لباس ورزشهای فضای باز یک صنعت چند میلیاردی است که در حال حاضر گورتکس به عنوان مشهورترین برند در بازار مطرح می باشد. اما مارکهای دیگر نیز در این حوزه فعالیت دارند:

• eVent: این برند نیز از غشای تفلون مشابه Gore-Tex بدون نقض حق ثبت اختراع استفاده می کند.
• H2No: این برند داخلی پاتاگونیا است که از لمینت های پلی استر و پلی اورتان برای شبیه سازی اثرات Gore-Tex استفاده می کند.
• HyVent: پارچه ای است که توسط شرکت The North Face ساخته شده و از پلی یورتان نیز استفاده می کند.
• پنبه مومیایی شده: یک گزینه قدیمی که هم قابل تنفس است و هم در برابر آب مقاومت دارد. بعلاوه در خانه نیز قابل ترمیم است .اما می تواند در یک فعالیت جدی در فضای باز خیس شود.

منبع: هدلز/ بازگردان به فارسی توسط موج کوه